Kształtowanie narodowych systemów bezpieczeństwa Czech i Słowacji. – samokształcenie |
|
3. Kompetencje organów państwa w sferze bezpieczeństwa Czech i Słowacji
a) Struktura organizacyjna ochrony Republiki Czeskiej:
Centralnym organem Ministerstwa Obrony Republiki Czeskiej, właściwym do kierowania administracją państwową w sprawach OC, jest Główny Urząd Ochrony Cywilnej liczący 158 osób, z czego 118 to oficerowie służby czynnej. Urząd podzielony jest na działy, m.in. kontaktów zagranicznych, ochrony ludności, legislacyjno-prawny, logistyki, finansów, kadr.
Głównemu Urzędowi OC podlegają urzędy regionalne. Natomiast sztaby powiatowe, pozostające w strukturze urzędu powiatowego, podległe są staroście powiatu. Instytut Ochrony Cywilnej, zlokalizowany w Laznym Bohdancu, powstał w 1991 r. z połączenia Instytutu Badawczego oraz Ośrodka Szkoleniowego. Jego głównymi zadaniami są:
kształcenie kadr,
prowadzenie prac naukowo-badawczych oraz
organizacja systemu informatycznego OC.
Instytutowi podporządkowano ośrodki szkoleniowe urzędów regionalnych. Prowadzone są tu szkolenia pracowników aparatu państwowego ministerstw i urzędów powiatowych, personelu OC, pracowników samorządu terytorialnego i miejskich jednostek OC (ONLINE 1).
b) Struktura organizacyjna organów bezpieczeństwa Słowacji
Centralnym organem słowackiego systemu ochrony ludności jest Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, w ramach którego Departament ds. Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności realizuje zadania dotyczące ochrony ludności oraz współpracy z władzami publicznymi i gminami tym zakresie. Departament w MSW również współpracuje z publicznymi i prawnymi instytucjami oraz stowarzyszeniami działającymi w środowisku ochrony ludności i pomocy humanitarnej.
Na szczeblu regionalnym, biura okręgowe są odpowiedzialne za działanie w sytuacjach kryzysowych. Departamenty ds. Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności w biurach regionalnych zarządzają i realizują działania zapewniające ochronę i bezpieczeństwo ludności cywilnej w przypadku wystąpienia katastrofy. Podczas wykonywania zadań ochrony ludności, MSW współpracuje z organami państwowymi, gmin, osobami prawnymi i fizycznymi oraz organizacjami pozarządowymi działającymi w sferze ratownictwa ochrony ludności (np. Stowarzyszenie Służb Ratowniczych, Górskie Pogotowie Ratunkowe, Słowacki Czerwony Krzyż itp.).
Na poziomie lokalnym, gminy mają za zadanie: opracowanie analiz możliwych zagrożeń, przygotowanie planu ochrony ludności, organizowanie i kontrolowanie szkoleń ochrony ludności, nadzorowanie operacji ratowniczych oraz planowanie ewakuacji. Władze ochrony ludności zapewniają wytyczne i zatwierdzają budżet na zadania. Struktura organizacyjna ochrony ludności jest taka sama dla wszystkich rodzajów klęsk.
MSW jest właściwy w przeprowadzaniu akcji ratowniczych i ewakuacji w sytuacjach, regulowanych ustawą o ochronie ludności, zgodnie z którą celem ochrony ludności jest ochrona życia, zdrowia ludzkiego i mienia oraz tworzenie warunków umożliwiających przetrwanie podczas zagrożeń oraz w sytuacjach nadzwyczajnych (kryzysowych).
Istotnym elementem jest współpraca z odpowiednimi instytucjami w innych krajach, aby zapewnić skoordynowaną pomoc w nagłych wypadkach. MSW tworzy roczny plan w zakresie ochrony ludności i określa główne cele i działania organów administracji państwowej (urzędy powiatowe, ministerstwa) oraz samorządowych władz (gminy, miasta i wsie) (ONLINE 2).
