Fizyka w pływaniu

Człowiek w środowisku wodnym

Fizyczne właściwości środowiska wodnego

Głównie ograniczają aktywność życiową człowieka. Inne jest ciśnienie, gęstość i ciężar właściwy, warunki termiczne (przewodnictwo cieplne wody) i działa siła wyporu.

Ciśnienie

Wskutek działania siły ciężkości, górne warstwy cieczy naciskają na ciecz znajdującą się pod nimi i wytwarzając ciśnienie.

p = $\frac{F}{q}$ F – siłą, q – powierzchnia

Ciśnienie zależy od gęstości wody, wysokości słupa wody mierzonej od powierzchni cieczy, gdzie g oznacza siłę ciężkości

p = Gw ∙ h ∙ g

Na powierzchnię znajdującą się w wodzie na tym samym poziomie działa to samo ciśnienie. Wzrasta ono w głąb cieczy na każde 10m o 1atm.

Ze względu na ciśnienie wody następuje zmiana warunków oddychania zarówno pod względem

BIOCHEMICZNYM - zwiększenie zapotrzebowania na tlen w związku z dużym wydatkiem energetycznym, jak i FUNKCJONALNYM

Gęstość i ciężar właściwy wody i powietrza w normalnych warunkach ciśnienia i temperatury 760 mm Hg i 15˚C – woda G=1000k/m³=1g/cm³, powietrze G=1,22 kg/m³=0,00122 kg/cm³

Gęstość wody jest o około 820 razy większa od powietrza.

Warunki termiczne

Przewodnictwo cieplne wody jest ponad 28-mio krotnie wyższe, a pojemność cieplna 4-ro krotnie większa niż powietrza. Odprowadzenie ciepła z powierzchni ciała jest 25-28-mio krotnie szybsze.

Przeciwdziałanie utracie ciepła

Wzmożona produkcja ciepła poprzez zwiększanie procesów metabolicznych (warunek – dostarczenie pożywienia – wniosek: nie powinno się wchodzić do wody bez posiłku).

Pierwotna reakcja naczyniowa

Po zanurzeniu ciała w wodzie zwężenie naczyń krwionośnych skóry na całym obwodzie. Zmniejszenie skórnego przepływu krwi i przewodnictwa cieplnego tkanek powierzchniowych. Zmniejszenie utraty ciepła. Rośnie tempo krążenia krwi, wzmaga się praca serca, przekrwienie w mięśniach.

Druga reakcja naczyniowa

Naczynia obwodowe rozszerzają się na skutek ruchu, zmniejsza się ciśnienie krwi wskutek przemieszczania się krwi na obwód. Zaróżawia się skóra i wzrasta jej temperatura.

Trzecia reakcja naczyniowa (wtórny skurcz naczyń krwionośnych)

Zaburzenia procesów termoregulacji, nadmierne oddawanie ciepła z organizmu do otoczenia w wyniku wzrostu przepływu krwi w warstwach powierzchniowych. Gęsia skórka, szczękanie zębów, skóra i wargi bledną, drętwienie skóry. NATYCHMIASTOWE WYJŚCIE UCZNIA Z WODY POD CIEPŁY PRYSZNIC, NAPIĆ SIĘ WYSUSZYĆ.

W powietrzu przy 4˚C człowiek ubrany może przebywać przez 6 godzin, w wodzie w tych warunkach człowiek ginie w wyniku hipotermii od 30-60 minut.

Bilansu cieplnego nie da się zrównoważyć podczas dłuższego czasu przebywania w wodzie 20˚C.

W wodzie zmniejsza się czas reakcji organizmu.

Woda jest bodźcem termicznym dla organizmu, najlepszym środkiem hartowania. Zależy od:

• Różnicy temperatur między powierzchnią wody i skóry,

• Gwałtowności oddziaływania,

• Szybkości oddziaływania,

• Czasu trwania,

• Wielkości powierzchni ciała,

• Miejsca oddziaływania,

• Osobniczych właściwości ustroju (grubości tkanki tłuszczowej).

Pływalność

Jest to zdolność do utrzymania się na powierzchni wody przy pomocy siły wyporu.

Podstawowym czynnikiem determinującym pływalność ciała jest obecność powietrza w płucach.

Ciało w wodzie może zachowywać równowagę w zanurzeniu.

Warunek: gęstość ciała musi być równa gęstości wody.

Ciało w wodzie może tonąć

Warunek: gęstość ciała musi być większa od gęstości wody.

