Komunikowanie:

- kto z kim komunikuje

- źródła nadawca- odbiorca

- powód komunikatu (intencje)

- przebieg komunikatu

- zawartość komunikatu (treść rodzaj komunikacji)

- konsekwencje komunikatu (zamierzone lub nie)

Najczęstszym środkiem komunikowania mowa

- naturalnym – opiera się na biologii, wyposażeniu człowieka

- bezpośredni – wymaga bliskości fizycznej

- spersonalizowany – nadawca i osoba występują jako osoby świadome siebie

Pismo – środek sztuczny, pośredni, zdepersonalizowany

KOMUNIKACJA- z łac. Współudział, uczestnictwo, udzielenie komuś czegoś, omawiać coś z kimś

Został wchłonięty w XIV w. przez wspólnotę, komunikacja jako transmisja, przekaz pojawił się w XVI w.

Komunikowanie jako proces:

- wytwarzania

- przekształcania

- przekazywania informacji pomiędzy jednostkami, grupami, organizacjami

Komunikowanie jako:

- proces

- wywoływanie odpowiedzi

- transmisja

- łączenie

- wymiana

Wg. R. Jakobsona schemat komunikowania:

Nadawca- odbiorca

(kontekst, komunikat, kontakt, kod)

Rodzaje komunikowania:

1. Ze względu na sposób przekazywania wiadomości:

- ustne

- pisemne

- bezpośrednie

- pośrednie

- werbalne

- niewerbalne

1. Ze względu na charakter relacji występujących między nadawcą a odbiorcą:

   - jednokierunkowa (monolog)

   - symetryczny

   - niesymetryczny

   - formalna

   - nieformalna

   -obronna

   -podtrzymująca

   Konteksty komunikowania:

1. Interpersonalny – bez użycia mediów, twarzą w twarz

2. Grupowy- więcej niż 2 osoby

3. Organizacyjny – dotyczący zewnętrznej struktury grupy

4. Publiczny – czy komunikat będzie docierał do szerokiej grupy

5. Masowy – obejmuje media drukowane, multimedia

6. Międzykulturowy

   Komunikacje utrudnia również agresja

   Zasady kontrolowania złości:

1. Daj sobie czas by ochłonąć

2. Odpręż ciało, rozchmurz się

3. Stop kontrolowania innych

4. Zaakceptuj odmienność

5. Proś zamiast żądać

6. Nagradzaj zamiast karać

7. Mów spokojnie, nie przeklinaj

8. Bierz odpowiedzialność za to co mówisz

9. Traktuj innych z szacunkiem

10. Mów co cię niepokoi, bądź uprzejmy

11. Wypowiedź typu – „ja”

Czym jest komunikacja?

- porozumiewanie się między ludźmi

- przekazywanie informacji

- rozmowa

- wymiana myśli

Communico – oznacza „czynić wspólnym, coś z kimś dzielić” a także „komuś czegoś uzyczyć, udzielić, dopuścić do udziału”

Komunikacja, komunikowanie to przekazywanie informacji, wiedzy o świecie

Komunikacja obejmuje język naturalny, , gdyż służy on reprezentowaniu rzeczywistości w umyśle ludzkim

- transmisja informacji od nadawcy do odbiorcy

- proces służący rozumieniu innych

- oddziaływanie, wywieranie wpływu

- wymiana znaczeń między jednostkami

- składnik procesu społecznego

KLASYFIKOWANIE KOMUNIKOWANIA:

1.Relacje pomiędzy nadawcą i odbiorcą

- akcyjna

- reakcyjna

- interakcyjna

- transakcyjna

2. Liczba uczestników i typ kanału komunikacyjnego

- interpersonalna/bezpośrednia

- masowa/pośrednia

3. Technika przekazu

- mówiona

- pisana

4. Systemy znaków

- werbalna

- niewerbalna

- parawerbalna

5. Efekt

- skuteczna

- chybiona

FUNKCJE KOMUNIKOWANIA:

1. funkcja sprawcza

2. funkcja ekspresywna

3. funkcja kreatywna

Elementy procesu komunikowania:

1. Nadawca- osoba nadająca komunikat, podmiot komunikacyjny

- osoba, która przygotowuje i przekazuje komunikat odbiorcom

- jest świadomym, a nie mimowolnym czy bezmyślnym, uczestnikiem procesu porozumiewania (Austin,1993; Searle,1980)

