Skolioza

Skolioza jest to skrzywienie kręgosłupa charakteryzujące się odchyleniem osi anatomicznej od osi mechanicznej w trzech płaszczyznach. Jest schorzeniem ogólnoustrojowym, powoduje szereg wtórnych objawów narządu ruchu w układzie krążenia.

Typy:

Związane z lokalizacją: szyjne, piersiowe, lędźwiowe

Z ilością wygięć: jednokierunkowe dzielimy na odcinkowe i całkowite, wielokierunkowe

Pierw. Wyrównania: wyrównane, niewyrównane

Stopień zaawansowania procesu: funkcjonalne, strukturalne

Przyczyna powstania – okres ujawniania się: wrodzone, rozwojowe, idiopatyczne

W skali wielołukowych ujawnia się w skrzywieniu pierwotnym

Usprawnianie korekcyjne na wyrównanie skrzywienia pierwotnego. W postępowaniu korekcyjnym dążymy do wyrównania skrzywienia pierwotnego, lecz wtórne musi być obecne bo inaczej będzie większa dysfunkcja.

Rzutowanie pionu C2 C7 na szparę pośladkową.

Radiologicznie uważa się za wyrównane jeżeli suma wartości kątowych wygięć wtórnych jest równa wartości kątowych wygięcia pierwotnego.

Stopień anatomicznego czynno- biernego wyrównania na podstawie próby korekcji czynnej i biernej. Korekcje bierną uzyskujemy w leżeniu na boku i w zwisie na podudziach.

Wg. Weisflora

1. Skrzywienie wyrówna się całkowicie lub częściowo

2. Skrzywienie wyrówna się biernie całkowicie lub częściowo

3. Skrzywienie nie wyrówna się ani czynnie ani biernie

4. Skrzywienie nie wyrówna się ani czynnie ani biernie i ma silniej wyrażone zmiany

Podział skoliozy wg. stopnia zaawansowania:

Skoliozy funkcjonalne- w których zmiany dotyczą układu mięśnia więzadłowego, są odwracalne i na tyle zaawansowane, że poddają się próbie korekcji czynnej i biernej

Skoliozy strukturalne- dotyczą układu kostnego( żeber, kręgów, miednicy itd.) sa nieodwracalne i nie poddają się próbie korekcji czynnej i biernej

Rotacje kręgów- obracanie się kręgów wokół własnej osi i trzony zwracają się w kierunku wypukłości skrzywienia, a łuki w stronę wklęsłości

Torsja- skręcanie samego trzonu kręgowego

Skoliozy wrodzone:

1. Kostnopochodne, zmięśniopochodne

2. Kręgi klinowate, zrosty żeber, dodatkowe żebra

3. Kręcz szyi

Skoliozy rozwojowe:

Powstają pod wpływem czynników i procesów chorobowych, atakują dziecko w życiu pozapłodowym

Wyróżniamy skoliozy rozwojowe takie jak: statyczne, odruchowe, urazowe, krzywiczne, porażenne

Skoliozy statyczne- powstają najczęściej w przypadku nierówności długości kończyn. Usunięcie przyczyny czyli wyrównanie długości kończyn niweluje skrzywienie

Skoliozy odruchowe- występują w zespołach bólowych, po urazach krążka międzykręgowego

Skoliozy urazowe- występują po nieprawidłowym leczeniu urazów kręgosłupa

Skoliozy toratogenne- występują po przebytych schorzeniach w obrębie klatki piersiowej

Skoliozy krzywicze- występują rzadko

Skoliozy porażenne(idiopatyczne)- są najczęstszą grupą skolioz, mogą się ujawniać w różnych okresach i w zależności od tego wyróżniamy:

Niemowlęce- do 3 roku życia- rokują niekorzystnie

Dziecięce- w 1 okresie posturogennym, moment przyjścia do szkoły

Młodocianych- w 2 okresie posturogennym przypada na okres dojrzewania, organizm osłabiony z powodu nagłych zmian.

Skrzywienie pierwotne piersiowe prawostronne- występuje u nastoletnich dziewcząt (występuje najczęściej ). Powoduje duże deficyty w układzie kostnym i nie tylko. Występuje garb żebrowy, w powodu ucisku klatki piersiowej, dochodzi do zniekształcenia barków, głowy, miednicy, może dojść do porażeń z powodu nacisku rdzenia.

Skrzywienie lewostronne u chłopców(rzadsze)- występuje przed 3 rokiem życia, źle rokujące

Lędźwiowe lewostronne u dziewcząt- występuje po 13 roku życia. Nie dają deformacji jak piersiowe. Są przyczyną dolegliwości bólowych.

Badanie:

Odpowiednie pomieszczenie, oświetlenie, pacjent rozebrany, ważne jest oderwanie uwagi pacjenta od badania w celu aby przyjął postawę, którą przyjmuję na co dzień

Sprawdzamy przykurcze mięśni:

Przykurcze w stawach barkowych i biodrowych:

Test ścienny Degii :

Umożliwia wykrycie przykurczów w obrębie stawów ramienno-barkowych. Pacjent w pozycji stojącej lub siedzącej tyłem do ściany wykonuje wznos ramion w górę. Kąt pomiędzy wyciągniętymi ramionami a ścianą określa stopień przykurczu.

