Symbiont – organizm, który żyje w symbiozie z organizmem innego gatunku

Glony aerofityczne – glony wykorzystujące dwutlenek węgla i wodę wyłącznie pochodzenia atmosferycznego; narażone na wysychanie, nadmiar światła, nagłe zmiany temperatury.

Glony subaerofityczne – glony żyjące w strefie kontaktu woda-powietrze; mogą korzystać z dwutlenku węgla pochodzenia zarówno atmosferycznego jak i rozpuszczonego w wodzie; wykazują dużą odporność na suszę

Strefa eufotyczna – strefa w zbiorniku słodkowodnym, w której występują optymalne warunki świetlne dla danego gatunku

Adaptacja chromatyczna – zmiana stosunku stężenia barwników: fikocyjaniny, fikoerytryny, karotenoidów do stężenia chlorofilu, wraz z głębokością (i jednocześnie dostępem różnych pasm promieniowania)

Epilimnion – in.kolumna stratyfikacyjna; obszar (warstwa) zbiornika, w którym zachodzi stratyfikacja, czyli zmiana temperatury wraz ze zmianą głębokości (im głębiej, tym niższa temperatura); występuje w zbiornikach głębokich

Hypolimnion – warstwa wody o stałej temperaturze; znajduje się pod epilimnionem

Metalimnion – strefa kontaktowa, pomiędzy epi – i hypolimnionem

Miksja – zjawisko wymieszania poszczególnych warstw wody i wyrównania ich temperatury, na skutek ochłodzenia wierzchnich warstw (głównie jesienią i wiosną)

Trofia – dostępność pierwiastków biogennych dla glonów (gł.azotu i fosforu)

Oligotrofia – niskie stężenie pierwiastków biogennych (materiałów odżywczych) w środowisku życia glonów

Wody oligotroficzne – wody będące środowiskiem życia glonów, w których przez cały rok występuje niskie stężenie pierwiastków biogennych (gł.fosforu przyswajalnego); charakteryzują się niebieską barwą wody, dużą dostępnością tlenu i światła nawet w najgłębszych warstwach

Mezotrofia – średnie stężenie pierwiasków biogennych w środowisku życia glonów

Wody mezotroficzne – wody wykazujące cechy pośrednie pomiędzy wodami oligo- i eutroficznymi, o średniej dostępności pierwiastków biogennych

Eutrofia – wysokie stężenie pierwiastków biogennych (gł.fosoru przyswajalnego) w środowisku życia glonów

Wody eutroficzne – wody, w których przez cały rok występuje wysokie stężenie pierwiasków biogennych; charakteryzują się zgniłozieloną barwą, światło nie dociera w nich do głębszych warstw, a rozpuszczony tlen występuję tylko w powierzchniowych warstwach (może dochodzić do anoksji)

Eutrofizacja – wzbogacanie wód w pierwiastki biogenne

Oligotrofizacja – zubażanie wód z pierwiastków biogennych

Siedliska lotyczne – siedliska znajdujące się pod działaniem nurtu rzecznego

Siedliska lenityczne – siedliska, na które nie oddziałuje nurt rzeczny

Litoral – odcinek dna morskiego znajdujący się między granicą maksymalnego stanu wód podczas przypływu i minimalnego stanu wód podczas odpływu; glony, które żyją w tej strefie, przez większość doby znajdują się w warunkach aerofitycznych (dlatego mogą tworzyć śluz, tworzą plechy pseudoparenchymatyczne, kwaśny sok komórkowy, przylgi – po to, by chronić się przed niekorzystnym wpływem warunków atmosferycznych)

Pelagial – toń wodna, otwarte wody mórz, oceanów i jezior

Sublitoral – strefa wiecznie zanurzona, znajdująca się pod litoralem

Rejon neretyczny – wody zalegające nad litoralem i sublitoralem; najwięcej glonów wolno unoszących się w toni wodnej