- w swoim przekazie projektuje osobę, która będzie, czy może być, jego odbiorcą

KLASYFIKCJACJA NADAWCÓW:

1. ze względu na stopień znajomości

- nadawca znany odbiorcy

- nadawca nieznany odbiorcy

2. Ze względu na jawność

- nadawca ujawniony

- nadawca ukryty (nie jest znany, anonim)

3. Ze względu na autorstwo przekazu

- nadawca bezpośredni

- nadawca pośredni- przekazuje swój komunikat komuś innemu, by ktoś inny przekazał tą inf.

4. Ze względu na rolę społeczną

- nadawca instytucjonalny – np. media

- nadawca jednostkowy- każdy z nas

2. Odbiorca- - „drugi obok nadawcy, podmiot w procesie komunikacji’

- „jeden z uczestników komunikowania”

- ten, do kogo nadawca wysyła przekaz w procesie komunikacji”

- „adresat wypowiedzi

Rodzaje odbiorcy:

1. Odbiorca zamierzony/wyobrażony

2. Odbiorca wirtualny – jest zainteresowany komunikatem, ale nie do niego został skierowany

3. Odbiorca przypadkowy

4. Adresat

5. Obserwator/świadek – na początku stoi z boku, w 2 fazie może stać się odbiorcą zamierzonym

Wyobrażenie odbiorcy (kryterium socjologiczne i psychologiczne):

1. wiek:

- do 16-18 lat

- pomiędzy 19 a 50-60 rokiem życia

- powyżej 50-60 roku życia

2. wykształcenie:

- podstawowe

- średnie

- wyższe

3. płeć:

- kobieta

- mężczyzna

4. miejsce zamieszkania:

- wieś

- miasto 5. stopień samoakceptacji:

- niski

- średni

- wysoki

6. pełniona rola społeczna:

- podwładny

- przełożony

7. orientacja seksualna:

- heteroseksualna

- homoseksualna

- biseksualna

8. zainteresowania, aspiracje i pragnienia

3. Intencja- to zamiar, cel przekazu, który nadawca chce osiągnąć w trakcie procesu komunikowania

RODZAJE INTENCJI:

1. intencja powiadamiania, przekazywania informacji o świecie zewnętrznym

- realizowana w skali mikro- o prywatnym życiu

- realizowana w skali makro- o rzeczywistości kulturze

2. intencja przekazywania własnych sadów, odczuć, emocji, postaw, opinii, poglądów i ocen

3. intencja wywarcia wpływu na odbiorcę

- wpływ werbalny

- wpływ pozawerbalny- odpowiednia czynność

- wpływ mentalny- intencja w myślach

4. Intencja społeczna- podkreślenie przynależności do grupy

5. Intencja prywatna- zrealizowanie osobistego celu

4. Przekaz- - „to co nadawca przekazuje odbiorcy”

- „językowa albo pozajęzykowa forma wyrażania intencji nadawcy, skierowana do odbiorcy”

Ze względu na sposób formułowania przekazu, rozróżnia się następujące jego rodzaje:

1. komunikat językowy

2. komunikat pozawerbalny

3. komunikat językowo- pozawerbalny

Ze względu na sposób percepcji przekazu dzieli się go na:

1. komunikat audio

2. komunikat wizualny

3. komunikat audio-wizualny/multimedialny

Ze względu na wyrazistość przekazu rozróżnia się:

1. komunikat przezroczysty/transparentny

2. komunikat nieprzezroczysty/nietransparentny – odbiorca musi doszukac się intencji

5. Kodowanie- stopień opanowania kodów przez nadawcę

2. przypuszczalny stopień znajomości kodów przez odbiorcę

3. dostosowanie kodu i przekazu do sytuacji komunikacyjnej

4. przedmiot komunikowania

6. Działanie komunikacyjne- zaczyna się od momentu zakodowania przekazu

Kanał komunikacyjny jest to droga, jaką musi pokonać zakodowany przekaz od nadawcy do odbiorcy, aby adresat mógł odczytać jego intencję

Rodzaje kanałów:

