Czas przeszły dokonany złożony - Préterito perfecto
Czasu préterito perfecto używamy gdy mówimy o:
czynnościach, które wydarzyły się w przeszłości, ale ich skutek jest widoczny w teraźniejszości:
Me he olvidado de traer mi libro. - Zapomniałem przynieść książkę.
El niño se ha despertado. - Dziecko się obudziło.
czynnościach, które wydarzyły się w przeszłości, gdy okres czasu o którym mówimy ciągle trwa:
Gabriel García Márquez ha escrito muchos libros. Hasta el momento presente. GGM napisał wiele książek. Do chwili obecnej
czynnościach, które wydarzyły się w przeszłości, ale gdy nie mówimy kiedy konkretnie:
¿Habéis visto la película "Goya en Burdeos"? - Widziałeś film “Goya en Burdeos”?
Zdania twierdzące w czasie Préterito perfecto piszemy według schematu:
Podmiot + Presente de HABER + Participio Pasado + dopełniene.
Tak jak w innych czasach podmiot może nie występować w ogóle (tzw. podmiot domyślny).
Presente de HABER to czasownik haber występujący tu jako czasownik posiłkowy odmieniony wg schematu:
Posiłkowy Presente de HABER |
---|
yo |
tu |
el |
nostros |
vostros |
ellos |
Participio Pasado to imiesłów bierny czasownika opisującego czynność, o której mówimy. Odmieniamy go wg schematu:
Odmiana Participio Pasado |
---|
zmiana końcówki |
-ar |
-er |
-ir |
Esta mañana fui al supermercado. - Dziś rano poszedłem do supermarketu.
Trabajé para la misma empresa durante dos años. - Pracowałem dla tej firmy przez dwa lata.
Tworzenie przeczeń: wystarczy dodać "no" (nie) przed odpowiednio odmieniony czasownik posiłkowy haber:
(podmiot) + no + presente de haber + Participio passado
No he comido. - Nie jadłem.
No he ido a New York - Nie pojechałem do Nowego Jorku.
No hemos jugado. - Nie graliśmy.
Pytania mają taką samą konstrukcję jak twierdzenia, z tym że na początku pytań występuje odwrócony znak zapytania, a na końcu zwykły znak zapytania. Tak więc konstrukcję hiszpańskich pytań można przedstawić w następujący sposób:
¿(podmiot) + presente de haber + participio pasado + dopełnienie ?
¿Has probado el chocolate alguna vez? - Próbowałeś kiedyś czekoladę?
¿Has puesto tus zapatos en la maleta? - Wsadziłeś buty do walizki?
Oczywiście można w pytaniach używać zaimków pytających:
qué - co? quién - kto? cómo - jak? jaki? jaka? cuál - który? dónde - gdzie?
cuánto - ile? cuándo - kiedy? por qué - dlaczego?
koniugacje
Odmiana czasowników w czasie Préterito perfecto następuje według poniższego schematu:
Odmiana Participio Pasado |
---|
zmiana koncówki |
-ar |
-er |
-ir |