Rejon oceaniczny – wody zalegające głębię oceaniczną; glony o bardzo drobnych rozmiarach

Bentos – tworzą go organizmy osiadłe, żyjące przy dnie zbiornika

Neuston – tworzą go organizmy unoszące się na powierzchni wody dzięki napięciu powierzchniowemu; organizmy drobne, zawierające duże ilości karotenoidów i tłuszczów nienasyconych

Plankton – glony unoszące się w toni wodnej w sposób bierny (seston) lub czynny (za pomocą wakuoli gazowych – Cyanophyta, gromadzonych tłuszczy lub wyrostków zwiększających opór); można wyróżnić pikoplankton i mikroplankton; Chlorophyta (w.słodkie), Coscinodiscophyceae, Dinophyta, Haptophyta

Ryzobentos – glony o dużych rozmiarach, przytwierdzone do podłoża za pomocą przylg; rząd Charales (Chlorophyta)

Epifiton – organizmy przytwierdzone do roślin naczyniowych lub glonów, całą powierzchnią ciała lub fragmentem; głównie formy nitkowate rozmnażające się za pomocą zoospor (Oedogonium); Bacillariophyta

Epiliton – glony porastające kamienie; skład jak w epifitonie

Epipelon – glony żyjące na osadach organicznych na dnie zbiorników; mają zdolność do ruchu; Bacillariophyceae, Oscillatoriales

Endozoon – glony żyjące w ciele bezkręgowców, posiadające otoczki śluzowe zapobiegające przed ich strawieniem, korzystające z wydzielanego przez zwierzę dwutlenku węgla

Zoocyjanelle – przedstawiciele Cyanophyta wchodzące w skład endozoonu

Zoochlorelle – przedstawiciele Chlorophyta wchodzące w skład endozoonu

Zooksantelle – przedstawiciele Bacillariophyta, Dinophyta i Cryptophyta wchodzące w skład endozoonu

Formy syfonalne –komórczaki – formy o komórkach wielojądrowych ;

Monada – wiciowiec – brak typowej ściany komórkowej, wzmocniona błona komórkowa, może żyć w domku; posiada co najmniej jedną wić, plamkę oczną; wakuole tętniące; występują w neustonie i planktonie

Wiciowce fleksybilne – mogą poruszać się ruchem pełzakowatym, zmieniając kształt komórek; występują w epipelonie

Organizmy miksotroficzne (holotroficzne) – mogące odżywiać się heterotroficznie i autotroficznie

Stadium palmelloidalne (kapsalne, tetrasporalne) – formy monadalne przyjmują taką postać w niekorzystnych warunkach – tracą wić i otaczają się śluzem; tak postać nie powstaje na drodze podziałów

Cenobium – kolonia – gdy komórki potomne nie rozdzielają się po podziale; komórki mogą być połączone plazmodesmami; organizacja monadalna lub kokoidalna

Trychom – nić, która buduje kolonie nitkowate (trychalne); poszczególne komórki nie różnią się między sobą i połączone są plazmodesmami; występuje u Cyanophyta (pod tą nazwą; u innych gromad również występuje, ale nie jako trychom)

Organizmy trychalne (nitkowate) – mogą mieć postać plechy jednorzędowej (jeśli komórki dzielą się w jednej płaszczyźnie) lub plechy wielorzędowej (jeśli komórki dzielą się prostopadle do siebie i powstają rozgałęzienia)

Plecha pseudoparenchymatyczna – jeśli organizmy trychalne tworzą struktury przypominające tkanki

Fylloid – fragment plechy przypominający liść rośliny naczyniowej

Kauloid – fragment plechy przypominający łodygę rośliny naczyniowej

Zakwit glonów – masowy pojaw nowych glonów w stosunkowo krótkim czasie, spowodowany eutrofizacją lub nagłym wzrostem temperatury; gł.zakwity planktonowe

Spora – zarodnik – komórka służąca do rozmnażania wegetatywnego; odżywianie fotosyntetyczne