1. KANAŁ BEZPOŚREDNI- wspólne teraz i tu

- kanał niemy – powyżej 25 m

- kanał odległy- od 6-25 m

- kanał naturalny- od 1.5 – 6m

- kanał bliski- od 40 cm – 1.5 m

- kanał intymny – poniżej 40 cm

2. KANAŁ POŚREDNI- wspólne teraz ale nie tu

- kanał pisemny i obrazkowy- gazety

- kanał akustyczny- dźwięk np. radio

- kanał wykorzystujący fale elektromagnetyczne – radio, Internet, satelita

- kanał satelitarny

7. Szum komunikacyjny- to wszelkie zakłócenia komunikacyjne utrudniające odbiorcy odkrycie celu komunikacji

Rodzaje szumów:

1. wewnętrzny – niewyraźna mowa

2. zewnętrzny

8. Dekodowanie-

- poznanie

- zrozumienie

- interpretacja

- reakcja

9. Interpretacja- polega na dotarciu do właściwego znaczenia komunikatu, na odkryciu jego intencji przez odbiorcę

10. Efekt komunikacyjny- powinien pokrywać się w pełni z intencją komunikacyjną

Rodzaje efektów komunikacyjnych:

1. efekt zamierzony

2. efekt niezamierzony

3. efekt dodatkowy

11. Sprzężenie zwrotne- Przekaz nadawcy wywołuje kontrprzekaz odbiorcy, który w ten sposób staje się nadawcą. A ten kontrprzekaz odbiorcy prowokuje nadawcę do sformułowania kolejnego komunikatu itd. W efekcie powstaje ciąg replik wypowiadanych przez uczestników komunikowania, w przestrzeni komunikacyjnej pojawia się interakcja.

Schematy i modele komunikacji

1. Model C. Shannona i W.Weavera (1949 r.)

2. Model G. Gerbnera (1956 r.)

3. Model H. Lasswella (1948 r.)

4. model T. Newcomba (1953 r.)

5. Model B. Westleya i M. MacLeana (1957 r.)

6. Model R. Jakobsona (1960 r.)

7. Model J. Austina (1968 r.)

8. Model M. McLuhana (1964 r.)

. Model Shannona i weavera (1949)

Nadawca koduje komunikat przez przekaźnik

Szumy:

- techniczne

- semantyczne – niezrozumienie znaku, nieumiejętne zakodowanie i odkodowanie

- pragmatyczne

RENUNDACJA: wszystko to co w informacji jest przewidywalne, konwencjonalne, lub znane odbiorcy

ENTROPIA- wszystko to co nieznane i zaskakujące dla odbiorcy w przekazie nadawcy

Proporcje pomiędzy redundancją a entropią wahają się od proporcji 3:7 do 6:4

Model Gerbnera (1956)

Jakość percepcji uzależniona jest od 3 czynników:

1. Selekcja – nikt i nic nie jest wstanie odwzorować wiernie i w pełni otaczającej rzeczywistości

2. Kontekst – każde wydarzenie rozgrywa się w jakimś miejscu i czasie

3. Dostępność – najbardziej relatywny aspekt odbioru wydarzenia

Kształt przekazu zależy od:

1. Dostępu do kanałów komunikacyjnych – wpływa na formę komunikatu

2. Kontroli środków przekazu – wpływa na treść przekazu

Model Lasswella ( 1948)

Model Newcomba (1953)

X –zjawisko, wydarzenie, osoba

1. Nadawca

2. - odbiorca

   Każdy człowiek A pragnie poznać X i pragnie swoje informacje na temat X wymienić z inną osobą B

   Jeżeli opnie się nie zgadzają tworzy się napięcie interakcyjnie

   Model znajduje potwierdzenie w relacjach między ludźmi a stacjami

   Model Newcomba znajduje potwierdzenie w relacjach pomiędzy ludźmi a stacjami radiowymi i telewizyjnymi czy tytułami prasowymi

   Model Westleya i Macleana (1957)

   

   Model Jacobsona ( 1960)

   

   Nadawca wysyła zakodowany komunikat do odbiorcy ten odkodowuje go przez kontekst. Dodał 2 dodatkowe elementy ( kontakt, kod)

   Kontakt – stosunki między nadawcą a odbiorca ( może odbywać się na kilku płaszczyznach)

