42. Zasady rehabilitacji po ostrym zespole wieńcowym
- ćwiczenia fizyczne i trening aby przynosiły określone korzyści muszą być regularne;
- ważna jest obserwacja pacjenta( bladość skóry, potliwość, duszność, sinica, natychmiastowe zgłaszanie dolegliwości przez pacjenta, obserwacja ciśnienia, rytmu serca);
- przerwać wysiłek fizyczny jeśli tętno wzrasta o 30 uderzeń/min lub spadnie o 10
- kontrolne pomiary przed i po wysiłku
- nie wykonywać żadnych ćwiczeń z obciążeniem fizycznym jeśli pacjent ma ostre dolegliwości sercowe
W rehabilitacji po ostrym zespole wieńcowym, stosuje się ogólnie przyjęte modele, w tym wczesną wewnątrzszpitalną, wczesną ambulatoryjną i późną rehabilitację kardiologiczną.
Etap pierwszy – wczesna rehabilitacja kardiologiczna wewnątrzszpitalna.
-trening 2x dziennie
-unikanie ćwiczeń statycznych
-przeplatanie ćwiczeniami oddechowymi
stopniowanie wysiłku
Model A1 (4-7 dni) – chorzy z niestabilną chorobą wieńcową zawałem serca bez uniesienia ST i zawałem serca z uniesieniem ST bez istotnego upośledzenia czynności lewej komory.
Model A2 (7-10 dni) – chorzy z zawałem serca z uniesieniem ST z istotnym upośledzeniem czynności lewej komory.
Model B (>10 dni) dla chorych z powikłanym zawałem serca.
Ćwiczenia: oddechowe, czynne angażujące małe grupy mięśniowe, izometryczne, relaksacyjne, pionizacja. Na początku czas trwania ćwiczeń do 10 minut, pod koniec do 20 minut
U wszystkich chorych po zawale serca, przed wypisem ze szpitala, jeśli nie ma przeciwwskazań, powinno wykonać się test wysiłkowy. Test wysiłkowy po zawale serca, przed wypisem jest zazwyczaj testem submaksymalnym (do 70% maksymalnej HR lub do umiarkowanego zmęczenia – 13 punktów według skali Borga). Na podstawie wyniku tego testu kwalifikuje się chorych do dalszych etapów rehabilitacji lub dalszej diagnostyki i leczenia). Po zawale serca bardzo istotna jest również psychiczna rehabilitacja, przy udziale psychologa, edukacja pacjenta i jego rodziny, farmakoterapia
Rodzaje prób wysiłkowych:
-test na bieżni ruchomej lub cykloergometrze
-próba ergospirometryczna
-test marszu 6-minutowego
II ETAP REHABILITACJI SZPITALNEJ 2-4 TYGODNI
Zajęcia we wszystkich modelach prowadzi fizjoterapeuta
Model A. Podstawowym obciążeniem w modelu A -jest trening wytrzymałościowy na ergometrze rowerowym 3–5 razy w dniu, przy obciążeniu powodującym przyśpieszenie tętna do wartości stanowiącej 60–75% rezerwy tętna, odpowiedniego dla wieku. Czas trwania interwału treningowego wynosi 30–45 min. Trening wytrzymałościowy uzupełniany jest treningiem oporowym wykonywanym 2–3 razy w tygodniu, który obejmuje do 3 zestawów ćwiczeń z użyciem przyrządów. Wykonuje się po 8–10 powtórzeń ćwiczeń dla różnych grup mięśniowych. Trening oporowy powinien stanowić około 10% objętości treningów i być poprzedzony 5–10-minutową rozgrzewką i kończyć się wyciszającymi ćwiczeniami o malejącej intensywności (ogólnorozwojowe ćwiczenia gimnastyczne i oddechowe). Należy pamiętać, że ćwiczenia mięśni obręczy barkowej i kończyn górnych są bardziej obciążające dla serca niż ćwiczenia innych grup mięśniowych.
MODEL B Dominuje tu trening wytrzymałościowy na ergometrze rowerowym, ale z obciążeniem na poziomie 50–60% rezerwy tętna, odpowiedniego dla wieku. Podobnie jak w modelu A trening ten uzupełniany jest treningiem oporowym o proporcjonalnie mniejszym obciążeniu i ćwiczeniami ogólnousprawniającymi i oddechowymi.
Model C Obciążenie treningiem wytrzymałościowym na ergometrze odbywa się na poziomie 40–50% rezerwy tętna z proporcjonalnie mniejszym obciążeniem treningiem oporowym oraz zestawem ćwiczeń ogólnousprawniających i oddechowych.
Model D Chorzy pod kontrolą fizjoterapeuty wykonują ćwiczenia indywidualne na poziomie obciążenia poniżej 20% rezerwy tętna stosownej do wieku
III ETAP REHABILITACJI KARDIOLOGICZNEJ- do końca życia
Prowadzona warunkach ambulatoryjnych. Na podstawie wyników próby wysiłkowej chorych kwalifikuje się do modelu A lub B . Zajęcia są dość urozmaicone. Obejmują treningi wytrzymałościowe na ergometrze rowerowym lub bieżni, ćwiczenia indywidualne w postaci marszów, marszobiegów, jazdy na rowerze, pływania, treningi oporowe w formie stacyjnej, a także gry zespołowe. Czas trwania tego etapu jest nieograniczony.
Model
A>7MET- wzrost HR do 30% spoczynkowego tętna, gimnastyka, pływanie, tr. interwałowy
B5-6MET-----------//--------------------, jw oprócz intensywnych sportów
C 3-5 MET wzrost HR o 20 % HR spoczynkowego, ćw indywidualne, gimnastyka oddechowa, spacery