Grzybice, mikozy (łac. mycoses)
grupa wysoce zaraźliwych chorób zakaźnych ludzi i zwierząt wywołana przez mikroskopijne grzyby (około 200 gatunków z 250 tys. opisanych).
Czynniki sprzyjające wystąpieniu grzybic
nowotwory
antybiotykoterapia
awitaminozy grupy B
oparzenia
sterydoterapia
zaburzenia hormonalne w przebiegu niewydolności lub braku śledziony, cukrzycy, otyłości
zaburzenia odporności typu komórkowego wrodzone i nabyte
niedobór IgA
Podział grzybic
Grzybice skóry (dermatofitozy)
głowy
brody, tzw. figówka
paznokci
stóp, tzw. stopa atlety/sportowca
pachwin
Grzybice głębokie, narządowe – grupa chorób oportunistycznych, często przebiegających w AIDS. Dotyczą przede wszystkim płuc.
przebiegające z fungemią
przebiegające bez fungemii
Przyjęty podział nie jest jedynym poprawnym. Można spotkać się z podziałem grzybic skóry na: grzybice skóry owłosionej i nieowłosionej; grzybic narządowych ze względu na organ zainfekowany. Powszechny jest także, szczególnie w literaturze medycznej i weterynaryjnej, podział ze względu na naukową nazwę choroby, która jest związana z czynnikiem etiologicznym. Jest on jednak mało popularny ze względu na brak możliwości rozpoznania klinicznego patogenu, który wywołał daną grzybicę.
Rodzaje grzybic skórnych i ich objawy
I. Łupież pstry
Występuje u osób mających szczególnie potliwą skórę. Objawia się drobnymi plamami lekko różowymi, żółtobrunatnymi lub ciemnobrunatnymi, które mogą się zlewać. Pod wpływem nasłonecznienia plamy odbarwiają się.
Leczenie polega na stosowaniu środków złuszczających i przeciwgrzybicznych (siarczek selenu, tiosiarczan sodu)
II. Grzybice skóry gładkiej
Jedna z najpowszechniejszych odmian grzybicy. Występuje w każdym wieku. Pojawia się na skórze szyi, twarzy, dłoni (głównie na odsłoniętych częściach ciała). Objawia się okrągłą lub owalną plamą rumieniową z towarzyszącymi jej pęcherzykami, które zamieniają się w strupki. Ponadto zmianom skórnym towarzyszy świąd. W braku leczenia zmiany skórne powiększają się.
Leczenie polega na stosowaniu okładów. Stosuje się także zieleń brylantową i 1-5% nalewkę jodową.
1. Grzybica stóp i dłoni
Skóra jest zaczerwieniona, pojawiają się wykwity w postaci grudek i pęcherzyków ze strupkami występującymi na bocznych powierzchniach dłoni i palców rąk, na stopach umiejscawia się na ich spodniej stronie w części przyśrodkowej brzegów podeszwowych oraz w trzeciej i czwartej szparze międzypalcowej. W tej odmianie grzybicy dochodzi do złuszczania się naskórka, któremu towarzyszy uciążliwy świąd.
Do zakażenia tą odmianą grzybicy dochodzi najczęściej w publicznych łaźniach, kąpieliskach oraz przy używaniu cudzego obuwia.
Leczenie jest długotrwałe (leki antyseptyczne, przeciwwysiękowe i keratolityczne – głównie kwas borowy, kwas salicylowy i kwas octowy, kwas taninowy) i wymaga częstej zmiany skarpet (bawełnianych i przewiewnych) lub rajstop. Konieczna jest także zmiana obuwia. Należy także przestrzegać podstawowych zasad higieny aby nie doprowadzić do zakażenia innych osób (odkażanie miednic, wanien, brodzików, dywaników, częste pranie ręczników).
