BEZ
CZARNY
bez lekarski
Sambucus nigra
Bez
czarny należy do rodziny piżmaczkowatych Adoxaceae (dawniej
przewiertniowatych Caprifoliaceae). W Polsce ma wiele potocznych
nazw, używanych zależnie od regionu kraju, m.in. bez lekarski, bez
dziki, bez czarny, bez pospolity, bez aptekarski, bez biały,
bzowina, hyćka, hyczka, holunder, gołębia pokrzywa.
Surowiec:
Kwiat bzu czarnego Flos sambuci, Owoc bzu czarnego Fructus
sambuci.
Kwiaty
zawierają flawonoidy (m.in.
rutynę, kwercetynę, estragalinę), kwasy organiczne (walerianowy,
ferulowy), kwasy polifenolowe (kawowy, chlorogenowy), olejki
eteryczne, związki aminowe, garbniki, saponiny, śluzy i około 9%
związków mineralnych (wapń, sód, potas, żelazo,
glin).
Owoce
zawierają głównie antocyjany,
witaminy A, B, B1, B2, C i J, pektyny, garbniki, sole mineralne,
olejki eteryczne, żywice, woski oraz wiele kwasów organicznych
(jabłkowy, octowy, winowy, walerianowy, benzoesowy), enzymy oraz
związki o charakterze hormonów płciowych.
Uwaga: we
wszystkich częściach świeżej rośliny występuje typowy dla niej
związek glikozyd sambunigryna, posiadający właściwości
toksyczne, powodujący uczucie słabości i wymioty. Glikozyd ten
rozkłada się jednak podczas suszenia i gotowania, więc spożywanie
przetworzonego surowca jest bezpieczne.
Skład chemiczny: W
kwiatach znajdują się: olejeki eteryczne, śluz , glikozydy
cyjanogenne, flawonoidy (m.in. rutyna), saponiny triterpenowe, kwasy
organiczne, garbniki, sole mineralne.
Owoce zawierają glikozydy
cyjanogenne, kwasy organiczne, cukry, sole mineralne,
pektyny.
Zastosowanie: Kwiaty działają: moczopędnie,
napotnie, p/gorączkowo. Wzmacniają naczynia krwionośne.
Zewnętrznie
ma zastosowanie do przemywań i płukanek w stanach zapalnych oczu i
gardła. Owoce działają łagodnie przeczyszczająco, moczopędnie,
napotnie, przeciwbólowo, przeciwcukrzycowo i odtruwająco.
Owoce
bzu czarnego świetnie nadają się do przyrządzania powideł,
konfitur i soków.
W kosmetyce
dziki czarny bez znajduje
zastosowanie przede wszystkim w postaci kąpieli i maseczek. Kwiaty
mają działanie ściągające, przeciwzapalne, przeciwwysiękowe,
antyseptyczne i zapobiegają pękaniu naczyń krwionośnych. Tonik z
kwiatów czarnego bzu polecany jest do każdej cery, a zwłaszcza
starzejącej się i ziemistej. Wygładza i zmiękcza skórę, wybiela
piegi oraz łagodzi oparzenia słoneczne. Kwiaty działają bardzo
korzystnie także na cerę tłustą i mieszaną oraz w przypadku
kruchych naczyń krwionośnych.
Napar
z kwiatów czarnego bzu polecany jest również do mycia i płukania
włosów suchych. Natomiast odwar można wykorzystywać do
pielęgnacji włosów czarnych w celu pogłębienia ich barwy.
W
kuchni
również kwiaty czarnego bzu znalazły swoje
zastosowanie. Przykładem jest syrop kwiatowy, stanowiący smaczny
dodatek do koktajli ziołowych. Do jego przygotowania potrzeba około
30 świeżych kwiatostanów, które należy zalać podgrzanym
syropem, przyrządzonym z 1 l wody i 1 kg cukru z dodatkiem
niewielkiej ilości kwasku cytrynowego lub całej pokrojonej w
plastry cytryny. Po 12 godzinach syrop zlewa się do butelek lub
słoików. Ponadto kwiaty czarnego bzu mogą być wykorzystane jako
dodatek do
deserów,
do produkcji octu ziołowego oraz
wina.
http://www.zielnik.biz/bez-czarny/
Surowiec
bzu czarnego zawiera obok wielu czynnych substancji także olejek
lotny, sole mineralne, garbniki, śluzy, glukozę oraz kwasy
organiczne, a owoc dodatkowo więcej cukrów redukcyjnych,
karotenoidy, dużo witaminy C, a także witaminy z grupy
B.
