ZIOŁOLECZNICTWO

1. Mechanizm działania neurotoksyny botulinowej jadu kiełbasianego. Zastosowanie w kosmetyce. Kremy o właściwościach botoksu.

Mechanizm działania toksyny botulinowej polega na zahamowaniu wydzielania neurotransmitera zakończeń nerwowych, czyli acetylocholiny w obrębie połączeń nerwowo-mięśniowych, czego rezultatem jest rozkurcz i rozluźnienie mięśnia, a więc jego relaksacja. Toksyna hamuje również wydzielanie gruczołów potowych, zmniejsza bóle, a szczególnie ma wpływ na zespoły bólowe połączone z napięciem mięśni np. napięciowe i migrenowe bóle głowy.
Rodzina neurotoksyn botuliny, która popularnie zwana jest jadem kiełbasianym i jest najsilniejszą naturalną toksyną, zawiera siedem jej typów. Wszystkie wchodzą w reakcje z acetylocholiną zakończeń nerwowych, a różnią się między sobą wielkością cząsteczki, biosyntezą i mechanizmem reakcji komórkowej. Toksyna typu A jest z nich najsilniejsza i to ona znalazła tak szerokie zastosowanie w kosmetyce. Kremy a' la botoks różnią się od kosmetyków odmładzającyh, które znałyśmy do tej pory. Przede wszystkim przeznaczone są też dla młodszych kobiet. Zapobiegają więc powstawaniu zmarszczek mimicznych, czyli takich, które tworzą się wskutek ruchów mięśni twarzy. Bruzdy te z każdym rokiem pogłębiają się i zdradzają nie tylko wiek, ale i nasze usposobienie. Panie, które często się śmieją, w kącikach oczu wcześnie mają kurze łapki. Pionowe bruzdy na czole pojawiają się zaś u tych kobiet, które się złoszczą. Do niedawna jedynym sposobem na zmarszczki mimiczne były zastrzyki z botoksu. Teraz mamy specjalne kremy. Aby przyniosły skutek, trzeba sięgnąć po nie jak najwcześniej.

2. Miłorząb japoński, jeżówka oraz żeń-szeń jako immunostymulatory kosmetyczne – ich właściwości, główne ciała czynne, aktywność farmakologiczna oraz znaczenie kosmetologiczne.

Miłorząb japoński – surowcem są liście z drzewa Ginko biloba, które rośnie m.in. w Japonii, Korei Południowej i Francji. Wyciąg zawiera dwie podstawowe grupy związków chemicznych: flawonoidy i terpeny oraz pewną ilość kwasów organicznych, z których najważniejsze są kwasy ginkolowe. Wykazuje duże spektrum działania, które zależy od rodzaju rozpuszczalnika użytego do ekstrakcji: - działa przeciwwirusowo, antyarytmicznie, hepatoprotekcyjnie, spazmolitycznie i przeciwnowotworowo; - hamuje agregację płytek krwi poprzez wpływ na ich błonę komórkową, stymuluje uwalnianie prostacykliny oraz działanie antyoksydacyjne; -pozytywnie wpływa na mechanizmy komórkowe; - pobudza syntezę katecholoamin w ośrodkowym układzie nerwowym, co prowadzi do wzrostu przepływu krwi i zwiększenia ilości tlenu oraz substancji metabolicznych dostarczanych do tkanek, efektywnego wykorzystania glukozy i tlenu przez komórki, zmniejszenia stężenia mleczanów, odbudowy prawidłowego napięcia naczyń; reguluje pracę układu naczyniowego przez oddziaływanie na układ adrenergiczny, rozszerzanie naczyń krwionośnych, hamowanie przepuszczalności naczyń włosowatych. Wyciąg z miłorzębu stosowany jest w kosmetykach przeciwstarzeniowych, poprawiających jędrność i elastyczność skóry, zmniejszających kruchość naczyń włosowatych, chroniących przed rodnikami.

Jeżówka – substancjami decydującymi o aktywności immunostymulującej i leczniczej jeżówki są depsydy echinakozydu i cynaryny, polisacharydy, pochodne kwasu kawowego i cykoriowego, alkanoamidy. Działanie jeżówki obejmuje: dezaktywację hialuronidazy- enzymu odpowiedzialnego za degradację kwasu hialuronowego, co zabezpiecza ów kwas przed depolimeryzacją, organizm przed infekcją bakteryjną lub wirusową, a skórę przed utratą elastyczności; - dezaktywację aktywnego tlenu, powstającego pod wpływem promieniowanie UV, co zapobiega procesom starzenia się skóry; - stymulowanie fagocytozy. Ekstrakty z jeżówki są cennym składnikiem preparatów kosmetycznych do pielęgnacji każdego typu cer: sucha- zapobiega wysychaniu, łuszczeniu się i przedwczesnemu powstawaniu zmarszczek; tłusta i trądzikowa- skuteczna w gojeniu się wyprysków i neutralizacji stanów zapalnych. Zapobiega powstawaniu zmarszczek, ponieważ aktywizuje procesy regeneracji komórek, syntezy kolagenu i jego ochronę przed szkodliwym wpływem promieniowania UV. W preparatach kosmetycznych wykorzystywane jest również jej działanie ujędrniające, wygładzające, przeciwzapalne i przyspieszające gojenie. Stosowana jest również w kosmetykach do pielęgnacji skóry z nadczynnością gruczołów łojowych.

Żeń-szeń – inne nazwy to: korzeń życia, cud świata, dar nieśmiertelności, ziarno ziemi, korzeń krwi. Zawiera on glikozydy o charakterze saponin triterpenowych- ginsenozydy i panaksozydy, cholinę, olejek eteryczny, witaminy oraz mikro- i makroelementy. Wyciąg z korzenia używany jest do produkcji preparatów odmładzających skórę. Stymuluje on bowiem odnowę naskórka, przywracając skórze równowagę fizjologiczną, reguluje tez gospodarke wodno-tłuszczową. Właściwości żeń-szenia wykorzystuje się także w środkach zapobiegających łysieniu i wypadaniu włosów, gdyż pobudza on macierz włosa i poprawia ukrwienie skóry. Przypisuje mu się mnóstwo właściwości niemal cudownych. Broni organizm przed bakteriami i wirusami. Dodaje energii, obniża poziom glukozy we krwi, poprawia funkcje układu immunologicznego.

3. Aloes. Ciała czynne, działanie oraz zastosowanie w kosmetyce ze szczególnym uwzględnieniem właściwości polisacharydów.

Aloes – w dermatologii i kosmetyce zastosowanie znalazły dwa gatunki: aloes zwyczajny i aloes drzewiasty. Zawiera on wiele składników, z których największą aktywność biologiczną wykazują: aloeniny, antranoidy, enzymy, glikoproteiny, pochodne chromonu oraz polisacharydy. Działanie dermatologiczne i kosmetologiczne żele aloesowego związane jest głównie z obecnością glikoprotein i polisacharydów. Polisacharydy wzmacniają barierę ochronną naskórka, wpływając na integralność białek i struktur lipidowych korneocytów, stanowiących spoiwo międzykomórkowe. Działanie immunostymulujące polisacharydów związane jest z aktywacją komórek Langerhansa oraz makrofagów. Polisacharydy tworzą koloidy ochronne o działaniu zmiękczającym, osłaniającym i łagodzącym podrażnienia skóry, zapobiegają przesuszeniu skóry. Działanie osłaniające i przeciwzapalne polisacharydów na skórę wspomagają glikoproteiny. Zespół związków obecnych w żelu aloesowym okazał się skuteczny w leczeniu odmrożeń, oparzeń i zmian skórnych u osób poddanych rentgenoterapii. Żel aloesowy stosowany jest zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie jako składnik balsamów, samoopalaczy, podkładów liftingujących, szminek regenerujących.

4. Zastosowanie preparatów zawierających cynk oraz selen w kosmetyce.

Cynk wykazuje działanie przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne. Zażywanie preparatów cynku (np. siarczanu cynku), witaminy C i A jednocześnie przyczynia się do szybkiego wyleczenia kataru, trądziku pospolitego, owrzodzeń żylakowatych, oparzeń, trudno gojących się ran, wyprysków.  Niski poziom cynku obserwowany jest u osób cierpiących na bulimię (wilczy głód) oraz paradontopatie (choroby przyzębia). Dużo cynku człowiek traci podczas pocenia się, ciężkiej pracy fizycznej, uprawiania sportu. Preparat cynkowy o nazwie Zincteral (inny to np. Zincas) stosowany jest do leczenia łysienia plackowatego i złośliwego. Niektóre źródła podają, że pojawienie się meszku i początku odrostu owłosienia następuje po kilku-kilkunastu miesiącach terapii cynkowej. Cynk jest składnikiem około 200 enzymów (np. dehydrogenaz). Niedobór cynku wywołuje nadmierne gromadzenia trójglicerydów i w efekcie otyłość. Terapia cynkowa zalecana jest osobom cierpiącym na trądzik i łuszczycę.

Selen to mikroelement, jest przeciwutleniaczem, antyseptykiem, środkiem przeciwzapalnym, przeciwtrądzikowym, przeciwwysiękowym, przeciwalergicznym, przeciwnowotworowym, odtruwającym, immunostymulującym. Jest konieczny do prawidłowego funkcjonowania układów enzymatycznych, chroniących przed peroksydacją lipidów błon komórkowych. Wzmacnia układ odpornościowy naszego organizmu. Dzięki swym właściościom przeciwutleniającym, zapobiega przedwczesnemu starzeniu się komórek. Selen w połączeniu z witaminą E i cynkiem zalecany jest w terapii trądzików zawodowych, dermatozy okołoustnej, trądziku sterydowego i kosmetycznego. Siarczek selenu ma zastosowanie w szamponach przeciwłupieżowych.

5. Produkty zawierające wyciągi ze skrzypu polnego oraz pokrzywy zwyczajnej. Właściwości powyższych substancji roślinnych, ich skład oraz zastosowanie.

Ziele skrzypu dostarcza organizmowi krzem oraz duże ilości flawonoidów i saponin, pokrzywa głównie witaminy i sole mineralne. Dzięki nim znika skłonność do nadmiernego rogowacenia naskórka i łojotok, zwiększa się ilość kolagenu w skórze nadając jej sprężystość i elastyczność. Ponadto obecne w Wyciągu ze skrzypu polnego i pokrzywy związki krzemu działają przeciwzapalnie, przeciwtrądzikowo, a także chronią lipidy warstwy rogowej naskórka przed utlenianiem. Pobudzają przemianę materii, uzupełniając dietę w witaminy, minerały i błonnik. Dzięki zawartości związków krzemu skrzyp ma duże znaczenie w procesach regeneracyjnych, wpływa na metabolizm kolagenu, a więc na gojenie się ran i odbudowę kości. Skrzyp opóźnia także procesy starzenia się.

Pokrzywa dostarczając organizmowi witamin i soli mineralnych, wzmacnia komórki skóry i przywraca jej świeży wygląd. Chroni również przed łupieżem i wypadaniem włosów. Znika skłonność do nadmiernego rogowacenia naskórka i łojotoku, zwiększa się ilość kolagenu w skórze, co nadaje jej sprężystość i elastyczność.

6. Chinowiec soczystoczerwony w kosmetyce. Charakterystyka rośliny, główne ciała czynne, działanie oraz zastosowanie.

Wyciag z kory chinowca soczystoczerwonego (cinchona succirubra bark extract) – pobudza mikrokążenie, dzieki czemu cebulki włosa lepiej przyswajają i wchłaniają substancje odżywcze.