   1. Kontakt na płaszczyźnie sztywnej

   np. audiencja u Papieża

   2. Kontakt na płaszczyźnie oficjalnej

   np. rozmowy towarzyskie podczas przyjęcia

   3. Kontakt na płaszczyźnie profesjonalnej

   np. wymiana poglądów z szefem

   4. kontakt na płaszczyźnie prywatnej

   Np. rozmowa z kolegą

   5. Kontakt na płaszczyźnie familiarnej

   np. rozmowa z przyjacielem

   Typy kodów:

   1. Kod językowy – zbiór wyrazów, reguł gramatycznych i semantycznych, który pozwala na ich prawidłowe łączenie w dłuższe wypowiedzi

   2. inne kody semiotyczne – zbiory znaków oraz reguł ich używania

   Model Austina

   

   Składniki aktu mowy:

   1. ILLOKUCJA – aspekt odpowiedzialny za intencjonalność aktu mowy

   2. PERLOKUCJA – dotyczy skutków wypowiedzi

   3. LOKUCJA – to postać formalna i semantyczna aktu mowy

   Model McLuhana:

   

   Rodzaje komunikacji werbalnej ze względu na kierunek przesyłanych komunikatów:

   - Komunikacja pozioma

   - Komunikacja pionowa - pracodawca – pracownik

   Profesor- student

   Język jest używany do:

   - - określania myśli, uczuć doświadczeń i wymiany ich z innymi ludźmi

   - oceniania rzeczy, ludzi, uczuć

   - prezentowania własnych doświadczeń

   - mówienia o przeszłych, teraźniejszych , przeszłych wydarzeniach

   - mówienia o samym języku (jego składni i strukturze)

   Denotacja to bezpośrednie znaczenie, które pozwala zidentyfikować poszczególne słowa

   Konotacja ujawnia obszar emocji, uczuć i wartości związanych z poszczególnymi slowami

   Przez jakie czynniki może być zdeterminowane komunikowanie werbalne:

   1. Kultura

   2. Płeć

   Dwie formy komunikowania werbalnego:

   1. Forma ustna (oralna) - stwarza dogodniejsze warunki do nawiązania kontaktów na poziomie fatycznym, instrumentalnym i afektywnym

   BARIERY:

   - polaryzacja

   - etykietowanie

   - mieszanie faktów i wniosków

   - przesadna pewność siebie

   - klasyfikowanie i generalizowanie

   2. Forma piśmienna- stosowana jest na wszystkich poziomach komunikowania

   Funkcje komunikatów B. Jakobsona

   1. informacyjna (poznawcza) – związana z kontekstem wypowiedzi, info o świecie zewnętrznym,

   2. ekspresywna (emotywna) – związana z nadawcą komunikatu

   3.impresywna (konatywna) – związana z odbiorcą, wywieranie wpływu na odbiorcę

   4. metajęzykowa – związana z kodem, mówienie za pomoca języka o języku

   5. poetycka (stylistyczna) – związana z komunikatem

   6. fatyczna – w koncepcji Jakobsona związana z kontaktem, a u kontynuatorów jego myśli z kontaktem i kanałem komunikacyjnym, „Muszę się zbierać”

   Teoria Austina:

   MÓWIENIE JEST TAKĄ SAMĄ CZYNNOŚCIĄ JAK ZROBIENIE CZEGOŚ I PROWADZI DO TAKICH SAMYCH SKUTKÓW, WIĘC KAŻDY PROCES KOMUNIKOWANIA WYWOŁUJE ZMIANY W ŚWIECIE

   SKŁADNIKI AKTU MOWY:

   1. LOKUCJA - jak został wypowiedziany komunikat

   2. ILLOKUCJA

   3. PERLOKUCJA – skutek

   SKŁADNIKI AKTU MOWY Z PERPEKTYWY ODBIORCY:

   lokucja – illokucja - perlokucja

   Składniki aktu mowy z perspektywy nadawcy:

   Illokucja lokucja

   Perlokucja

   Grupy aktów mowy (Austin)

   1. konstatywy (konstatacje, powiadomienia) – akty mowy, których celem jest powiadomienie, przekazanie odbiorcy wiedzy o świecie np. Himalaje są najwyższym górami, świata

   2. performatywy (performacje, czynnościowce) – akty mowy, których celem jest wywołanie zmiany w rzeczywistości

   - czasowniki performatywne – 1 os. L.poj lub 1 os. L.mn (przyrzekam, obiecuje)