Test Thomasa:

Pomaga wykryć przykurcz zgięciowy w stawie biodrowym. Badany leży tyłem, kończyna nie badana maksymalnie zgięta w stawie kolanowym i biodrowym, kończyna badana wyprostowana. Fizjoterapeuta dociska udo nie badanej kończyny do klatki piersiowej pacjenta. O przykurczu świadczy uniesienie ponad podłoże kończyny testowanej. Kąt pomiędzy osią uda a powierzchnią, na której leży pacjent określa wielkość przykurczu.

Test symetrii:

Określa czy linie przebiegają po obu stronach ciała symetralnie, równogegle względem siebie i podłoża…

BADANIE PACJENTA WYKONUJEMY Z PRZODU,TYŁU I Z BOKU:

TYŁ:

Pion przykładamy do guzowatości zewnętrznej k. potylicznej lub do C7 i spuszczamy, powinien się pokrywać z:

•         Wszystkimi wyrostkami kolczystymi kręgów

•         Szparą międzypośladkową

•         Znajdować się w równej odległości od kłykci przyśrodkowych k. udowej i kostek przyśrodkowych piszczeli

•         Ustawieniem kolan

•         Odległością od kąta górnego i dolnego łopatek od kręgosłupa, a takrze kąty dolne łopatek powinny się znajdować na tej samej wysokości

Układ linii poziomych:

- górne krawędzie małżowin usznych

- linia barkowa-wyrostki barkowe

- linia dolnych kątów łopatek

- linia trójkątów talii

- linia szczytu talerzy biodrowych

- linia międzykrętarzowa kości udowych

- linia pośladkowa- fałdy pośladków

- linia podkolanowa

- linia kostek

 

Uzupełnieniem badania z tyłu jest badanie w skłonie w celu wykrycia róznic prawej i lewej strony tułowia;

 

WYKONUJEMT TEST BERTRANDA:

- Dłonie złączone przed sobą

- badany wykonuje skłon w przód i kieruje palce rąk między stopy

- bardzo wolno wykonuje wyprost tułowia unosząc kolejno: odc. Lędźwiowy, piersiowy, szyję i głowę

Badanie pozwala na wcześniejsze wykrycie asymetrii zerber garbu żebrowego lub asymetrii mięśni w odcinku lędźwiowym tzw. Wałów mięśniowych.

 

PRZÓD

W  warunkach prawidłowych pion pokrywa się z:

- guzowatością bródki

- wcięciem jarzmowym mostka

- wyrostkiem mieczykowatym mostka

- kresą białą

- pępkiem

- środkiem spojenia łonowego

- równą odległością między kłykciami przyśrodkowymi kości  udowej

- równą odległością między kostkami wewnętrznymi

Wszystkie odchylenia do pionu mierzymy w cm.

 

Zwracamy uwagę na:

- asymetrię ustawienia głowy

- proporcje klatki piersiowej

- trójkąty talii

- ustawienie miednicy

- przebieg osi mechanicznych kończyn dolnych tzw. Linia Mikulicza- w warunkach prawidłowych biegnie ona od połowy więzadła pachwinowego, przez środek rzepki, stawu skokowego i rzutuje na drugi palec stopy

Układ linii poziomych:

- górne krawędzie małżowin usznych

- linia barkowa- wyrostki barkowe

- układ obojczyków

- szczyt talerzy biodrowych

- linia kolców przednich górnych

- górne krawędzie rzepek

- kostki wewnętrzne

BOK:

Oceniamy pionowy układ ciała spuszczając po tylnej stronie ciała pion z guzowatości zewnętrznej k. potylicznej

- odległość szczytu obu lordoz od pionu w cm, płytsze niż 2,5 cm mamy plecy płaskie, oddalenie szczytu lordozy szyjnej więcej niż 3,5cm plecy okrągłe, lordozy lędźwiowej więcej niż 3,5 cm plecy wklęsłe, gdy obie lordozy oddalone o 3,5 cm plecy wklęsło-okrągłe.

( tutaj odsyłam do stronki jest fajna wizualizacja i można obrazowo sobie utrwalić/ to na żółtym tle wklejone z chomika bo nie zdarzyłem zanotować)http://www.medme.pl/czlowiek3d/linie,52.html

Leczenie objawowe-:

Problemem jest proces wzrostu w warunkach patologicznych co potęguje zniekształcenie.

Głównym celem jest zlikwidowanie zniekształcenia lub zmniejszenie, natomiast gdy jest to niemożliwe zatrzymanie postępu skrzywienia i zabezpieczenie (utrzymanie) osiągniętych efektów.

W do sposobów leczenia zaliczamy:

- gimnastykę korekcyjną

- leczenie operacyjne

- ćwiczenia w wodzie

- u niemowląt pozycje ułożeniowe jak przy kręczu szyi, z workami można działać w przypadku tułowia

Ćwiczenia:

Kładzie się dziecko na na leżance - wzmacnianie mięśni grzbietu (podsuwamy kolorowe zabawki)

- wiek przedszkolny- ćwiczenia wyrabiające gorset mięśniowy- forma zabawowa, część w formie ścisłej, gorset ortopedyczny

- wiek szkolny- możemy zastosować wszystkie metody leczenia

Ważne! – umiar w stosowaniu ćwiczeń elengecyjnych

- leczenie gorsetami- ćwiczenia w gorsetach są dużo ważniejsze niż bez

Nie należy zwalniać pochopnie dzieci z lekcji WFu tylko w szczególnych przypadkach jeżeli jest to wskazane.

Przed operacją stosujemy gorsety i ćwiczenia!