T RANSPORT
Dziedzina produkcji materialnej, stanowi odrębny dział gospodarki, przekształca potencjalną( w odległym miejscu) wartość towaru w rzeczywistą( w miejscu konsumpcji)
Celowe przemieszczenie osób i ładunków oraz czynności pomocnicze
Czynności i środki bezpośrednio wykorzystywane do przemieszczania oraz cz. pośrednie( przygotowania ładunku, spedycja, przeładunek, zabezpieczenie ładunku, cz. zdawczo- odbiorcze itp.
Transport (łac. Transportâte przenieść: przewieźć) - przemieszczanie ludzi, ładunków (przedmiot transportu) w przestrzeni przy wykorzystaniu odpowiednich środków (środków transportu). Potrzeby transportowe są związane z faktem różnego rozmieszczenia przestrzennego zasobów, skupisk ludzkich i miejsc pracy.
Mówiąc o transporcie leśnym mamy na myśli zespól czynności mających na celu przemieszczanie płodów leśnych z miejsc pozyskania do miejsc przeznaczenia, jak również materiałów które są niezbędne do produkcji leśnej.
Proces produkcyjny - zespól czynności przetwarzania surowców, materiałów i półwyrobów w wyroby; częścią p.p. jest proces technologiczny: całokształt działalności związanej z przetwarzaniem surowców w określone wyroby (towary) i dostarczenie ich ustalonym odbiorcom lub na rynek zbytu. P.p. składa się z podstawowego — procesu technologicznego oraz czynności i operacji pomocniczych niezbędnych do jego
wykonania
Proces technologiczny - podstawowa część p.p.. podczas której następuje zmiana kształtu przedmiotu lub jego własności fizycznych, chemicznych i innych (Leksykon N-T)\ podstawowa część p.p. obejmująca całokształt czynności przekształcających surowiec (drzewa i drzewostan przeznaczone do wycięcia) w gotowy produkt (sortymenty -KJW - drewna okrągłego).
W procesie technologicznym wyróżnia się trzy rodzaje czynności:
• technologiczne (obróbcze) - surowiec ulega przemianom pod względem kształtu, wymiarów, obróbki powierzchni, itp.: • transportowe — przedmiot pracy jest przemieszany do poszczególnych stanowisk roboczych lub do odbiorcy • kontrolno-pomiarowe - gdzie dokonywana jest ocena jakości obrabianego surowca, kontrola prawidłowości obróbki, klasyfikacja wyrobu i określenie jego ilości, oznakowanie oraz określenie ilości wykonanej pracy. Czas zużyty na czynności technologiczne i transportowe jest czasem wykonania
Operacje transportowe w procesie produkcyjnym p.d.
Zrywka drewna - przemieszczanie drewna od miejsca pozyskania przy pniu. do miejsca załadunku na środek wywozowy (składowania przy drodze wywozowej).
Wywóz drewna - przemieszczanie drewna z miejsca składowania do odbiorcy - głownie za pomocą pojazdów kołowych.
Podwóz drewna - przemieszczanie drewna na składnicach pomiędzy stanowiskami pracy.
Przewóz drewna - przemieszczanie drewna ze składnic do odbiorców - głownie kołem
Sposoby zrywki
A Sposób przemieszczania ładunku:- Wleczona, - Półpodwieszona, - Podwieszona, - Nasiębiema
B Rodzaj użytej siły: - Ręczna, - Konna, - mechaniczna
Opory przy zrywce (Db; ) • Wleczona - Za odziomek - 100%,- Za wierzchołek - 66,8%, - Na tarczy zrywkowej - 65,9% -Na sankach-49,5% • Półpodwieszona - Na walcu - 33,6% -Na dwukółce- 17,7% • Podwieszona na dwukółce - 11,6
Wydajność zrywki
• Rodzaju środka i jego stanu technicznego,• Sposobu zrywki, • Odległości zrywki, • Wyposażenia środka w urządzenia pomocnicze, • Rodzaju zrywanego drewna, • Kategorii czynności i udostępnienia drzewostanu, • Pory roku i warunków atmosferycznych,• Doświadczenia pracowników
Elementy procesu przemieszczania
Proces przemieszczania uwarunkowany jest równoczesnym istnieniem kilku niezbędnych elementów: •ładunku •drogi po której odbywa się przemieszczanie siły nadającej ruch niezbędnej do przemieszczenia ładunku • środka transportowego (taboru) umożliwiającego pokonanie oporów przemieszczania, a także chroniącego ładunek przed uszkodzeniem • czasu, niezbędnego do wykonania przemieszczenia ładunku na żądaną odległość
Ładunkiem nazywamy przedmiot transportu od momentu nadania do chwili odebrania
Ładunkami w gospodarstwie leśnym są płody lasu- czyli drewno i produkty uboczne (jagody, grzyby, zwierzyna) oraz materiały związane z produkcją leśną, a wiec nasiona, sadzonki, środki ochrony roślin a także materiały do budowy i utrzymania infrastruktury Leśnej.