   Typy aktów mowy (Searle)

   1. asercje – odpowiadają Austinowskim konstatywom. Język rejestruje zmiany w rzeczywistości, ale nie jest sprawcą tych zmian np. Ten pies jest łaciaty

   2. dyrektywy – jeden z rodzajów Austinowskich performatyw. Język wywiera wpływ na rzeczywistość, akt mowy zmienia świat np. rozkazy, rady, prośby

   3. komisywy – inny rodzaj performatywów. Język zmienia rzeczywistość np. obietnice, przyrzeczenia

   4. ekspresywy – kolejna grupa performatywów. Kierunek styku jest obustronny, zarówno od rzeczywistości do języka, jak i od języka do rzeczywistości np. życzenia, podziękowania

   - ocieplanie kontaktu- zdrobnienia, pytania

   - oziębianie – szybkie żegnanie się

   5. Deklaratywy – najbardziej sprawcze spośród wszystkich aktów mowy

   Skuteczność aktów mowy zależy od 4 warunków

   I. warunek przygotowawczy lub wstępny

   II. Warunek szczerości

   III. Warunek wyrażony w treści sądu

   IV. Warunek podstawowy (treść aktu illokucyjnego)

   Zasady efektywnej komunikacji

   1. Zasada rzeczywistości

   2. Zasada kooperacji językowej

   Podstawy kooperacji językowej Grice’a – warunki:

   1. adekwatność – wstęp, rozwinięcie, zakończenie

   2. równość – bez względu na status społeczny, role, pochodzenie, płeć

   3. autentyczność uczestnictwa – komunikacja świadoma

   Zasada kooperacji Gricea:

   „UCZYN TWÓJ WKŁAD DO KONWERSACJI TAKIM JAKI JEST WYMAGANY NA DANYM ETAPIE, POPRZEZ AKCEPTACJE CELU LUB KIERUNKU WYMIANY WERBALNEJ, W KTÓRĄ JESTEŚ ZAANGAŻOWANY”

   MAKSYMY KOOPERACYJNE:

   1. Maksyma ilości - PRZEKAZUJ TYLKO TYLE INFORMACJI, ILE POTRZEBA NA DANYM ETAPIE KOMUNIKACJI, ANI ZA DUŻO, ANI ZA MAŁO

   2. Maksyma jakości - MÓW TYLKO PRAWDĘ LUB SYGNALIZUJ STOPIEŃ PRAWDZIWOŚCI. NIE KŁAM

   Wyjątki:

   - „ białe kłamstwo”

   - „kłamstwo za zgodą i wiedzą uczestników komunikacji”

3. Maksyma SPOSOBU/RELEWANCJI – mów na temat

4. MAKSYMA SPOSOBU - MÓW JASNO, JEDNOZNACZNIE, KRÓTKO ORAZ BĄDŹ SYSTEMATYCZNY

   Implikatury Gricea:

   1. Implikatury semantyczne – odbiorca musi się domyśleć niektórych informacji

   2. Implikatury pragmatyczne – odbiorca musi odczytac prawdziwa intencję wypowiedzi, która jest jedynie sugerowana w przekazie

   3. Implikatury konwencjonalne – dotyczą znaczenia i intencji wypowiedzi

   4. Implikatury konwersacyjne – ich zrozumienia wymaga znajomości nadawcy lub/i kontekstu wypowiedzi

   REGUŁY UPRZEJMOŚCI LAKOFF:

   1. FORMALNOŚĆ – nie narzuca swojej woli, pozostań z boku

   2. ZASTANOWIENIE – pozwalaj adresatowi dokonać wyboru

   3. RÓWNOŚĆ – działaj tak, jak byście z adresatem byli równi

   Zasady grzeczności komunikacyjnej Leecha:

   1. MAKSYMA TAKTU – minimalizuj koszty dla innych, maksymalizuj korzyści dla innych

   2. MAKSYMA SZLACHETNOŚCI – minimalizuj korzyści dla siebie, maksymalizuj koszty dla siebie

   3. MAKSYMA APROBATY – minimalizuj negatywna ocenę innych, maksymalizuj koszty dla siebie

   4. MAKSYMA SKROMNOŚCI – minimalizuj pozytywną ocenę własną, maksymalizuj negatywną ocenę własną

   5. MAKSYMA ZGODNOŚCI – minimalizuj niezgodę pomiędzy sobą a innymi, maksymalizuj zgodę pomiędzy sobą a innymi

   6. MAKSYMA SYMPATII – minimalizuj antypatię między soba a innymi, maksymalizuj zgodnosć miedzy soba a innymi

   REGUŁY GRZECZNOŚCI POLSKIEJ:

