1.Grupy potrzeb: (Maslow) 1. fizjologiczne 2.bezpieczeństwa
3.przynależności i miłości 4.uznania 5.samo urzeczywistnienia 6.wiedzy i zrozumienia 7.estetyczne
2.Temperament jako zespół względnie stałych, pierwotnie biologicznie zdeterminowanych właściwości organizmu, przejawiających się w formalnych cechach zachowania związany jest ze zróżnicowanym zapotrzebowaniem jednostki na stymulację.
Sangwinik wesoły,optymistyczny, widzi świat w kolorach jasnych, wrażliwy subtelny. W sytuacjach trudnych speszony, i smutny, ale ten stan szybko mija. Przeżycia jego są słabe i nieustabilizowane, szybko zmienia obiekty zainteresowań, przesadnie wyraża uczucia.
Choleryk- tendencje do niezadowolenia, podniecenia, agresywności, skłonny do gniewu, nie unika trudności i idzie im naprzeciw, posiada silne „ja”,zawzięty, uparty, co utrudnia z nim kontakt. Zewnętrzne reakcje są zgodne z jego przekonaniami i psychika.
Flegmatyk- zadowolony z siebie i ze świata, tylko silna syt, jest w stanie go podniecić „zimnokrwisty” w życiu bierny obojętny, co doprowadza do apatii, przeżycia uczuciowe głębokie,tolerancyjny, powolnie reaguje na bodźce z zewnątrz.
Melancholik- smutny, ciemne kolory życia, przyszłość jawi się jako zagrożenie przeraża go. Nieustanny lek, lubi spokój, nie cierpi hałasu, życie jako ciężkie zadanie, kontakty nawiązuje b.trudno, ale jest wierny i stały, cierpi na kompleks niższości
3.Motywacja: - procesy motywacyjne są to procesy organizujące , ukierunkowujące i pobudzające czynności systemu nerwowego tak, aby sterowana przez te czynności aktywność osiągała cele określone treścią motywów - proces regulacji, który pełni funkcję sterowania czynnościami tak, aby doprowadziły do osiągnięcia zamierzonego wyniku - procesy motywujące pełnią funkcję ukierunkowującą oraz pobudzającą w sterowaniu aktywnością WZÓR M = f (U,P)
M – Motywacja f – funkcja U – użyteczność wyników P – prawdopodobieństwo ich osiągnięcia
4. Współczesne kierunki psychologiczne
a) Introspekcjonizm b) Psychoanaliza(Zygmunt Freud) c) Behawioryzm(John Watson, B.F.Skinner) d) Psychologia poznawcza(Kelly, Rotter) e) Psychologia humanistyczna(A.H.Maslov, K. Rogers) f) Psychologia ewolucyjna (Hubert Spencer)
5, Neurotyczność – w psychologii oznacza cechę osobowości polegającą na silnym niezrównoważeniu emocjonalnym o charakterze nerwicowym, niskiej odporności na stres, skłonności do popadania w stany lękowe. Przeciwieństwem neurotyczności jest równowaga emocjonalna. Składa się z następujących cech: a) lęk b) przygnębienie c) poczucie winy d) niska samoocena e) napięcie! W swoim wymiarze fizjologicznym neurotyczność jest opisywana jako reaktywność układu nerwowego współczulnego. U neurotyków reaktywność ta jest większa niż u osób zrównoważonych emocjonalnie.
6. Warunkowanie instrumentalne zwane także warunkowaniem sprawczym. Jest to forma uczenia się, która polega na modyfikowaniu frekwencji pojawiania się jakiegoś zachowania poprzez jego nagradzanie lub karanie. Pierwszymi badaczami warunkowania instrumentalnego byli Jerzy Konorski oraz Stefan Miller, lecz najbardziej znanymi badaczami byli B. F. Skinner, Edward Thorndike, Edward Tolman.
7. Składnik ekstrawersji decyduje o jakości i intensywności relacji interpersonalnych i nastawieniu do innych ludzi, a także o wigorze, energii życiowej, zapotrzebowaniu na działanie i aktywność, poszukiwanie wrażeń. Gdy poziom ekstrawersji jest niski oznacza to pojawienie się introwersji. Introwertyk przejawia skłonność do unikania licznych, częstych relacji społecznych, ma zapotrzebowanie na samotność (z wyboru), ogranicza stymulację.
