Bez, dziki bez - rodzina przewiertniowate

Gatunki dzikiego bzu: znanych jest 20 gatunków tych małych drzewek bądź krzewów. W Polsce popularne są tylko dwa: dziki bez czarny zwany lekarskim i bez koralowy.

Dziki bez czarny, lekarski (Sambucus nigra)

Dziki bez rozwój liści	Dziki bez liście	Dziki bez pąk kwiatowy	Dziki bez kwiaty
Dziki bez zielone owoce	Dziki bez niedojrzałe owoce	Dziki bez owoce	Dziki bez owoce w zbliżeniu

Dziki bez czarny Dziki bez czarny kora Cechy: Bez czarny zwany bzem lekarskim bądź dzikim bzem czarnym jest małym drzewem bądź częściej wysokim krzewem o grubych, prostych pędach, pokrytych jasnoszara korą, dorastającym do 8 m wysokości. (Można zapobiec jego nadmiernemu wzrostowi poprzez silne cięcie). Bez czarny kwietnie w maju i czerwcu. Kwiaty są drobne, białokremowe zebrane w okazałe, płaskie baldachy średnicy 10-20 cm. Czarnofioletowe i lśniące owoce dojrzewają w zwisających owocostanach od końca sierpnia do października. Cała roślina, a szczególnie kwiaty, ma specyficzny, silny zapach. Rozmaitości: Bez czarny rośnie w zaroślach, na skrajach lasów, na nieużytkach. Lubi stanowiska wilgotne, nasłonecznione, cieniste. Ma niewielkie wymagania glebowe, najlepiej rośnie na glebach próchniczych, zasobnych w azot. Bardzo źle znosi przesadzanie. Jest bardzo wytrzymały na zanieczyszczenia powietrza. Wszystkie części rośliny w stanie świeżym mogą być toksyczne (zawierają glikozyd sabgunigrynę), tracą całkowicie te właściwość po suszeniu i gotowaniu. Dziki bez czarny jest jedną z najstarszych rośli leczniczych. Poszczególne części drzewa zawierają wiele cennych związków. I tak - kwiaty: flawonoidy, kwasy organiczne, cholinę, garbniki, olejki eteryczne, sole mineralne, owoce: antocyjany, flawonoidy, cukry (około 20%), garbniki, pektyny, kwasy organiczne, witaminy A, B1, B2, zwłaszcza C, karotenoidy, pektyny, enzymy, biopierwiastki (jod). Kwiaty bzu czarnego wzmacniają ścianki naczyń krwionośnych, działają moczopędnie i napotnie - stosowane są jako leki przeciwgorączkowe w przeziębieniach i grypie. Owoce bzu czarnego działają napotnie i moczopędnie (lecz słabiej niż kwiaty) oraz przeczyszczająco (powodują łatwiejsze usuwanie toksyn z organizmu). Owoce wykazują także działanie przeciwbólowe - są pomocne w leczeniu zapalenia nerwu trójdzielnego, rwy kulszowej, migreny. Kwiaty i owoce bzu czarnego są składnikiem wielu mieszanek ziołowych. Można z niego przyrządzać konfitury, soki i wino. Mają one właściwości odżywcze oraz dietetyczno-lecznicze. Z ziela wykonuje się wyciągi i gnojówkę do opryskiwania roślin w zwalczaniu szkodników takich jak krety, norniki, rolnice, bielinek kapustnik i mszyce.