   1. zasada skromności

   2. zasada gościnności

   3. zasada wielkoduszności

   Komunikacja niewerbalna – definicje:

   „Każda komunikacja inna niż słowa”

   „Nadanie znaczenia zachowaniu niewerbalnemu lub przedmiotom”

   „To system znaków, w skład którego wchodzą uporządkowane i zhierarchizowane podsystemy o mniejszym stopniu skomplikowania. Rządzą nimi określone reguły i zasady”

   Różnice pomiędzy komunikacją werbalną a niewerbalną:

werbalna	niewerbalna
nieciągła	ciągła
Mniej wieloznaczna	wieloznaczna
świadoma	Mniej świadoma
Przekazuje myśli, fakty, opinie	Przekazuje uczucia

Dlaczego komunikacja niewerbalna jest ważna:

Funkcje komunikacji niewerbalnej:

1. zastępowanie słów i powtarzanie

- emblemat – ma znaczenie dla pewnych grup kulturowych, zastępuje słowa oraz tłumaczy je bezpośrednio na wyrażenie słowne

2. uzupełnienie i akcentowanie słów

- ilustrator – uzupełnia i akcentuje wiadomość werbalną

3. Regulowanie interakcji

- regulator – pomaga w koordynowaniu i regulowaniu interakcji komunikacyjnej

4. Zaprzeczanie słowom

- mieszana wiadomość – zaprzecza wiadomości werbalnej

Typy przekazów niewerbalnych:

1. wygląd fizyczny i efekt pierwszego wrażenia

2. mimika

3. gesty

4. wokalika

5. kinetyka

6. haptyka – dotyk

. Efekt pierwszego wrażenia:

1. atrakcyjność fizyczna

2. sylwetka (budowa ciała)

- endomorf – puszysta, zaokrąglona

- mezomorf – atletyczna sylwetka

- ektomorf – szczupły

Endomorf:

- zależne od innych

- spokojne

- zrelaksowane

- zadowolone

- beztroskie

- ospałe

- pogodne

- powolne

- chętne do współpracy

- uprzejme

- tolerancyjne

- hojne

- życzliwe

Mezomorf:

- dominujące

- wesołe

- przedsiębiorcze

- porywcze

- pewne siebie

- energiczne

- impulsywne

- wydajne

- pełne entuzjazmu

- skłonne do rywalizacji

- towarzyskie

- chętne do dyskusji

- apodyktyczne

- odważne

Ektomorf:

- niezależni

- spięci

- niespokojni

- skrępowani

- skrupulatni

- zamyśleni

- dokładni

- nieśmiali

- podejrzliwi

- introspektywni

- ostrożni

- czuli

- zamknięci w sobie

3. Ubiór

4. Mimika-

Czoło:

najmniej dostrzegalny przez odbiorcę składnik zachowań mimicznych

ustalono, że 1 zmarszczka na czole jest rezultatem 200 000 zmarszczeń brwi

Oczy:

Najważniejsza część twarzy z perspektywy komunikowania społecznego

• Kontakt wzrokowy

• okulezja – wykorzystywanie kontaktu wzrokowego

  Stereotypy – usta:

  małe, wąskie usta – nieczułość, złość

  wydatne, szerokie usta – dobro, ciepło, namiętność

  zaciśnięte usta- złość

  rozchylone usta – zaciekawienie, podniecenie

  Aby komunikat mimiczny mógł być prawidłowo zdekodowany i zinterpretowany przez odbiorcę – czoło, oczy i usta muszą komunikować dokładnie to samo

  Mikroekspresje to krótkotrwałe wyrazy emocji, pojawiają się one bez udziału świadomości i są wyrazem przeżywanego stanu emocjonalnego.