Właściwości lecznicze:
regulujące
wypróżnianie
przeczyszczające
wzmacniające
ogólnie
napotnie
przeciwgorączkowe
odtruwające
organizm
moczopędne
przeciwbólowe
żółciopędne
rozkurczowe
pomocne
w leczeniu nerwu trójdzielnego, rwy kulszowej,
migreny
http://www.natura.info.pl/bez-czarny/
Czarny
bez
Któż z nas nie cierpiał z powodu przeziębień, Są
one plagą szczególnie w sezonie jesienno zimowym i chociaż nie
uważa się ich za ciężką chorobę, powodują wiele nieprzyjemnych
dolegliwości. Sięgamy wówczas po aspirynę i inne syntetyczne
pochodne salicylanów , co pomaga jedynie na krótko i nie wpływa
istotnie na przebieg choroby. Tym bardziej, że istnieje duża grupa
chorych, dla których aspiryna i jej pochodne są wręcz
przeciwwskazane. Znamy jej niekorzystny wpływ na przebieg
choroby
wrzodowej,
w której nasilenie dolegliwości także pojawia się jesienią.
Coraz częściej mówi się o uczuleniach na salicylany, o astmie
aspirynozależnej, tymczasem w arsenale leków naturalnych mamy
znakomity środek, który nie tylko łagodzi objawy i przyspiesza
zdrowienie, ale zastosowany odpowiednio wcześnie przeziębieniom
zapobiega. Lekiem tym jest czarny bez.
Czarny bez (Sambucus
nigra), zwany też bzem dzikim jest krzewem występującym u nas
bardzo pospolicie. Od tysiącleci związany jest on związany kulturą
ludów zamieszkujących teren Europy. Dawni Słowianie szanowali go,
jako niezastąpiony lek oczyszczający z flegmy, śluzu i wilgoci. Ze
względu na jego rozgrzewające i przeciwgorączkowe działanie
używano go w leczeniu przeziębień. Napar z kwiatów czarnego bzu,
jeszcze do końca XVIII wieku, stosowany był do przemywania skóry,
jako środek wybielający
i
usuwający piegi.
Badania naukowe wykazały, że kwiaty
dzikiego bzu, bogate są w aktywne biologicznie związki, które
działają napotnie, moczopędnie, poprawiają elastyczność naczyń
krwionośnych oraz stanowią bogate źródło wymiataczy wolnych
rodników. Silny efekt napotny wywołany jest pobudzeniem ośrodka
regulującego wydzielanie potu i powoduje szybkie obniżanie
podwyższonej temperatury.
Kwiaty czarnego bzu znajdują
zastosowanie w leczeniu zakażeń górnych dróg oddechowych
przebiegających z gorączką. Są one skutecznym antidotum na
przeziębienia, grypę i zapalenia gardła. Napar z kwiatów czarnego
bzu, zażywany regularnie w początkowym okresie infekcji wirusowych,
łagodzi dolegliwości, obniża gorączkę i skraca okres choroby. Z
moich obserwacji wynika, że zapobiega on nawrotom pokataralnych
zapaleń zatok. Używa się go również miejscowo, do płukania
gardła. W sezonie gryp i
przeziębień
czarny bez stanowi znakomitą alternatywę dla aspiryny.
W
sekcji Nasze przysmaki znajdą Państwo przepis na syrop z bzu
czarnego.
dr Bożena
Ryczkowska
http://www.naturalnamedycyna.pl/domowa-apteka/czarny-bez
Bez
czarny (Sambucus nigra)
Surowcem zielarskim są nie tylko
owoce., są nim także kwiaty. Zarówno kwiaty jak i owoce maja
wysoką wartość biologiczną.