Podatność transportowa - P. naturalna - stopień odporności ładunku na warunki i skutki przemieszczania, wynikająca z fizycznych. chemicznych i biologicznych cech i właściwości ładunku (wrażliwość na uszkodzenia spowodowane wstrząsami i uderzeniami, na czas trwania transportu zmianę temperatury wilgotności itd. ), P. techniczna - stopień odporności ładunku na warunki i skutki przemieszczania, wynikająca z jego masy, objętości, kształtu oraz zabiegów stosowanych w celu przystosowania go do transportu, P. ekonomiczna- stosunek kosztów transportu przewożonego ładunku do jego wartości (p.e. ładunku decyduje korzyść jaką możemy osiągnąć z jego przewozu) Droga w pojęciu transportowym oznacza środowisko w którym odbywa się przemieszczanie ładunku
W transporcie drewna i użytków ubocznych główną rolę odgrywa sieć dróg lądowych (t. morskim w 2002 r. przetransportowano ok. 12 tys. ton drewna co stanowi około 0, l% pozyskiwanej grubizny zaś t. wodnym śródlądowym ok. 23 tys. ton tj. ok. 0,3%)
Podstawowym sposobem transportu jest transport motorowy, odbywający się po drogach leśnych i drogach publicznych. Zagęszczenie dróg w gospodarstwie leśnym jest nierównomierne i wynosi średnio /ha. Zagęszczenie dróg publicznych w Polsce wynosi 79 km/ i nie odbiega znacznie od zagęszczenia sieci dróg w UE które wynosi 116 km/ l00 km2.
Siła nadająca ruch:
• siła żywa ludzi i zwierzał (przy pozyskaniu drewna krótkiego i załadunku sortymentów stosowych), • siła ciężkości (przy zrywce grawitacyjnej), • siły wiatrów i prądów wody przy spławie. • siła urządzeń mechanicznych - obecnie ma największe znaczenie.
Tabor - pojazdy zbudowane przez człowieka (sanie, w oz. ciągnik, samochód, wagon, statek, samolot. itp.)
Odległość i czas - Odległość - relacja przestrzenna miedzy dwoma punktami Transport odbywa się zarówno w przestrzeni, jak i w czasie. Mówimy zatem o odległości przestrzennej oraz o czasowej
Odległość przestrzenna, może być wyrażona jako:
odległość liniowa (najkrótsza odległość między punktami), odległość komunikacyjna (odległość taktyczna)
Odległość czasowa - jest związana z prędkością jazdy i jest zależna głównie od właściwości i sprawności użytych środków transportu oraz warunków pracy.
Odległość ekonomiczna wyraża się w kosztach transportu - zawierają one k. właściwego przewozu, k. za- i wyładunku. koszty składowania, zabezpieczenia i ubezpieczenia ładunku czasie przewozu.
Udostępnianie drzewostanów do prac pozyskaniowo- transportowych:
- Sieć dróg, - Sieć szlaków zrywkowych(gospodarczych, technologicznych, operacyjnych), - Dobór technologii i organizacji pracy, - Dobór środków technicznych
Powyższe powinno uwzględniać:, - Ukształtowanie i nośność podłoża , - Kategorię (grupę czynności), - Lokalne wyposażenie ZUL i podaż siły roboczej
Szlak zrywkowy- droga wyznaczona w drzewostanie, po której przemieszczane są ścięte drzewa (KJW- wyrobione sortymenty) do punktów dostępnych dla pojazdów wywozowych, stosowanych w celu ochrony przed uszkodzeniami powierzchni leśnej i drzew pozostających w drzewostanie. Szlak zrywkowy powinien być dostosowany do warunków terenowych i tak wyznaczony, aby ułatwiał wykonywanie zrywki drewna, a równocześnie aby chronił powierzchnię leśną przed szkodami.
Zasady zakładania szlaków zrywkowych:
W zależności od stosowanej techniki i organizacji prac: Szerokość: 2,5- . Rozstęp: 20-120 m.
Termin zakładania: - podczas odnowienia, - podczas pierwszej trzebieży
Układ stosunku do rzędów drzew: - prostopadle, - równolegle,, - ukośnie
Wskaźniki techniczno-eksploatacyjne są miernikiem osiąganych efektów ekonomicznych.
Pozwalają mierzyć i porównywać koszty produkcji, wydajność pracy, itp.
Współczynnik gotowości technicznej taboru (At)
At = Dgt/Di, Dgt = Di - Dn
Di - Wozodni posiadania (inwentarzowe), w których pojazd jest zapisany w ewidencji przedsiębiorstwa (bez względu na to czy jest używany czy nie)
Dn - Wozodni przestojów technicznych (napraw i obsługi)
Dgt - Wozodni gotowości technicznej taboru (liczba dni w których tabor jest sprawny technicznie -gotowy do wykonania pracy)
Ładowność pojazdu - q
Mierzy się w tonach; określana jest fabrycznie, w zależności od konstrukcji i typu pojazdu.
qśr = Iq/i, Ʃq- suma ładowności różnych pojazdów znajdujących się w przedsiębiorstwie, i - liczba pojazdów
Prędkość techniczna - Vt
Vt= K / Tj ; [km/godz.], K - przebieg w km, Tj- czas jazdy w godz.; do czasu jazdy wlicza się przestoje wynikające z przyczyn technicznych (np. zmiana koła, uzupełnianie paliwa, itp.)
