ŁUSZCZYCA

PSORIASIS

• Przewlekła choroba skóry, która charakteryzuje się stanem zapalnym i łuszczeniem skóry

• Schorzenie niezakaźne

• Dotyka częściej dorosłych, w równym stopniu kobiety i mężczyzn

• Dziedziczona rodzinne

• 3% populacji dotknięte jest łuszczycą

• Jedna z najczęściej występujących chorób skóry

• Może współistnieć z innymi chorobami lub predysponować do rozwoju tzw. zespołu metabolicznego

Objawy

• Czerwone, pogrubione zmiany na skórze, pokryte srebrzystymi łuskami (łuska łuszczycowa)

• Łuski występują na łokciach, kolonach i nogach, skórze głowy pokrytej włosami, twarzy, dłoniach, stopach oraz w dolnej części pleców

• U części chorych dochodzi do łuszczycowego zapalenie stawów

• Wczesne zmiany mają charakter drobnych grudek, wielkości łebka szpilki do wykwitów 1-2cm

• Dla łuszczycy charakterystyczny jest objaw Koebnera – polegający na występowaniu po upływie 6-12dni zmian łuszczycowych wzdłuż lini zadrapania naskórka

Jak powstaje łuszczyca skóry

• Podczas cyklu komórkowego komórki dojrzewają w głębszych warstwach skóry i powoli przemieszczają się na powierzchnie

• Proces ten zajmuje zwykle około miesiąca, ale w przypadku łuszczycy może zając tylko kilka dni

• Łuszczyca wstępuje, kiedy komórki przemieszczają się zbyt szybko i zanim zdążą dojrzeć gromadzą się na powierzchni skóry

Przyczyny

• łuszczyca skóry jest powodowana przez czynniki immunologiczne (komórki Langerhansa oraz limfocyty T pomocnicze, zwłaszcza Th1,Th17)

• uwarunkowania do rozwoju łuszczycy są dziedziczone genetycznie (m.in. polimorfizm genu HLA – Cw6)

Typy

• typ I łuszczycy związany jest z dziedziczeniem autosomalnym dominującym, rozpoczyna się zwykle w młodym wieku przez 40 rokiem życia

• typ II łuszczycy zaczyna się zazwyczaj między 50 a 70 rokiem życia

Do czynników wpływających negatywnie na zmiany łuszczycowe należą:

• infekcje

• uszkodzenia, podrażnienia, wysuszenie skóry

• stres

• leki (beta-blokery, lit)

Rodzaje łuszczycy:

• łuszczyca pospolita

• łuszczyca kropelkowata

• łuszczyca krostkowa

• łuszczyca odwrócona

• erytrodemia łuszczycowa

• łuszczycowe zapalenie stawów

Łuszczyca pospolita

(plackowata, zwykła)

• objawia się czerwonymi łatami na skórze, pokrytymi srebrzystymi łuskami

• najczęściej występująca forma choroby

• dotyka 80-90% osób cierpiących na łuszczycę

Łuszczyca kropelkowata

(grudkowa)

• objawia się na skórze, jako małe punkty w kształcie kropelek

• występują one na tułowiu, kończynach i czubku głowy

• najczęściej jest wywoływana przez infekcje górnych dróg oddechowych (np. paciorkowe zapalenia gardła)

Łuszczyca krostkowa

• jest rodzajem choroby, w której na skórze występują pęcherze wypełnione niezakaźną ropą

• ukazanie może być spowodowane przez leki, zakażenia, stres lub styczność z niektórymi środkami chemicznymi

Łuszczyca odwrócona

• charakteryzuje się gładkimi czerwonymi łatami występującymi w miejscach gdzie skóra się zgina, np. przy stawach łokciowych i kolanowych, pod pachami i pachwinami

• symptomy choroby mogą się pogorszyć przez pocieranie i pocenie

Łuszczyca uogólniona

(erytrodemia łuszczycowa)

• rozległe czerwienienie i łuszczenie się skóry

• może pojawić się w reakcji na poparzenie słoneczne lub stosowanie kortykosteroidów i innych leków

• może również wystąpić w rezultacie długiego okresu wzmożonej i słabo leczonej łuszczycy

Łuszczyca stawowa

(łuszczycowe zapalenie stawów)

• groźny typ choroby, w którym zmiany łuszczycowe połączone są z zapaleniem stawów, przy czym obydwie te przypadłości nie zawsze występują w tym samym czasie

Leczenie

zależy od:

• nasilenia łuszczycy

• wielkości skóry pokrytej chorobą

• rodzaju łuszczycy

• reakcji pacjenta na leczenie

1. Miejscowe leki na łuszczyce (maści, kremy, leki nakładane na skórę)

2. Fototerapia na łuszczycę (leczenie światłem)

3. Systemowe leki na łuszczycę (tabletki lub zastrzyki, leki które wpływają na cały system immunologiczny)

Miejscowe leki na łuszczyce (maści, kremy, leki nakładane na skórę)

• glikokortykosteroidy

• mają silne właściwości przeciwzapalne, przeciwproliferacyjne i immunomodelujące

• retinoidy

• witamina D3(analogi – kalcypotriol, takalcylot)

• smoła pogazowa

• ditranol

• preparaty keratolityczne(kwas salicylowy, mocznik)

• powodują zmniejszenie ilości łusek i poprawiają przenikanie innych preparatów

• dziegcie (pochodne węgla kamiennego)

• używane są głównie w postaci maści i past

Fototerapia na łuszczycę (leczenie światłem)

• fototerapia i fotochemioterapia - fototerapia polega na ekspozycji ciała na światło ultrafioletowe wytwarzane przez specjalne lampy(wykorzystywane promieniowanie wąskopasmowe UVB 311nm)

• fotochemio terapia (PUVA) – połączenie leku światłouwrażliwiającego z promieniami UVA

Systemowe leki na łuszczycę

• metotreksat

• najczęściej stosowany w łuszczycy lek cytostatyczny

• hepatotoksyczność

• supresja na szpik kostny

• retinoidy

• w łuszczycy krostkowej

• cyklosporyna

• lek immunosupresyjny

• jest wskazany głównie w przypadkach łuszczycy szczególnie rozległej i opornej na inne metody leczenia

• szybkie nawroty choroby

• działanie kancerogenne

• 6-tioguanina

• hydroksykarbamid

• antybiotyki

Leki biologiczne

• działają na określone cytokiny biorące udział w immunopatogenezie łuszczycy

• podawane są w iniekcjach (podskórnie lub dożylnie)

1. adalimumab

• przeciwciało monoklonalne skierowane przeciwko TNF

1. inflikimab

• chimeryczne ludzko-mysie przeciwciało klasy IgG przeciwko TNF

1. etanercepet

• rekombinowane białko fuzyjne

1. ustekinumab

• ludzkie przeciwciało monoklonalne wiążące się z podjednostką p40 luzkich cytokin IL-12, IL-23