W kwiatach znajdziemy cukry,
glikozydy, flawonoidy, kwasy organiczne (askorbinowy) garbniki,
aminę, witaminę C, fitoncydy i inne. W kwiatach jest także
glikozyd sambunigryna, który rozkłada się na cyjanowodór oraz
olejek eteryczny, cholina a także kwasy : jabłkowy, octowy,
walerianowy, chlorogenowy i kawowy.Z kwiatów usuwa się szypułki,
które nie są zbyt smaczne. Kwiaty można obtaczać w cieście
naleśnikowym i smażyć, można z nich robić napoje, wina. Suszone
maja działanie napotne,
przeciwzapalne,
dezynfekujące i lekko moczopędne.
Owoce, podobnie jak kwiaty
zawierają cukry, kwas askorbinowy, glikozydy, barwniki antocyjanowe,
garbniki, flawonoidy, karoten i witaminę Ca także aminokwasy.
Owoce
spożywa się w formie przetworzonej. i tylko dojrzałe, gdyż w
niedojrzałych znajduje się sambunigryna.
Są dobre na dżemy,
kompoty, sosy, syropy. Mają działanie łagodzące nerwobóle, lekko
rozwalniające. Napar z kwiatów działa napotnie, ściągająco,
pomaga przy schorzeniach wątroby a zewnętrznie przy stanach
zapalnych jamy ustnej.
Bez
czarny - oczyszczająca siła
Swoją nazwę zawdzięcza
barwie owoców, które zbieramy w sierpniu. Zazwyczaj nie musisz
daleko chodzić, by znaleźć krzew bzu czarnego (Sambucus nigra ).
Rosną w lesie i parku, nawet w centrum miasta. Zarazem pamiętaj, że
zbiory dla zdrowia należy robić tylko w miejscach oddalonych od
ulicy czy zakładów przemysłowych.
Owoce bzu, np. w formie
herbatki, wspomagają odchudzanie i diety oczyszczające. Pomagają
bowiem usunąć z organizmu szkodliwe substancje z przemiany materii,
działają odtruwająco.
Sok z bzu czarnego nietrudno spotkać w
polskiej spiżarni. Jest smaczny, a zarazem skuteczny w walce z
wirusami i zwalczaniu przeziębieniowych dolegliwości. Jeśli chcesz
przygotować go samodzielnie, dojrzałe, umyte i przebrane owoce
ogrzewaj w garnku na bardzo małym ogniu, stale mieszając. Kiedy
popękają i puszczą sok, rozetrzyj je na miazgę i małymi porcjami
wyciskaj w płóciennym woreczku. Gdy sok się odstoi, przecedź go
delikatnie i dodaj cukru (4 szklanki na każdy kilogram owoców).
Gotuj
kilka
minut i rozlej do butelek lub słoików.
Chociaż nie przepadamy
za zapachem kwiatów bzu czarnego, nie zapominamy o cennych
właściwościach. Zrobiony z nich odwar działa napotnie, obniżając
gorączkę. Nadaje się też do płukania jamy ustnej oraz gardła,
gdy toczy się w nich infekcja. Jeśli cierpisz z powodu zapalenia
spojówek, dolegliwości złagodzą okłady. Wystarczy nasączyć w
odwarze gazik i schłodzony do bezpiecznej temperatury położyć na
powiekach.
http://zdrowie.gazeta.pl/Zdrowie/1,105912,9032158,Miejsce_7__Bez_czarny___oczyszczajaca_sila_,,ga,,4.html
Bez
czarny oczyszcza krew
Bez czarny należy do cenionych roślin
leczniczych. Surowiec leczniczy stanowią: kwiat Flos Sambuci,
dojrzały owoc Fructus Sambuci, czasami także liście Folium Sambuci
i kora z korzeni Cortex Sambuci.
W kwiatach bzu czarnego
występują znaczne ilości flawonoidów. Wśród nich rutyna,
kemferol, kwercytyna i izokwercytyna. Ponadto kwasy wielofenolowe
(kawowy, chlorogenowy), kwasy organiczne (ferulowy, jabłkowy,
octowy, walerianowy), niewielkie ilości olejku, garbników i śluzu
oraz znaczne ilości soli mineralnych.
Owoce zawierają
cukry, barwniki antocyjanowe, garbniki, kwasy wielofenolowe i
organiczne, witaminy: B2, B6, C, kwas foliowy, biotynę, amid kwasu
nikotynowego, beta-karoten, witaminę, kwas pantotenowy. Występują
w nich również pektyny i flawonoidy, jak hiperozyd, izokwercytyna,
rutozyd.