Prędkość eksploatacyjna - Ve
Ve= K/Tp [km/godz.], K - przebieg w km, Tp - czas pracy w godz.; do czasu pracy wlicza się wszystkie przestoje, czyli czas pracy łącznie z na- i wyładunkiem
Średni dobowy czas pracy - Td
Td= ƩTd/ De [godz] Oblicza się jako iloraz sumy wozogodzin pracy przez liczbę wozodni eksploatacji w analizowanym okresie
Średnia odległość wywozu Lś
Lśr = P/ Ʃqr [km], P = Ʃ(qr,L) , P- praca przewozowa, qr- masa przewożonego ładunku , L - odległość jazdy ładownej
Współczynnik wykorzystania przebiegu -B
B= Kł/ K
K = Kł + Kp+Kz
K- przebieg ogółem , Kł - przebieg ładowny, Kp - przebieg pusty (bez ładunku powrotnego) , Kz- przebieg zerowy (dojazdy z miejsca garażowania do miejsca pracy i z powrotem)
Statyczny współczynnik wykorzystania ładowności - C
C = Q/ (q* z)
Q - masa przewożonego ładunku, q - ładowność pojazdu określona fabrycznie, z - liczba jazd ładownych
Dynamiczny współczynnik wykorzystania ładowności - E
E = P/(Kł* q)
P = Ʃ(qr * L)
P- praca przewozowa , qr- masa przewożonego ładunku , L - odległość jazdy ładownej , Kt - przebieg ładowny, q - ładowność pojazdu określona fabrycznie
W procesie produkcyjnym pozyskania drewna wyróżnia się operacje transportowe:
- zrywkę,- podwóz,- WYWÓZ,- dowóz,- przewóz
WYWÓZ DREWNA
przemieszczanie surowca drzewnego z miejsca dostępnego dla pojazdów wywozowych (tj. składnicy przy zrębowej, itp.) do odbiorcy (tj. tartaki, zakłady przemysłu drzewnego, indywidualni odbiorcy).
Główni odbiorcy sortymentów kopalniakowych
> Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. >Katowicki Holding Węglowy S.A., >Kompania Węglowa S.A
Droga drewna „las —► zakład"
Wywóz bezpośredni, Wywóz pośredni
Wywóz drewna może być realizowany różnymi środkami technicznymi, najczęściej są to: • samochody średniotonażowe, • samochody wysokotonażowe, • ciągniki rolnicze
Pojazdy te mogą być wyposażone w różne urządzenia służące do za- i rozładunku np..:
- wciągarki linowe, - żurawie hydrauliczne
§305.
1. Drewno dłużycowe przygotowane do wywozu musi być: • Zerwane do dróg ... i zalegarowane, • Posortowane w przedziałach długości, • Ułożone w mygłach odpowiadających co najmniej ładunkowi pojazdu ...
2. Drewno w kłodach ... musi być ułożone prostopadle do kierunku wywozu
Dane techniczne: STAR 266
- układ napędowy: silnik diesel jednorzędowy, sześciocylindrowy o mocy , - Zużycie paliwa: 40l/ 100km. przy załadunku śr. 3l, - Sprzęgło suche jednotarczowe, - Skrzynia biegów licencja ZF, - układ jezdny: trzy osie napęd na wszystkie, - urządzenie załadowcze: wciągarka linowa, dwubębnowa uciągu 3t, - waga: 11t w tym wciągarka 1t przyczepa 1.81
Dane techniczne: URAL
- układ napędowy: silnik diesel dwurzędowy, ośmiocylindrowy o mocy 200kM, , - zużycie paliwa przy załadunku śr. 45l /100 km przy załadunku śr. 5l/ załadunek, - Sprzęgło sierne, dwutarczowe, - Skrzynia biegów: kamaz + skrzynia z reduktorem,- układ jezdny: trzy osie napęd na wszystkie koła, - urządzenie załadowcze: żuraw leśny z chwytakiem do drewna marki ATLAS (Niemcy) napęd hydrauliczny udźwig w zależności od wysięgu max 3,6t min 1,4t przy max. Wysięgu 7m. , - waga 14 t w tym żuraw 1,8 podpora 0,6t.
Wydajność wywozu zależy od:
- rodzaju i stanu technicznego pojazdu , - wyposażenia pojazdu rodzaju wywożonego drewna , - czasu załadunku i rozładunku , - odległości wywozu
- pory roku, - warunków atmosferycznych , - jakości dróg leśnych , - zrywki drewna , - doświadczenia pracowników
Szkodą w środowisku nazywamy negatywną, mierzalną zmianę stanu lub funkcji elementów przyrodniczych, ocenioną w stosunku do stanu początkowego, która została spowodowana bezpośrednio lub pośrednio przez działalność prowadzoną przez podmiot korzystający ze środowiska (art. 6.Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie).
W przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia szkodą ... należy niezwłocznie podjąć działania zapobiegawcze, a w przypadku wystąpienia szkody ... działania ograniczające szkody w środowisku, zapobieżenia kolejnym szkodom i negatywnym skutkom dla zdrowia ludzi lub dalszemu osłabieniu funkcji elementów przyrodniczych, w tym natychmiastowego skontrolowania, powstrzymania, usunięcia lub ograniczenia w inny sposób zanieczyszczeń lub innych szkodliwych czynników oraz podjęcia
działań naprawczych {art. 9 Ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie)
Radzimiński (1963) za szkodę leśną uważa każde zakłócenie w życiu lasu wywołane zanieczyszczeniem lub uszkodzeniem przez bezpośrednie lub pośrednie działanie czynników sprawczych powodujących utratę lub zmniejszenie wartości użytkowych zespołu leśnego.