8. Analizator - czułość – zdolność do odczuwania niewielkich różnic między bodźcami Fizjologicznym podłożem wrażeń jest pobudzanie złożonych komórek nerwowych, zwanych analizatorami (dokonują analizy bodźców). analizator słuchowy – składa się z ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego.¬ o ucho zewnętrzne: małżowina uszna – zbiera fale dźwiękowe, kieruje je do przewodu słuchowego; przewód słuchowy zewnętrzny – kanał doprowadzający fale dźwiękowe do błony bębenkowej (wprawia w drganie) o ucho środkowe: błona bębenkowa – zmienia fale dźwiękowe w drgania mechaniczne; trzy kosteczki słuchowe: młoteczek, kowadełko, strzemiączko – przewodzą drgania do okienka owalnego; trąbka Eustachiusza (łączy ucho środkowe z gardłem) o ucho wewnętrzne: ślimak – energia akustyczna zostaje przetworzona na impuls nerwowy; nacisk na płyn w ślimaku wywołuje ruchy błony podstawowej; pobudzenie to dociera do ośrodków podkorowych słuchu, później do korowej części analizatora słuchu w płacie skroniowym i zostaje przekształcona tam we wrażenie słuchowe 16 000 – 20 000 drgań na sekundę. Analizator ten służy do odbioru bodźców słuchowych (w tym dźwięków mowy), ich spostrzegania, zapamiętywania. Uczestniczy w porozumiewaniu się za pomocą mowy. analizator wzrokowy – składa się z gałki ocznej umieszczonej w oczodole¬ działanie oka: o światło przechodzi przez rogówkę o wpada do oka przez źrenice o przechodzi przez soczewkę – załamuje promienie świetlne o przechodzi przez ciało szkliste o promienie padają na siatkówkę (powstaje obraz odwrócony) składającej się z 2 czopków i pręcików, gdzie energia świetlna zostaje zamieniona na energię elektrochemiczną. Czopki i pręciki łączą się ze sobą o nerwem wzrokowym impuls przekazywany jest do kory mózgowej i powstaje wrażenie wzrokowe Inne: o soczewka odpowiada za akomodację (widoczność blisko i daleko) o przy słabym świetle źrenica się rozszerza, tęczówka kurczy; przy mocnym świetle źrenica kurczy się, tęczówka – rozszerza, co chroni oko przed ostrym, jasnym światłem o plamka żółta – miejsce najbardziej czułe o plamka ślepa – miejsce nieczułe na bodźce wzrokowe o pręciki – rozmieszczone są na obwodzie siatkówki o czopki – rozmieszczone są bliżej środka siatkówki Spostrzeganie – proces poznawczy polegający na odzwierciedleniu w naszej świadomości całokształtu danego przedmiotu lub zjawiska oddziałującego na nasze narządy zmysłowe. Podział spostrzeżeń: wzrokowe, słuchowe, dotykowe itp¬ spostrzeganie przedmiotów, czasu, ruchów istot oraz własnego ciała¬ Procesy spostrzegania przebiegają na dwóch poziomach: sensomotorycznym (czuciowo- ruchowym)- poznawanie przedmiotów za pomocą zmysłów (figury, linie,¬ kąty, punkty) semantyczno- operacyjnym (znaczeniowo- czynnościowy)- spostrzeganie przedmiotu. Oprócz figury¬ spostrzegamy jej znaczenie. Rola słowa i schematów poznawczych w postrzeganiu - rozpoznanie niespecyficzne – ogólne - rozpoznanie specyficzne – konkretny, znany nam przedmiot Stałość spostrzeżeń – mimo zmiany warunków spostrzegania, spostrzegamy jako stałe pewne cechy przedmiotu (barwy kształt, wielkość) Złudzenia zmysłowe – nasze spostrzeżenia nie zawsze są prawidłowe (zniekształcone i zmienne obrazy przedmiotów) - złudzenie geometryczne - złudzenie kontrastu