2. Grzybica odrębna pachwin
Pojawia się w okolicach pachwinowych, fałdach międzypośladkowych oraz na górnych częściach ud. Objawia się czerwonobrunatnymi plamami o uniesionych brzegach w stosunku do reszty skóry. Ponadto występują pęcherzyki, grudki i świąd.
III. Grzybice skóry owłosionej głowy
Grzybice skóry owłosionej leczy się za pomocą doustnie przyjmowanych: ketokonazolu, i gryzeofulwiny o właściwościach przeciwgrzybicznych. Ponadto ręcznie usuwa się zmienione włosy.
1. Grzybica woszczynowa (strupień woszczynowy)
Zajmuje całą głowę (oprócz wąskiego pasa włosów). Charakterystycznym objawem są tzw. tarczki woszczynowe – szarożółte strupy wrośnięte w skórę o średnicy do 1 cm (przez tarczki przechodzą włosy). Ponadto dochodzi do zniekształceń włosów (matowość, szorstkość, włosy są kruche i łamliwe). Z ognisk chorobowych wydobywa się nieprzyjemny zapach. Choroba pozostawia po sobie rozległe blizny.
2. Grzybica strzygąca
Pojawia się u mężczyzn (na brodzie) i u dzieci (skóra owłosiona głowy). Objawia się występowaniem drobnych, ograniczonych i złuszczających się ognisk. Włosy w ogniskach zapalnych są ułamane na nierównej wysokości (stąd choroba bierze swoją nazwę).
3. Grzybica drobnozarodnikowa
Cechuje się bardzo dużą zakaźnością. Występuje głównie u dzieci i w dużych zbiorowiskach ludzkich. Objawami przypomina grzybice strzygącą (na skórze owłosionej), nigdy nie zajmuje paznokci, rzadko obejmuje skórę gładką.
IV. Grzybica paznokci
Może towarzyszyć innym rodzajom grzybic. Zakażony paznokieć traci różowe zabarwienie, ulega pobruzdkowaniu i kruszy się. Naskórek wokół zmienionej chorobowo płytki rogowacieje. Zmiany zwykle zaczynają się od paznokci uciskanych przez obuwie, potem obejmują wszystkie palce dłoni i stóp. Leczenie lekami przeciwgrzybicznymi (gryzeofulwina) lub zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu paznokcia.
Drożdżyca paznokci i wałów paznokciowych
W okresie wczesnym uwidacznia się jako obrzęk, silnie zaczerwienione i bolesne zgrubienie wału paznokciowego, natomiast przy ucisku spod wału sączy się ropna wydzielina. W czasie choroby skóra w tych okolicach staje się cienka, napięta oraz zmieniona zapalnie. W zmianach długotrwałych płytki stają się żółtawo-brunatne, tracą połysk, ulegają przerostowi i rozwarstwieniu.
Liszaj płaski
(liszaj czerwony, łac. lichen planus, lichen ruber, ang. lichen planus, LP) to często występująca przewlekła choroba skóry i paznokci, zwykle również błon śluzowych, cechująca się powstawaniem drobnych czerwonych grudek, czemu nierzadko towarzyszy silny świąd.
Przyczyny nie są znane, ale często choroba występuje wraz ze schorzeniami o podłożu autoimmunologicznym, takimi jak GVHD, przewlekłe aktywne zapalenie wątroby i cukrzyca. Bardzo prawdopodobne jest także, że silnym czynnikiem wywołującym liszaj może być wstrząs psychiczny. Chorobę może wywołać zażycie niektórych leków, zwłaszcza penicylaminy, jednak w przypadku zmian skórnych towarzyszących zażywaniu leków zawsze należy je różnicować z osutką liszajowatą (lichenoid eruption).
V. Grzybica brody
(łac. tinea barbae) - odmiana grzybicy z odczynem zapalnym wywołana przez grzyby zoofilne.
Odmiana ta atakuje ujścia mieszków włosowych, zakażenie u dzieci dotyczy tylko owłosionej skóry głowy, u dorosłych skóry brody i głowy.
