5 Mowa i pismo Piśmienność i oralność

W. J. Ong: Oralność i piśmienność (1)

Charakterystyczne dla pierwotnej kultury oralnej odmiany myśli:

  1. addytywność zamiast upodrzędnienia. Cyrograficzne struktury – nastawione są na składnię. Oralne – na pragmatykę;

  2. nagromadzenie zamiast analizy – związki całości, ładunki epitetów. Nie powinno się demontować tradycyjnych struktur oralnych;

  3. redundancja lub obfitość – myśl wymaga ciągłości. A skoro wypowiedź oralna znika, gdy zostanie wypowiedziana, powtarzanie gwarantuje porozumienie między nadawcą i odbiorcą. Myśl i mowa analityczna, linearna – to twór sztuczny, charakteryzujący kulturę piśmienną. Przy wystąpieniach publicznych – powtarzanie, by zastanowić się, co powiedzieć;

  4. zachowawczość czy tradycjonalizm – tekst uwalnia od zapamiętywania umysł (przejmuje funkcje zachowawcze), a pozwala mu zwrócić się ku nowym myślom. W tradycji oralnej musi być tyle wariantów (…) danego mitu, ile było jego powtórzeń, a liczba powtórzeń może rosnąć nieskończenie;

  5. blisko ludzkiego świata – kultura cyrograficzna (pismo) i typograficzna (druk) – może odnaturalniać to, co ludzkie, może robić statystyki, mówić o faktach oderwanych od działań;

  6. zabarwienie agonistyczne – w kulturach oralnych. Pismo oddziela poznającego od poznawanego. Oralność jest zanurzona w życiu. Przezywanie się jest typowe w społeczeństwach oralnych. Pokonywanie przeciwnika przez słowne poniżenie jego matki. W kulturach oralnych istnieje też stosowanie przesadnych pochwał;

  7. empatia i zaangażowanie zamiast dystansu obiektywizującego – nauczyć się, poznać – to w kulturze oralnej utożsamienie z poznawanym;

  8. homeostaza – oralne społeczeństwa pozbywają się wspomnień, które nie mają znaczenia dla teraźniejszości. Znaczenie każdego słowa jest regulowane sytuacjami życiowymi, w jakich używa się słowa. Tradycja oralna odzwierciedla raczej aktualne wartości kultury danej społeczności, a nie czcze zaciekawienie przeszłością;

  9. sytuacja zamiast abstrakcji – używanie pojęć sytuacyjnie ( w kulturze oralnej), pojęcia są minimalnie abstrakcyjne, pozostają blisko realnego życia człowieka. Levy-Bruhl myślał, że myśl prymitywna oparta była o system wierzeń, nie o rzeczywistość. Nie miał racji.

Badania A. R. Łurii (dotyczące oralnych):

P. Ricoeur: Mowa i pismo

  1. przejście od mowy do pisma w ramach teorii dyskursu,

  2. wykazanie związku między intencjonalnym uzewnętrznieniem (pismo) a podstawowym problemem hermeneutyki (problemem dystansu);

  1. zmiana kanału komunikacji – utrwalenie, zastępujące bezpośrednią ekspresję,

  2. eliminuje bezpośredni kontakt między ludźmi;

AUTOR:

PRZEKAZ I SŁUCHACZ:

PRZEKAZ I KOD:

REFERENCJA:

  1. czasem rekonstruuje warunki referencji ostensywnej (listy, relacje z podróży) – dzięki temu ogarnia się świat, nie sytuację,

  2. skierowanie uwagi na przekaz;

Platon – przeciwny pismu, bo pisanie utrudnia zapamiętanie. Sokrates – pismo martwe – gdy stawia się mu pytania, znaczy to samo. Rousseau – z pismem wraca tyrania i nierówność.

Problem pisania robi się hermeneutyczny, gdy zostaje odniesiony do czytania. Przyswojenie – uczynienie czegoś obcego własnym.

Opacka A.: Trwanie i zmienność. Romantyczne ślady oralności (s. 9-25)

K. Bartoszyński: 2 tendencje wypowiedzi ustnej:

Zasady kompozycji oralnej:


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
5 Mowa i pismo Pismiennosc i Nieznany (2)
P Ricoeur Mowa i pismo
P. Ricoeur - Mowa i pismo, Filologia Polska, Teoria literatury
prezentacja Pismo i piśmiennictwo
Teoria literatury, MOWA I PISMO, P
Mowa a pismo
Ong Oralność i piśmienność
W. J. Ong Oralność i piśmienność, Teoria Literatury(2)
Oralność i piśmienność Walter Ong 2
Piśmiennictwo w średniowieczu
(1955) CO PISMO ŚWIĘTE MÓWI O ŻYCIU POZAGROBOWYMid 876
3 4 2003 pismiennictwo wydrukowane
Minczakiewicz E Mowa Rozwój Zaburzenia Terapia
3 Wprowadzenie do psychologii mowa i myslenie
powtórzenie wiadomości, Pomoce do zajęć, Technika, rysunek techniczny, pismo techniczne
kolokwium zeszły rok mowa i spol, Pedagogika Specjalna, pytania

więcej podobnych podstron