7. Morszczyn pęcherzykowaty – pochodzenie, ciała czynne, działanie i zastosowanie.

Morszczyn pęcherzykowaty jest to glon morski występujący w wodach Bałtyku, Morza Północnego i północnych rejonach Atlantyku, w Polsce występuje w Zatoce Gdańskiej. Morszczyn pęcherzykowaty jest bogatym źródłem, deficytowego w żywności, organicznie związanego jodu i selenu. Morszczyn reprezentuje sobą zrównoważony kompleks witamin, makro- i mikroelementów, zawierający, oprócz wyżej wymienionych minerałów, witaminę A, B1, B2, C, potas, wapń, miedź, cynk, mangan i inne związki. Morszczyn pęcherzykowaty wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe, endoekologiczne oraz sprzyjające gojeniu się ran. Zwiększa on aktywność enzymów biorących udział w utlenianiu lipidów i przekształcaniu cholesterolu w kwasy żółciowe oraz zapobiega ich odkładaniu na ściankach naczyń. Przy tym biosynteza cholesterolu nie zostaje naruszona, co wyklucza negatywne skutki tego procesu. Wykorzystywany jako surowiec do otrzynywania laminaryny i fukoidyny. Działa remineralizująco, przywraca równowagę skórze i odpowiednie nawilżenie. Wykorzystywany w preparatach do usuwania blizn i rozstępów.

8. Fazy wzrostu włosa. Czynniki uszkadzające włosy.

Rozróżniamy kilka faz wzrostu włosów. Pierwsza faza wzrostu włosów to anagen, czyli faza jego intensywnego wzrostu. Taki cykl trwa albo kilka miesięcy albo kilka lat. Na tym etapie dochodzi do kształtowania się mieszka włosowego, a co za tym idzie określana jest grubość włosów, ich kształt, a także kolor włosów, czyli niejako cechy naszej czupryny. Jakie są kolejne fazy wzrostu włosa? Okres, w którym włos przestaje już rosnąć to katagen. Cebulka włosowa oddziela się wtedy od brodawki włosa przemieszczając się ku górze mieszka. Brodawka włosa nadal żyje. Etapem końcowym jest telegon. Włos już nie rośnie, brodawka włosowa jest martwa. Mieszek włosowy oddziel się od brodawki. Ostatnią fazą jest faza wypadania - stare włosy wypadają, a na ich miejsce rosną nowe ( 1. faza)

Czynniki uszkadzające włos: suszenie bezpośrednio po umyciu, intensywne czesanie, stres, infekcje, farby do włosów, dieta uboga w witaminy, silnie ściągająca włosy fryzura, promieniowanie UV, czynniki genetyczne, zaburzenia hormonalne, zniszczony włos jest wrażliwy na uszkodzenia.

9. Emolienty w preparatach do pielęgnacji skóry suchej. Właściwości oraz zastosowanie NNKT. Przegląd olejów roślinnych ze szczególnym uwzględnieniem oleju rycynowego.

W kosmetyce termin emolient można praktycznie odnieść do wielu, różniących się polarnością naturalnych lub syntetycznych surowców, których wspólną cechą jest zapewnienie skórze odpowiedniego nawilżania, będącego efektem ich działania okluzyjnego. Podstawowymi ich przedstawicielami, szczególnie często używanymi w ostatnim czasie w kosmetyce są syntetyczne estry.

Do grupy polarnych emolientów zaliczamy związki, których indeks polarności jest mniejszy niż 30mN/m. Do najważniejszych jej przedstawicieli należą: triglicerydy, estry, ciekłe woski i niektóre syntetyczne alkoksylaty. Stosowane w preparatach powodują tworzenie na powierzchni skóry filmu nie zatykającego jej porów i pozwalającego jej oddychać. Niepolarne emolienty charakteryzują się wyższymi wartościami tego wskaźnika. Są one również czynnikami okluzyjnymi, zatrzymującymi wilgoć w skórze oraz zapewniającymi jej dobrą barierę ochronną. Jednak niektóre z nich np. oleje mineralne mogą powodować powstawanie zbyt zwartego filmu, blokującego całkowicie wymianę między skórą i otoczeniem. W tego typu przypadkach celowy jest dodatek do preparatu syntetycznych estrów np. stearynianu izopropylu, który powoduje częściowe otwarcie powstałej warstewki okluzyjnej.

NNKT - mieszanina egzogennych, nienasyconych kwasów tłuszczowych: linolowego, linolenowego i arachidonowego, w kosmetyce określana mianem witaminy F. Działa immunostymulująco na cały organizm. Obniża poziom cholesterolu i ciśnienia krwi. Korzystnie wpływa na przyswajanie witamin E, A i D. Przyspiesza regenerację komórek tkanki skórnej. Odbudowuje płaszcz lipidowy naskórka, normalizuje jego fizjologiczne właściwości ochronne. Do objawów niedoboru NNKT należą zaburzenia w funkcjonowaniu skóry, w wyniku których wykazuje ona objawy wczesnego starzenia się. NNKT stosowane miejscowo mogą być włączane w strukturę błony komórek warstwy korneocytowej. Normalizując międzykomórkowe warstwy lipidowe i poprawiając funkcjonowanie bariery ochronnej naskórka, przeciwdziałają utracie wody i hamują procesy starzenia skóry. Z tego powodu często określane mianem czynnika regulującego jej gospodarkę wodno-lipidową. Następstwem zaburzeń w funkcjonowaniu skóry związanych z niedoborem NNKT może być również trądzik. Miejscowe ich zastosowanie w znaczący sposób łagodzi jego objawy.

Olej rycynowy pozyskiwany jest z nasion tropikalnego drzewa rycynowego, zawarty w nasionach ricin jest silne trujący. Stosowany w medycynie i kosmetyce olej rycynowy nie zawiera żadnych substancji trujących, składa sie w większości z glicerydów kwasowych.

Ogólnie znane jest działanie przeczyszczajace oleju rycynowego. Działa pozytywnie na skórę i tkankę podskórną, różnego rodzaju brodawki, wypryski i plamy na skórze, pielęgnuje włosy, brwi i rzęsy.
Olej rycynowy jest najbardziej błyszczącym olejem roślinnym, dlatego jest głównym składnikiem szminek i błyszczyków.

10. Hydrofilowe substancje błonotwórcze w kosmetyce. Algi – charakterystyka oraz zastosowanie ciał czynnych występujących w algach ze szczególnym uwzględnieniem wielocukrów. Talasoterapia.

Hydrofilowe substancje błonotwórcze. Substancje te mają dużą zdolność zatrzymywania wody. Zaliczamy do nich makrocząsteczki biologiczne hydrofilowe i substancje o właściwościach żelujących. Makrocząsteczki biologiczne. Po odparowaniu wody pozostawiają na skórze ochronną warstwę. Są to zwłaszcza: kolagen, kwas hialuronowy, glikozoaminoglikany (GAG), chitozan. Substancje hydrofilowe tworzące żele. Substancje te spowalniają ucieczkę wody. Są to: karbopol, CMC (karboksymetyloceluloza), HEC (hydroksyetyloceluloza), żel z aloesu, żele z galaktomannanów.

Algi – właściwości
Wszystko, co znajduje się w algach jest doskonale przyswajane przez naszą skórę. Białka, tłuszcze, węglowodany, związki potasu, jodu, chloru, żelaza i magnezu, a także miedzi, kobaltu, cynku, wanadu, strontu oraz witaminy A, E, C, B1, B2, B5, B6, B12, PP to substancje, które pomogą nam zachować młodość i piękno.

Algi – zastosowanie
Zielone algi i brunatne algi to dodatek do balsamów i żeli wyszczuplających. Uważane są za świetny sposób na cellulit. Kwas alginowy pobudza mikrokrążenie w naczyniach włosowatych, dzięki czemu toksyny usuwane są znacznie szybciej. Z kolei witaminy B, enzymy i beta-karoten przyspieszają przemianę materii i sprawiają, że skóra staje się jędrna. Jod sprawia natomiast, że tkanka tłuszczowa jest spalana znacznie szybciej. Algi morskie zawierają w sobie węglowodany i siarkę, dzięki którym leczenie trądziku jest o wiele łatwiejsze. Substancje te mają bowiem działanie odkażające i stabilizują prace gruczołów łojowych. Rutyna i estyna zawarte w algach wzmacniają i uszczelniają naczynia włosowate w naszej skórze. Algi słodkowodne zawierają specjalne białko, które bierze udział w wytwarzaniu kolagenu i elastyny w skórze. Dzięki temu staje się ona jędrna i elstyczna.

Talasoterapia – całościowa metoda lecznicza oparta na wykorzystaniu wody morskiej, alg i klimatu, który jest dodatkowym czynnikiem terapeutycznym. Wskazaniami do talasoterapii są: stany wywołane stresem – zmęczenie, zaburzenia snu, zaburzenia układu krążenia; problemy z odżywianiem i przemianą materii. W talasoterapii stosuje się różne metody leczenia: hydroterapię, terapie algami, terapie błotną, terapie szlamową, terapie ruchową itp. Przeprowadza się je najczęściej nad morzem, pod opieką lekarza i fizjoterapeuty.

11. Len zwyczajny oraz dziurawiec zwyczajny w maceratach do pielęgnacji skory suchej – właściwości substancji roślinnych, wskazania, przeciwwskazania, ciała czynne.

Len zwyczajny - Ze względu na to, że śluz znajduje się w skórce surowca nie trzeba rozdrabniać. Stosujemy w postaci maceratów wodnych jako środek osłaniający w stanach zapalnych dróg oddechowych (chrypce, kaszlu) i przewodu pokarmowego (wrzody żołądka i dwunastnicy oraz zatrucia substancjami żrącymi. ). Śluz ma właściwości lekko przeczyszczające na skutek pęcznienia w jelitach. W celu uzyskania tego działania muszą być stosowane duże dawki surowca. Zawarty w nasionach olej sprzyja w sposób mechaniczny defekacji (właściwości poślizgowe). Surowiec wpływa również hamująco na procesy gnilne w jelitach. Zewnętrznie surowiec jest stosowany w postaci okładów,  kataplazmów jako środek przeciwzapalny.Do zewnętrznego stosowania nadają się także wytłoki po wyciśnięciu oleju (Placenta Seminis Lini).

Dziurawiec zwyczajny. Właściwości lecznicze: działa antyseptycznie, antybakteryjnie ( hamuje wzrost gronkowca złocistego), ściągająco (garbniki), antynadkwaśnie, przeciwskurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i naczynia krwionośne oraz w mniejszym stopniu na drogi moczowe ( powoduje powolny, stopniowy spadek napięcia ścian w tych narządach wywołany przez flawonoidy i hiperycynę), moczopędnie, garbniki działają na drobne naczynia krwionośne, zwłaszcza na włośniczki i tętniczki przedkapilarne. Dziurawiec pobudza łaknienie, poprawia trawienie, działa balsamicznie, przeciwgorączkowo, robakobójczo, przeciwdepresyjnie, flawonoidy skutecznie działają przy nadciśnieniu tętniczym. Stosowany zewnętrznie ułatwia leczenie ropni, zakażonych ran, oparzeń II i III stopnia, wrzodów, ropnych zapaleń, zakażeń skóry, zapaleń sutka, ostrego nieżytu nosa i zapaleń gardła, owrzodzenia żylakowego. Bywa stosowany na miejsca pozbawione pigmentu przy bielactwie nabytym. Działa przeciwzapalnie i ściągająco.

