Źródła procesowego prawa karnego

- KPK

- KKS – tryb postępowania ws. o przestępstwa i wykroczenia skarbowe

- Konstytucja – jej normy stosuje się bezpośrednio; podstawa wznowienia postępowania karnego ws. skargi do TK, gdy on uzna niezgodność danego przepisu z K,
to stanowi to podstawę do wznowienia j/w

- umowy m-dowe ratyfikowane i ogłoszone w dzienniku ustaw → Europejska Konwencja o Prawach Człeka 1950 i Pakty Praw Obywatelskich i Politycznych 1966 – one też maja zastosowanie bezpośrednie → stały się elementem wewnętrznego porządku prawnego

- ustawa o postępowaniu ws. nieletnich 1982

- fragment postępowania ws. nieletnich: postępowanie poprawcze – tryb szczególny postępowania karnego, bo w innym postępowaniu nie ma prawa
do obrony

- ustawy regulujące ustrój i kompetencje organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości

- rozporządzenia wykonawcze

- umowy m-dowe dwustronne lub multilateralne

Obowiązywanie ustawy procesowej w czasie (obowiązywanie temporalne) i przestrzeni (obowiązywanie terytorialne)

- generalna zasada procesu karnego: post. k. toczy się na podstawie przepisów w czasie trwania procesu (z pewnymi wyjątkami ustawowymi)

- zmiana prawa procesowego między czynem a procesem – zasada stosowania generalnie przepisów nowych

- gdy nowa ustawa wprowadza nowy tryb postępowania pogarszający sytuację oskarżonego – stosujemy starszą

- procesy będące w toku w chwili wejścia przepisów – sama ustawa wskazuje przepisy przejściowe, w których reguluje tę kwestię – art. 6-10 przepisy
wprowadzające KPK

Analogia

- zakaz w materialnym prawie karnym

- analogia iuris et legis

- należy ją ograniczyć

- miałaby dot. przepisów o char. wyjątkowym

- wynik interpretacji przy jej pomocy nie może prowadzić do ogr. praw uczestników postępowaniu

- gdy prowadziłaby w/w – należy zrezygnować z jej zastosowania

Proces karny

- 3 poglądy

- utożsamiany ze stosunkiem prawnym

- w definicji zawsze musi się znaleźć powyższy stosunek

- Oskar Bulow – uprawnienia i obowiązki obciążają i sąd i strony w ich wzajemnym stosunku do siebie; proces to całokształt praw
i obowiązków; stosunek dynamiczny, składa się z szeregu postępujących po sobie czynności

- Hellwig - stosunek dwustronny, sądom należy przyznać osobowość prawną

- Kohler – stosunek prawny stron do siebie, bo gdyż w odniesieniu do stron powstają prawa i obowiązki w procesie; stosunek walki

- Stefko – stosunek między państwem a stronami, gdyż państwo jest przeciwstawnym podmiotem stosunku prawnego

- Rosjanin – proces to stosunek trójstronny; obrazował proces za pomocą trójkąta; u podstaw – sąd, ramiona – oskarżyciel + oskarżony

proces – ogół stosunków prawnych zachodzących „w wierzchołkach trójkąta” – każdy z każdym i dopiero ogół tego to proces;
uwzględnienie wszystkich relacji procesowych

- utożsamiany z sytuacją prawną

- Goldschmidt – proces sytuacją prawną, którą jest oczekiwanie na wyrok; proces jest nią tylko, gdy sąd jest związany regułami dowodowymi,
gdy w danym systemie prawnym występuje legalna teoria dowodów; prawo przesądza o wartości dowodów; faktyczne oczekiwanie na wyrok;
wyróżniał: procesowe wyroki / ekspektatywy, ciężary i zwolnienia od ciężarów – to wszystko wpływało na prawną sytuację danej osoby

- poglądy współczesne

- dziś na proces patrzymy z punktu widzenia

- statyki – proces – ogół stosunków prawnych zawiązujących się między wszystkimi uczestnikami postępowania karnego

- dynamiki – proces – ogół czynności prawnych podejmowanych przez wszystkich uczestników postępowania

- proces – dzisiaj – synteza 2 powyższych tez