W niedojrzałych owocach znajduje się glukozyd
cyjanogenny sambunigryna który w czasie rozkładu wydziela
cyjanowodór. W miarę dojrzewania toksyczne substancje całkowicie
zanikają i w dojrzałych owocach nie ma żadnych składników
szkodliwych dla zdrowia.
Kwiaty bzu czarnego działają
moczopędnie i napotnie oraz zwiększają elastyczność, a
zmniejszają przepuszczalność włosowatych naczyń krwionośnych, a
owoce oczyszczają krew. W nieco większych dawkach działają
przeczyszczająco, ułatwiając usunięcie szkodliwych produktów
przemiany materii. Ma to duże znaczenie w wielu chorobach, np.
reumatycznych, niektórych skórnych i zakaźnych.
Francuzi
stosują bez czarny jako środek odchudzający. Przy skłonnościach
do tycia piją odwary z owoców i kory bzu czarnego. W Polsce owoc
bzu czarnego w połączeniu z innymi surowcami zielarskimi wchodzi w
skład mieszanek ziołowych, np. przeczyszczających, regulujących
trawienie, stosowanych w złej przemianie materii, a także w
otyłości.
W wielu krajach z owoców tych produkowane są
preparaty przeciwwirusowe, stosowane zewnętrznie lub wewnętrznie w
takich schorzeniach jak opryszczka spojówek, narządów płciowych,
grypa itp.
Ze
względu na zawartość witamin owoce bzu czarnego stosowane są
również jako środek ogólnie wzmacniający. Ważne jest także
działanie przeciwbólowe zawartych w nich związków, toteż
znajdują zastosowanie jako lek wspomagający. Korzystne rezultaty
uzyskano w leczeniu migreny, nerwobóli oraz stanów zapalnych nerwu
trójdzielnego i kulszowego. Właściwości lecznicze ma również
kora (Sambuci Cortex), która działa głównie moczopędnie, oraz
liście (Sambuci Folium), zawarte w nich substancje
czynne
zwiększają
odporność na choroby zakaźne.
Na podstawie najnowszych
badań zarysowują się inne wskazania lecznicze, dotyczy to
szczególnie owocu bzu czarnego. W ostatnich latach prowadzone były
badania nad działaniem przeciwutleniającym. Wykazały one, że
antocyjany zawarte w owocach posiadają zdolność eliminowania
wolnych rodników tlenowych upośledzających funkcje wielu struktur
komórkowych organizmu. Chronią one m.in. przed utlenieniem
rodnikowym komórki naczyń krwionośnych. Duże nadzieje wiąże się
w przyszłości z wykorzystaniem
wyciągów
z owoców do ochrony naczyń wieńcowych serca.
W
Zakładzie Farmakologii Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie
przeprowadzono badania nad mieszanką ziołową MZ, w składzie
której obok nagietka i melisy obecny był kwiat bzu czarnego.
Stwierdzono, że preparat ten reguluje gospodarkę lipidową,
zmniejsza agregację płytek krwi, ma działanie antyoksydacyjne,
normalizuje ciśnienie tętnicze krwi i wykazuje działanie
immunotropowe.
Inna korzystna dla organizmu mieszanka
ziołowa to połączenie czarnego bzu i dzikiej róży. Owoc dzikiej
róży jest surowcem witaminowym bogatym w witaminę C oraz
synergistycznie z nią działające flawonoidy. Oprócz tego
występują w nim inne witaminy, zwłaszcza A, B1, B2, E, K. Witamina
C odgrywa bardzo istotną rolę w procesach utleniania i redukcji w
organizmie człowieka. Ponadto wywiera hamujący wpływ na procesy
starzenia się ustroju, postępujące zmiany miażdżycowe oraz
niektóre zaburzenia
trawienne.
Ze względu na zawartość wielu witamin owoce dzikiej róży można
uważać za środek ogólnie wzmacniający.
Łączenie
ekstraktów z bzu czarnego z ekstraktami z owoców dzikiej róży, ze
względu na współdziałanie witamin z antocyjanami i flawonoidami,
może stanowić korzystny suplement witaminowo-antyoksydacyjny
wzmacniający odporność w profilaktyce chorób infekcyjnych.