Przebieg grzybicy jest zazwyczaj ostry, objawia się głębokimi naciekami guzowatymi o nierównej powierzchni, ale wyraźnie odgraniczonymi od otoczenia. Guzy zapalne wykazują skłonność do skupiania się i zlewania. Z ujść mieszków włosowych podczas zakażenia wydobywa się treść ropna, która zasycha w strupy. Włos daje się łatwo usunąć. Niekiedy może nastąpić samowyleczenie wskutek wypadania włosów zakażonych. Ten rodzaj grzybicy ustępuje bez bliznowacenia i trwałego wyłysienia.
Grzybicze zapalenie pochwy
Ta choroba spotka około 75% z nas, kobiet, przynajmniej raz w życiu. Warto więc o niej coś wiedzieć.
Zapalenie pochwy może być grzybicze albo bakteryjne. Rozpoznaje się je po objawach (dość jednak podobnych). Jak dowodzą badania naukowe, nawet przez ginekologów często obie jednostki są mylone, odsetek pomyłek sięga nawet 70%.1
Dlatego każdej kobiecie z zapaleniem pochwy, a szczególnie z nawracającym zapaleniem pochwy warto zrobić wymaz, aby upewnić się co do czynnika wywołującego.
Zgłaszając się do ginekologa, warto zasugerować pobranie wymazu z pochwy |
---|
Kiedy możemy podejrzewać grzybicę pochwy?
Klasycznie do obrazu grzybicy pochwy należą: swędzenie, pieczenie oraz charakterystyczne upławy (gęste, białe do żółtych, serowate, tj. niejednorodne z grudkami). Kiedy choroba się przewleka, jej obraz staje się mniej jasny. Dolegliwości są niestałe, raz występują, raz nie; nie są zbyt dokuczliwe. Często pojawiają się objawy ze strony układu moczowego (pieczenie przy oddawaniu moczu, częste oddawanie moczu lub porcjami, uczucie nie do końca opróżnionego pęcherza). Często wizyta u ginekologa jest odwlekana, chore liczą, że „samo przejdzie”. Tymczasem pomoc lekarza jest niezbędna.
Co wywołuje tę chorobę?
Za chorobę odpowiedzialny jest grzyb, drożdżak Candida. Najczęściej identyfikowany z pochwy jest gatunek Candida albicans, jednak o ile w latach 80-tych XX w inne gatunki były zdecydowanie rzadkie, obecnie spotykane są coraz częściej (Candida glabrata, Candida tropicalis). Szczególnie dotyczy to pań chorych na cukrzycę – u nich odsetek gatunków innych niż C. albicans jest największy. Stwierdzenia te nie są czysto akademickie, lecz mają bardzo praktyczne konsekwencje. Otóż C. glabrata i C. tropicalis są około 10 razy mniej podatne na standardowe leczenie przeciwgrzybicze2. Zatem, jeśli w naszym przypadku trudno wyleczyć grzybicę lub często nawraca, obok innych okoliczności warto wziąć pod uwagę nietypowy gatunek grzyba i podjąć bardziej agresywne leczenie.
Oporność na leczenie może wynikać z tego, że za infekcję odpowiada nie najczęstszy C. albicans, ale inne gatunki drożdżaka. |
---|
Co powoduje wystąpienie infekcji?
Zachwianie subtelnej równowagi między florą bakteryjną pochwy i układem immunologicznym oraz pojawienie się postaci micelialnych (czyli nie przetrwalnikowych) komórek Candida powoduje coś co nazywamy infekcją grzybiczą. Komórki Candida mnożą się, niszczą pH właściwe pochwie, zmieniają florę bakteryjną, powodują przykre objawy. Wystąpienie pierwszej lub kolejnej infekcji grzybiczej pochwy często związane jest z antybiotykami (stosowanymi np. z powodu infekcji dróg oddechowych). Jednym z głównych czynników nawrotów lub trudności w leczeniu jest nie przestrzeganie zaleceń lekarza (z różnych przyczyn: niezrozumienie zaleceń, zapomnienie, samodzielne skracanie kuracji z powodu ustąpienia objawów itp.).