Ciało w wodzie może wypływać (utrzymywać się na powierzchni)

Warunek: gęstość ciała musi być mniejsza od gęstości wody.

Pływalność zależy od:

• Powietrza w płucach,

• Gęstości środowiska wodnego,

• Ciężaru właściwego (można go regulować przez nabranie wdechu),

• Temperatury cieczy (im większa temperatura cieczy tym większa jej gęstość)

Woda basenowa posiada gęstość równą 1g/cm³.

Ciecz o większej gęstości, dużym zasoleniu do 1,25g/cm³ człowiek ma pływalność dodatnią.

W wodach słodkich człowiek ma pływalność ujemną.

Pływalność zależy od gęstości ciała człowieka

Gęstość tkanki mięśniowej – 1,04 - 1,05 g/cm³

tkanki kostnej – 1,7 - 1,9 g/cm³

tkanki tłuszczowej – 0,92 – 0,94 g/cm³

Średnia gęstość ciała

Kobiety – 1,014 - 1,069

Mężczyźni – 1,034 - 1,087

Pojemność życiowa płuc jest u mężczyzn większa niż u kobiet

Metody oceny pływalności

Metoda szacunkowa

Określenie na podstawie wynurzonych części ciała na głębokiej wodzie przy maksymalnym wdechu z ramionami w górze. Niska – ciało zanurzone całkowicie, średnia – ręce wystają nad wodę, dobra – głowa znajduje się przy powierzchni wody, bardzo dobra – czoło wystaje nad powierzchnię wody, bardzo dobra- cała głowa wystaje nad powierzchnię wody.

Test Curetona

Po maksymalnym wdechu skok do wody na nogi, na dnie pozycja kuczna. Mierzy się czas wypłynięcia ciała.

Metoda metryczna

Do głowy mocuje się listwę ze skalą gdzie „0” pokrywa się z czubkiem głowy.

Specyfika oddychania w środowisku wodnym

Oddychanie w wodzie - automatyzm oddechowy nabyty

Funkcja fizjologiczna

Funkcja fizyczna - utrzymanie się na wodzie

Opanowanie „specyficznego oddychania pływackiego”

Fazowość oddychania

1. Krótki (aktywny) wdech

2. Bezdech po głębokim wdechu

3. Nasilony wydech

Rytmiczność wdechu i wydechu, koordynacja oddychania z ruchem ramion, wdech i wydech ustami, bezdech po głębokim wdechu.

Pływanie statyczne i dynamiczne

Pływanie statyczne - stan równowagi ciała kiedy powierzchnia swobodna cieczy przecina to ciało.

Równowaga ustala się gdy ciężar wypartej wody równy jest ciężarowi ciała.

Na ciało zanurzone w wodzie działają:

1. Siła ciężkości (środek ciężkości - leży w wektorowym środku masy ciała)

2. Siła wyporu (środek wyporu - leży w geometrycznym środku ciała)

Rotacja ciała na wskutek siły ciężkości postępuje do pionu (środek wyporu leży bliżej głowy niż środek ciężkości). Poziomą postawę ciała w wodzie jest łatwiej utrzymać niż pionową.

Pływanie dynamiczne - ruch postępowy ciała w wodzie. Ruch ten jest wywołany siłą zewnętrzną lub siłą wewnętrzną pływaka. Ruch postępowy ciała człowieka w wodzie powstaje w wyniku:

• Aktywnych ruchów kończyn pływaka,

• Współdziałania sił mięśniowych,

• Sił hydrodynamicznych.

W pływaniu dynamicznym oprócz siły wyporu i ciężkości działają:

• Siła oporu,

• Siła nośna (hydrodynamiczna siła parcia),

• Siły napędowe.

Opór wody - siła działająca przeciwnie do kierunku poruszania się pływaka. Jest konsekwencją gęstości wody. Zależy od:

• Wielkości projekcji poruszającego się ciała na prostopadłą do kierunku pływania. Opór czołowy zmienia się wprost proporcjonalnie do wielkości przekroju czołowego,

• Prędkości poruszającego się ciała. Zmienia się proporcjonalnie do kwadratu prędkości pływania (dystans należy przepływać z jednakową prędkością),

• Kształtu ciała i jego powierzchni. Zmiana kształtu może spowodować wielokrotny wzrost oporu. Najbardziej opływową formą jest kształt wrzeciona, w pływaniu poślizg na piersiach,

• Gładkości powierzchni ciała.

Opór wirowy - wynik różnicy ciśnień wody z przodu i tyłu ciała pływaka.