Prof.
dr hab. n. farm. Irena Kozakiewicz
Napoje
z kwiatów bzu
Lemoniada I
Składniki: 3
filiżanki świeżo zebranych i odszypułkowanych kwiatów czarnego
bzu 1 litr wody mineralnej, pół nieobranej cytryny, 3 łyżki
miodu.
Wykonanie: Do szklanego naczynia włożyć kwiaty,
zalać wodą, dodać cytrynę i miód. Naczynie przykryć i zostawić
na noc. Następnego dnia przelać lemoniadę do szklanego dzbanka i
wstawić do lodówki do ochłodzenia. Przed podaniem można dodać
plasterek cytryny, kilka listków melisy lub mięty.
Lemoniada
II
Składniki:12 - 15 baldachów kwiatu czarnego bzu, 0,5
- 0,7 kg cukru, skórka i sok z 1 cytryny (po wyparzeniu i
wyszorowaniu), 2 łyżki octu winnego, 4,5 litra wody.
Wykonanie:
Kwiaty ułożyć w naczyniu o pojemności 5 litrów. Wodę zagotować,
dodać skórkę i sok z cytryny, ocet oraz cukier. Ostudzić lekko i
zalać kwiaty, odstawić na 24 godziny. Po czym przecedzić przez
płótno i rozlać do wyparzonych, szczelnie zamykanych naczyń.
Przechowywać w chłodnym, ciemnym pomieszczeniu. Do spożycia gotowe
po 10 - 14 dniach.
Lemoniada III
Składniki: 5
baldachów bzu czarnego, 25 dag cukru, 1 cytryna, 2,5 l
wody.
Wykonanie: Baldachy opłukać, odciąć łodyżki od
kwiatostanów, włożyć do dużego zakręcanego słoja, zalać
przestudzonym syropem z wody i cukru oraz sokiem z polowy cytryny.
Pozostawić na tydzień w chłodnym miejscu szczelnie zamknięte. Po
upływie tego czasu przecedzić, dodać pokrojoną w małe kawałki
drugą połówkę cytryny i niewielką ilość startej skórki z
cytryny. Podawać na zimno.
Mleko waniliowe na
przeziębienia
Składniki: 1 litr pełnotłustego mleka, 8
baldachów kwiatów bzu czarnego, 1 laska cynamonu, 1 łyżka cukru
waniliowego. Opcjonalnie: 2-3 kieliszki koniaku.
Wykonanie:
Zagotować krótko mleko, dodać świeżo poobrywane kwiaty czarnego
bzu i laskę cynamonu. Odstawić mieszaninę na 5 minut, po czym
przecedzić przez sitko. Gorące mleko osłodzić cukrem waniliowym.
Można podawać gorące lub dobrze schłodzone.
zebrała:
barb
Bez
czarny
Surowiec:Do celów leczniczych zbiera się w
czerwcu rozkwitające kwiatostany. Zbiera się również dojrzałe
owoce. Owoce bzu czarnego muszą być zbierane zupełnie dojrzałe,
bowiem niedojrzałe mogą być szkodliwe dla zdrowia. Owocu bzu
czarnego nie wolno poddawać fermentacji, np. przy wyrobie wina
domowego, gdyż tworzą się wtedy trujące substancje alkoholowe
szkodliwe dla zdrowia. Czasami używa się również kory z korzenia
i same korzenie oraz liście.
Działanie:Kwiaty z bzu
czarnego działają napotnie. Wykazują też słabe działanie
moczopędne. Flawonoidy (rutyna) zawarte w kwiatach bzu uszczelniają
ściany naczyń włosowatych i jednocześnie zwiększają ich
elastyczność. Owoce bzu czarnego wykazują łagodne działanie
napotne, moczopędne i przeczyszczające. Należą do wartościowych
leków usuwających z organizmu wraz potem, moczem i kałem szkodliwe
produkty przemiany materii oraz egzogenne toksyny. Godne uwagi jest
również działanie przeciwbólowe
owoców
bzu czarnego. W liściach odkryto ostatnio substancję zwiększającą
odporność na choroby zakaźne.
Działanie niepożądane:W
dawkach terapeutycznych surowiec z bzu czarnego nie wywołuje
szkodliwego działania.