Szkody spowodowane pracami pozyskaniowo- zrywkowymi w drzewostanie pozostającym Autor ten dzieli na dwie grupy: zniszczenia i uszkodzenia. W wyniku zniszczenia (złamanie, silne naruszenie systemu korzeniowego, silne uszkodzenia korony) drzewa tracą zdolność dalszego wzrostu, natomiast uszkodzenia (odarcie kory. obłamanie gałęzi, pochylenie) nie powodują utraty tej zdolności.
Obiekty inżynieryjne
Funkcje gospodarcze - sieć dróg i składnic leśnych, sieć szlaków zrywkowych
Funkcje socjalne - Obiekty turystyczne(ścieżki, biwaki itp.), Parking leśny
Zmiany ekosystemu przed, lub podczas budowy infrastruktury inżynieryjnej związanej z użytkowaniem lasu • Zmniejszenie powierzchni leśnej,, • Przekształcenie krajobrazu., • Wzrost natężenia ruchu,, • Wprowadzenie obcych materiałów., • Niszczenie i zaśmiecanie lasu., • Hałas., • Wzrost ryzyka pożarów
Zmiany ekosystemu podczas eksploatacji infrastruktury inżynieryjnej
• Skażenie powietrza, wód powierzchniowych oraz gleby, • Zmiany w glebie leśnej (zagęszczenie), • Pogorszenie warunków życia mikroorganizmów glebowych, • Zmiany warunków wzrostu roślinności.
Zmiana przestrzeni leśnej
Pozyskanie + zrywka > Uszkodzenia drzew, > Zagęszczenie gleby, > Zmiana właściwości gleby. > Przekształcenie krajobrazu.
Gleba jest środowiskiem w najbardziej narażonym na zmiany powodowane pracą maszyn pozyskaniowo- zrywkowych. gleba zostaje poddana zwiększonym obciążeniom oraz zanieczyszczeniom.
Maszyny pracujące w lesie mogą spowodować w ś.g.:
• zniszczenie poziomów ektopróchnic w niektórych miejscach i nawarstwienie ich materiału w innych, co powoduje zakłócenie obiegu biologicznego składników, • okresowe zmniejszenie zasobności gleb w składniki pokarmowe.
, zwiększenie zagęszczenia gleb w miejscach przejazdu ciężkiego sprzętu, • przesuszenie wierzchniej warstwy gleby oraz wzrost wilgotności w głębszych warstwach, a nawet podniesienie lustra wody gruntowej z powodu przerwanej
transpiracji. • zmiany tempa mineralizacji i humifikacji szczątków organicznych.
Przekształcenia w ekosystemie leśnym spowodowane pracami pozyskaniowo- zrywkowymi
• Uszkodzenia pozostających na powierzchni cię drzew,• Obniżenie przyrosty oraz jakości technicznej drzew, • Uszkodzenia nalotów, podrostów, podszytów. • Zmiany w środowisku glebowym (ugniatanie, formowanie kolein), • Zachwianie (zniszczenie) życia biologicznego w glebie, • Zanieczyszczenie gleby i wód smarami
W obrębie lasów zlokalizowano: ośrodki wypoczynkowe, pola biwakowe, znaczną część parkingów, przez obszary leśne przebiega większość szlaków turystycznych
Obiekty turystyczne
• Ścieżka turystyczna - I - wykorzystywana głównie podczas wakacji z ośrodka wypoczynkowego do plaży nad jeziorem. - II-ścieżka boczna (rzadziej uczęszczana.
• Parkingi leśne I
I-zlokalizowany przy drodze (Warszawa - Białystok).
II - zlokalizowany przy drodze (Brok - Ostrów Mazowiecki
Analiza porównawcza
Sposoby pozyskiwania drewna:
^ P+K- LTS; pilarka, zrywka konna,
^ P+CR - LTS; pilarka, zrywka ciągnikiem rolniczym C360 z wciągarką sterowaną radiem,
^ P+S - LTS; pilarka, zrywka skiderem LKT81,
^ H+F - SWS: pozyskanie maszynowe, harwester FMG1270B, zrywka forwarderem FMG1010.
Uszkodzenia drzew w drzewostanie (cięcia pielęgnacyjne, rębnie złożone) od zrywki drewna
Rodzaj uszkodzeń: • Odarcie kory (do łyka), • Odarcie kory wraz z łykiem, • Uszkodzenia drewna Lokalizacja uszkodzeń: • Korzenie, • Szyja korzeniowa (do - wysokość pniaka), • Pień drzewa (0.3 - )
Ograniczenia szkód:
• Udostępnienie drzewostanu siecią szlaków zrywkowych, • Technologia pozyskania drewna, • Sposób zrywki. • Środek zrywkowy. • Termin realizacji prac, • Siła robocza
USTAWA
z dnia 6 września 2001 r. o zmianie ustawy- Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z dnia 12 listopada 2001 r.)
droga twarda - droga z jezdnią o nawierzchni bitumicznej, betonowej, kostkowej, klinkierowej lub brukowcowej oraz z płyt betonowych lub kamienno-betonowych, jeżeli długość nawierzchni przekracza ; inne drogi są drogami gruntowymi."
Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym wynosi (od 01.05.2004 r.).
Zespół pojazdów może składać się najwyżej z 3 pojazdów, a zespół ciągnięty przez pojazd silnikowy inny niż ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny - z 2 pojazdów.