Wskazania lecznicze: wewnętrznie:
astma, dolegliwości płucne, biegunka, dolegliwości przewodu pokarmowego, nieżyt i stany zapalne żołądka, jelit oraz przewodu żółciowego, niedokwaśność treści żołądka, przekrwienie wątroby i zaburzenia czynnościowe, skąpomocz, bezesnność, niedomogi krążeniowe, bóle głowy, wyczerpanie nerwowe, zarostowe zapalenie tętnic, choroby zakaźne u dzieci, gorączka przerywana, niestrawność, zapalenie oskrzeli, wywołane przez stresy stany skurczowe wspólnego przewodu dróg żółciowych i trzustki przy wejściu do dwunastnicy, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, skurcz odźwiernikai naczyń żylnych, dolegliwości miąższu niektórych narządów, upławy białe, zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie nerek, nadciśnienie tętnicze, zapalenie okrężnicy, grypa, angina, gościec stawowy, skaza limfatyczna, moczenie nocne, czyraki, obfite menstruacje. Jest używany jako środek uspokajający, na apetyt oraz zmniejszający przepuszczalność naczyń włosowatych.
zewnętrznie:
rany, oparzenia, owrzodzenia nóg, likwidacja przykrego zapachu z jamy ustnej, zapalenie dziąseł oraz środek na ich wzmocnienie, zapalenie jamy ustnej, ropne zapalenie skóry. 

12. Olejek herbaciany, krwawnik pospolity, karczoch, fiołek trójbarwny, kwasy owocowe, peelingi ziołowe oraz glinki w leczeniu trądziku.

Jedną z zalet olejku z drzewa herbacianego jest to, że łatwo przenika przez skórę i działa bakteriobójczo na bakterie beztlenowe wywołujące zmiany trądzikowe. Z tego powodu firmy kosmetyczne wykorzystują go jako składnik preparatów do pielęgnacji skóry trądzikowej, takich jak środki do oczyszczania twarzy czy kremy pielęgnacyjne. Kosmetyki te są zwykle dobrze tolerowane przez skórę, nie powodują zbytniego wysuszenia i podrażnienia. Niektórzy specjaliści medycyny naturalnej polecają stosowanie olejku z drzewa herbacianego w formie nierozcieńczonej bezpośrednio na zmiany trądzikowe. Jednak przy takim jego aplikowaniu trzeba zachować szczególną ostrożność, bo u niektórych wrażliwych osób olejek stosowany bezpośrednio na skórę może wywołać podrażnienie lub zmiany alergiczne. Krwawnik stosowany zewnętrznie wspomaga leczenie drobnych ran i zadrapań. Łagodzi stany zapalne skóry, działa bakteriostatycznie i kojąco na cerę trądzikową. Dzięki zawartości azulenu, olejków eterycznych, inuliny i witaminy A doskonale sprawdza się w pielęgnacji tłustej skóry. Fiołek trójbarwny jest przede wszystkim najpopularniejszym środkiem ziołowym stosowanym w leczeniu trądziku. Wykorzystywany jest najczęściej w chorobach o podłożu związanym z nieprawidłową przemianą materii, czyli w trądziku, w chorobach reumatycznych czy skazie moczanowej. Pomocny jest także w leczeniu chorób układu moczowego, kamicy nerkowej, stanów zapalnych pęcherza moczowego i dróg moczowych. Zalecany w przeziębieniach i kaszlu, jako skuteczny środek napotny i wykrztuśny. Znajduje swoje zastosowanie także w zapaleniu przewodu pokarmowego i kamicy żółciowej. Wykazuje działanie zmniejszające łamliwość naczyń krwionośnych. W postaci okładów łagodzi zapalenie spojówek. Delikatny peeling kwasami owocowymi wykazuje działanie normalizujące funkcję gruczołów łojowych. Preparaty zawierające AHA, dzięki swym właściwościom złuszczającym oraz działaniu antyseptycznemu i bakteriobójczemu, są przydatne do pielęgnacji skóry młodej, pomagają bowiem w leczeniu trądziku. Z uwagi na swoje właściwości biologiczne kwasy owocowe znajdują także zastosowanie jako środki przeciwpotowe.

13. Macadamia ternifolia oraz Aloe vera w kosmetykach po opalaniu.

Wysoka zawartość kwasu palmitynowego sprawia, że kosmetyki z dodatkiem oleju Makadamia szybko wchłaniają się w głębokie warstwy naskórka, działają odżywczo, wygładzająco, uelastyczniają, a także poprawiają wygląd skóry. Zawarty w nim olej palmitooleinowy to również składnik ludzkiej skóry. Dzięki temu olej Makadamia posiada wyjątkowe właściwości regeneracji naskórka oraz łagodzenia podrażnień. Co więcej, olej jest doskonale wchłaniany i tolerowany przez skórę. Dostarcza skórze niezbędne nienasycone kwasy tłuszczone i fotolipidy. Olej Makadamia może być stosowany zarówno do pielęgnacji skóry atopowej, jak i starzejącej się, do zwalczania cellulitu, do leczenia podrażnień po nadmiernym opalaniu.

Wartość odżywcza aloe vera znajduje się w jego liściach, a dokładniej żelu który znajduje się w ich środku. Zawiera on ponad 200 substancji odżywczych – 20 minerałów np. wapno, magnez, cynk, selen, chrom,  18 aminokwasów, 12 witamin, takich jak A, B1, B2 , B3, B6, B12, C , E i K oraz błonnik, enzymy i sterole. Roślina ta jest znana z tego, że przyspiesza gojenie się ran, zwłaszcza takich spowodowanych przez poparzenie, czy odmrożenie. Nie tylko poprzez użycie zewnętrzne, ale także wewnętrzne (goi wtedy także rany wewnątrz organizmu). Aloe vera wykorzystywana jest do kosmetyków po opalaniu, ponieważ dba o skórę po opalaniu, zabezpiecza przed poparzeniem, wspomaga skórę w regeneracji, zapobiega starzeniu się skóry związanemu z promieniowaniem UV.

14. Naturalne filtry UV – charakterystyka związków aktywnych ostryżu i tumanu. Właściwości kumaryn oraz kwasu cynamonowego. Związki promieniochronne pochodzenia bakteryjnego.

15. Substancje roślinne śluzowe stosowane w kosmetyce.

Śluzy to naturalne substancje pochodzenia roślinnego, które pęcznieją w wodzie i tworzą roztwory koloidalne o dużej lepkości. Pod wpływem słabych kwasów ulegają hydrolizie na cukry proste. W skład śluzów mogą również wchodzić biopierwiastki tj wapń i magnez, oraz mikroelementy tj jod, brom i żelazo.

Najważniejszymi surowcami do pozyskiwania śluzów są:

Korzeń i liść prawoślazu, kwiat ślazu, kwiat malwy czarnej, siemię lniane, nasiona kozieratki, nasiona babki płesznik, kwiat lipy, porost islandzki.

Śluzy nie są wchłaniane przez skórę, zastosowane powierzchniowo tworzą cienki filtr ochronny. Działają zmiękczająco, odświeżająco, nawilżająco, łagodząco. Są stosowane do produkcji kremów, mleczek, maseczek.

16. Lini semen – działanie i zastosowanie.

Lini semen czyli nasienie lnu.

Działanie: Zewnętrznie surowiec ma działanie zmiękczające i przeciwzapalne. Wyciągi wodne z surowca zawierają śluz, który po podaniu doustnym powleka przełyk i ściany żołądka, utrzymuje się na nich przez długi czas i chroni przed środkami drażniącymi. Kiedyś podawano doustnie rozdrobnione nasiona, co wywoływało nieznaczne podrażnienie ścian jelit i pobudzenie ruchów perystaltycznych, ponadto spulchniały masy kałowe wskutek pęcznienia śluzu - pobudzało to do wypróżniania.

Zastosowanie: Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy oraz zapalenia błony śluzowej przewodu pokarmowego. Infekcje górnych dróg oddechowych, oparzenia jamy ustnej.

17. Rodzaje gum i ich zastosowanie w kosmetykach.

Gumy (arabska i tragakenotowa) są polimerami cukrowymi. Tragalanta zawiera frakcję nierozpuszczalną w wodzie (basoryna) i frakcję rozpuszczalną w wodzie (tragakentyna) zbudowaną z reszt kwasu galakturonowego. Tragakanta jest substancją wiążącą wodę i zagęszczającą i jest stosowana w pastach do zębów, jako stabilizator emulsji. Guma arabska jest otrzymywana z gałęzi drzew rodzaju Accacia (Afryka) j chemicznie jest solą sodową, magnezową lub wapniową kwasu poliarabinowego (i innych cukrów: arabinowy, galaktocy, ramnozy i kwasu L-glukoronowego w proporcjach 3:3:1:1). Guma arabska rozpuszcza się w glicerynie i glikolu propylenowym. Guma arabska jest stosowana w kosmetyce jako środek wiążący wodę, zagęszczający, koloid ochronny lub emulgator.

18. Hydrochinon – mechanizm działania, zastosowanie, bezpieczeństwo stosowania.

Hydrochinon – środek przeciw przebarwieniom.

Dotychczas najskuteczniejszy środek przeciwko przebarwieniom okazał się hydrochinon w stężeniu ponad 5%. Ponieważ może on powodować uszkodzenia nerek i uczulenia. Hydrochinon hamuje działanie enzymu tyrozynazy, która spełnia ważna rolę w syntezie melaniny. Niestety hydrochinon odbarwia często nie tylko przebarwienia, ale również skórę wokół nich, tworząc drobne kropeczki . Mieszanka 5% hydrochinonu, 0,1% kwasu retinowego i 1% hydrokortyzonu stosowana jest pod kontrolą lekarza w kompleksowym rozjaśnianiu karnacji. Ze względu na ryzyko uczulenia odradza się w kosmetyce stosowanie preparatów zawierających hydrochinon.

19. Otrzymywanie dziegci, skład chemiczny, zastosowanie, preparaty.

Dziegieć – lepka, ciemnobrązowa ciecz, powstająca w wyniku rozkładowej suchej destylacji kory brzozowej, rzadziej bukowej. Wytwarzany jest przez rozpalanie ognia w specjalnie przygotowanych dołach ziemnych, w których ułożone zostają stosy drewna, uszczelnione darnią, mchem i gliną a następnie obsypane ziemią – konstrukcje te zwane były smolarniami. Proces wytapiania dziegciu trwa wiele godzin, a powstała substancja spływa do glinianego naczynia umieszczonego na dnie dołu. Dziegieć posiada właściwości antyseptyczne i bakteriobójcze. Niegdyś był bardzo rozpowszechniony i stosowany jako lek w chorobach skóry. Do dzisiaj jest szeroko wykorzystywany w leczeniu łuszczycy, chociaż ze względu na swój zapach i trudne do usunięcia zabrudzenia nie jest lubiany przez pacjentów. Preparaty: szampony

20. Mechanizm działania oraz zastosowanie w kosmetyce dihydroksyacetonu DHA

Dihydroksyaceton (DHA) – organiczny związek chemiczny z grupy węglowodanówtrioz. Wśród cukrów zaliczanych do ketoz wyróżnia się najprostszą strukturą. Substancja używana głównie do produkcji samoopalaczy. Pierwotnie dihydroksyaceton stosowany był w leczeniu cukrzycy. Zabarwienie skóry po zastosowaniu kosmetyku zawierającego dihydroksyaceton jest wynikiem reakcji chemicznej z aminokwasami zawartymi w warstwie rogowej naskórka.