Korzystnym środowiskiem dla rozwoju grzyba jest wysokie stężenie cukru we krwi – u diabetyczek grzybica pochwy występuje często. Duże ryzyko grzybicy jest też u otyłych, cierpiących na niedobory żelaza, leczących się sterydami. Ważne wreszcie są czynniki mechaniczne, ciasne ubranie, dopasowane, nieprzepuszczalna dla powietrza bielizna zwiększa miejscową wilgotność i temperaturę, a więc stwarza korzystne warunki do infekcji Cadidia.
Nawracająca grzybica pochwy to przynajmniej 4 epizody choroby lub przynajmniej trzy epizody niezwiązane z antybiotykoterapią w ciągu roku |
---|
Z czym można pomylić grzybicę pochwy?
Grzybicę pochwy można pomylić z bakteryjnym zapaleniem pochwy i infekcją Trichomonas (choroba przenoszona drogą płciową). W odróżnieniu tych 3 podobnych zakażeń może pomóc Tabela 2. Rozróżnienie to jest ważne; inaczej się bowiem leczy te 3 jednostki, a więc zła diagnoza może powodować złe (nietrafione) leczenie, a co za tym idzie – jego nieskuteczność.
Jak leczyć?
Najważniejsza w leczeniu jest determinacja i konsekwencja. Zwykle po krótkiej kuracji objawy znikają, ale jeśli odstawi się wtedy lek, wracają. Dlatego należy stosować leki odpowiednio długo.
Sugerowane do leczenia specyfiki, których skuteczność udowodniono w badaniach naukowych:
Wskazanie | Lek |
---|---|
Ostry epizod | Klotrimazol w tabletkach przez 7 dni Terkonazol w kremie przez 3 dni Flukonazol doustnie jednorazowo Ketokonazol w tabletkach przez 14 dni Kwas borowy w globulce dopochwowej przez 14 dni |
Profilaktyka / kuracja przedłużona | Klotrimazol dopochwowo 2x/tydz przez 6 miesięcy Ketokonazol w tabletkach przez 5 dni po miesiączce przez 6 miesięcy lub doustnie przez 6 miesięcy codziennie Terkonazol w kremie dopochwowo raz w tygodniu Flukonazol doustnie raz na miesiąc Itrakonazol w tabletkach raz w miesiącu Kwas borowy dopochwowo podczas miesiączki |
Oprócz leczenia warto sprawdzić poziom cukru we krwi i morfologię pod kątem anemii, ginekolog niech da odpowiedź, czy za infekcję nie są winne zmiany nabłonka szyjki macicy, w tym ektopia gruczołowa, a także rozejście się tkanek po porodzie czy obniżenie narządu rodnego. Jeśli występują hemoroidy, trzeba je leczyć.
Kilka reform należy zaprowadzić w swoim stylu życia: ubierać bawełnianą bieliznę, niezbyt obcisłą, podobnie spodnie; po oddaniu stolca papierem toaletowym należy krocze wycierać od przodu ku tyłowi, bo zmniejsza to ryzyko przeniesienia grzybów z okolicy odbytu na srom.
Przy pierwszych objawach, niewielkich nawet, powinno się zastosować krem przeciwgrzybiczy (np. klotrimazol), płukanki z octu (2 łyżki octu na 1 l wody) przez 5 dni oraz zjeść 1-2 g witaminy C w tabletkach, co zakwasi mocz. Potem należy kontrolować papierkiem lakmusowym pH pochwy, a wykraczające poza normę (3,6-4,5) powinno skłonić do pójścia do lekarza. Prawidłową florę pochwy przywrócić można zakładając w globulkach dopochwowych bakterie właściwe pochwie (np. preparat Lactovaginal) – warto robić to przy:
• stwierdzonym nieprawidłowym pH,
• pierwszych objawach grzybicy;
• po antybiotykoterapii,
• przed miesiączką i zaraz po.
