Choroby immunologiczne
7 grup:
z udziałem hemocytotroficznych przeciwciał i natychmiastowym typem nadwrażliwości np. alergie
z udziałem auto i alloreaktywnych przeciwciła
z odkładaniem kompleksów immunologicznych
z udziałem komórkowych reakcji immunologicznych z charakterystyczną
z gammopatiami
niedobory immunologiczne i infekcje oportunistyczne
Mechanizmy chorób immunologicznych
układ odpornościowy – komórkowe odpowiedzi obronne jest filogenetycznie stary, a adaptacyjny układ to układ humoralny.
Selekcja u wyższych kręgowców w kierunku odporności komórkowej i humoralnej wiąże się z tym, że limfocyty T prekursorowe pod wpływem środowiska cytokinowego IL12 różnicują się – przede wszystkim na poziomie grasicy.
IL12 powoduje różnicowanie w limfocyty Th1, a IL4 powoduje różnicowanie się w Th2.
Th1 syntetyzuja IL2, IFNgamma, TNF, LT – niszczenie patogenów wewnątrzkomórkowych, przeszczepów allo i ksenogenicznych.
Th2 syntetyzują IL4, IL5, IL6, IL9, IL13 – te limfocyty służą do niszczenia pasożytów zewnętrznych – poza komórkami. Pod wpływem cytokin IgE wytwarzanych przez limfocyty B są nakierowane na niszczenie pasożytów. Alergeny to antygeny strukturalnie podobne do antygenów pasożytniczych, które powodują „przedłużenie” odpowiedzi odpornościowej na pasożyty w kierunku alergenu.
Nadmiar wytwarzanych IgE w stosunku do składników kurzu, pyłków tak jak w stosunku do antygenów pasożytów.
IgG2a – przeciwko wewnątrzkomórkowym patogenom
IgE, IgG1 – przeciwko dużym, zewnątrzkomórkowym patogenom
Alergia
Antygen (alergen) działający na APC jest prezentowany dla Th2, która rozwija ostra lub przewlekłą odpowiedź alergiczną. Jeśli produkcja IL4 i IL13 to one stymulują komórki B do produkcji IgE – one przyłączają się przez receptor FCepsilon R1 do mastocytów i uczulają je. Mastocyty uczulone produkuja histaminę, leukotrieny, PG, cytokiny.
Ponowne wnikanie alergenu do organizmu - mostkowanie na mastocycie – atopowość – odpowiedź ostra.
Pobudzenie Th2 i produkcja przez nie IL5 aktywuje eozynofile, które ulegają degranulacji po mostkowaniu przeciwciała połączonego z antygenem – zapoczątkowanie odpowiedzi alergicznej przewlekłej.
To jaka będzie alergia determinowane jest przez to, które IL wytworzą Th2.
Uczulenie – stan w którym komórka tuczna i eozynofil przyłączają do siebie IgE.
Osobnik taki wystawiony ponownie na alergen mostkuje antygeny na powierzchni mastocytu lub eozynofila i występuje odpowiedź alergiczna.
Bazofile – krążące komórki alergiczne
Mastocyty – osiadłe bazofile
Kluczowe momenty determinujące zachorowalność osobnika.
Mało reakcji alergicznych, jeśli noworodek przechodzi choroby bakteryjne i wirusowe. Osobnik wychowywany w warunkach sterylnych – większa podatność na alergie.
Zmniejszona zdolność produkcji IgE, bo jest supresjonowana produkcja przez IFN wytwarzany przez Th1 stymulowane przez IL12.
U osobnika, który przebył choroby bakteryjne, wirusowe produkowana IL12 stymuluje limfocyty Th1 do produkcji IFN, który supresjonuje produkcję IgE przez limfocyty B.
Wpływ mediatorów uwalnianych z mastocytów:
-rozrost komórek kubkowych i zwiększone wydzielanie śluzu
-rozbudowanie mięśniówki
-rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększenie ich przepuszczalności
-wytwarzanie dodatkowych warstw kolagenu
Działania antyalergiczne – przeciwko interleukinom żeby zahamować wytwarzanie IgE. Kortykosteroidy, lidokaina czynniki zmniejszające de granulację komórek tucznych i powodują ich apoptozę.
Choroby alergiczne przebiegaja z tymi samymi mechanizmami co przy odpowiedzi odpornościowej. Różnica jest taka, że w chorobach immunologicznych odpowiedź odpornościowa jest:
- nasilona
- w nieprawidłowym miejscu
- podlega dysregulacji
Choroby autoimmunologiczne nie klasyfikujące się do 7 grup, bo zawierają elementy odpowiedzi zarówno ostrej jak i przewlekłej:
Toczeń układowy – SLE – systemie lupus erythomatosus – doprowadza do stanu zapalnego wielu tkanek i narządów
Amyloidoza – pozakomórkowe odkładanie nieaktywnego białka – amyloidu – objawy stosowne do miejsca i ilości odkładanego białka.