21. Skrobia – rodzaje, działanie, zastosowanie.

Skrobia odkłada jest w postaci tzw. Ziaren skrobiowych w nasionach zbóż, ziemniakach i roślinach strączkowych. Skrobia i jej pochodne są polisacharydami roślinnymi zbudowanymi z cząsteczek glukozy. Skrobie są miałkim białym proszkiem, trzeszczą między palcami podczas rozcierania. Wyróżnia się różne rodzaje skrobi: ryżową, kukurydzianą, pszenna i ziemniaczaną. O zastosowaniu poszczególnych gatunków skrobi w preparatach kosmetycznych decyduje wielkość ziaren. Skrobia ryżowa ma najmniejsze ziarna, a ziemniaczana największe. Skrobie ryżową i kukurydzianą dodaje się jeszcze czasami do kremów depilacyjnych i pudrów do ciała. Tego typu pudry mają duża zdolność absorpcji potu i łoju. Dobrze trzymają się na skórze. Skrobia ryżowa poza tym bardzo dobrze matuje. Ponieważ skrobie w wilgotnym środowisku stanowią doskonałą pożywkę dla mikroorganizmów, preparaty na ich bazie muszą być konserwowane odpowiednimi środkami.

22. Rodzaje polisacharydów i ich zastosowanie w kosmetyce.

Wśród polisacharydów wyróżnia się związki zawierające kilka jednostek cukrowych oraz wielocukry właściwe, do których należą m.in.: Skrobia, glikogen, dekstran, celuloza, hemicelulozy, chityna, kwas hialuronowy

Zastosowanie: w produkcji mydła, mas plastycznych oraz w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym, są słabo lub bardzo słabo rozpuszczalne w wodzie, nie posiadają słodkiego smaku, nie wykazują własności redukujących
pod wpływem kwasów lub enzymów ulegają hydrolizie z ostatecznym wydzieleniem monosacharydów z których były zbudowane.

23. Saponiny – mechanizm działania i zastosowanie w kosmetyce.

Wykazują zdolność obniżania napięcia powierzchniowego roztworów wodnych. Pienią się w wodzie jak mydło (szczególnie dobrze w ciepłej), dlatego organy roślinne bogate w saponiny stosowano jako namiastkę mydła, do prania. Mają działanie lecznicze: moczopędne, wzmagają wydzielanie śluzu, wzmagają procesy wchłaniania składników pokarmowych z jelit do krwi, przeciwbakteryjne, pierwotniakobójcze, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe, pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, żółci i soku jelitowego. Mogą wpływać na poziom cholesterolu. Nasilają trawienie tłuszczów. Niektóre z nich są truciznami. Saponiny powodują hemolizę czerwonych krwinek. Saponiny łatwo wnikają w warstwę lipidową błony komórkowej tuż przy cząsteczkach cholesterolu, ściągają cholesterol do warstwy zewnętrznej błony, co powoduje wniknięcie następnych cząsteczek saponin. Następuje wybrzuszenie i dalej rozerwanie błon komórkowych erytrocytów.

Saponiny zastosowanie w kosmetyce występują, jako azotowe związki organiczne o charakterze glikozydów, z wodą tworzą roztwory koloidalne, które pienią się i zwiększają przepuszczalność błon komórkowych, ułatwiają wchłanianie i wydzielanie trudno rozpuszczalnych związków (np. mydlinica, kasztanowiec). W kosmetyce służą do produkcji szamponów, występują też w maseczkach ziołowych ułatwiając wprowadzenie do skóry innych związków chemicznych znajdujących się w ziołach.

24. Aesculus hippocastanum – ciała czynne, działanie, zastosowanie.

Kasztanowiec zwyczajny ( aesculus hippocastanum ), zastosowanie : Wyciągi z kasztanów są używane do produkcji kremów, maseczek kosmetycznych, szamponów i odzywek do włosów, płynów do kąpieli. Dodatek wyciągu z kasztanów do kosmetyków zabezpiecza je przed działaniem promieni słonecznych, Owoce, kwiaty i kora kasztanowca działają przeciwzapalnie, ściągająco i wzmacniająco na układ krwionośny. Z powodzeniem stosuje się ten surowiec wewnętrznie przy pękających żylakach, guzach krwawniczych odbytnicy, przy sklerozie i reumatyzmie, a także wykrztuśnie w zastarzałych bronchitach i zaflegmieniu płuc u nałogowych palaczy.

25. Substancje roślinne zawierające garbniki i ich działanie i zastosowanie.

Substancje roślinne zawierające garbniki : babka zwyczajna, chaber, bławatek, chmiel ,dąb szypułkowy, dziurawiec zwyczajny, kasztanowiec .

Babka zwyczajna, działanie : bakteriostatyczne, osłaniające, zmiękczające. Stasuje się zewnętrznie przy wypryskach, oparzeniach, ukąszeniach owadów.

Chaber, Bławatek, Działanie: moczopędne, żółciopędne i przeciwzapalne. Ze względu na bardzo łagodne działanie przeciwzapalne stosowany przy zapaleniu spojówek i w pediatrii. Napar z kwiatów zalecany jest przy chorobach nerek, stanach zapalnych kłębków i miedniczek nerkowych, przy niewydolności krążenia i w kamicy nerkowej. Zewnętrznie stosuje się go przy trudno gojących się ranach i owrzodzeniach. Używany przy łupieżu i grzybicy skóry głowy. Idealnie nadaje się do pielęgnacji włosów.

Chmiel, działanie: bakteriostatyczne, Zastosowanie : zewnętrznie: do płukania włosów

Dąb szypułkowy : działanie : bakteriobójcze, garbujące, ściągające, uśmierzające swędzenie, bakteriostatyczne. Zastosowanie: przy ranach ropiejących, czyrakach, oparzeniach , trądziku, wypryski, odmrożeniach.

Dziurawiec zwyczajny , działanie ściągające, bakteriostatyczne, przyspieszające gojenie ran ,stosowany wewnętrznie działa jako substancja łagodząca, uspakajająca, ułatwia trawienie. Zastosowanie : na trudno gojące się rany , liszaje , egzemy, trądzik.

Kasztanowiec : działanie: bakteriostatyczne, pochłania promienie UV, Zastosowanie: kremy chroniące przed promieniami UV, składnik z masek ziołowych.

26. Kąpiele lecznicze i pielęgnacyjne z dodatkiem substancji pochodzenia naturalnego.

27. Tłuszcze i oleje roślinne w lecznictwie i kosmetyce.

Tłuszcze są estrami gliceryny i kwasów tłuszczowych. W skład jednej cząsteczki tłuszczu wchodzą trzy cząsteczki kwasów tłuszczowych. Z jedną cząsteczką gliceryny łączą się różne kwasy. Właściwości tłuszczów naturalnych i ich przydatność kosmetyczna zależą od rodzaju wchodzących w ich skład kwasów tłuszczowych.

Masło kakaowe, ziarna kakaowe, pomadki do ust, sztyfty pielęgnujące.

Oleje roślinne:

Olej babassu, nasiona palmy babassu (Brazylia), kremy, preparaty do makijażu.

Olej rycynowy, nasiona rycynusa, olejki do paznokci, tusze do rzęs.

Olej róży muszkatułowej, nasiona owocu dzikiej róży, preparaty przeciw starzeniu się skóry.

Olej makadamia, orzechy drzewa makadamia, preparaty oczyszczające, olejki do ciała, kremy, preparaty do pielęgnacji włosów.

Olej z orzecha kukui, orzechy drzewa kukui, preparaty do pielęgnacji skóry i włosów.

Olej sezamowy, nasiona, olejki do ciała, preparaty przeciwsłoneczne.

Olej z kiełków pszenicy, kiełki pszenicy, kremy, maski miękkie, preparaty przeciwsłoneczne, ampułki.

Olej awokado, miąższ awokado, kremy, balsamy do ciała.

Olej z oliwek, miąższ oliwek, kremy, balsamy do ciała.

Olej arachidowy, orzechy ziemne, olejki do masażu.

Olej ze słodkich migdałów, preparaty do pielęgnacji skóry i włosów, olejki do paznokci, kremy przeciw cellulitowi, preparaty do makijażu i przeciwsłoneczne.

Olej z wiesiołka, nasiona wiesiołka, kremy i balsamy do ciała.

Olej z pestek winogron, kremy i balsamy do ciała.

28. Produkty pszczele w kosmetyce.

Do produktów pszczelich wykorzystywanych w kosmetyce zaliczyć można mód. Jego pH zbliżone jest do ludzkiej skóry, dzięki czemu nie zaburza jej naturalnej równowagi.

Jest cennym  źródłem: pierwiastków (miedzi, krzemu, manganu), witamin: A, B2, B6, C, aminokwasów, olejków eterycznych

Działa: rozjaśniająco, pomaga usuwać piegi oraz plamy, regenerująco, łagodząco, nawilżająco, wygładzająco.

Mleczko pszczele

Jest wydzieliną gruczołów gardzielowych młodych pszczół robotnic. Służy do karmienia larw robotnic, trutni przez pierwsze 3 dni życia, oraz królowej pszczół przez całe jej życie.

Działa odżywczo, witalizująco. Wchodzi w skład kremów, emulsji.

Zawiera: witaminy z grupy B, w tym wit. H, kwas pantotenowy, fosfor, siarkę.

Pyłek kwiatowy

Jest naturalnym pyłkiem kwiatowym przetworzonym w procesach fermentacji z udziałem pszczół. Jego skład ulega wówczas wzbogaceniu.

Wchodzi w skład preparatów przeznaczonych do pielęgnacji skóry przemęczonej, dojrzałej. Zawiera witaminy: A, B, C, D, K, PP oraz pierwiastki: siarkę, miedż, żelazo, krzem.

Może wykazywać działanie alergizujące.

Skuteczność działania w kosmetyce nie jest dowiedziona.

Propolis

Substancja o charakterze woskowo-żywicznym. Przez pszczoły stosowany do uszczelniania uli.

Działa silnie przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo. Stosowany w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji skóry trądzikowej, pobudza regenerację.

Ze względu na zawartość naturalnych filtrów UVA + UVB jest cennym składnikiem preparatów chroniących przed promieniowaniem słonecznym.

Zawiera cenne dla skóry mikroelementy: żelazo, miedź, mangan, cynk, kobalt.

Może wykazywać działanie alergizujące.

Wosk pszczeli

Jako dodatek do kosmetyków spełnia role emulgatora (umożliwia połączenie fazy wodnej z olejową) przy produkcji maści, kremów, mleczek, sztyftów. Nadaje połysk produktom w skład których wchodzi. Zapewnia skórze elastyczność.

29.Metody oceny jakości surowców kosmetycznych.

Badania mikroskopowe –obejmują wszystkie cechy surowców

Badania tożsamości botanicznej dla surowców roślinnych- organoleptyczne badania- odbycia się za pomocą zmysłów, wzroku, powonienia, smaku i dotyku. Należy zbadać ogólny: wygląd, ocenę zapachu, ocenę smaku. Smaki: korzenny, słony, słodki. Ocena wilgotności.

Badanie zanieczyszczeń

Badanie mikroskopowe- uzupełnienie cech badania makroskopowego wykonuje się je z zastosowaniem mikroskopu optycznego (obejmują badania drobnych fragmentów surowca i surowców sproszkowanych). Charakteryzują się dużą specyficzną, zwłaszcza przy identyfikacji na podstawie porównania ze szczególnym opisem anatomicznym, uzupełnione badaniem nisko chemicznym stanowią podstawę identyfikacji surowca, mówią o jego wartościach. Reakcje histo- i makro- chemiczne są uzupełnieniem badań mikroskopowych pozwalają w skali mikro zorientować się zarówno co w charakterze chemicznym ścian komórkowych jak i w obecności niektórych substancji zapachowych i wtórnych metabolitów.