O czym pamiętać przy współżyciu?
Wiele kobiet obarcza winą za nawroty grzybicy swoich mężów.
Nie jest to do końca uzasadnione, choć dane z badań naukowych nie są jednoznaczne. W kilku badaniach naukowych leczenie męża (partnera seksualnego) nie przynosiło korzyści. Sugerowałoby to brak wpływu męża na powstawanie lub utrzymywanie się (nawracanie) infekcji. Jednak udowodniono też naukowo zależność między częstością współżycia i częstością nawrotów kandydiazy.7 Nie wiadomo, czy przyczyną częstszych infekcji przy częstszym współżyciu jest osoba męża (partnera) jako nosiciela infekcji, czy też samo współżycie (przekrwienie narządów rodnych, wydzielanie śluzu, niewielkie uszkodzenia nabłonka – co mogłoby tworzyć korzystne środowisko dla rozwoju grzyba).
Dlatego należałoby zachować pewien dystans do kwestii zakażania przez partnera i, przynajmniej na początku, nie leczyć go.
W przypadku zaś uporczywych lub nawracających infekcji można spróbować jednego ze sposobów uniemożliwiających nadkażanie ze strony partnera: współżycia z prezerwatywą, wstrzemięźliwości płciowej lub leczenia obojga małżonków (na przykład preparatem naftifiny, którym smaruje się narządy płciowe i u kobiety, i u mężczyzny).
Infekcjom sprzyja także współżycie w czasie miesiączki.
Nawrót kandydiazy powoduje używanie kremów plemnikobójczych (które naruszają prawidłową florę bakteryjną) oraz doustnych środków antykoncepcyjnych zwiększają ryzyko. Grzyb Candida ma na swoich komórkach receptory dla żeńskich hormonów płciowych; tak więc dostarczanie tych hormonów w ponadfizjologicznych stężeniach stymuluje wzrost grzyba.
Wszelkie preparaty stosowane celem nawilżania pochwy (w suchości pochwy) są również niekorzystne, w przypadku dużych problemów można stosować wazelinę białą, oleje roślinne lub mineralne zamiast tych specyfików8.
Ciąża, poród – noworodek
W okresie ciąży grzybicze infekcje pochwy są częste. Wiąże się to z osłabieniem układu immunologicznego (ciąża!) oraz z przekrwieniem śluzówki pochwy (cieplej, bardziej wilgotno, więcej składników odżywczych). W tym szczególnym czasie należy pamiętać o bardzo ostrożnym stosowaniu leków doustnych (na bardzo wyraźne wskazanie lekarza ginekologa). Najczęściej jednak stosuje się globulki z nystatyny miejscowo.
W czasie porodu, jeśli infekcja jest niedoleczona, dziecko przechodząc przez kanał rodny zakaża się drożdżakiem. Wtedy występują u dziecka pleśniawki, a następnie przez przewód pokarmowy infekcja może objąć okolicę okołoodbytniczą u maluszka, czego wyrazem jest odparzenie pieluszkowe. Warto o tym pamiętać, szczególnie gdy odparzenie nie chce ustąpić przy stosowaniu typowych metod (Sudocrem, Linomag, Bepanthen, zasypki) – doskonałe efekty daje wówczas leczenie przecigrzybicze (pędzlowanie nystatyną pleśniawek i pędzlowanie odparzeń, smarowanie maścią z klotrimazolem odparzeń). Niektórzy mówią o nawracaniu infekcji grzybiczej u noworodka z pleśniawkami przez karmienie: dziecko zakaża brodawkę piersiową a potem znów się samo infekuje; dlatego dobre efekty może przynieść smarowanie brodawek nystatyną lub klotrimazolem (należy zmyć przed karmieniem).