Długość zespołu 2 pojazdów nie może przekraczać . a 3 pojazdów - , z
wyjątkiem zespołu pojazdów złożonego z: pojazdu samochodowego i naczepy, których
długość nie może przekraczać (...),
Wymagania w stosunku do kierowców wykonujących transport drogowy
Kierowca pojazdu samochodowego przeznaczonego konstrukcyjnie do przewozu osób oraz kierowca pojazdu samochodowego lub zespołu pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 7.51 jest zobowiązany uzyskać świadectwo kwalifikacji, o ile pojazdem wykonywana jest działalność gospodarcza w zakresie przewozu osób lub rzeczy. Kierowca, o którym mowa (powyżej) podlega: kontrolnym badaniom lekarskim przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem. Badanie jest przeprowadzane przed wydaniem pierwszego świadectwa kwalifikacji, następnie w wieku do 55 lat - co 5 lat i w wieku powyżej 55 lat corocznie, badaniom psychologicznym przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem przed wydaniem pierwszego świadectwa kwalifikacji i następnie w ciągu roku od ukończenia 55 lat.
Badania o których mowa wykonywane są na koszt Przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie przewozu osób lub rzeczy- w przypadku osoby przez niego zatrudnionej lub osobiście wykonujące te działalności
Osoby badanej w innych przypadkach
Świadectwo kwalifikacji uzyskuje osoba, która:
1) ukończyła 21 lat, 2) przedstawiła zaświadczenie o ukończeniu odpowiedniego kursu dokształcającego a) kierowców przewożących rzeczy - kierowca samochodu
ciężarowego lub zespołu pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 7.5t, b) kierowców przewożących osoby - kierowca pojazdu samochodowego przeznaczonego konstrukcyjnie do przewozu powyżej 5 osób łącznie z kierowcą, 3) przedstawiła orzeczenie lekarskie o braku przeciw- wskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem. 4) przedstawiła orzeczenie psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem. Świadectwo kwalifikacji wydaje starosta (na wynikający z terminów badań. ... za opłatą.)
Badaniu psychologicznemu przeprowadzanemu w celu orzeczenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem podlega osoba ubiegająca się o świadectwo kwalifikacji (...)
USTAWA
z dnia 24 sierpnia 2001 r. O Czasie Pracy Kierowców
(Dz. U. z dnia 25 października 2001 r.)
Ustawa określa:
- normy dotyczące okresów prowadzenia pojazdów, obowiązkowych przerw w prowadzeniu i gwarantowanych okresów odpoczynku, - normy czasu pracy, - obowiązki pracodawców w zakresie wykonywania przewozów. W zakresie nieuregulowanym ustawą stosuje się przepisy Kodeksu pracy.
Użyte w ustawie określenia oznaczają kierowca - osobę uprawniona do kierowania pojazdem silnikowym.
przewóz drogowy - każde przemieszczenie pojazdu po drogach publicznych załadowanego lub w stanie pustym przeznaczonego do przewozu osób lub rzeczy
transport drogowy - działalność gospodarczą w zakresie przewozu osób lub rzeczy pojazdami samochodowymi.
przewóz regularny - publiczny przewóz osób i ich bagażu wykonywany według uprzednio uzgodnionego rozkładu jazdy podanego do publicznej wiadomości oraz zgodnie z warunkami przewozu określonymi w zezwoleniu.
tydzień - okres pomiędzy godziną 00.00 w poniedziałek i godziną 24.00 w niedzielę,
odpoczynek - każdy nieprzerwany okres co najmniej jednej godziny, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem,
czas prowadzenia - czas kierowania pojazdem od momentu uruchomienia silnika do momentu jego zatrzymania, z uwzględnieniem chwilowych postojów, w szczególności zatrzymania się pojazdu na światłach, na przejeździe kolejowym.
1. Dla celów rozliczania czasu pracy i ustalania uprawnienia do wynagradzania za pracę w godz. nadliczbowych, przez dobę należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której kierowca rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do okresów prowadzenia pojazdu i odpoczynku dobowego kierowcy.
Art. 6.
1. Maksymalny czas prowadzenia pojazdu
wynosi 9 godzin na dobę, z możliwością przedłużenia do 10 godzin, nie więcej niż dwukrotnie w każdym tygodniu.
2. Całkowity czas prowadzenia pojazdu w każdym okresie dwutygodniowym nie może przekroczyć 90 godzin.
3. W każdej dobie kierowca wykorzystuje co najmniej 11 godz. nieprzerwanego odpoczynku. Może on być skrócony nie więcej niż do 9 godzin i nie częściej niż 3-krotnie w ciągu jednego tygodnia.
Art. 10.
1. Po czteroipółgodzinnym okresie prowadzenia pojazdu kierowca wykorzystuje co najmniej 45-minutową przerwę, chyba że zaczyna okres odpoczynku.
2. Przerwa, o której mowa w ust. 1. może być zastąpiona przerwami trwającymi co najmniej 15 minut każda, wykorzystanymi w trakcie czteroipółgodzinnego prowadzenia pojazdu lub natychmiast po tym okresie.
Do przewozów wykonywanych:
pojazdami używanymi przez zakłady rolnicze, ogrodnicze, leśne lub gospodarstwa rybackie do przewozu towarów na odcinku nie dłuższym niż od miejsca bazy pojazdu, włączając teren miejscowości, których centrum znajduje się w zasięgu tego promienia,
ciągnikami używanymi wyłącznie do prac rolniczych i leśnych nie mają zastosowania przepisy art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 10.
Art. 20.
1. Czasem pracy kierowców jest czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy i obejmuje czynności związane z wykonywaniem przewozu, a w szczególności: -prowadzenie pojazdu.