Badania fizykochemiczne- badania chemiczne przeprowadza się w celu orientacyjnego stwierdzenia zawartości określonych grup składników lub pojedynczych, istotnych dla wartości surowca składników chemicznych. Polega na oznaczeniu zawartości tych składników w surowcu i izolowania czynnych substancji jednorodnych i surowca roślinnego lub zwierzęcego, ich identyfikacji, charakterystyki fizykochemicznej lub dla całkiem nowych substancji ustalenia struktury chemicznej.

Badania biologiczne- farmakologiczne.

Badania biologiczne dotyczą: badania aktywności surowców i preparatów zawierających alkaloidy, glikozydy kardenolidowe i inne aktywne farmakologiczne składniki chemiczne. Obejmują badania aktywności antybiotyków metodą mikrobiologiczną. Ważne dla takich substancji jak antybiotyki, alkaloidy, fungistatyki, insektycydy i hormony.

30. Maseczki i okłady stosowane w pielęgnacji różnych rodzajów cery

Cera sucha

Do pielęgnacji cery suchej zaleca się wykonywanie dwa razy w tygodniu maseczki na twarz o działaniu nawilżającym, łagodzącym i oczyszczającym.
Najlepiej stosować maseczki jak najbardziej naturalne. Możemy samodzielnie przygotowywać naturalne maseczki upiększające. Poniżej podano kilka maseczek dla cery suchej, które należy stosować wymiennie.
Przykłady: maseczka z marchewki, ze śmietany, ziołowa, z awokado, z banana, z truskawek.

Dodatkowym zabiegiem pielęgnacyjnym dla skóry suchej są okłady. Obecnie jest bardzo dużo różnych kosmetyków do robienia okładów. Zwykle też owija się ciało folią aby zwiększyć moc zabiegu lub podgrzewa dany specyfik, gdyż ciepło powoduje rozszerzanie się porów skóry i łatwiejsze przenikanie odżywczych składników w głąb skóry. 
Przykład: Okład z twarogu lub gęstego jogurtu

Cera tłusta

Pielęgnacja takiej skóry jest trudna, ponieważ trzeba jednocześnie walczyć z jej przetłuszczaniem się i dostarczać odpowiednie substancje nawilżające, odżywcze i ochronnych. Pomocne mogą być różnego rodzaju maseczki z naturalnych składników.

Maseczki: maseczka z drożdży i skrzypu, z jogurtu, maseczka z ogórka, z żurawin, ziołowe.

Ciepła maseczka ziołowa rozpulchnia skórę i otwiera pory. Pozwala na usunięcie zanieczyszczeń skóry, działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie. Łagodzi zaczerwienienia i podrażnienia skóry.

Cera mieszana

cera mieszana wymaga większego nakładu czasu niż przy innych rodzajach cery, ponieważ na miejsca przetłuszczające się należy kłaść jedną z maseczek dla cery tłustej, natomiast na miejsca przesuszone – maseczki dla cery suchej.

Dodatkowo osoby posiadające skórę mieszaną powinny pamiętać, aby na miejsca przesuszone stosować okłady dla skóry suchej, natomiast miejsca przetłuszczające się przecierać tonikiem dla cery tłustej lub preparatami przeznaczonymi dla skóry tłustej.

Cera normalna

Cera normalna, podobnie jak każda inna, może utracić swoją dobrą kondycję, jeżeli nie będziemy o nią dbali we właściwy sposób. 
Dlatego też poza stosowaniem podstawowych kosmetyków przeznaczonych do takiej cery, warto raz lub dwa razy w tygodniu stosować maseczki do twarzy oraz kąpiele odżywiające i regenerujące skórę.

Maseczki: ze śmietany, z żółtkiem, z drożdżami, z papai.

31. Glony i porosty o znaczeniu kosmetycznym.

Glony to grupa samożywnych, eukariotycznych organizmów żyjących w wodzie. Nie jest ona jednolita i obejmuje organizmy o bardzo różnej organizacji ciała (od jednokomórkowych po zorganizowane, wielokomórkowe plechy). W ich składzie znajdują się aminokwasy, białka, lipidy, witaminy (A, z grupy B oraz C, E) i mikroelementy (wapń, jod, kobalt, cynk, miedź, mangan, magnez, brom, żelazo).

W preparatach kosmetycznych można znaleźć różne składniki wyizolowane z alg, np. aosainę (białko), karagen (poliwęglowodan), alginiany (sole kwasu alginowego), agar (stosowany jako zagęstnik i nośnik kosmetyków), alkohole cukrowe - mannitol i sorbitol.

Algi są stosowane w kosmetyce w postaci sproszkowanej (suszone) i jako ekstrakty dostępne w formie żelu lub cieczy.

Poniżej lista niektórych składników pierwiastków i związków chemicznych dostarczanych przez algi, które znalazły zastosowanie w przemyśle kosmetycznym:

Agar - polisacharyd zbudowany z galaktozy z domieszką arabinozy. Postacią handlowa jest biały proszek trudno rozpuszczalny w zimnej wodzie, bez smaku i zapachu, który po rozpuszczeniu w gorącej wodzie i wystudzeniu tworzy galaretowatą masę. Ma właściwości żelujące, poprawia rozsmarowywalność i zapobiega wysychaniu kosmetyków emulsyjnych.

Karagen - zawiera polisacharydy śluzowe, które pęcznieją pod wpływem wody. Stosowany jest jako emulgator, środek osłaniający. Dzięki właściwościom hydrofilowym utrzymuje wilgotność stratum corneum.

Fukoidyna i laminaryna - wielocukry zawierające grupy sulfonowe. Mają zdolność wiązania mikro i makroelementów. Działają antykoagulacyjnie.

Kwas alginowy - służy do wyrobu mydeł jest dobrym stabilizatorem. Jego sole alginiany, stymulują przemianę materii i wiążą substancje szkodliwe. Są doskonałym zagęstnikiem kosmetyków.

Sorbitol - alkohol obniżający TEWL, stosowany jest w kremach o/w (formulacja olej w wodzie)

Mannitol - alkohol działający bakteriostatycznie i nawilżająco

Fikoerytryna - naturalny barwnik, chroniący przed promieniami UV

Polifenole - mają właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne 
Kwas foliowy - uczestniczy w procesach krwiotwórczych

Nienasycone kwasy tłuszczowe - niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W preparatach z alg są odporne na utlenianie, co z punktu widzenia kosmetycznego jest niezmiernie ważne.

Mikroelementy -(przeciętnie 10 razy więcej niż u roślin lądowych): Ca, I ,Br, Fe, Mg, Cu, Zn, Mn - pierwiastki te z poliwęglowodorami tworzą kompleksy, co pozwala im łatwiej pokonać barierę lipidową naskórka.

Witaminy - A, B1, B2, B5, B6, B12, E, oraz C, której zawartość w krasnorostach jest większa niż w owocach cytrusowych.

Dobroczynne działanie alg na skórę i włosy jest związane z ich działaniem odżywczym i nawilżającym. Poprawiają ukrwienie, przywracają naturalne pH, regulują czynności gruczołów łojowych. Glony są wykorzystywane w preparatach do profilaktyki i leczenia celulitu, rozstępów, trądziku. Sproszkowane algi stosuje się w salonach kosmetycznych do okładów, zawijań, kąpieli regenerujących. Znajdują się one też w składzie mydeł odchudzających, maseczek do pielęgnacji włosów.

Porosty

Z plech porostów produkuje się antybiotyki; w medycynie ludowej duże znaczenie mają: granicznik płucnik, płucnica islandzka oraz pawężnica. Stosowane są w przemyśle chemicznym, spożywczym i kosmetycznym

Porosty mają też zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, chemicznym i kosmetycznym. Niektóre produkują antybiotyki. Największe znaczenie lecznicze w Polsce ma płucnica islandzka, inaczej mech islandzki, obrost, szary mech, porost islandzki lub tarczownica islandzka. W Polsce objęta jest ochroną.

32. Wykorzystanie w kosmetyce surowców zawierających śluzy.

Śluzy- mieszaniny polisacharydów, tworzące ciągliwe roztwory koloidalne, nie wykazują właściwości klejących jak gumy. W skład śluzów kwasowych wchodzą: heksozy, pentozy, kwas D- glukuronowy i D- galakturonowy, kwas siarkowy (VI) i fosforowy (V) w formie estrów natomiast śluzy obojętne zawierają heksozy, pentozy, alkohole cukrowe oraz ich estry. Śluzy działają zmiękczająco na skórę, łagodzą podrażnienia, leczą wypryski alergiczne, wrzody i czyraki. Okłady śluzowe długo utrzymują ciepło i wilgoć, co umożliwia zmiękczenie skóry przed zabiegami kosmetycznymi. Stosowane są w kąpielach i zmywaniu w przypadku cery skłonnej do podrażnień – działają ściągająco i naprężająco na skórę, dlatego mogą być stosowane w leczeniu cellulitsu.

Do surowców roślinnych zawierających śluzy należą m.in.:

- prawoślaz lekarski- którego korzenie zawierają: 28% kwasu D-galakturonowego, 32% glukozy, 8% arabinozy, 21% ramnozy

- nasienie lnu- surowiec zawiera kwas D- galakturonowy, D- galaktozę, D- ksylozę, L- arabinozę i L- ramnozę

- podbiał pospolity- liście zawierają kwas D- galakturonowy, D- galaktozę, D- glukozę, D- arabinozę

- porost tarczownicy islandzkiej- wysuszone plechy zawierają polisacharydy (50%): licheninę i izolicheninę, kwasy porostowe (2-4%)

- niesienie babki płesznika- surowiec zawiera D- ksyloz, L- arabinozę, L- ramnozę, D- galaktozę i kwas D- galakturonowy

- liść babki lancetowatej- surowiec zawiera rozgałęziony polisacharyd ramnogalakturonan.

- kwiat śluzu

- kwiat malwy czarnej

- siemię lniane

- nasiona kozieradki

- kwiat lipy

Są stosowane do produkcji kremów, logionów, mleczek i maseczek, okłady śluzowe mają zdolność utrzymywania ciepła i wilgoci, w wyniku czego następuje zmiękczenie naskórka oraz rozszerzenie porów (przed zabiegiem czyszczenia skóry). Wyciągi wodne z surowców śluzowych są używane do zmywania twarzy, szczególnie przy cerze suchej, bardzo delikatnej, skłonnej do podrażnień i zaczerwienień, alergicznej, wrażliwej na wpływ niekorzystnych warunków atmosferycznych.

33. Kosmetyki o masażu.

Żele do masażu

Żel do masażu z alg morskich

Masaż z użyciem tego żelu pomaga w walce z cellulitem. Dodatek alg morskich

wpływa na skórę silnie oczyszczająco i uwalnia zalegające toksyny. Wyciąg z zielonej herbaty oraz kofeina poprawiają metabolizm na poziomie komórkowym,

co sprawia, że toksyny są szybko i łatwo wydalane. Sól morska zawarta w algach

zmiękcza naskórek i pomaga usuwać martwe komórki. Masaż z użyciem tego żelu

sprawi, że Twoja skóra stanie się jędrna, gładka i wspaniale nawilżona.

Żel do masażu z zielonej herbaty

Zielona herbata znana jest od stuleci ze swych zdrowotnych właściwości. Jest

skarbnicą naturalnych przeciwutleniaczy niszczących wolne rodniki, a dodatek

kofeiny wspomaga spalanie tłuszczów.

Masaż z dodatkiem tego żelu polecany jest do zabiegów wyszczuplających i antycellulitowych.