Grzybica penisa
Podobnie jak w przypadku grzybicy pochwy, także i w tym wypadku często dochodzi do zarażenia drogą płciową. Penis nie jest wprawdzie aż tak wrażliwym miejscem na tego typu infekcje, jak np. pachwiny lub fałdy skórne, ale zarażenie grzybami achorobotwórczymi może być bardzo uciążliwe, głównie ze względu na swąd i niezbyt ciekawe efekty wizualne.
Należy równocześnie pamiętać, że niektóre grzyby i drożdżaki mogą znajdować się bezpośrednio na penisie oraz w jego okolicach, nie dając przy tym wyraźnych, jednoznacznych objawów.
Leczenie
Najlepiej udać się do lekarza - dermatologa lub urologa.
Co zaproponować bez lekarza?
Może być to maść przeciwgrzybiczna - np. Clotrimizolum lub kwas borowy odpowiednio stosowany do przemywania – 3%. Grzybice niestety często wracają. Objawy są dość podobne do zarażenia drożdżakami, dlatego też jeśli stosowanie kremu czy kwasu borowego nie przynosi pożądanych skutków skontaktuj się z lekarzem!
Etiologia zakażeń grzybiczych członka:
Stosunek z osobą „wyposażoną" w grzybka.
Niski poziom higieny osobistej.
Publiczne toalety.
Niektóre antybiotyki.
Prezerwatywy - jeśli jesteś uczulony na lateks lub zawarte w prezerwatywie środki nawilżające, plemnikobójcze i inne.
Upławy występujące u Twojej partnerki.
Grzybica układu pokarmowego
Grzybica jamy ustnej, języka i ust
Grzybica jamy ustnej może być utrzymująca się (przewlekła) lub pojawiać się nagle (doraźnie). Przewlekła grzybica jamy ustnej jest najbardziej rozpowszechniona i zazwyczaj nie daje żadnych objawów.
Jeśli naturalna równowaga jamy ustnej ulegnie zmianie, może to jednak stworzyć grzybowi dobre warunki rozrostu i rozwoju infekcji grzybiczej. Taka zmiana może np. być spowodowana cukrzycą, leczeniem antybiotykami, obniżoną odpornością (np. w przypadku chorób takich jak rak oraz HIV) lub też stosowaniem protezy dentystycznej.
Grzybica jamy ustnej u niemowląt występuje normalnie i jest nazywana pleśniawką. Na to schorzenie stosuje się Aphtin do tak zwanego pędzlowania (roztwór kwasu bornego w glicerynie).
Grzybicą jamy ustnej nie można się zarazić.
Co powoduje grzybicę jamy ustnej?
Grzybicę jamy ustnej powoduje drożdżak Candida albicans. W terminologii lekarskiej to schorzenie nazywa się Candidiasis oralis.
Występowanie
Grzyb Candida albicans występuje u ok. połowy wszystkich ludzi w jamie ustnej i stanowi część normalnej flory jamy ustnej. W tych przypadkach żyje w normalnej równowadze z pozostałymi drobnoustrojami jamy ustnej, np. bakteriami i nie powoduje żadnych objawów.
Objawy:
białawe plamy o wyglądzie ściętego mleka na błonie śluzowej
nadżerki i owrzodzenia
protetyczny lub linijny rumień dziąsłowy
środkowe romboidalne zapalenie języka
w kąciakach ust: nadżerki, bolesne pęknięcia
Rozróżniamy następujące Kandydozy:
1.Kandydoza rumieniowa (atroficzna)
Kandydoza rumieniowa charakteryzuje się nabłonkową atrofią lub brakiem powierzchownej warstwy rogowaciejącej nabłonka. Rumień powstaje w wyniku unaczynienia lub przekrwienia błony śluzowej. Infiltracji strzępek do nabłonka zazwyczaj się nie obserwuje, a powierzchnia nabłonka zawiera rezydujące blastospory. Występuje również znaczna komórkowa reakcja immunologiczna.
