2. Zdolności mogą być rozumiane jako sprawniejsze wykonywanie określonych czynności
w stosunku do innych , wrodzone predyspozycje do wykonywania określonych działań lub
jako uwarunkowane wewnętrznie i najczęściej wrodzone możliwości sprawnego działania –
w sensie określonych predyspozycji i postawy39.
Najprostszy podział wyrożnia: z d o l n o ś c i o g o l n e , ktorych wyznacznikiem jest
przede wszystkim inteligencja i myślenie, a także spostrzeganie, zapamiętywanie (wyuczalność),
wyobraźnia, sprawność ruchowa (zręczność), wrażliwość emocjonalna oraz z d o l n o -
ś c i s p e c j a l n e , związane z określoną dziedziną (lub dziedzinami).
5. Uniwersytet Dzieci
Jest pierwszym i największym uniwersytetem dziecięcym w Polsce. Od momentu powstania w 2007 roku, w programie uczestniczyło 20 tysięcy dzieci w wieku od 6 – 14 lat. Patronat nad działalnością uniwersytetu objęło kilkanaście uczelni wyższych m.in. Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Wrocławski, U. Warmińsko-Mazurski, Akademia Górniczo-Hutnicza, itd. Zajęcia prowadzą wykładowcy akademiccy lub specjaliści z danej dziedziny.
Metody pracy UD
1. pytań i doświadczeń – łączy w sobie kilka form aktywnego nauczania. Niezwykle ważne w niej jest zaciekawianie światem i człowiekiem, rozbudzanie chęci i zdolności poznawania bogatego świata nauki.
2. naukowe wnioskowanie – wprowadza do dydaktyki szkolnej rozwiązania wywiedzione ze świata badań naukowych, opierających się na schemacie pracy: hipoteza-doświadczenia-wnioski.
3.praca projektowa – wzbudza ducha przedsiębiorczości i uczy skutecznego działania
6. Cele programu
rozbudzenie w dzieciach pasji i pomoc w odkrywaniu własnych zainteresowań;
angażowanie dzieci w doświadczalne poznawanie nauki;
rozwijanie zdolności uczenia się przez całe życie;
uczenie współpracy;
kształtowanie umiejętności krytycznego myślenia
7 . Kierunki studiów
Poziom trudności jest dostosowany do wieku dzieci. Program jest podzielony na cztery kierunki: odkrywanie (6-7 lat), inspiracje (7-9 lat), temat (10-11 lat), mistrz i uczeń (12-14 lat).
Odkrywanie – doświadczamy i bawimy się
W ciągu jednego roku dzieci uczestniczą w 12 warsztatach i 2 interaktywnych pokazach naukowych. Jedne z warsztatów, tzw. warsztaty kompetencyjne, poświęcone są technikom uczenia się. Dzieci rozpoczynające szkolną edukację, przejawiają naturalną chęć doświadczania i poznawania. Zadają dużo pytań i chętnie działają.
Zajęcia przygotowane dla nich odpowiadają na pytanie: „co to jest?" i umożliwiają uczestnikom kontakt ze światem nauki i sztuki. Dzieci najchętniej uczestniczą w zajęciach przyrodniczych, rozwijających zainteresowania poznawcze oraz artystycznych, pobudzających kreatywność.
Inspiracje - poznajmy bogactwo świata nauki
W ciągu jednego roku dzieci uczestniczą w 10 wykładach i 10 warsztatach w ramach 5 ścieżek nauk. Dodatkowo każdy student uczestniczy w jednym warsztacie wspomagającym uczenie. W ciągu dwóch lat programu uczestnicy mogą poznać aż 40 różnych dziedzin wiedzy.
Dzieci w oparciu o wiedzę uzyskaną w szkole i poza nią bardzo szybko się rozwijają. Rozumieją coraz więcej i potrafią korzystać z różnych źródeł informacji. Poszerza się ich horyzont doświadczeń i wiedzy. Drugo- i trzecioklasista interesuje się wszystkim, z czym ma do czynienia. W zasięgu jego zainteresowań znajdują się coraz to nowe dziedziny i tematy. Zajęcia przede wszystkim odpowiadają na pytanie: „jak?". Dzieci poznają bogactwo wiedzy i złożoność świata nauki. Poprzez różnorodność tematyki dzieci inspirowane są do rozwijania własnych pasji i zainteresowań. Program roku akademickiego podzielony jest na 5 części - ścieżek naukowych, w ramach których uczestnicy poznają różnorodne dziedziny wiedzy w następującym porządku:
nauki przyrodnicze - opisują świat praw natury
nauki humanistyczne - zajmują się człowiekiem jako twórcą i jego wytworami
nauki formalne - badają prawidłowości rozumowania i porządkują wiedzę
nauki społeczne - opisują człowieka jako istotę społeczną, działającą w grupie
nauki techniczne - obejmują dzieła człowieka, wynikające z jego znajomości praw natury, umiejętności, twórczych i społecznego współistnienia.