Kremy do masażu

Krem do masażu z algami morskimi

Masaż z użyciem tego kremu pomaga w walce z cellulitem. Dodatek alg morskich

wpływa na skórę silnie oczyszczająco i uwalnia zalegające toksyny. Wyciąg z zielonej herbaty oraz kofeina poprawiają metabolizm na poziomie komórkowym,

co sprawia, że toksyny są szybko i łatwo wydalane. Sól morska zawarta w algach

zmiękcza naskórek i pomaga usuwać martwe komórki. Masaż z użyciem tego kremu sprawi, że Twoja skóra stanie się jędrna, gładka i wspaniale nawilżona.

Krem do masażu z zieloną herbatą

Zielona herbata znana jest od stuleci ze swych zdrowotnych właściwości. Jest

skarbnicą naturalnych przeciwutleniaczy niszczących wolne rodniki, a kofeina zawarta w kremie wspomaga spalanie tłuszczów. Masaż z dodatkiem tego kremu

polecany jest do zabiegów wyszczuplających i antycellulitowych.

Mleczka do masażu

Mleczko z rumiankiem

Mleczko z wyciągiem z rumianku z serii REKONGEM jest produktem przeznaczonym do masażu i automasażu. Zalecane do stosowania przy bólach mięśniowych

jak również i przesuszonej skórze. Dzięki ekstraktom z rumianku ma działanie regenerujące, oczyszczające oraz zapobiega nadmiernej potliwości. Działa kojąco i

łagodząco na skórę. Może być także stosowane jako balsam po opalaniu i kąpieli

- sprawia, że skóra staje się nawilżona i miękka w dotyku.

Mleczko z kamforą i olejkiem eukaliptusowym

Mleczko z kamforą i olejkiem eukaliptusowym z serii REKONGEM jest produktem przeznaczonym zarówno do masażu jak i automasażu. Dzięki zawartości

odpowiedniej ilości ekstraktu z kamfory i olejku eukaliptusowego ma działanie

odprężające i pomaga usunąć zmęczenie oraz bóle mięśniowe. Działa kojąco i relaksacyjnie. Polepsza kondycję ciała, i poprawia samopoczucie. Mleczko łatwo się

rozprowadza i szybko wchłania.

Oleje do masażu


Olej cytrynowy
To najpopularniejszy i równocześnie najczęściej używany olej. Produkowany jest z dojrzałych cytryn (nie zielonych). Jest to lekki olej, który można łatwo rozetrzeć po skórze. Wchłania się powoli, czyli nie wymaga używania większych ilości w czasie masażu. W odróżnieniu od innych olejów jego cena jest przystępna, ponadto bardzo rzadko wywołuje podrażnienie skóry. 

Olej morelowy
Posiada strukturę i kolor podobny do oleju cytrynowego. Jego cena jest trochę wyższa, ale zawiera duże ilości witaminy E i posiada dłuższą żywotność w porównaniu z innymi produktami. Bardzo szybko się wchłania, dlatego można stosować większe ilości oleju. Jest do produkt idealny do wykonania bardzo szybkiego masażu. Dzięki dobroczynnym właściwościom jest często używany w aromaterapii. 

34. Witaminy stosowane w kosmetykach.

Witaminy, substancje organiczne katalizujące rozmaite przemiany metaboliczne w żywych organizmach, zbliżone w swych właściwościach do enzymów i do hormonów. Pochodzą głównie z pożywienia, niektóre tworzone są w samym ustroju przez bakterie przebywające w przewodzie pokarmowym. Witaminy dzielą się na dwie grupy w zależności od rozpuszczalności w wodzie (witaminy z grupy B, witamina C, PP) lub w tłuszczach (witaminy A, D, E, K, F). Brak lub niedostatek witamin w ustroju powoduje powstanie stanów chorobowych, zwanych awitaminozami albo hipowitaminozami. Nazwy witamina użył po raz pierwszy polski biochemik K. Funk (1912) na oznaczenie substancji wyodrębnionej z łusek ryżowych (witamina B1).

Witamina A

Witamina A, akseroftol, alkohol diterpenowy, substancja oleista, rozpuszczalna w tłuszczach, nazywana nieraz witaminą młodości. W pokarmie znajduje się jej substrat, prowitamina A czyli karoten, przekształcany w organizmie w aktywną witaminę.

Rola: jest niezbędna do prawidłowego wzrostu i rozwoju nabłonka; podwyższa odporność błon śluzowych (np. na zakażenia), odgrywa ważną rolę w adaptowaniu wzroku do widzenia przy słabym oświetleniu; należy również stosować na skutek nadmiernej suchości skóry, zaburzeń rogowacenia oraz chorób włosów i paznokci związanych z ich nieprawidłowym i zwolnionym wzrostem;a

Niedobór lub nadmiar witaminy A powoduje: nadmierne i nieprawidłowe rogowacenie naskórka, wyraźnie widoczne w okolicy mieszków włosowych; zanikanie gruczołów łojowych i potowych, wobec czego skóra staje się sucha i szorstka; niedowidzeniem o zmierzchu (tzw. kurza ślepota), pieczeniem spojówek oczu na skutek ich wysychania i rogowacenia, a w cięższych stanach rozmiękaniem rogówki i jej owrzodzeniami; wypadaniem włosów; uszkodzenia wątroby, bóle głowy, osłabienie, biegunki, zaburzenia miesiączkowania, wysypkę, bóle kostno-stawowe;

Źródło witaminy A:

- roślinne: marchew, jarmuż, pomidory, papryka, morele, pomarańcze, dynia;

- zwierzęce: żółtko jaj, tran rybi, wątroba, mleko masło, ser;

Dzienne zapotrzebowanie człowieka na witaminę A wynosi ok. 1-2,5 mg.

Witamina B1

Witamina B1, tiamina, aneuryna, substancja rozpuszczalna w wodzie. Bierze udział w przemianie węglowodanów i tłuszczów w ustroju. Rozkłada się pod wpływem wysokiej temperatury i enzymów utleniających. Jest także syntetyzowana w przewodzie pokarmowym człowieka przez bakterie.
Rola: regulacja gospodarki węglowodanowej, wodnej i białkowej; stosowanie witaminy w dużych dawkach jako lek przeciwko zapaleniu nerwów;

Niedobór witaminy B1 może wystąpić w przebiegu długotrwałych chorób: biegunek, chorób gorączkowych, chorób wątroby, przy nadczynności gruczołu tarczowego, w alkoholizmie lub też przy jednostronnym odżywianiu.
Niedobór witaminy B1 powoduje: powstawanie zapaleń i innych nieprawidłowości skórnych; powoduje nadmierną produkcję łoju; zapalenie nerwów; powstają stany zapalne w kącikach ust oraz wargach; chorobę beri-beri (cechuje się ona głównie dolegliwościami neurastenicznymi, zaburzeniami czucia, osłabieniem mięśni kończyn dolnych, uogólnionymi obrzękami i przesiękami do jam ciała);

Źródło witaminy B1:

- roślinne: ziarna zbóż, orzechy, żółtko jaj, nasiona roślin strączkowych;
- zwierzęce: mięso wieprzowe, wątroba, produkty mleczne;

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B1 wynosi ok. 2 mg.

Witamina B2

Witamina B2, ryboflawina, laktoflawina, owoflawina, witamina z grupy B, rozpuszczalna w wodzie, żółty barwnik występujący zarówno u roślin, jak i u zwierząt.
W organizmie człowieka wchodzi w skład mononukleotydu flawinowego (FMN) i dinukleotydu flawino-adeninowego (FAD) - koenzymów wchodzących w skład enzymów. Witamina nie rozkłada się w czasie gotowania, traci aktywność pod wpływem światła.

Rola: odgrywa ważną rolę w biochemicznych przemianach w siatkówce oka; bierze udział w przemianie glukozy i aminokwasów w procesach utleniania komórkowego; stosowana w leczeniu niektórych typów niedokrwistości; bierze udział w procesach rogowacenia;

Niedobór witaminy B2 powoduje: wypadanie włosów; niektóre postacie zapalenia skóry i błon śluzowych; zmiany łojotokowe w fałdzie nosowo-policzkowym na twarzy; stany zapalne warg z licznymi pęknięciami, z łuszczeniem i skłonnością do krwawień; (niekiedy sprawa chorobowa ogranicza się do kącików ust, powodując powstawanie głębokich, niegojących się zmian typu zajadów); niedokrwistość; zahamowanie wzrostu; zmiany w obrębie rogówki;

Źródło witaminy B2:

- roślinne: warzywa liściaste zielone, pieczywo z mąki razowej,
- zwierzęce: wątroba; mleko, jaja, ser, serce,

Dzienne zapotrzebowanie człowieka na witaminę B2 wynosi ok. 1-2 mg.

Witamina B6

Witamina B6, pirydoksyna, adermina, pirydoksal, pirydoksamina, substancja rozpuszczalna w wodzie, odporna na wysoką temperaturę.

Rola: bierze udział w procesach syntez komórkowych układu krwiotwórczego, układu nerwowego i skóry;

Niedobór witaminy B6 powoduje: zmiany na odsłoniętej skórze kończyn; zapalenie warg i języka; niedokrwistość niedobarwliwą; zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym (drgawki);

Źródło witaminy B6:

- roślinne: kiełki pszenicy, pieczywo razowe, orzeszki ziemne, kukurydza,

- zwierzęce: mięso, wątroba, nerki,
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B6 wynosi ok. 2 mg.

Witamina B12

Witamina B12, kobalamina, cyjanokobalamina, witamina z grupy B, rozpuszczalna w wodzie. Cząsteczka jej składa się z pierścienia porfirynowego zawierającego m.in. jon kobaltowy i rybozę. Witamina B12 jest syntezowana tylko przez bakterie.

Rola: w organizmie bierze udział w syntezie aminokwasów i kwasów nukleinowych, pobudzając wzrost komórek i przyczyniając się do tworzenia i dojrzewania erytrocytów, a także leukocytów; pełni funkcje w przemianie kwasów organicznych, np. bursztynowego i metylojabłkowego koenzymu; stosowana w leczeniu leukopenii;

Niedobór witaminy B12 powoduje: niedokrwistość i anemię złośliwą; niedokrwistości toksyczne; zapalenia wielonerwowe; schorzenia wątroby; zmiany chorobowe w skórze (łojotok, zajady),

Źródło witaminy B12:

- roślinne: −

- zwierzęce: wątroba, nerki, wołowina, cielęcina, drób, mleko, sery, jaja,
Dzienne zapotrzebowanie człowieka na witaminę B12 wynosi ok. 0,002 mg.

Kwas foliowy

Kwas foliowy, kwas pteroiloglutaminowy, składnik witaminy B-kompleks (witamina B11). Proszek krystaliczny, w temperaturze 1000C rozkłada się w 90%. Jest też produkowany przez bakterie m.in. florę jelitową.
Rola: ma działanie krwiotwórcze - stosowana w niektórych typach niedokrwistości (niedokrwistość złośliwa); stosowana w leczeniu biegunki tłuszczowej; udział w transporcie reszt jednowęglowych; bierze udział w wytwarzaniu krwinek czerwonych i DNA;

Niedobór kwasu foliowego powoduje: zahamowanie syntezy kwasów nukleinowych, wzrostu tkanek i organizmu; wypadanie włosów; powstawanie ognisk martwicy w mięśniach;
Źródło kwasu foliowego:

- roślinne: ciemnozielone warzywa liściaste, warzywa strączkowe, pełne zboża,

- zwierzęce: wątroba,

Dzienne zapotrzebowanie człowieka na kwas foliowy wynosi 180-200 mcg.