Cielaki – do 3tyg życia – skarmianie pokarmów mleko zastępczych – cielaki nie mają enzymów proteolitycznych, nie mogą trawić mieszanek, w których często są dodawane białka roślinne. Młode prosię można karmić preparatami mleko zastępczymi np. sojowymi. Cielakom trzeba dawać preparaty zawierające białko mleka zwierzęcego. U cielaków rozwija się alergia na białka roślinne objawiająca się biegunką.
Czynniki predysponujące psy do alergii
- genetyczna podatność – wszystkie psy w czystości rasowej rozmnażane w inbredzie, co zaburza heterogenność i zmniejsza wszechstronność przeciwciał
- osobniki żeńskie częściej niż męskie – w ciężkich chorobach immunologicznych usunięcie estrogenów zmniejsza podatność na choroby czyli ovariohisterektomia; ale wykastrowany samiec jest bardziej podatny na alergie
- inne zaburzenia immunologiczne – każdy alergik zawsze podatny na inne choroby immunologiczne
- leki – immunopreparaty – stosowanie surowic odpornościowych – produkcja przeciwciał i podatność na inne choroby
- nowotwory – pochodzące z układu immunologicznego; stany
paraneoplastyczne – guz wytwarza hormon podobny do hormonu np. guz gruczołu przyodbytowego produkuje hormon podobny do PtH
Odpowiedzi:
- choroby alergiczne – IgE, wczesniej musi być uczulenie czyli przyłączenie IgE z komórką tuczną lub eozynofilem.
Cechy antygenu – alergenu
- wszystkie związki naśladujące w budowie struktury zewnętrzne pasożytów
- masa czasteczkowa 10-70 tys kDa, bo inaczej nie ma mostkowania lub wchłaniania przez śluzówkę
- wysoka polarność, dużo grup sulfhydrylowych
- komórką docelową jest mastocyt, bazofil, eozynofil
-PAF – czynnik wstrząsowy rozszerzający naczynia i wzmagający ich przepuszczalność – wtedy wstrząs anafilaktyczny - ogólna odpowiedź alergiczna
Choroby typu I
- szok anafilaktyczny
- alergiczne bronchitis, pneumonitis
-alergie pokarmowe
-atopowe dermatitis
Typ II – autoimmunogenne – brak samo tolerancji, zamiast tego jest samoreaktywność
- lokalne
- ogólne
Skutki zależne od zakresu, a objawy zależą od odpowiedzi i wpływów genetycznych i środowiskowych. Oprócz PC skierowanych przeciwko własnym antygenom
Nosówka – hemolityczna anemia – szczepionka powoduje odsłonięcie na RBC spektryny i białka prążka III - przeciwko nim organizm wytwarza przeciwciała i dochodzi do hemolizy.
Mechanizmy chorób autoimmunologicznych
- z pośredniczeniem PC – AIHA, miastenia gravis – nużalność mięśni rosnąca z wiekiem – PC przeciwko receptorowi acetylocholinowemu. Produkowanie PC w grasicy niezależnie od kontaktu z receptorem Nm
- z kompleksów immunologicznych – SLE, reumatoidalne zapalenie stawów
- choroby z udziałem komórek T – limfocytarne Thyroiditis u psów – przy niedoczynności tarczycy – tyreoglobulina dostaje się do osocza krwi i staje się antygenem, połączone z silną limfocytozą
- niedobór składników dopełniacza – brak opsonizacji – kompleksy ag+PC utrzymuje się długo i odkłada się np. w kłębuszkach nerkowych –
glomerulo nephritis
- wirusowa mimikra – limfocytarnego choriomeningitis – produkcja Ag naśladujących Ag komórkowe i organizm wytwarza przeciwko nim przeciwciała
- niedobór mannozydazy 2 – brak efektu przycinania drzewek – własne antygenu na komórkach podlegają wycinaniu mannozy przez mannozydazę – każde przycięcie powoduje rozwidlenie glikoprotein. Uproszczone glikoproteiny są zaczątkiem antygenowości i produkcji PC
- stany paraneoplastyczne grasicy – wtedy rozpoznawanie własnych Ag jest zmniejszone. Deoxyspergualina – powstrzymuje zmiany grasicy
- niedobór Betaendorfiny i zaburzenie noradrenergicznego unerwienia w układzie limfatycznym
- niedobór limfocytów TCd4, CD25 regulatorowych – wtedy wzrost autoimmunogenności
- niedobór genu P73 – brak apoptozy samo reaktywnych komórek T
- niedobór PKC w wersji delta (kinazy białkowej C)