  Gesty:

  1. gesty nieświadome (nieuświadamiane)

  2. gesty świadome (kontrolowane)

  3. gesty informacyjne (samodzielne)

  4. gesty wspierające (niesamodzielne)

  5. gesty negatywne

  Gesty mogą komunikować”

  1. kontrolę reakcji międzyludzkich

  2. stan fizyczny

  3. obelgi i obrażanie

  4. odpowiedzi

  5. odczucia i wrażenia

  6. powitania i pożegnania

  7.wygląd

  Międzynarodowe gesty:

  (uniesienie brwi)

  - Na Tonga oznacza „tak”

  - w Peru oznacza „pieniądze” lub „zapłać”

  uszczypnięcie podbródka)

  - we Włoszech oznacza „nie obchodzi mnie to”, „spadaj”

  -w Brazylii i Paragwaju oznacza „nie wiem”

  w południowych Włoszech, na Malcie, w Grecji i Tunezji znaczą negację

  - w Niemczech i w Skandynawii – gest przywołania

  - w Indiach – „tak”

  Wokalika (wokalizacja)

  1. barwa głosu

  2. ton głosu

  3. tempo mówienia

  4. intonacja

  5. brak dźwięku

  Kinetyka – postawa ciała:

  - postawy interpersonalne

  - cechy osobowości

  - pozycja społeczna

  - aktualne stany emocjonalne

  - fiksacje libidalne i frustracje rozwojowe

  - cechy temperamentu

  1. otwarta postawa stojąca:

  - postawa wyprostowana, lekko pochylona ku rozmówcy

  - ręce opuszczone wzdłuż tułowia

  - nogi lekko rozsunięte, stopy lekko rozwarte, ustawione równolegle

  2. prawidłowa pozycja siedząca:

  - tułów i głowa wyprostowane, skierowane lekko ku rozmówcy

  - zajęcie pozycji w centrum siedziska

  - nogi ugięte pod kątem prostym

  - ręce opuszczone wzdłuż tułowia

  Haptyka:

  1. dotyk relacyjny

  2. dotyk agresywny – zły dotyk

  2. dotyk wspierający – dobry dotyk

  3. dotyk intymny

  4. samodotyk

  Dotyk nazwano matką wszystkich zmysłów: w każdej kulturze występują normy, które określają kogo można dotykać, kiedy, gdzie i jak

  Proksemika:

  - jest to nauka zajmująca się badaniem wzajemnego wpływu relacji przestrzennych między osobami oraz między osobami a otoczeniem materialnym na relacje psychologiczne, sposób komunikacji.

  - Jest to nauka leząca na pograniczu psychologii i antropologii

  Edward Hall

  - twórca proksemiki (1966)

  - „dystans interpersonalny to sfera ochronna albo sfera izolująca dany organizm od innych”

  Rodzaje przestrzeni:

  1. przestrzeń trwała

  2. przestrzeń na pół trwała

  3. przestrzeń nieformalna – dystanse

  - dystans intymny

  - dystans indywidualny (osobniczy)

  - dystans społeczny

  - dystans publiczny

  Dystans intymny:

• faza bliższa – 0-15 cm

  - kontakt wzrokowy ograniczony do minimum

  - obraz zamazany, widać tylko kontury twarzy

  - wyczuwalny zapach ciała i oddechu

• faza dalsza – 15-45 cm

  - widoczne pory twarzy

  Dystans indywidualny (osobniczy):

• Faza bliższa – 45-75 cm

  - rysy twarzy nie zniekształcone

  - można trzymać i obejmować partnera

• Faza dalsza – 75 cm-120 cm

  - przy wyprostowanych ramionach możliwość dotyku

  - widać siwiznę, brud na odzieży, zmarszczki

  Dystans społeczny:

• Faza bliższa – 120-210 cm

  - widoczna cała postać

  - dystans przy kontaktach nieformalnych

• Faza dalsza – 210–360 cm

  - odległość w jakiej załatwia się sprawy urzędowe

  Dystans publiczny

• Faza bliższa 360-750cm

  - w polu widzenia znajduje się więcej niż jedna postać

  - postacie robią się płaskie

  - znikają szczegóły twarzy

• Faza dalsza – powyżej 750 cm

  - postać spostrzegana wraz z tłem

  - niewidoczne szczegóły twarzy

  Znaczenie koloru w komunikacji niewerbalnej:

  1. znaczenie psychologiczne

  2. znaczenie kulturowe

  3. znaczenie językowe