Witamina PP

Witamina PP, niacyna, amid kwasu nikotynowego, nikotynamid, substancja rozpuszczalna w wodzie, odporna na działanie temperatury i tlenu. Witamina z grupy B.

Rola: bierze udział w procesach utleniania komórkowego; bierze udział w przemianie węglowodanów, tłuszczów i białek; wpływa na przemianę wodną w skórze; rozszerza naczynia krwionośne; ma działanie światłochronne;

Niedobór witaminy PP powoduje: pelagrę, objawiającą się zmianami pęcherzowymi na skórze (w miejscach, na które działa światło słoneczne); zapalenie skóry; otępienie umysłowe (degeneracja komórek mózgu); wymioty i biegunki; wystąpienie zmian typu uczulenia na światło;

Źródło witaminy PP:

- roślinne: pełnoziarnisty chleb, orzeszki ziemne, nasiona,

- zwierzęce: mleko, jaja, drób, wątroba,
Zapotrzebowanie dzienne witaminy PP wynosi 15-35 mg.

Witamina C

Witamina C, kwas askorbinowy, pochodna cukrów prostych, witamina rozpuszczalna w wodzie, jest substancją nietrwałą, rozkładającą się częściowo w czasie gotowania.

Rola: wzmaga odporność organizmu; jest niezbędna do utrzymania prawidłowego stanu tkanki łącznej, m.in. włosowatych naczyń krwionośnych; ułatwia wchłanianie żelaza;

- odgrywa dużą rolę w utlenianiu komórkowym; uszczelnia naczynia krwionośne; jest niezbędna do wytwarzania kolagenu; uczestniczy w oddychaniu komórkowym;

Niedobór witaminy C powoduje: szkorbut; zaburzenia odporności; choroby tkanki łącznej; znaczne wzdęcia, biegunki; pieczenie pęcherza; podrażnienia śluzówki jamy ustnej i jelit; uszkadza w zębach szkliwo;
Źródło witaminy C:

- roślinne: owoce cytrusowe, jagody, czarna porzeczka, pomidory, ziemniaki,

- zwierzęce: −

Dzienne zapotrzebowanie człowieka na witaminę C wynosi 75-100 mg.

Kwas pantotenowy

Kwas pantotenowy, witamina B5, dipeptyd, oleista ciecz barwy jasnożółtej, łatwo miesza się z wodą, nierozpuszczalna w benzenie. Aktywność biologiczną wykazuje tylko izomer prawoskrętny. Pod wpływem światła ulega degradacji.

Rola: uczestniczy w metabolicznych przemianach białek, tłuszczów, cukrów; uczestniczy w przenoszeniu energii; uczestniczy w skórnej przemianie materii; wpływa na wzrost i kolor włosów;

Niedobór kwasu pantenowego powoduje: niewydolność nadnerczy; zapalenie jelit; zapalenia skóry; zakłócenia wzrostu włosów; przedwczesną siwiznę;

Źródło kwasu pantenowego:

- roślinne: warzywa, orzeszki ziemne,

- zwierzęce: nerki, wątroba, jaja,

Dzienne zapotrzebowanie kwasu pantenowego wynosi 5-10 mg.

Witamina D

Witamina D, kalcyferol, grupa witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Występują w organizmach w postaci tzw. prowitamin, będących pochodnymi cholesterolu, i pod wpływem promieniowania ultrafioletowego przekształcających się we właściwą witaminę. Nazwa witamina D jest nazwą kilku związków: witaminy D1 (kalcyferolu), D2 (ergokalcyferolu), D3 (cholekalcyferolu). Witamina D jest związkiem sterydowym.
Rola: reguluje gospodarkę wapniową i fosforową organizmu; ułatwia wchłanianie i obniżanie wydalania wapnia i fosforu z moczem; wzrost kości; wpływa na procesy wzrostu;

Niedobór witaminy D powoduje: krzywicę; rozmiękanie kości; łamliwość kości; nadmiar powoduje odkładanie wapnia w tkankach miękkich; utratę zębów;

Źródło witaminy D:

- roślinne: −

- zwierzęce: wątroba, żółtko jaja kurzego, tran rybi, mleko,

Dzienne zapotrzebowanie witaminy D wynosi 10 mcg.

Witamina E

Witamina E, tokoferol, witamina rozpuszczalna w tłuszczach, antyutleniacz.

Rola: odgrywa pewną rolę w przenoszeniu elektronów w utlenianiu biologicznym; wpływa na stan narządów płciowych (rozwój macicy, jajników); ma znaczenie w leczeniu trądziku pospolitego; unieszkodliwia trucizny wchłaniane ze środowiska; usprawnia przepływ krwi; wzmacnia tkankę łączną; bierze udział w wytwarzaniu krwinek czerwonych;

Niedobór witaminy E powoduje: postępujące osłabienie; paraliż mięśni; zaburzenia płodności, obumieranie płodów; skóra staje się mniej elastyczna, mniej sprężysta, mniej świeża, osłabiona;

Źródło witaminy E:

- roślinne: zielone warzywa liściaste, orzechy, ojej z kiełków pszenicy,

- zwierzęce: wątroba, jaja,

Dzienne zapotrzebowanie człowieka na witaminę E wynosi 10-30 mg.

Witamina K

Witamina K, filochinon, pochodna naftochinonu, rozpuszczalna w tłuszczach. Dla człowieka źródłem witaminy K jest flora bakteryjna jelit, skąd przy obecności kwasów żółciowych jest wchłaniana do krwi i wychwytywana w wątrobie.

Rola: jest niezbędna do syntezy protrombiny w wątrobie;

Niedobór witaminy K powoduje: opóźnienie krzepnięcia krwi; skaza krwotoczna z krwawieniami w różnych narządach i tkankach;

Źródło witaminy E:

- roślinne: zielone warzywa liściaste (kapusta, szpinak), kalafior, soja,

- zwierzęce: wątroba,

Dzienne zapotrzebowanie witaminy K wynosi 1 mg.

35. Historia zastosowania produktów roślinnych w lecznictwie i kosmetyce.

Z egipskich papirusów oraz inskrypcji na ścianach grobowców i świątyń dowiadujemy się o ziołach stosowanych przez kapłanów przed pięcioma tysiącami lat. Sumerowie 5000 lat temu znali już właściwości lecznicze czosnku, mięty, rumianku, babki, piołunu. Papirus Ebersa z Teb /1550 rok p.n.e./ podaje kilkaset nazw roślin leczniczych m.in. aloes, miętę, anyż.

Także Indie już 2000 lat p.n.e. pochwalały rośliny lecznicze. Do dziś Europa zawdzięcza im dużą liczbę przypraw i produktów leczniczych: kminek, pieprz, kardamon, goździki i imbir.

Chińczycy rozwinęli ziołolecznictwo na niezwykłym poziomie. Istnieją zapiski na kościach wróżebnych z II wieku p.n.e. o stosowaniu ziół w różnych schorzeniach. Chińczycy wierzyli, że przyroda kryje w sobie lekarstwo na każdą chorobę. Do dzisiaj cały naturalny sposób leczenia związany z filozofią i religią Chin nazywa się medycyną chińską. Chińczykom zawdzięczamy takie rośliny jak rzewień /rabarbar/, kamforę i żeń-szeń oraz umiejętności leczenia nakłuciami czyli akupunkturę. Ostatnim wielkim znawcą leku roślinnego epokiantycznej, był Galen przyboczny lekarz kilku cesarzy rzymskich m.in. Marka Aureliusza. Jego wielką zasługą było stworzenie nowych postaci leku roślinnego: naparu, odwaru, nalewki, mazidła. Te postaci do dziś nazywają się galenowymi. Twórcą nowej idei w ziołolecznictwie był Paracelsus. Pragnął izolować z rośliny istotę leczniczą, czyli aktywną farmakodynamicznie substancję. Na prawdziwe naukowe tory weszło ziołolecznictwo w XIX wieku, kiedy Serturner wyizolował z opium /makowca/ morfinę /1805 rok/, a Derosne -narkotynę. W 1818 roku Pelletier i Carentou izolują strychninę z nasion kulczyby, a w 1820 roku - chininę z kory chinowej i kofeinę z kawy. W 1830 roku Leroux izoluje z kory wierzbowej salicynę /prekursor aspiryny/. "Złotaera leku roślinnego" trwała do lat trzydziestych XX wieku. Kiedy to w1935 roku Domagk zsyntetyzował sulfonamidy, rozpoczęła się erachemioterapia, antybiotyków, leków psychotropowych.

36. Balsamy i żywice stosowane w kosmetyce.

Balsamy są to wydzieliny roślin (głównie drzew). Są to roztwory żywic w olejkach eterycznych. Ó

Żywice są to wydzieliny niektórych roślin. Są to mieszaniny różnorodnych związków chemicznych, m.in. kwasów, alkoholi, estrów i węglowodorów.

Balsamy:
a) balsam peruwiański- otrzymywany jest z kory środkowoamerykańskich drzew z rodzaju Myroxylon. Zastosowanie: perfumeria, wybielanie skóry, działanie dezynfekujące i przeciwzapalne.
b) Balsam tolutański- działanie, zastosowanie i pochodzenie podobne do balsamu peruwiańskiego.
c) Balsam Kopaiwa- otrzymywany z południowoamerykańskich i afrykańskich drzew z rodzaju Copaifera.

Zastosowanie do pielęgnacji włosów suchych i zniszczonych.

Żywice:
a) żywica benzoesowa (styraks)- styraks (styrakowiec)- drzewa lub krzewy z rodzaju Styracaceae rosnące w tropikalnej Azji lub Ameryce. Zastosowanie: aromatyzowanie i konserwacja kremów, preparaty przeciw stanom zapalnym jamy ustnej, aromatyzowanie mydeł, pudrów, żeli, szminek i kosmetyków do włosów.
b) Żywica sosnowa- Zastosowanie: preparaty do kąpieli maści dermatologiczne.
c) Ladanum- otrzymywanie z czystek- Coitus (rośliny śródziemnomorskiej formacji roślinnej makii). Zastosowanie: przemysł perfumeryjny. Makia jest to formacja roślinna występująca nad morzem śródziemnym, złożona z wiecznie zielonych krzewów.
d) Żywica matyksowa- otrzymywana z krzewu śródziemnomorskiego z rodzaju pistacja (pistacja lantiscus). Zastosowanie: dezynfekcja jamy ustnej, do przyklejania sztucznych włosów i bród w teatrze (nie ma działania drażniącego).

37.Wykorzystanie w kosmetyce surowców zawierających olejki eteryczne.
Najwyższą aktywność wykazują olejki zawierające jako składniki fenole (karwakrol, tymol, eugenol). Głównymi przedstawicielami tej grupy znajdującymi zastosowanie w kosmetyce to olejki tymiankowy i goździkowy. Znany jest jednak cały szereg tego typu surowców nie zawierających w układzie fenoli, a wykazujących silne działanie przeciwmikrobowe. Należą do nich: olejek drzewa herbacianego , męczennicy, lawendowy, cynamonowy, szałwii muszkatołowej, oczaru wirginijskiego, czy mało u nas popularne olejki manuka i kanuka. Wprowadzenie tego typu układów do receptury może wspomagać konserwowanie wyrobu. W zależności od zastosowanego stężenia olejki mogą zastępować lub poprzez efekt synergiczny ze stosowanymi konserwantami powodować obniżenie ich zawartości. Odpowiednio dobrane mogą stanowić cenne układy zapachowe. Jest to o tyle ważne, iż w kosmetykach certyfikowanych dopuszczone są wyłącznie naturalne związki zapachowe. Dzięki innym kierunkom działania biologicznego olejki eteryczne mogą stać się szczególnie cennymi składnikami preparatów kosmetycznych.