Sporangium – struktura, w której powstają spory

Gametangium – struktura, w której powstają gamety (komórki rozmnażania płciowego)

Zoospory – spory ruchliwe, posiadające dwie wici:

- o różnej budowie → zoospory heterokontyczne

-o jednakowej budowie → zoospory izokontyczne

Zoospory stefanokontyczne – o większej liczbie wici

Autospora – są to aplanospory (cienkościenne zarodniki bez zdolności ruchu) zbliżone wyglądem do komórek wegetatywnych

Akineta – grubościenne komórki o charakterze przetrwalnym (wypełnione materiałami zapasowymi), bez zdolności ruchu; występują u Cyanophyta

Heterocyt – komórka umożliwiająca wiązanie wolnego azotu; brak barwników, obecne enzymy (Cyanophyta)

Hypnozygota – zygota posiadająca zdolności przetwalne

Heterotaliczność – gdy niemożliwe jest rozmnażanie płciowe pomiędzy komórkami powstałymi po podziale komórki macierzystej; u form jednokomórkowych

Homotaliczność – gdy dochodzi do syngamii komórek potomnych

Izogamia – proces łączenia się dwóch ruchliwych, jednakowych gamet

Anizogamia – proces łączenia się dwóch ruchliwych gamet, większej-żeńskiej i mniejszej-męskiej

Oogamia – proces łączenia dwóch gamet: jedna jest zdecydowanie większa i pozbawiona zdolności ruchu – żeńska, druga mniejsza i ruchliwa – męska

Gametangiogamia – proces łączenia się gametangiów

Gamia – proces zlewania się, łączenia gamet

Lęgnia – oogonium – jednokomórkowa struktura, w której znajdują się gamety

Gametangiogamia heterogamiczna – gdy ruchliwa jest treść jednego gametangium, a do syngamii dochodzi w wewnątrz drugiego

Gametangiogamia izogamiczna – gdy treść obu gametangiów jest ruchliwa, a do syngamii dochodzi w kanale kopulacyjnym

Gametangiogamia drabinkowa – gametangiogamia zachodząca między gametangiami z dwóch różnych nici

Gametangiogamia boczna – gdy kopulują komórki sąsiednie, a kanał kopulacyjny tworzy się z boku nici

Gametangiogamia terminalna – gdy kanał kopulacyjny przebija się przez wspólną ścianę

Gametangiogamia charakterystyczna jest dla przedstawicieli rzędu Zygnematales (Chlorophyta)

Zygota – struktura powstała po połączeniu gamet

Przemiana pokoleń – następowanie po sobie pokolenia rozmnażającego się płciowo i pokolenia rozmnażającego się bezpłciowo

Haplonty – glony, u których przeważa faza haploidalna

Diplonty – glony, u których przeważa faza diploidalna

Gametofit – haploidalne stadium przemiany pokoleń wytwarzające gamety

Sporofit – diploidalne stadium przemiany pokoleń wytwarzające gamety

Paramylon – materiał zapasowy, polisacharyd; występuje u Euglenophyta

Skrobia – mieszanina amylopektyny i amylozy; materiał zapasowy u Cryptophyta, Dinophyta, Chlorophyta

Fikobilisomy – ziarnistości pokrywające tylakoidy, w których znajdują się barwniki fotosyntetyczne; Cyanophyta, Rhodophyta

Hormogonium – fragmenty plechy powstały w wyniku fragmentacji, mający zdolność aktywnego poruszania się; Cyanophyta, głównie rząd Oscillatoriales

komórki nekrydialne – dzięki nim zachodzi fragmentacja plechy u Cyanophyta; ich śmierć powoduje rozerwanie plechy

karpospora – spora produkowana przez sporofit znajdujący się na gametoficie; Rhodophyta

karposporofit – pokolenie diploidalne rozwijające się na gametoficie; wyrasta z karpogonium po zapłodnieniu komórki jajowej, składa się z nici sporogenicznych; Rhodophyta