4. Uwarunkowania sojusznicze i międzynarodowe systemów
a) Republiki Czeskiej
Republika Czeska jest małym, średnio rozwiniętym państwem z 10 milionami ludności, która musi być i jest świadoma swoich ograniczonych możliwości w samodzielnym forsowaniu własnych interesów bezpieczeństwa we współczesnym świecie, którego najbardziej charakterystyczne cechy to: wzrost roli międzynarodowych organizacji, czynników niepaństwowych oraz pogłębiającej się globalizacji. Dlatego specyficzną cechą polityki bezpieczeństwa jest usilne staranie o zapewnienie własnego bezpieczeństwa w ramach struktur wielonarodowych.
Obecnie Republika Czeska bierze udział na szczeblu rządowym w 56 międzynarodowych organizacjach oraz utrzymuje stosunki dyplomatyczne ze 176 państwami. Wspiera racjonalny podział pracy między organizacjami bezpieczeństwa, które się współcześnie w wielu kierunkach pokrywają. Nie należy przypuszczać, aby w najbliższym czasie polityka bezpieczeństwa Republiki Czeskiej dążyła do jej nacjonalizacji i nie, aby (ewentualną) nacjonalizację polityki bezpieczeństwa państw europejskich radośnie witała, czy też aktywnie wspierała.
Z organizacji międzynarodowych za głównego gwaranta bezpieczeństwa uważany jest Sojusz Północnoatlantycki. Republika Czeska traktuje bardzo poważnie problem zacofania technologicznego europejskich państw NATO za Stanami Zjednoczonymi i ma zamiar brać czynny udział w jego stopniowym niwelowaniu, jak i koncentracji produkcji zbrojeniowej w Europie. Podczas prowadzenia operacji przez wydzielone Siły Kryzysowe, lub jednostronnej akcji NATO, Republika Czeska preferuje i skłania się do postępowania zgodnego z prawem międzynarodowym, tj. z pełnomocnictwem czy upoważnieniem Rady Bezpieczeństwa ONZ i prowadzeniem całej akcji pod jej patronatem lub pod patronatem Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE).
Republika Czeska w pełni przyjmuje zobowiązania wynikające z Traktatu Waszyngtońskiego, który mówi, że w przypadku napadu na któregokolwiek z sojuszników „interesem strategicznym i powinnością jest udział w ich obronie jej narodowych sił i środków”.
Inną międzynarodową organizacją do której (de facto) przykłada się bardzo duże znaczenie przy rozpatrywaniu interesów bezpieczeństwa Republiki Czeskiej, jest Unia Europejska, do której Czechy przystąpiły 1.05.2004 roku. (żródło: ONLINE 3)
b) Republiki Słowacji
Niewątpliwie politycy sprawujący rządy na Słowacji starają się odnaleźć miejsce w Europie dla swego kraju. A zarazem służą włączeniu swego kraju w najnowocześniejsze i najbardziej liczące się stowarzyszenia mające przyczynić się do jego rozwoju. Są to sojusze wojskowe (NATO), gospodarcze (WTO, UE), stowarzyszenia regionalne państw (CEFTA, RE) oraz członkostwo w ONZ. Wszystkie te umowy międzynarodowe, których stroną jest Słowacja mają na celu nie tylko rozwój gospodarczo-ekonomiczny i militarny państwa, ale prowadzą też do wzmocnienia ochrony granic, podkreślenia własnej polityki zagranicznej (której wyrazem jest chęć przynależności do wymienionych organizacji) i możliwości uzyskania sojuszników w działaniach regionalnych i globalnych. Efektem tych działań, a zarazem przyczyną jest niejednokrotnie niemalże jednogłośne poparcie społeczeństwa dla tych umów, czego najlepszym przykładem jest ponad 92%
poparcia dla przystąpienia państwa słowackiego do Unii Europejskiej dnia 1.05.2004 roku (ONLINE 4).
Bibliografia
ONLINE 1 - http://obronacywilna.pl/34-ochrona_cywilna_republiki_czeskiej.html
ONLINE 2 - msw.gov.pl/download/1/15379/Slowacja_PL.pdf
ONLINE 3 - http://stosunki.vot.pl/?tag=czechy
ONLINE 4 - www.bibliotekacyfrowa.pl/Content/34841/002.pdf