- załadunek i rozładunek., - kontrolę i nadzór nad osobami wsiadającymi i wysiadającymi, - kontrolne sprawdzanie pojazdu i ładunku, - czynności spedycyjne. - obsługę codzienną pojazdów i przyczep,, - niezbędne czynności administracyjne. - inne prace podejmowane w celu wykonania zadania, służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy.- utrzymanie pojazdu w czystości.
Art. 22.
Czas pracy w pięciodniowym tygodniu pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień.
Art. 23.
Do kierowców zatrudnionych w transporcie drogowym mogą być stosowane rozkłady czasu pracy, w których jest dopuszczalne przedłużenie wymiaru czasu pracy do 10 godzin na dobę. a do pozostałych kierowców do 12 godzin na dobę.
Art. 29.
Tygodniowy czas pracy kierowców, łącznie z godz nadliczbowymi (łączony tygodniowy wymiar czasu pracy), nie może przekraczać 48 godzin w okresie rozliczeniowym nie przekraczającym trzech miesięcy.
Art. 30.
W zakresie norm określających: czas pracy, czas prowadzenia pojazdu, obowiązkowe przerwy przeznaczone na odpoczynek w czasie dnia pracy oraz odpoczynek dobowy układy zbiorowe pracy mogą przewidywać wyższe normy minimalne oraz niższe normy maksymalne, niż przewiduje to ustawa
Pracodawca jest obowiązany regularnie kontrolować okresy prowadzenia pojazdu, czas trwania innej pracy oraz okresy odpoczynku, na podstawie zapisów przyrządu kontrolnego, a w przypadku pojazdów nie wyposażonych w te przyrządy - na podstawie karty drogowej. Zapisy z przyrządów kontrolnych pracodawca przechowuje przez okres co najmniej dwunastu miesięcy po wykorzystaniu i udostępnia ich kopie na wniosek kierowców, których one dotyczą. Zapisy te są okazywane lub wydawane na żądanie każdej osoby uprawnionej do przeprowadzenia kontroli.
Pracodawca prowadzi ewidencję czasu pracy kierowców z uwzględnieniem pracy w godz. nadliczbowych, w porze nocnej, niedziele i święta - w rozliczeniu dobowym, tygodniowym i przyjętym okresie rozliczeniowym. Ewidencję czasu pracy pracodawca udostępnia kierowcy na jego wniosek.
USTAWA o transporcie drogowym z dnia 6 września 2001 r.
1. Ustawa określa zasady podejmowania i
wykonywania: - krajowego transportu drogowego, - międzynarodowego transportu drogowego. - niezarobkowego
krajowego przewozu drogowego. - niezarobkowego międzynarodowego przewozu drogowego.
Art. 5.
1. Podjęcie i zarobkowe wykonywanie transportu drogowego wymaga uzyskania odpowiedniej licencji na wykonywanie transportu drogowego, zwanej dalej "licencją".
2. Licencji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat, uwzględniając wniosek przedsiębiorcy.
Art. 11.
1. W licencji określa się w szczególności: - numer ewidencyjny licencji, - organ, który udzielił licencji, - datę udzielenia licencji, - podstawę prawną, - przedsiębiorcę, jego siedzibę i adres, - zakres transportu drogowego, - rodzaj przewozów, -oznaczenie obszaru przewozów..., - czas, na jaki udzielono licencji.
Certyfikat kompetencji zawodowych
Art. 37.
1. Uzyskanie certyfikatu kompetencji zawodowych wymaga wykazania się wiedzą lub praktyką niezbędnymi do wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Osoby legitymujące się co najmniej 5-letnią praktyką przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego lub zarządzania przedsiębiorstwem wykonującym taką działalność otrzymują certyfikat kompetencji zawodowych po uzyskaniu pozytywnego wyniku testu z wiedzy potwierdzającego kompetencje zawodowe.
Inspekcja Transportu Drogowego
Tworzy się Inspekcję Transportu Drogowego, zwaną dalej "Inspekcją", powołaną do kontroli przestrzegania przepisów w zakresie transportu drogowego i niezarobkowego krajowego i międzynarodowego przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi ....
Składnice i kolej w procesie transportu drewna
Rodzaje składnic
KRYTERIUM I RODZAJ SKŁADNICY
Czas trwania i działalność • Stałe, • Czasowe
Zakres wykonywanych czynności • Przeładunkowe, • Manipulacyjne, • Manipulacyjno-spedycyjne, • Bindugi
Lokalizacja w terenie • Leśne, • Nieleśne
Wyposażenie techniczne • Nie zmechanizowane, • Częściowo zmechanizowane, • Zmechanizowane
Przepustowość • Małe (do 10tys. m-Vrok), • średnie (40-50 tys. m3/rok), • duże (> 50 tys. m3/rok)
Wraz ze wzrostem przepustowości składnicy rosną jednostkowe koszty dowozu drewna, maleją zaś jednostkowe koszty prac składnicowych.
