KONFLIKTY ETNONARODOWOŚCIOWE W EUROPIE(1)

KONFLIKTY ETNONARODOWOŚCIOWE W EUROPIE

Prof. UJ dr hab. Wawrzyniec Konarski

W_konarski@op.pl

Część I: Semantyka, etymologia i typologia pojęć głównych i pokrewnych

1. Wprowadzenie pojęciowe: Konflikt, kompromis, koncyliacja

2. Narody i nacjonalizm

3. Etniczność i grupy etniczne. Perennializm-primordializm vs modernizm-konstruktywizm

4. Małe narody Europy - niezależne, zależne, primordialne, skonstruowane – i ich status

5. Koncept i egzemplifikacja fal powstawania państw narodowych

6. Typologia i prawno-międzynarodowe regulacje mniejszości

7. Partyjno-polityczna ekspresja uczestników konfliktów

8. Zmilitaryzowany wyraz antagonizmów etnonarodowych

Część II: Wybrana egzemplifikacja konfliktów etnonarodowościowych w Europie - o zróżnicowanym poziomie intensyfikacji - i podejmowane środki zaradcze

9. Pokłosie wewnętrznego kolonializmu: Irlandia Północna

10. Rewitalizacja dawnych swobód: Kraj Basków i Katalonia w Hiszpanii oraz Bretania i Korsyka we Francji

11. Nacjonalizm polityczny w rejteradzie, etniczny w ofensywie: Belgia

12. Konflikty wokół diaspory, czyli brzemię mocarstwowej arogancji: Słowacja Południowa i Siedmiogród

13. Pokłosie udawanej etnokoncyliacji: Bośnia + Chorwaci/Serbowie

14. Quasi-państwa skonstruowane i obszary aspirujące do takiego statusu: Kosowo (+ Tyrol Południowy jako kontranalogia) oraz Naddniestrze i Czeczenia

Literatura:

S. Helnarski (red.), Nacjonalizm: Konflikty narodowościowe w Europie Środkowej i Wschodniej, Toruń 1995

I. Kabzińska-Stawarz, S. Szynkiewicz (red.), Konflikty etniczne: Źródła – typy – sposoby rozstrzygania, Warszawa 1996

W. Konarski, A. Koseski (red.), Bałkany: etnokulturowe podłoże konfliktów, Pułtusk 2006

W. Malendowski (red.), Spory i konflikty międzynarodowe: aspekty prawne i polityczne, Wrocław 2000

J. Stefanowicz, Bunt mniejszości, Warszawa 1977

H . Szczerbiński (red.), Problemy narodowościowe w Europie i ich wpływ na stosunki międzynarodowe na przełomie XX i XXI wieku, Warszawa 2009

K . Trzciński (red.), Dylematy państwowości, Warszawa 2006

M. Waldenberg, Rozbicie Jugosławii: od separacji Słowenii do wojny kosowskiej, Warszawa 2003

Zajęcia: 29.10, 19.11, 26.11, 03.12, 17.12, 21.01, 28.01, 29 egzamin

Zajęcia nr 1. Wprowadzenie pojęciowe: Konflikt, kompromis, koncyliacja

Konflikt społeczny – to jedno z podstawowych pojęć socjologii. Oznacza proces społeczny w wyniku sprzeczności interesów i powodujący wrogość między nimi. Konflikt in extenso może mieć kilka postaci: spodu, napięcia i otwartej konfrontacji. Konflikt może uregulować trwale lub połowicznie, czasowo lub ostatecznie. Następstwem konfliktu jest współzawodnictwo i walka lub rozwiązanie kompromisowe.

Konflikt społeczny bezpośredni ma miejsce między dwoma antagonistycznymi grupami bez pośrednictwa strony trzeciej; w pośrednim natomiast strona trzecia występuje, nie jest ona jednak w niego zaangażowana.

Podsumowując, można uznać, że konflikt społeczny to stan antagonistycznych stosunków społecznych między dwiema stronami.

Kompromis (łac. coś wzajemnie obiecanego) – proces osiągania porozumień pomiędzy stronami dążącymi do rozbieżnych celów. Kompromis osiągany jest dzięki obopólnym ustępstwom lub poprzez realizację stojących w konflikcie interesów i wartości.

Wykład nr 2. 29.10

Koncyliacja jest metodą załatwiania sporów międzynarodowych wszelkiego rodzaju, zgodnie z którą storny powołują komisję, bądź to na postawie stałej bądź też w trybie ad hoc. Komisja ta zmierza do bezstronnego zbadania sporu i podejmuje probę ustalenia warunków rozwiązania, które mogłoby być przyjęte przez strony albo też dostarczenia stronom omocy w załatwieniu sporu, o jaką one się zwrócą.

Koncyliacja różni się tym od mediacji, że komisja koncyliacyjna sama formuuje propozycję załawienia sporu a nie wspólnnie ze stronami uczestniczącymi w sporze. Koncyliacja to niewiążąca propozycja rozwiązania sporu.

Naród – występuje w kontekście wielkich struktur społecznych państwa i społeczeństwa ale nie jest z nim utożasamiany. Max Weber ujmuje naród jako „Gemeinschaft”, jako wspólnotę wartości. Z tym nierozłącznie wiąże się odniesienie do postaw ustanawiających te wartości. Naród w przeciwieństwie do państwa jest zbiorowością społeczną o charakterze kulturowej wspólnoty. (Antonina Kłoskowska)

Naród w ujęciu cech enumeratywnych

– ujednolicenie tereytorium, gospodarka, system masowej oświaty, wspólne prawa. (Anthony D. Smith)

– pojęcie mające cechy obiektywne: terytorium, państwo (lub podobny status polityczny), język, kulturę i historię + cechę subiektywną: świadomość narodową. Istnieją sytuacje, gdy brakuje niektórych lub nawet większości kryteriów obiiektywnych a jednak jakoś społeczność czuje się narodem. (Jaroslav Krejčí, Vitězslav Velímský)

– pojęcie zawierające terytorium, język, religię lub wspólne pochodzenie (chociaż nie wszystkie z nich są zawsze obecne)oraz analogicznie do Jaroslava Krejčí i Vitězslava Velímský świadomość odrębności narodowej i okazywanie przez członków danej społeczności przywiązanie do niej jako cecha subiektywna w ostateczności nią jest „najwyższa lojalność” ze strony ludzi, którzy są gotowi umrzeć za swój naród (James G. Kella wg Hansa Kohna)

– świadomość narodowa


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Konflikty Etnonarodowościowe w Europie
Konflikty etnonarodowościowe w Europie
Konflikty zbrojne w Europie
08 03 2012 konflikty i wojny w europie
07 03 2012 Konflikty i wojny w europie
7 Konflikty etniczne w Europie
Konflikty zbrojne w Europie
Konflikty zbrojne i etniczne w Europie w latach
29. Konflikty narodowe i religijne w Europie po II wojnie w, 29
Konflikty w Europie
Konflikty w Europie
Konflikty we współczesnej Europie (Afryka)
8 Konflikty w byłej Jugosławii i ich implikacje dla sytuacji w Europie
Konflikty w Europie po II WŚ doc
Kryzys społeczno –ekonomiczny i wielkie konflikty w Europie w XIV i XV wieku
Konflikty w Europie

więcej podobnych podstron