Ssanie ogonowe - cząsteczki za ciałem nie łączą się od razu, tworzą się cząsteczki próżniowe za stopami.

Hydrodynamiczna siła parcia (nośna)

Unosi ciało ku górze. Powstała w wyniku niesymetrycznego opływu potokami wody ciała ułożonego pod pewnym kątem (kąt natarcia) w stosunku do kierunku pływania (wg. Prawa Bernoullego).

Ciśnienia nad i pod ciałem pływaka dążą do wyrównania i wypychają ciało ku górze.

Siła napędowa

Wywołują ją ruchy wiosłujące kończyn górnych i dolnych.

Siła napędowa (ciągu) jest wypadkową sił: nośnej (działa zgodnie z kierunkiem pływania) i oporu (skierowana prostopadle do kierunku płynięcia).

Działanie siły ciągu wynika z II zasady dynamiki Newtona.

Siła akcji = sile reakcji.

Postępowanie nauczyciela w przezwyciężaniu lęku przed wodą

Lęk jako cecha organizmu definiowany jest jako „…pewna dyspozycja wyrażająca względnie stałe różnice”. Przykre uczucie, emocja o znaczeniu ujemnym. Może w znacznym stopniu wpłynąć na procesy uczenia się w różnych obszarach działalności człowieka. Jedną z nich jest uczenie się czynności motorycznych.

1. Natychmiastowe rozpoznanie dzieci przejawiających lęk przed wodą

• Drastyczne reakcje mimiczne twarzy

• Nerwowość ruchów

• Zbyt duże napięcie mięśniowe

• Gwałtowne przecieranie oczu, w chwili gdy zostały zachlapane przez wodę

• Brak kontaktu ze współćwiczącymi

• Nie reagowanie na polecenia nauczyciela

• Często niezadowolenie a nawet płacz

1. Określenie przyczyn powstałego lęku

• Fizyczne właściwości wody (opór, wypór, ciśnienie, odmienne warunki termiczne) powodują utrudnienia w poruszaniu się

• Trudne do całkowitego wyeliminowania ryzyko zachłyśnięcia się wodą

• Ograniczenie widzenia, słyszenia i oddychania

• Właściwości wody wywołujące uczucie chłodu, które jest czynnikiem hamującym naukę pływania

• Zerwanie kontaktu fizycznego z podłożem czego następstwem są zaburzenia równowagi ciała

• Potęguje się uczucie niepewności swojego położenia (poczucie niebezpieczeństwa, zagrożenia)

• Zanurzenie twarzy powoduje obawę przed brakiem możliwości swobodnego oddychania, dyskomfort psychiczny, dezorientacją, odizolowaniem

• Ogrom pływalni

• Wielkość przestrzeni

• Zła akustyka pływalni

• Obecność nieznanych osób

• W niektórych sytuacjach brak bliskiego kontaktu z opiekunem

1. Dziecko lękliwe

• Nie jest odporne na nowe sytuacje

• Potrzebuje pomocy

• Bezradne gdy musi liczyć na siebie

1. Rozładowywanie napięcia przez ograniczenie wpływu przyczyn lęku

• Uczeń musi mieć poczucie bezpieczeństwa

• Zachęcanie do ćwiczeń (nie nakaz) poprzez wprowadzenie zabaw i przyborów

• Stosowanie zasady stopniowania trudności

• Odpowiednie formy organizacji lekcji (koła, rzędy, dwójki, trójki, chwyt za ręce - nie rozsypka)

1. Zapobieganie sytuacjom lękotwórczym

• Wejście nauczyciela do wody i ćwiczenie razem z uczniami

• Indywidualne ćwiczenia z dziećmi (wyrażającymi nadmierny lęk, np. z ratownikiem, opiekunem, rodzicem)

• Dzieci odważne ćwiczą z dziećmi lękliwymi

• Zaplanowanie łatwiejszych ćwiczeń

1. Indywidualne podejście do dzieci, u których wystąpił lęk

2. Zastosowanie ciekawych, atrakcyjnych przyborów pływackich

3. Zapewnienie dziecku bliskiego kontaktu w wodzie z zaufaną osobą

4. Stosowanie wesołych, ciekawych i bezpiecznych zabaw

5. Rezygnacja z nauczania pływania dziecka, które przejawia zbyt silny lęk przed wodą

Bezpieczeństwo w lekcji pływania

1. Przygotowanie nauczyciela do lekcji

• Merytoryczne

• Fizyczne

• Psychiczne

1. Przygotowanie akwenu

• Oddzielenie liną torową strefy wody płytkiej od głębokiej

• Przygotowanie przyborów dydaktycznych

• Przygotowanie sprzętu ratowniczego (żerdzie, koła, rzutki)