8. 3. Tematy - spróbujmy zrozumieć świat
W ciągu jednego roku dziecko może uczestniczyć w 12 wykładach, 8 warsztatach przedmiotowych oraz w 2 warsztatach kompetencyjnych.
Dzieci w tym wieku uświadamiają sobie, że uczenie się jest środkiem do poznania rzeczywistości. Sposób podania wiedzy oraz zasób informacji powinien więc przede wszystkim budować świadomość różnorodnej problematyki i dawać podstawy do jej rozumienia. Z tego względu zajęcia pomagają odpowiedzieć na pytanie:"dlaczego?" Program koncentruje się na złożonych zagadnieniach i opisuje współczesny świat w relacji do poznającego dziecka, a celem zajęć jest zaszczepienie sposobu myślenia, opartego na stawianiu pytań, dociekliwości i wyciąganiu wniosków.
W ciągu dwuletniego kursu problematyka zajęć podporządkowana jest ośmiu zagadnieniom, które są tak dobrane, by zbudować pełny horyzont wiedzy o świecie. Każde z nich opracowane jest interdyscyplinarnie, co daje możliwość ukazania wszechstronnej wiedzy w praktyce.
4. Studenci wybierają dwie spośród kilkunastu dostępnych specjalizacji, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami. W ciągu jednego semestru studenci uczestniczą w czterech lub pięciu seminariach stanowiących jedną tematyczną całość. Zajęcia mają charakter działań projektowych zakończonych wspólną pracą. W zależności od specyfiki może to być na przykład: film, wystawa, audycja radiowa, konstrukcja, wyniki badań, program komputerowy czy prezentacja dyscypliny, której dotyczyło seminarium. Młodzież uczestniczy również w 8 wykładach prowadzonych przez autorytety reprezentujące różne dziedziny wiedzy i życia. Udział w nich pomaga młodym słuchaczom zbudować szeroki horyzont wiedzy, będący podstawą dobrze wykształconego człowieka. Studenci uczestniczą też w dwóch warsztatach kompetencyjnych, kształcących umiejętności pracy projektowej i zespołowej.
9. Celem projektu jest wypracowanie i wdrożenie systemowych rozwiązań programowych i organizacyjnych służących wspieraniu rozwoju uzdolnień uczniów w zakresie kompetencji kluczowych w obszarach: twórczego myślenia (klasy 1-3 szkoły podstawowej) oraz technologii informacyjno - komunikacyjnej, języka angielskiego, przedsiębiorczości i matematyki (klasy 4-6 szkoły podstawowej, gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna), co w perspektywie czasowej przyczyni się do podniesienia jakości procesu kształcenia oraz zwiększenia szans na sukces w dalszej karierze edukacyjnej i do poprawy zdolności uczniów do przyszłego zatrudnienia.
Projekt ma charakter systemowy, a w jego realizację zaangażowane będą różne podmioty środowiska oświatowego, tworzące koalicję na rzecz wspierania i rozwijania uzdolnień uczniów.
12. Powiatowe Ośrodki Wspierania Uczniów Zdolnych to dotychczas nieobecne w polskiej praktyce edukacyjnej pozaszkolne ośrodki wspierające rozwój uzdolnień poznawczych uczniów wyłonionych drogą diagnozy
Szkoła letnia to zajęcia profilowane dla uczniów, którzy nie tylko dysponują wysokim potencjałem intelektualnym i poziomem kompetencji, ale także osiągają sukcesy w obszarach swoich uzdolnień kierunkowych. Miernikiem tych sukcesów są osiągnięcia w olimpiadach. Do udziału w zajęciach będą kwalifikowani laureaci i finaliści etapu centralnego oraz uczestnicy etapu okręgowego olimpiad przedmiotowych, których zakres jest zgodny z obszarem tematycznym projektu.