38. Aromaterapia i jej wykorzystanie w kosmetologii.

AROMATERAPIA jest rewelacyjnie prostą i skuteczną, a przy tym przyjemną w stosowaniu, metodą usuwania wielu dolegliwości przy użyciu naturalnych roślinnych olejków eterycznych używanych w masażu, do kąpieli, oraz w formie inhalacji i wchłaniania przez skórę po rozpyleniu w otaczającym nas powietrzu.

Olejek cedrowy (drewna) Mieszanki przeciwtrądzikowe, przy łojotoku, stanach zapalnych skóry, cellulicie i otyłości.

Olejek cyprysowy Z łodyg Nie stosować w ciąży Wpływa korzystnie na gospodarkę wodno-tłuszczową – cellulit, otyłość, żylaki, pękające naczynka

Olejek z drzewa herbacianego Z liści Silne działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe – mieszanki w trądziku i stanach zapalnych, infekcjach

Olejek grapefruitowy Ze skórki Moczopędny – otyłość, cellulit

Olejek jałowcowy Z szyszkojagód Przeciwbakteryjny i przeciwgrzybiczy, reguluje gospodarkę wodną – cellulit, otyłość, trądzik, infekcje

Olejek kminkowy Z nasion (owoców) Moczopędny – otyłość, cellulit

Olejek z kopru włoskiego Z owoców Moczopędny – cellulit, otyłość, obrzęki

Olejek lawendowy Z kwiatów Antyseptyczny, przeciwzapalny, przyspiesza gojenie ran, łagodzi podrażnienia – trądzik, stany zapalne skóry, grzybice, dermatozy

Olejek melisowy Z ziela Działanie antyseptyczne – infekcje skórne

Olejek paczulowy Z ziela Bakterio- i grzybobójczy, przeciwdziała zatrzymywaniu wody – infekcje skórne, cellulit, obrzęki

Olejek różany Z płatków Terapie oporne na antybiotyki, bakteryjne i grzybicze infekcje

Olejek z rumianku rzymskiego Schorzenia skóry pochodzenia infekcyjnego, alergicznego, pękaniu naczyń krwionośnych, leczeniu ran

Olejek sandałowy Z drewna Antyseptyk, łagodzi podrażnienia skóry, egzemy

Olejek z rumianku lekarskiego Z koszyczków kwiatowych Przeciwzapalny w infekcjach skórnych

Olejek szałwi lekarskiej Z ziela Ściągający przy stanach zapalnych i schorzeniach skóry

Olejek z szałwi muszkatołowej Ze świeżych kwiatostanów Przy stanach zapalnych skóry, opóźnia starzenie się skóry, zmniejsza wypadanie włosów

Olejek Ylangowy Z kwiatów Zmniejsza przetłuszczanie skóry i wypadanie włosów.

39. Preparaty do pielęgnacji włosów zawierające wyciągi roślinne.

-W szamponach i odżywkach do włosów łamliwych i suchych znajduje się wyciąg z lawendy oraz lipy.

- do przetłuszczających się- z chmielu, liści pokrzywy, tataraku, jałowca

-do farbowanych- wyciąg z rumianku dla blondynek, z kwiatów bławatka dla szatynek, z orzecha włoskiego dla brunetek, z łusek cebuli dla rudych

- do włosów zniszczonych środkami chemicznymi- wyciąg z brzozy, nagietka, skrzypu polnego

- szampony przeciwłupieżowe zawierają wyciąg z szałwii, jemioły pospolitej

- szampony odżywcze zawierają wyciąg z pokrzywy

- dzięki wyciągowi z aloesu włosy stają się puszyste i dobrze się układają

40. Surowce kosmetyczne.

W ziołolecznictwie najczęściej używane są następujące wysuszone i odpowiednio rozdrobnione rośliny lub ich części:

Bulwa - podziemny, zmięśniały pęd wypełniony materiałami zapasowymi np. bulwy.

Cebula - podziemny pęd o bardzo skróconej łodydze i silnie zgrubiałych w nasadach łuskowatych liściach, np. cebula cebuli morskiej.

Drewno - zdrewniała część gałęzi, pni i korzeni drzew lub krzewów, np. drewno kwasji.

Kłącze - pęd podziemny z węzłami, międzywęźlami, pączkami oraz zredukowanymi łuskowatymi liśćmi, np. kłącze tataraku.

Kora - tkanka okrywająca gałązki krzewów i drzew, zawierająca również tkanki leżące pod nią, dochodzące do miazgi np. kora kruszyny.

Korzeń - podziemna część rośliny, nie mająca węzłów, międzywęźli i zredukowanych liści, np. korzeń prawoślazu.

Koszyczek - kwiatostan charakterystyczny dla rodziny złożonych np. koszyczek rumianku.

Kwiat - organ rośliny zawierający części generatywne, np. kwiat bzu czarnego.

Kwiatostan - skupienie pojedynczych kwiatów na łodydze np. kwiatostan głogu.

Liść - organ służący roślinie m.in. do prowadzenia procesu fotosyntezy, np. liść mięty.

Nasienie - narząd służący roślinie do rozmnażania, np. nasienie lnu.

Owocnia - jest częścią owocu po usunięciu nasion, np. owocnia fasoli.

Owoc - organ rozwijający się z zalążni po zapłodnieniu komórki jajowej np. owoc kopru.

Pączek - nie rozwinięty pęd otoczony łuskami ochronnymi, z którego wiosną rozwija się łodyga z liśćmi i kwiatami, np. pączek topoli.

Szyszka - kwiatostan żeński, a później owocostan chmielu.

Zarodek - zarodek roślinny, np. zarodek kola.

Znamię - szczytowa część słupka kwiatu, np. znamię kukurydzy.

41.Surowce roślinne stosowane do pielęgnacji jamy ustnej.

kwiat nagietka lekarskiego – działanie przeciwzapalne i przyspieszające gojenie. Najwartościowsze są języczkowate płatki i koszyczki kwiatowe o ciemnopomarańczowej barwie. Zawierają one: triterpeny, flawonoidy, karotenoidy, polisacharydy, sole mineralne, kumaryny i olejek eteryczny. Dzięki nim działają przeciwzapalnie, gdyż zmniejszają przepuszczalność ścian naczyń włosowatych w błonach śluzowych. Bronią więc organizm przed inwazją bakterii, wirusów czy grzybów. Do płukania jamy ustnej i gardła stosuje się nierozcieńczoną nalewkę.

kora dębu szypułkowego – o działaniu przeciwzapalnym i ściągającym, bakteriobójczym. Zawarte garbniki niszczą białka budujące ściany komórkowe drobnoustrojów, dezaktywując toksyny bakteryjne. Na skórze i błonach śluzowych, pod wpływem garbników, powstaje warstwa powlekająca, utrudniająca przenikanie wody. Chroni ona głębiej położone tkanki przed infekcjami oraz obniża wrażliwość bólową. Garbniki działają korzystnie także na naczynia włosowate. Zmniejszają ich przepuszczalność i hamują drobne krwawienia z uszkodzonych tkanek. Surowiec może być stosowany zewnętrznie do leczenia stanów zapalnych skóry i błon śluzowych jamy ustnej oraz gardła.

42. Metody sporządzania ekstraktów.

Napar – zioła zalać wrzącą wodą i przykryć do momentu wystygnięcia. Następnie przecedzić.

Odwar – odpowiednio rozdrobniony surowiec zalać zimną wodą i doprowadzić do wrzenia. Gotować 5 – 15 min. Po przestygnięciu odcedzić.

Nalewka – zioła ułożyć w szczelnym naczyniu, zalać 70% spirytusem w proporcjach 1 :10, odstawić w ciepłe miejsce na 4 – 6 tygodni. Po upływie tego czasu nalewkę odcedzić, przelać do ciemnych butelek i przechowywać w ciemnym miejscu.

Macerat – zimny wyciąg przygotowany z ziół zawierających śluzy. Surowiec zalać letnia przegotowaną wodą i pozostawić w temp. Pokojowej na 3 – 10 godzin. Po przecedzeniu i wyciśnięciu surowca macerat należy spożyć w ciągu jednego dnia.

Okład – surowiec(zawierający śluzy) zalać wodą aby powstała gęsta papka. Doprowadzić do wrzenia. Zioła zawinąć w gazę i przykładać na chore miejsca.

Kataplazma – zioła (korzeń prawoślazu, nasiona lnu, kwiat lipy) zaszyć w torebkę z płótna lub gazy i zagotować. Tak przygotowaną kataplazmę przekłada się na chore miejsce, okrywa folią, gazą lub wata i bandażuje.

Kompres – przyrządzić napar z ziół (zioła parzyć 10-15 min i przecedzić przez gęste sito).Zmoczyć w nim chusteczkę lnianą lub bawełnianą i przyłożyć na chore miejsce.

Olej ziołowy – rozdarte w moździerzu zioła ułożyć w szklanym naczyniu i zalać olejem słonecznikowym. Nakryć gazą, odstawić w ciepłe miejsce na 3-4 tygodnie nie zapominając o mieszaniu i wstrząsaniu zawartości naczynia każdego dnia. Na koniec odcedza się zioła i ponownie zalewa się świeże zioła odcedzonym olejem. Czynność powtarza się aż do uzyskania oleju o silnym zapachu ziół.

Ocet ziołowy – zioła włożyć do słoika i zalać octem jabłkowym winnym. Zostawić pod przykryciem na 2-3 tygodnie. Po tym okresie przecedzić ocet i przelać do butelek. Przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu.

Maski ziołowe – zioła zalać letnią wodą i podgrzać stale mieszając, aż do zagotowania. Ciepłą, lepkowatą maskę nałożyć na skórę drewnianą szpatułką, przykryć ligniną, folią i ręcznikiem. Maska może być stosowana jako rozpulchniająca, rozgrzewająca lub odżywcza.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ZIOLOLECZNICTWO
Ziołolecznictwo Klimuszko
ABC ziołolecznictwa
ZiolaSzwedzkie stary rekopis, MEDYCYNA ALTERNATYWNA, Ziołolecznictwo---zioła, ziółka, Medycyna natur
Jak ssać olej(1), ZDROWIE-Medycyna naturalna, 1-Ziołolecznictwo-ogólnie ważne
LECZENIE OLEJEM ROŚLINNYM, ZDROWIE-Medycyna naturalna, 1-Ziołolecznictwo-ogólnie ważne
Ziołolecznictwo PORADNIK DLA LEKARZY
ściągi ziołolecznictwo, ściągi ziołolecznictwo.
Dom bez chemii, Ziołolecznictwo, Naturalna chemia
ODTRUWANIE ZIOŁAMI, Medycyna, Ziołolecznictwo
A A Ziołolecznictwo w chorobach alergicznych
ziołolecznictwo w Polsce
Ziołolecznictwo Ożarowski
Dwudziesta druga lekcja kursu o relaksacji, ziołolecznictwo i aromaterapia
Koniec kłopotów z ciśnieniem, ZDROWIE-Medycyna naturalna, 1-Ziołolecznictwo-ogólnie ważne
Zioła, które leczą wstęp do ziołolecznictwa
Peruwiańskie rośliny lecznicze, Szkoła PSWIS, Ziołolecznictwo
zielarstwo w Polsce, MEDYCYNA ALTERNATYWNA, Ziołolecznictwo---zioła, ziółka, Medycyna naturalna
Dobre rady, Medycyna Naturalna, Ziołolecznictwo

więcej podobnych podstron