Zastosowanie:Odwary z kwiatów bzu
czarnego stosuje się wewnętrznie jako środek napotny w chorobach z
podwyższoną temperaturą, także jako uzupełniający lek
moczopędny oraz w chorobach przebiegających ze zwiększoną
przepuszczalnością włosowatych naczyń krwionośnych. Zewnętrznie
służą do płukania w anginie oraz zapaleniu jamy ustnej i gardła,
a także do okładów przy zapaleniu spojówek i brzegów powiek.
Odwary z owoców bzu podaje się doustnie jako środek odtruwający i
ułatwiający usuwanie z
organizmu
szkodliwych produktów przemiany materii, zwłaszcza w chorobie
gośćcowej, chorobach zakaźnych i niektórych schorzeniach
skórnych, również jako wspomagający środek przeciwbólowy w rwie
kulszowej, zapaleniu nerwu trójdzielnego i bólach
newralgicznych.
Bez
czarny
Przetwory:Napar z kwiatów lub owoców
1
łyżkę kwiatu bzu lub wysuszonych jagód bzu i 1 łyżkę kwiatu
lipy zalać 2 szklankami wrzątku i po naciągnięciu pod przykryciem
pić co 2 godziny po 1 szklance, zawsze ciepłe, a jako środek
napotny pić kilka razy dziennie po 1 szklance bardzo ciepłego
naparu z dodatkiem cytryny lub porzeczki ogrodowej i miodu
pszczelego. Napar z kwiatów bzu czarnego stosuje się również przy
chronicznych, łagodnych zapaleniach nerek, dróg moczowych i
pęcherza, a także do płukania jamy ustnej, gardła przy
anginie,
pamiętając, aby mocnym odwarem nie drażnić mechanicznie
zapalonych błon śluzowych.
Odwar z kwiatów bzu
1
1/2 łyżki kwiatów zalać 1 szklanką zimnej wody i ogrzewać do
wrzenia. Gotować łagodnie pod przykryciem 3 minuty. Odstawić na 15
minut i przecedzić. Pić 1/3 1/2 szklanki odwaru 2-3 razy dziennie
między posiłkami jako środek moczopędny. Jako środek napotny i
przeciwgorączkowy wypić wieczorem po posiłku szklankę odwaru z
dodatkiem 1-2 łyżek syropu malinowego.
Odwar z owoców
bzu
1-2 łyżki owoców zalać szklanką zimnej wody.
Ogrzewać do wrzenia i gotować powoli pod przykryciem 5 minut.
Odstawić na 15 minut i przecedzić. Pić 2-3 razy dziennie między
posiłkami po 1/3 szklanki jako środek moczopędny lub 1/2- 2/3
szklanki po jedzeniu jako środek przeciwbólowy i ułatwiający
wypróżnienie. Działanie przeciwbólowe można zwiększyć. Dodając
1-2 łyżki soku z owoców bzu czarnego.
W przypadku
nerwobólu lub migreny sporządzić odwar z 4 łyżek owoców w 1/2
szklanki wody i wypić w ciągu dnia w 2-3 porcjach.
Sok z
owoców bzu
Dojrzałe, umyte i przebrane owoce bzu
czarnego ogrzewać w naczyniu, stale mieszając, aż popękają i
puszczą sok. Wówczas rozetrzeć je na miazgę i małymi porcjami
wyciskać w płóciennym woreczku. Otrzymany sok pozostawić do
odstania, przecedzić, dodać cukru w proporcji 1:1, gotować kilka
minut i rozlać do butelek. Pozostały miąższ włożyć do
naczynia, dodać cukru, gotować powoli kilka minut i gotowe powidła
przełożyć do słoików. Sok pić 2-3 razy dziennie po 1-2 łyżek
jako środek pomocniczy w
nerwobólach,
zapaleniu korzonków nerwowych, grypie, przeziębieniach i lekkich
zaburzeniach trawiennych. Powidła spożywać w tym samym celu 1-4
razy dziennie po 1 łyżeczce.