Objawy kandydozy rumieniowej:
czerwone zabarwienia
zapalenie błony śluzowej
rozlany zanik brodawek nitkowatych na grzbiecie języka
2.Kandydoza rzekomobłoniasta (pleśniawki)
Proces chorobowy może obejmować całą jamę ustną, a każda pseudobłona zawiera poplątane masy pseudostrzępek z pączkującymi komórkami drożdży, złuszczonymi komórkami nabłonka oraz resztkami rozpadłych tkanek. Pacjenci skarżą się na objawy suchości i pieczenia jamy ustnej, zaburzenia smaku i utratę apetytu.
Kandydoza rzekomobłoniasta rzadko jest bolesna, często przyjmuje wygląd formy rumieniowej (np.po mechanicznym potarciu), a w przypadku małych, dobrze odgraniczonych zmian rumieniowych zmiany rzekomobłoniaste mogą być na ich obwodzie lub odwrotnie.
Objawy kandydozy rzekomobłonistej:
białawe lub żółtawe, miękkie zmiany o wyglądzie zsiadłego mleka, które po zdjęciu z powierzchni błonyśluzowej pozostawiają czerwone, krwawiące podłoże.
3.Kandydoza przewlekła hiperplastyczna (leukoplakia grzybicza)
Jest rzadka forma grzybic występującą najczęściej u osób palących tytoń w okolicy trójkąta zatrzonowcowego i błony śluzowej kątów ust. Kandydoza hiperplastyczna jamy ustnej może wiążać się z immunologicznymi i endokrynnymi nieprawidłowościami.
Objawy kandydozy przewlekłej:
białe płytki lub grudki
Grzybica jelit
Drożdżyca jelita grubego zwana Kandydozą jest wywołana przez grzyby Cadnida albicans to inaczej mówiąc stan nierównowagi ilościowej drobnoustrojów znajdujących się w jelicie grubym, w którym drożdżaki dominują nad innymi drobnoustrojami w tym środowisku.
Do wstępnych objawów grzybicy jelit można zaliczyć zaburzenia trawienia; nudności, zaparcia lub biegunki, burczenie w brzuchu, przelewanie, nieprzyjemny zapach z ust, gazy jelitowe. Występuje ogromne łaknienie na spożywanie węglowodanów skrobiowych i słodyczy. Często po przebytych antybiotykoterapiach mamy powyższe symptomy i może to być krótkotrwałe i wskazywać na stan przejściowej dysbiozy jelit, natomiast ich długość może świadczyć o rozwoju pełnoobjawowej postaci grzybicy. Stosując probiotyki , wzmacniając system odpornościowy preparatami witaminowo-mineralnymi , wczesne objawy grzybicy mogą ustąpić całkowicie, natomiast rozwiniętej grzybicy już nie.
Najbardziej powszechnym drożdżakiem występującym u człowieka jest bielnik biały zwany Candida albicans. W normalnych warunkach drożdże Candida, w postaci jednokomórkowego drożdżaka żyje w jelicie grubym człowieka jak i zwierząt, zajmując niewielką przestrzeń w świetle jelita grubego, rywalizując z innymi drobnoustrojami o cukry proste, które stanowią dla nich pożywkę.
Drożdżaki żyjące w świetle jelita grubego pobierają z masy kałowej resztki substancji odżywczych i zużywają je na własne potrzeby, przez co nie pozostawia pożywki dla drobnoustrojów napływowych spoza jelita grubego, jednocześnie wydala jako produkty przemiany materii kilkadziesiąt potężnych toksyn, które uniemożliwiają zasiedlenie jelita grubego przez drobnoustroje chorobotwórcze a równocześnie zmusza układ odpornościowy do stałej czujności.
Podsumowując to wszystko w normalnych warunkach, w jelicie grubym , drożdżaki Candida żyją w równowadze z innymi pożytecznymi bakteriami i są elementem układu obronnego organizmu. Problem zaczyna sie wówczas, gdy drożdżak zaczyna się bez kontroli rozrastać. Do takiej sytuacji dochodzi wtedy, gdy w jelicie zaczyna brakować pożytecznych bakterii.