1. Czynności lekcyjne - realizacja i kontrola

• Wyprowadzenie grupy z szatni (zbiórka, odliczenie)

• Ustalenie sygnałów porozumiewania się z uczniami (dźwiękowe, wzrokowe, dotykowe)

1. Utrzymanie ścisłej dyscypliny w lekcji

• Określenie sposobu wejścia do wody

• Wykonywanie ćwiczeń zgodnie z zaleceniem

• Bezwzględne, natychmiastowe reagowanie na łamanie dyscypliny

1. Ćwiczenie prowadzone w odpowiednio liczebnych grupach

• Do 15 osób - prowadzący

• Od 16 osób - dwóch prowadzących

• Od 31 osób - trzech prowadzących

1. Podział na grupy pod względem stopnia zaawansowania - grupy umiejętnościowe

2. Przestrzeganie przyjętego toku lekcyjnego z podziałem na części

3. Organizacja ćwiczeń

• Ćwiczenia prowadzone zawsze na wyznaczonym akwenie

• Ćwiczenia realizowane w odpowiedniej formie (zabawowej, zadaniowej i ścisłej oraz w parach, szeregach, rzędach i rozsypce)

• Zawsze od strony głębokiej do płytkiej

1. Przestrzeganie zasad dydaktycznych

• Dostępności (ćwiczenia, które wszystkie dzieci są w stanie wykonać)

• Stopniowania trudności

• Systematyczności

• Indywidualizacji

1. Zapewnienie bezpieczeństwa szczególnie przy skokach do wody i nurkowaniu - ćwiczenia realizować zawsze pojedynczo pod ścisłą kontrolą

2. Obserwacja ćwiczących, ich reakcji, zachowań w lekcji i sposobu ćwiczenia - w razie odstępstwa od normy natychmiast reagować

3. Sprawowanie opieki przez całą lekcję blisko ćwiczących

• Kontakt słuchowy

• Kontakt wzrokowy

1. Zakończenie lekcji

• Zbiórka, odliczenie

• Odprowadzenie do szatni

Technika pływania sportowego w ujęciu pedagogicznym

Technika pływania - sposób poruszania się w wodzie

Trzy poziomy techniki pływania

Elementarna

Standardowa

Sportowa

Technika elementarna

1. Zapewnia utrzymanie się ciała na powierzchni wody i przemieszczania się po niej

2. Ruchy kończyn są nieekonomiczne, mało skomplikowane (nawiązują do ruchów lokomocyjnych na lądzie)

3. Utrzymywanie głowy nad wodą

4. Przepływanie tą techniką niewielkich odległości

Technika standardowa

Czynności standardowe to powszechnie znane czynności, które pozwalają w najlepszy sposób wykonać zadanie ruchowe. Standard - model, wzorzec. Standaryzacja - ujednolicanie, ujednostajnienie, znormalizowanie, typizacja. Czynności standardowe - gotowe rozwiązania zadań sportowych. Technika standardowa - rozwiązanie zadania ruchowego zgodnie z obowiązującymi normami.

1. Wzorcowa technika pływania

2. Stanowi obraz optymalnego wykonania zadania ruchowego

3. Zapewnia skuteczność ruchów oraz ekonomizację wysiłku

Technika sportowa

1. Osiągnięcie wysokich rezultatów sportowych

2. Uzyskanie maksymalnie dużej szybkości lokomocyjnej

3. Czynności ruchowe muszą być zgodne z przepisami sportowymi

Różnice między techniką standardową a sportową

Standardowa - standard staje się celem nauczania, dostosowywanie ruchów do wzorca.

Sportowa - ruchy podporządkowywane są pływaniu z maksymalną prędkością. Struktura ruchu dostosowywana jest do właściwości osobniczych (morfofunkcjonalnych) zawodnika.

