Proces zaspokajania potrzeb:
Konsumpcja
Produkcja REPRODUKCJA
Podział
Wymiana
Ad. 1. Konsumpcja – zaspokojenie potrzeb
Konsumpcja zaspokojenia głodu i pragnienia jest jednorazowa (np.: bułkę zjemy tylko raz)
Zaspokojenie ciepła nie jest jednorazowe (np.: ubranie możemy nosić przez wiele miesięcy)
Zapewnienie ciału bezpieczeństwa, relaksu jest wieloletnie (np.: mieszkanie może starczyć nam do końca życia)
Potrzeby zaspokajane są przez dobra i usługi. Podział dóbr:
Dobra wolne
Dobra ekonomiczne
Dobra wolne:
Ziemia
Woda
Powietrze
Dobra te nie są wytworem człowieka. Natomiast człowiek ma wpływ na ich stan i jakość.
Dobra ekonomiczne – to pozostałe dobra. Te dobra tworzy człowiek wykorzystując dobre wolne oraz inne dobra ekonomiczne, które już zostały wytworzone.
Usługa – działanie mające na celu przekazanie czegoś przy pomocy dóbr.
Ad. 2. Produkcja – przetwarzanie dóbr wolnych i ekonomicznych.
Czynniki produkcji:
Kapitał – nieskonsumowana część dochodu (ekonomiczny aspekt produkcji). Cecha kapitału: jedyne dobro, którego nie można kupić (ale można je ukraść lub pożyczyć)
Praca – całokształt zdolności psychiczno-fizycznych człowieka (społeczny aspekt produkcji)
Ziemia – przyrodniczy aspekt produkcji
Metody produkcji:
Technika – narzędzie, którym produkujemy (czym?). Poziomy techniki:
Rękodzieło – narzędzia
Mechanizacja – maszyny
Automatyzacja – automaty
Robotyzacja – roboty
Technologia – Sposób budowy, tworzenia (jak?). Składniki, ich ilość, sekwencja, itd.
Organizacja
Ad. 3. Podział:
Pierwotny – pomiędzy uczestników produkcji
Wtórny
Ad. 4. Wymiana
Wymiana prowadzi do konsumpcji.
Reprodukcja – stale powtarzający się proces produkcji. Ciągłość produkcji wynika z ciągłości potrzeb. To także kategoria ekonomiczna skali makroekonomicznej. Trzy rodzaje reprodukcji:
Prosta – z roku na rok wolumen nie zmienia się (wielkość) – stagnacja dla gospodarki
Rozszerzona – wolumen (wielkość) z roku na rok zwiększa się – wzrost gospodarczy
Zwężona – z roku na rok wolumen (wielkość) zmniejsza się – regres gospodarczy
Kategorie realne (niepieniężne) – wyrażone w jednostkach naturalnych (metry, litry, sztuki, litry, kilogramy). ILOŚĆ
Stypendium realne – wolumen dóbr i usług, które możemy nabyć za otrzymane stypendium nominalne.
Kategorie nominalne (pieniężne) – wyrażone w pieniądzu. KOSZT
Dla człowieka ważniejsze od kategorii nominalnych są kategorie realne.
Kategorie nominalne mają charakter pomocniczy, pomagają przy analizowaniu zysku, wartości, eksportu, importu. (Analizują zjawiska ekonomiczne)