Rola składnic
Zatrudnienie przy manipulacji drewna na składnicy wykwalifikowanego personelu:
• odciążenie pracowników terenowych • prawidłowa manipulacja i lepsze wykorzystanie surowca drzewnego • wzrost wydajności jakościowo-wymiarowej wyrabianego na składnicy drewna • wyższa mechanizacja prac przy wyrobie sortymentów (KJW) • lepsze wykorzystanie sprzętu i narzędzi
Obniżenie jednostkowych kosztów wywozu drewna przez zastosowanie:
• przewozów kolejowych, • wysokotonażowego sprzętu, • ruchu wahadłowego, • samojezdnych maszyn do załadunku drewna
Ponadto: • lepsze zabezpieczenie drewna przed deprecjacją -łatwiejsza konserwacja drewna • możliwość optymalizacji dostaw drewna • prawidłowa i harmonijna dystrybucja drewna
Czynności technologiczne wykonywane na składnicy
> Korowanie dłużyc kopalniakowych, > Wyrabianie sortymentów kopalniakowych, > Wysyłanie gotowych produktów do odbiorcy
z drewna grupy S10 wyrabia się:
• stojaki i stropnice kopalniakowe;, • słupy teletechniczne: • drewno grupy S2
Wyrabiane na składnicy sortymenty kopalniakowe
Stojaki iglaste dwustronnie obrzyna, Połowice sosnowe
Kalkulacja kosztów ..przerobu mygły drewna S10 ()
Razem przychód 22650,85, Zysk [zł/mygłę] 894,04, Razem zysk jednostkowy 6,46
Kalkulacja wykonania palików toczonych: z drewna S2g - palików:
Koszt zakupu + k.transportu+ k.produkcji 159,81zł,Wartość palików i strużyn 213,20 zł
Zysk 53,39 zł
Podstawowe zasady BHP przy zrywce składowaniu i transporcie drewna
Zasady BHP winny być ściśle ze sobą powiązane i wprowadzane na trzech poziomach:
• wymagania krajowe, • przedsiębiorstwo, • stanowisko pracy.
Zalecenia MOP
Obowiązki inspektorów nadzoru nad pracą
26. ... kontrola stanowisk pracy ..., 27. ... wspieranie działań pracodawców i pracowników zmierzających do poprawy poziomu bhp ..., 32. ... ogniwo doradcze dla pracodawców i pracowników ...
Odpowiedzialność i obowiązki pracodawców 38. ... odpowiedzialność za bhp w przedsiębiorstwie ..., 39. ... zapewnienie zgodności postępowania z obowiązującym prawem oraz wprowadzanie odpowiednich wymagań przepisami, działań pracodawców i pracowników zmierzających do poprawy poziomu bhp ...
Instrukcja BHP Dział II Środki techniczne i konie
§15.... Każde urządzenie musi być sprawne ...
§16. ... Niedozwolone jest dopuszczanie osób nieuprawnionych do pracy na urządzeniach technicznych...
§17. ... Należy ściśle przestrzegać instrukcji obsługi...
§18. ...Operator odpowiada za przestrzeganie przepisów przez zespół...
§21. ... bezpieczne kabiny i ramy ochronne ...
§33. 1. Przed przystąpieniem do pracy należy uzgodnić i sprawdzić skuteczność sposobu porozumiewania się obsługi z kierowca,, w tym sygnału ..stój"...
§34. 1. Użytkując urządzenia linowe należy: ...
• ... codziennie sprawdzić stan lin, zaczepów, itp. ...
• Okresowo przeglądać i konserwować,
• Do obsługi lin stosować wzmocnione ... rękawice.
3. Należy stosować tylko oryginalne
bezpieczniki. 4 Nie należy znajdować się przy napiętej linie.
§42 Każdy pojazd konny powinien być wyposażony w hamulec ... *
§43 1. Zabrania się bicia i straszenia koni ...
Rozdział 3. Podstawowe zasady sygnalizacji
§44 1. Pracownicy obsługi muszą mieć możliwość porozumiewania między sobą...
§45. Znaki umowne dla poszczególnych urządzeń ...podane w instrukcjach ...
§46 Stosowaną sygnalizację powinni znać:
• Obsługa urządzenia ...
• Wszyscy, którym zagraża ruch urządzeń ..., lub ładunków ... Osoby kierujące pracą środków .... lub zespołów roboczych.
§47. ...jeśli nie zrozumiano sygnału, postępujemy tak jakby był to sygnał stop^...
§50. 1. ... urządzenia sterowane drogą radiową muszą mieć system zabezpieczający, zatrzymujący ruchy robocze w przypadku awarii radiowego sterowania ...
Należy się upewnić, czy stosowanie tego systemu nie zakłóci pracy innych systemów radiowych.
Dział IV. Pozyskanie drewna
ZRYWKA I UKŁADANIE DREWNA
Przepisy ogólne
§301. Do prac zrywkowych i przy układaniu drewna mogą być dopuszczani wyłącznie mężczyźni, którzy ukończyli 18 lat
§302. Przed przystąpieniem do zrywki drewna należy:
Ustalić sposoby i metody prowadzenia pracy ..• Dokonać wyboru i przygotować miejsca składowania drewna
Usunąć ze szlaków zrywkowych przeszkody utrudniające pracę i powodujące zagrożenie wypadkowe
§305 1 Drewno dłużycowe przygotowane do wywozu musi być
• Zerwane do dróg ... i zalegarowane, • Posortowane w przedziałach długości..., • Ułożone w mygłach odpowiadających co najmniej ładunkowi pojazdu ...
2 Drewno w kłodach ... musi być ułożone prostopadle do kierunku wywozu ...
§307 Zabrania się zakładania mygieł:
• Bezpośrednio przy drogach publicznych., • przy drogach nie gwarantujących bezpieczeństwa jazdy pojazdów wywozowych., • W miejscach uniemożliwiających prawidłowy i bezpieczny załadunek drewna (np. linie teleenergetyczne, itp.)