Kuracje antybiotykowe, powodują że dobra flora bakteryjna ginie nawet na kilka miesięcy. Kończy się równowaga i Candida zaczyna dominować, rozmnażając się w niepohamowany sposób, eliminując nie tylko bakterie chorobotwórcze ale przede wszystkim wszystkie drobnoustroje pożyteczne. Bakterie symbiotyczne w naszych organizmach produkujących witaminy, wytwarzają kwaśną chemiczną barierę chroniącą nas przed wnikaniem i kolonizacją bakterii patologicznych i grzybów.
W wyniku nierównowagi flory bakteryjne - natrafiwszy na osłabioną tkankę śluzówki jelita - drożdżak Candida ulega transformacji. Zanurza agresywnie w osłabioną tkankę swoją wypustkę, z której rozrastają sie strzałkowate korzenie i z jednokomórkowego drożdżaka przeistacza się w grzyba – pasożyta tworząc ogromne kolonie strzępków grzybni.
Grzybice Candida w śluzówce jelit bardzo szybko się rozprzestrzenia i nie żywi się już w sposób saprofityczny czyli cukrami prostymi tak jak drożdżak Candida, ale rozrastają się coraz bardziej, żywi się w sposób pasożytniczy, czyli poprzez bezpośredni atak na tkanki żywiciela, tworząc nadżerki, przez które przedostają się do organizmu szkodliwe substancje (toksyny), które organizm musi następnie wydalić czy to w postaci zmian skórnych czy złogów wewnętrznych takich jak torbiele, cysty lub wrzody. Prócz toksyn - przez powstałe nadżerki - przedostają się również drobnoustroje, także Candida , które po dotarciu do krwioobiegu (niczym magistrala wodną) mogą zawędrować i osiedlić się wszędzie tam, gdzie napotykają odpowiednie warunki do bytowania czyli osłabioną tkankę.
Grzybica jelit i innych organów wewnętrznych może rozwijać się wiele lat i w początkowej fazie może przebiegać bezobjawowo i może dojść do uszkodzenia wielu funkcji narządów wewnętrznych.
Do najważniejszych czynników sprzyjających powstawaniu grzybicy jelita grubego można zaliczyć:
spożywanie nadmiernej ilości cukrów, niepełnowartościowa oczyszczona żywność
połykanie pożywienia bez dokładnego pogryzienia go, co powoduje ze niestrawiona żywność przedostaje się do jelita grubego co jest doskonałą pożywką dla drobnoustrojów i grzybic
przyjmowanie antybiotyków, leki immunosupresyjne, sterydy i inne chemiczne preparaty farmaceutyczne stosowane w chorobach infekcyjnych oraz chemioterapia i radioterapia przez co osłabiana jest odporność
przyjmowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych i preparatów hormonalnych
W zahamowaniu wzrostu rozwoju grzybic pomaga głodówka i dieta z małą ilością węglowodanów i cukrów. Trwałe efekty może przynieść tylko likwidacja grzybic przy pomocy znanych od wieków metod, czyli zastosowania ziół niszczących te pasożyty, oraz usunięciu nadżerek w jelicie spowodowanych przez grzyby Candida.
Grzybica uszu
Grzybica ucha (otomycosis) wywoływana jest najczęściej przez Aspergillus niger lub Candida albicans. W typowych przypadkach podczas otoskopii widoczna jest gęsta, biaława serowata wydzielina, lub brunatna do czarnej, włochata grzybnia. W przypadkach wątpliwych decyduje kilkukrotne badanie mikologiczne. Do wystąpienia grzybicy predysponują niektóre choroby układowe, np. cukrzyca, stosowanie leków immunosupresyjnych oraz steroidów. Występuje też u chorych przyjmujących przewlekle antybiotyki. Częstą dolegliwością jest świąd oraz uczucie pełności w uchu a czasem wyciek.