karpogonium – gametangium u Rhodophyta, w którym powstają karpospory

mastygonemy – charakterystyczne kosmki pokrywające wici u form monadalnych Heterokontophyta

forma kokoidalna – forma organizacji glonów; typowa ściana komórkowa – macierz z pektyn, fibryle celulozowe; pozbawione zdolności ruchu

silikosomy – pęcherzyki zawierające krzemionkę, które wypączkowują z aparatu Golgiego; tworzą pancerzyk u Bacillariophyta

frustuliny – białka dokonujące inkorporacji silikosomów; Bacillariophyta

auksospora – komórka powstała z zygoty, o dużo większych rozmiarach niż komórka produkująca gamety; Bacillariophyta, głównie Coscinodiscophyceae

nukleomorf – struktura występująca u Cryptophyta, znajdująca się pomiędzy podwójną błoną chloroplastu, a dodatkową błoną ER; posiada podwóją błonę i zawiera DNA

dinokarion – duże jądro komórkowe zawierające chromatynę skondensowaną nawet podczas interfaz; Dinophyta

pellikula – helikalnie ułożone białkowe płytki, pomiędzy którymi znajdują się ciała śluzowe; f.wzmacniająca; Euglenophyta

anoksja – stan niedoboru tlenu w środowisku; zachodzi zwykle przy dużej eutrofizacji; dobrze znoszą ją Euglenophyta

zoosporangium – zarodnia, zwykle jednokomórkowa, produkująca zoospory

aplanospora – cienkościenne zarodniki niemające zdolności ruchu; służą do rozmn.wegetatywnego

zbiornik holomiktyczny – zbiornik w całości podlegający stratyfikacji oraz mikcji

zbiornik meromiktyczny – zbiornik, w którym miksja nie zachodzina całej głębokości zbiornika

konceptaklum – dzbankowate zagłębienie w plesze makroglonów (np. Fucus vesiculosus - Heterokontophyta, Phoeophyceae, Fucales), w którym znajdują się plemnie i wstawki, lęgnie i wstawki lub plemnie, lęgnie i wstawki

spermatangium – męskie gametangium u Rhodophyta, znajdujące się na haploidalnym gametoficie

nici sporogeniczne – u Rhodophyta ; wyrastają po zapłodnieniu z karpogonium, tworząc karposporofit; na szczycie każdej znajduje się karpospora

nici spermatogeniczne – występują u Chara vulgaris

oogonium – jednokomórkowa lęgnia glonów; w nim znajdują się gamety żeńskie (pozbawione wici)

anterydium – dojrzałe gametangium męskie, plemnia

pirenoid – ciałko magazynujące skrobię, znajdujące się w chloroplaście w liczbie od 1 do kilku; załamują światło

plazmodesma – połączenie międzykomórkowe; kanalik z pasemkami cytoplazmy, łączący protoplasty sąsiadujących ze sobą komórek

domek – lorika – osłonka występująca u niektórych wiciowców

spermacjum – nieuwiciona (nieruchliwa) gameta męska (Rhodophyta)

włostek – trichogyne – wyrostek komórki jajowej, na który przenoszona jest komórka plemnikowa bez wici, by doszło do zapłodnienia (Rhodophyta)

komórka kołnierzykowa – komórki z charakterystycznymi kołnierzykami, u Oedogonium (Chlorophyta, Chlorophyceae, Oedogoniales)

androspora – plemniki niezdolne do zapłodnienia

karłowaty samczyk – wyst.u Oedogonium

przemiana pokoleń izomorficzna – następowanie po sobie, w cyklu rozwojowym pokolenia haploidalnego płciowego (gametofitu) i diploidalnego bezpłciowego (sporofitu); oba pokolenia mają jednakowy udział w cyklu rozwojowym i są identyczne morfologicznie

przemiana pokoleń heteromorficzna – poszczególne pokolenia są różne morfologicznie i jedno z nich ma wyraźną przewagę nad drugim