Zrywka ciągnikami
§308 Należy przestrzegać następujących zasad:
Przed uruchomieniem należy sie upewnić czy nikt nie przebywa w strefie zagrożenia,
Prędkość ciągnika dostosować do warunków... Przed oddaleniem się od ciągnika ... wyłączyć silnik
§309 Ciągnik powinien poruszać się po szlakach ... §310 Zabrania sie:
Dotykania lin. łańcuchów i drewna będącego w ruchu,
przebywania na transportowanym ładunku. Przechodzenia przez liny i ciągnięte drewno w czasie ich ruchu. Przebywania w zasięgu, zrywanego drewna, pracy lin żurawia,
itp....
Zrywka ciągnikami skider i rolniczymi
§311. 1 W zależności od przyjętych sposobów zrywki zaleca się przystosować i wyposażyć ciągniki w sprzęt pomocniczy:
• Wciągarkę z siatka ochronną,, • Liny stalowe (łańcuchy) - z określeniem dopuszczalnego obciążenia..., • Wózki zrywkowe, czepce kleszcze, itp., • Bloki, wielokrążki, złącza, haki. łomy, obracaki. itp
2 Wciągarki powinny być wyposażone w urządzenia do natychmiastowego zwalniania liny pod obciążeniem
§312 Należy przestrzegać następujących zasad: • Nie wolno ciągnąć luźnej liny wciągarki za ciągnikiem..., • Ładunek podciągać jak najbliżej płyty oporowej ..., • W czasie pracy na zboczach zachować szczególną ostrożność ...
Zrywka ciągnikami nasiębiernymi...
§315. W czasie jazdy bez ładunku chwytak żurawia
powinien być zamknięty na poprzeczce ramy ciągnika, zaś w czasie jazdy ładownej ... położony jak najniżej na ładunku ...
§316. W czasie jazdy wzdłuż warstwie żuraw może być. w wyjątkowych przypadkach, używany jako przeciwwaga.
§317. Przy zrywce środkami nasiębiernymi
Zabrania się zmiany parametrów układu hydraulicznego ..., Przy wyłączonym silniku ciągnika chwytak żurawia musi być oparty ..., W czasie pracy, poza operatorem, nikt nie może przebywać w strefie zagrożenia ..., Zabrania się przebywania pod ładunkiem wiszącym na chwytaku żurawia.
Zrywka kolejkami linowymi
§318. Zrywka kolejkami linowymi ... w zespołach co najmniej dwuosobowych
§320. Przed rozpoczęciem pracy kolejka musi być dopuszczona do użytkowania przez Urząd Dozoru Technicznego (UDT)
§322.
1. Zrywka kolejką linową po zakończeniu prac ścinkowo- wyróbkowych na działce roboczej 2. Podczas zrywki na działce roboczej może przebywać obsługa oraz środki współpracujące z kolejką ...
3 Strefa zagrożenia - powierzchnia objęta linami (wewnątrz lin) oraz na zewnątrz lin dwukrotna długość zrywanego drewna
4 Działka robocza nie może być mniejsza niż strefa zagrożenia
Zrywka i podwóz konny
§328. Zrywkę ... w obsadzie co najmniej dwuosobowej, Jednoosobowa dopuszczalna pod warunkiem zachowania łączności wzrokowej lub głosowej z innymi osobami...
331. Zrywka może się odbywać po zakończeniu cięć.
332. ... Zrywka podwieszona - w terenie o spadku do 8 , a półpodwieszona i wleczona - w terenie o spadku do 18*
§334 1. ...wozak powinien iść zawsze od strony stoku, na wysokości konia, lub napiętego łańcucha ... 4. Najpierw mocujemy linę na ładunku, później zaczepiamy ją do orczyka, przy odpinaniu ładunku kolejność jest odwrotna ...
§336. 1 Łańcuchy (liny) zaczepowe powinny być długie, tak aby po zaczepieniu ładunku odległość między orczykiem a czołem ładunku wynosiła minimum .
§340. Przy podwozie nie wolno używać pojazdów bez sprawnych hamulców
• • •
§342. ...wozak powinien iść obok pojazdu tak, aby mieć łatwy dostęp do hamulca ...
Zrywka ręczna
§349. Zrywka ręczna musi być wykonywana w zespołach co
najmniej dwuosobowych §350. ... może być prowadzona wyjątkowo gdy nie ma
możliwości zastosowania innego sposobu zrywki ... §351. 1. Oznakowanie powierzchni, na której prowadzona
jest grawitacyjna zrywka ręczna powinno być
uzupełnione dodatkowymi tablicami bezwzględnie
zakazującymi wstępu na powierzchnię
2. Np. przy drogach stokowych tablice:
RĘCZNA ZRYWKA DREWNA Uwaga! Prace wyjątkowo niebezpieczne Nie zatrudnionym wstęp wzbroniony
Ręczne przenoszenie i układanie drewna
§357. .. Zaleca się stosowanie narzędzi pomocniczych (haki, kleszcze, capiny) ...
§359. ...drewno stosowe układać na legarach ...
Mechaniczne układanie i mygłowanie drewna
§361 w lesie zasady tak jak przy zrywce. na składnicach
manipulacyjnych odrębne ...
§362. ... powierzchnia pod mygłe musi być odpowiednio przygotowana. czołami mygieł odstęp co najmniej