Poziom elementarny - brak przepisów

Poziom standardowy - zgodność z przepisami

Poziom wyczynowy - zgodność z przepisami stylu, nacisk na zmiany gwarantujące maksymalną efektywność techniki pływanie

Poziom	Elementarny	Podstawowy	Wyczynowy
Podstawowa cecha techniki pływania	Podstawowe formy pływania	Ujednolicony poziom techniki	Indywidualna technika
Błędy w technice	Możliwe odchylenia i niedostatki w technice	Odchylenia od wzorca, nie techniki	Bezbłędne wykonanie techniki
Pozycja ciała	Ciało wyprostowane, głębokie zanurzenie	Ciało wyprostowane, smukła sylwetka, płytkie zanurzenie	Wysokie ułożenie ciała, opływowość kinestetyczna w każdym momencie cyklu ruchowego
Ruchy kończyn	Uproszczona struktura	Zgodna z wzorcem	Dostosowana do zawodnika
Koordynacja ruchów kończyn	Nie powinny sobie przeszkadzać	Zgodna z wzorcem akcentowany poślizg	Koordynacja zapewniająca nieustanną ciągłość napędu
Rytm ruchów	Spokojny, jednakowy czas	Widoczne różnice w czasie między fazami napędowymi i przygotowawczymi	Wykonane dynamicznie, ruchy płynne
Oddychanie	Zbliżony czas trwania wdechu i wydechu, niekiedy cały wydech nad wodą	Skoordynowane z ruchem ramion, wydech pod wodą	Skoordynowane z ruchami całego ciała
Starty	Poślizg po odbiciu od ściany, czasami skok na nogi	Dowolny skok startowy, zgodny z przepisami danego stylu, akcentowanie poślizgu	Skuteczny skok startowy gwarantuje wykorzystanie dynamiki odbicia w fazie lotu, optymalne wejście do wody, poślizg i efektywne ruchy napędowe
Nawroty	Dowolny obrót przy ścianie	Zgodny z przepisami danego stylu sportowego	Najskuteczniejszy gwarantujący szybkość i płynność zmiany kierunku płynięcia

Wybrane zagadnienia wpływu środowiska wodnego na funkcjonowanie organizmu człowieka

Układ oddechowy

1. Najtrudniejsze funkcje w środowisku wodnym. Oddychanie w wodzie jest ściśle skoordynowane z ruchami lokomocyjnymi kończyn górnych

2. Wdechowi i wydechowi w wodzie towarzyszy intensywna praca mięśni wdechowych i wydechowych

3. Fazowość oddychania

4. Wzmożona wentylacja płuc wpływa na powiększenie pojemności życiowej płuc, ze względu na uaktywnienie większej ilości pęcherzyków płucnych zmniejsza pojemność powietrza zalegającego do 10%

Układ krążenia

1. Poziome położenie ciała podczas pływania stwarza optymalne warunki do równomiernego i lepszego ukrwienia tkanek - zwłaszcza górnych partii ciała

2. Korzystne zmiany w obrazie tętna i ciśnienia krwi na skutek zmian adaptacyjnych ustroju (spowodowanych odmiennymi warunkami fizycznymi) co powoduje podnoszenie sprawności układu krążenia

Układ mięśniowo - szkieletowo - więzadłowy

1. Gęstość wody determinuje zachowanie i lokomocję człowieka w wodzie

2. Zmniejsza się odczuwalne oddziaływanie siły ciążenia

3. Ciało pływaka w wodzie w zależności od stopnia zanurzenia waży około 1-3 kg

4. Ruch człowieka zbliżony jest do ruchu w stanie nieważkości - siła ciążenia równoważona jest siłą wyporu

5. Poziome położenie w odciążeniu grawitacyjnym powoduje znaczną redukcję napięcia mięśni, które odpowiadają za utrzymanie ciała w pionie

6. Brak zmęczenia grawitacyjnego tych układów

7. Przeciwdziała to czynnikom deformującym postawę ciała

8. Łatwiejsze jest współdziałanie mięśni biorących udział w cyklu ruchowym

9. Wzrasta ekonomika ruchu

Znaczenie pływania

1. Wzmacniany jest gorset mięśniowy - brzucha, kończyn i grzbietu

2. Dzięki gęstości wody (amortyzującej gwałtowne ruchy) rola mięśni antagonistycznych jest minimalna

3. Skuteczniejsze wykorzystanie zasobów energetycznych mięśni

4. Można wykonywać ćwiczenie niemożliwe do wykonania na lądzie

5. Zastosowanie w korekcji wad postawy i rehabilitacji narządów ruchu - hydrokinezyterapia

Układ trawienny

Opór środowiska i zmian warunków termicznych powoduje:

1. Zwiększone zużycie energii

2. Zwiększone wydzielanie soków trawiennych (uczucie głodu)

3. Zwiększa się czynność motoryczna żołądka i ruchów robaczkowych jelit

Układ nerwowy

1. Pobudza układ ośrodkowy

2. Pobudza nerwy czuciowe

3. Poprawa koordynacji nerwowo mięśniowej

4. Obniżany jest próg odczuwania bólu

5. Poprawa samopoczucia i motywacji wysiłkowej

Działanie receptorów człowieka w środowisku wodnym

Znaczne ograniczenie receptorów

Przede wszystkim wzroku - zjawisko nadwzroczności (większy współczynnik załamania światła przez wodę, zakłócenie normalnej drogi promieni świetlnych wchodzących do oka). Promienie światła zamiast skupić się na siatkówce oka, przecinają się ok. 30 nm poza nią. Złudzenie - przedmioty w wodzie wydają się większe i położone bliżej o 25% niż w rzeczywistości

Słuch - proces słyszenia w wodzie ulega ograniczeniu w wyniku oddziaływania podwyższonego ciśnienia na obwodową i ośrodkową część narządu słuchu. Upośledzone jest słyszenie kierunkowe - mające duże znaczenie w orientacji przestrzennej.

Węch - brak możliwości wykonania czynności węchowej, ograniczenie receptorów bólu i dotyku.

Wpływ temperatury wody na czynności ustrojowe człowieka

Czynność ustrojowa	Zimna woda	Ciepła woda
Częstotliwość oddechu	Zwalnia	Przyspiesza
Głębokość oddechu	Zwiększa	Zmniejsza
Tętno	Zwalnia	Przyspiesza
Naczynia krwionośne włosowate	Zwęża	Rozszerza
Ciśnienie krwi	Podwyższa	Obniża
Procesy wydalnicze	Wzmaga	Wzmaga
Pobudliwość układu nerwowego	Wzmaga	Obniża
Napięcie mięśniowe	Zwiększa	Zmniejsza
Ukrwienie mięśni	Zwiększa	Zmniejsza
Wydzielanie soków trawiennych	Pobudza	Pobudza
Pobudliwość mięśni	Zmniejsza	Zwiększa

Wybrane metody nauczania czynności motorycznych

Metoda dydaktyczna - sposób, droga planowego postępowania służącego określonemu celu w obszarze nauki lub praktyki.

Technika pływania - sposób poruszania się w wodzie

Styl pływacki - technika określona przepisami sportowymi

Metody w wychowaniu fizycznym (dotyczące organizowania procesu nauczania i działań nauczyciela) - metoda całości (syntetyczna), częściami (analityczna), całościowo częściowa (lub odwrotnie - mieszane)

Metody:

Problemowa - samodzielność, inicjatywa ucznia, działanie twórcze, myślenie.

Prewencyjna - zapobieganie, nie dopuszczenie do błędów zanim one powstaną np. zginanie podeszwowe stopy podczas pływania w płetwach.

Prób i błędów - nabieranie doświadczenia, uczenie się w kategoriach mechanicznych poprzez wielokrotne powtarzanie (eliminację błędów).

Kontrastów - uczenie się wrażeń kinestetycznych, wyczuwanie siły, oporu, zakresu ruchu, szybkości, odczuwania ruchów.

Programowania - uczenie się małymi krokami (dawkami), uczeń uczy się samodzielnie wykazując dużą aktywność, nauczyciel ocenia rezultaty.

Podająca - nauczyciel podaje uczniom informacje dotyczące gotowych rozwiązań ruchowych. Dokładność ruchu i standardowa technika pływania.

Wielostronna - wielostronność kształcenia fizycznego poprzez doznania emocjonalne oraz działania praktyczne. Kształcenie ruchowe + procesy poznawcze + emocje ucznia.

Metody nauczania (dotyczące sposobu przekazywania informacji oparte na działalności poznawczej)

Pokazowe - pokaz nauczania techniki pływania

Działań praktycznych - odbieranie czucia kinestetycznego w środowisku wodnym przez ćwiczenia

Słowne - oddziaływanie na receptory słuchowe

Metody pokazowe - pokaz w wodzie, obserwacja z lądu, obserwacja spod wody, pokaz na lądzie (obserwacja z lądu lub wody imitacji nauczyciela lub pokaz filmowy)

Metody działań praktycznych - forma ścisła, zadaniowa lub zabawowa

Metody słowne - opis (wytwarzanie wyobrażenia o nauczanym ruchu poprzez słowa), objaśnianie (wyjaśnianie zjawisk przyczynowo skutkowych ruchu), instrukcja, opowiadanie (zabawa)