Powidełka z czarnego
bzu
1kg dojrzałych owoców z czarnego bzu (zbierane
jesienią, gdy są już granatowo-czarne!) obrać z szypułek, umyć
i zasypać 250 g cukru i zostawić na noc. Następnego dnia smażyć
do uzyskania gęstych powideł, gorące włożyć do słoikow i
zakręcić wieczka. Używać przy złej przemianie materii i
obstrukcjach raz dziennie 1 łyżkę rozpuszczoną w szklance ciepłej
wody.
Napój z soku bzu czarnego
Napój
sporządzony z soku bzu czarnego zagotowanego wraz z owocem dzikiej
jabłoni i z dodatkiem odrobiny cukru tak, aby powstał syrop, jest
starym cygańskim środkiem na kaszel i zapalenie oskrzeli, ale
herbata z bzu czarnego z dodatkiem miodu przyniesie taki sam
efekt.
Bez
czarny
Syrop z kwiatów czarnego bzu
40 w pełni
rozwiniętych baldachów kwiatów czarnego bzu , 1 kg cukru
Kwiaty
włożyć do wyparzonego słoja. Z cukru i 1 l wody ugotować syrop,
przestudzić i zalać nim kwiaty. Słój przykryć pergaminem i
zostawić na 10 dni, od czasu do czasu mieszając zawartość
wyparzoną łyżką. Następnie zlać syrop przez sito, przelać do
małych wyparzonych słoików lub butelek i przechowywać w chłodnym
miejscu. Działa moczopędnie, napotnie i przeciwgorączkowo.
UWAGA:
Surowe owoce zerwane z krzewu bzu czarnego są trujące, dlatego nie
należy ich jeść przed ugotowaniem.
Zioła dla
zdrowia
Ziołolecznictwo - Zioła
CZARNY
BEZ
- stosowany w przeziębieniach jako środek napotny (sok z
owoców)
- podnosi odporność organizmu na infekcje
-
pomocny przy migrenie i nerwobólach
- pomocny przy bólach
gardła
Bez czarny należy do najstarszych roślin leczniczych
znanych człowiekowi. Jego owoce i kwiaty od wieków stosowane są w
profilaktyce i leczeniu przeziębień.
Bez czarny - skład
i działanie
Owoce czarnego bzu (Sambucus nigra) zawierają
garbniki, pektyny, witaminy A, C, B1, B2, antocyjany, karotenoidy,
żelazo, potas, sód, wapń, olejek eteryczny i kwasy organiczne
(między innymi jabłkowy, winowy i cytrynowy). W kwiatach znajdziemy
natomiast flawonoidy, kwasy organiczne, olejek eteryczny, garbniki,
saponiny, związki triterpenowe, kwasy polifenolowe (kawowy i
chlorogenowy) oraz sole mineralne. Owoce i kwiaty bzu mają działanie
moczopędne, napotne i oczyszczające organizm z toksyn.
Owoce
ponadto wykazują działanie lekko przeczyszczające i przeciwbólowe.
Kwiaty natomiast posiadają właściwości przeciwzapalne. Znacznie
rzadziej stosowana kora ma działanie moczopędne, a w medycynie
ludowej uważana jest za środek wspomagający odchudzanie.
Surowcem
leczniczym są owoce i kwiatostany bzu. Czasami stosowana jest
również kora i korzeń.
Zastosowanie wewnętrzne bzu
czarnego
Bez czarny stosowany jest w przeziębieniach i
innych chorobach, przy których występuje gorączka. Ze względu na
działanie moczopędne bez zalecany jako środek wspomagający
leczenie zakażeń dróg moczowych. Przeczyszczające działanie
owoców bzu wykorzystywane jest przy zaparciach, natomiast
właściwości przeciwbólowe decydują o ich stosowaniu w łagodzeniu
bólu zębów czy migreny.
Kąpiel z dodatkiem bzu
czarnego
"Woreczek płócienny napełnić 2 garściami
świeżych kwiatów bzu czarnego. Zawiesić na kranie wanny. Kąpać
się 10 minut."
"Kąpiel z dodatkiem kwiatów
bzu czarnego jest korzystna przy tłustej cerze z
wypryskami."
"Domowe leki ziołowe" Anne
Iburg
Zastosowanie zewnętrzne bzu czarnego
Zewnętrznie
stosuje się napary z kwiatów, które zalecane są przy stanach
zapalnych gardła i jamy ustnej, przy zapaleniu spojówek i
oparzeniach słonecznych.