Mapa Geologiczna –jest zmniejszonym obszarem zjawisk geologicznych danego obszaru wykonanym na podkadzie topograficznym czytanie mapy geologicznej polega na umiejestnosci rekonstrukcji budowy geologicznej w oparciu o tresc mapy i jej interpretacje. Na tresc mapy składają się następujące elementy:
Stratygrafia: opis i wiek warstw ich wzajemne ulozenie wyrazone jest przez kolory
Tektonika:wglebna budowa geologiczna danego obszaru spopsob przestrzennego ułożenia warst sposób ic pofaldowania wyrazone przy pomocy lini intersekcyjnej
Morfologia : kształtowanie powierzchni terenu. Charakter morfologii zależy przede wszystkim od budowy geologicznej (morfostruktura), warunków klimatycznych, hydrograficznych, roślinności i działalności człowieka. Morfologia kształtuje się w wyniku działania procesów morfologicznych.
Linia intersekcyjna : slad (krawędź ) przecięcia się powierzchni geologicznej z plaszczyzna uskoku jej kształt zalezy od powierzchni morfologicznej polozenia warst (tektoniki)
Elementy zalegania warstw:Rozciągłość (bieg warstw),azymut rozciągłości ,Kąt upadu ,kierunek zapadania
Zapis Trójczlonowy:Azymut B(beta)/kont a(alfa)/kierunek zapadania
135/50/sw
Bieg warstw :linia rozciągłości ułożenia warst ,linia preciecia się powierzchni poziomej z powierzchnia warstw(stropu spagu )
Azymut rozciągłości B(beta):kat jaki tworzy bieg warstw z kierunkiem połnocnym ,mierzony zgodnie z ruchem wskazowek zegara a wiec kat mierzony N a linia rozciągłości.
Kierunek Zapadania: kierunek największego spadku powierzchni geologicznej (powierzchni stropu powierzchni spagu warstw )czyli slad jaki powstaje z przecięcia powierzchni geologicznej plaszczyzna pionowa prostopadle do rozciaglosci :kierunek w którym warstwa się pograza :kierunek w którym nachylona jest linia upadu kierunek zapadania warstwy jest zawsze prostopadly do biegu warst
Kąt Upadu: największy kat zawarty miedzy miedzy plaszczyzna stropu spadu warstw a plaszczyzna pozioma. Kąt dwuścienny zawarty miedzy plaszczyzna pozioma a plaszczyzna stropu spagu warstw mierzony w płaszczyźnie poziomej prostopadle do rozciągłości
Intersekcja : przeciecie dwoch powierzchni geologicznej i terenu
Poziomice Strukturalne: płaszczyzna pozioma przecinajaca strukture (obszar strukturalny)
Warstwy nachylone :granice ich wybiegaja w kierunku ich upadu w obniżeniach terenu a cofaja się w kierunku przecinanym upadowi na wzniesieniach
Strukturą tektoniczną nazywamy każdy obiekt geologiczny, który został utworzony przez procesy tektoniczne. Struktury tektoniczne dzielimy na dwa podstawowe rodzaje:
Struktury ciągłe, zwane też fałdowymi - są to na różnego typu deformacje tektoniczne, w których nie dochodzi do przerwania warstw skalnych.
Struktury nieciągłe, zwane uskokowymi - polegają na deformacjach tektonicznych skutkujących przerwaniem ciągłości warstw skalnych.
Podstawowy układ warstw skał osadowych to układ płytowy, w którym warstwy skalne zalegają poziomo, a warstwy młodsze leżą na warstwach starszych.. Forma ta jest charakterystyczna dla obszarów platformowych, zwłaszcza dla pokrywy osadowej platform prekambryjskich, jak i paleozoicznych (osadowych).
Ruchy tektoniczne lub przemieszczanie się magmy w skorupie ziemskiej doprowadzają do powstania monokliny. W monoklinie dochodzi do pionowego przesunięcia warstw skalnych, tak że zalegają one ukośnie. Jest to najczęściej wywołane przez intruzje magmowe.
Boczne ściskanie warstw skalnych (wywołane najczęściej przemieszczaniem się wielkich płyt litosferycznych) prowadzi do powstania struktur fałdowych, czyli deformacji składającej się z części wypukłej ku górze (antykliny, siodła) oraz części wklęsłej (synkliny, łęku).
antyklina
Synklina
W zależności od kształtu i stopnia pochylenia osi fałdu wyróżniamy między innymi fałdy stojące, pochylone, leżące, obalone itp.
Kolejny typ struktury ciągłej to fleksura, czyli dyslokacja polegająca na pionowym przesunięciu warstw skalnych bez przerwania ich ciągłości. Fleksury są uważane za formy pośrednie między dyslokacjami ciągłymi a nieciągłymi. Często położone są w skrajnej części uskoków.
Podstawową dyslokacją nieciągłą jest uskok tektoniczny. Uskok charakteryzuje się przesunięciem warstw skalnych wzdłuż linii pęknięcia. Powstaje najczęściej w wyniku trzęsień ziemi. W zależności od kąta i kierunku przesunięcia wyróżnia się różnorodne typy uskoków:
Rys.8. Główne typy uskoków
a – normalny skośnyb – pionowyc - odwrócony
Czasami uskoki występują całymi seriami. Powstają wówczas struktury tektoniczne złożone: Zrąb tektoniczny (horst) - wzniesienie ograniczone uskokami lub rów tektoniczny, czyli wydłużone zagłębienie ograniczone uskokami. Jeżeli zagłębienie ma znaczną szerokość to mówimy o zapadlisku tektonicznym.