Rodzaj gerbera obejmuje ok. 45 gatunków bylin występujących w Afryce i na Madagaskarze. Niektóre pochodzą z Indii i Nepalu oraz północnej części Chin, Syrii.

Występuje na stanowiskach w niezbyt wysokich górach:

*w kotlinach o południowej wystawie,

*podłoże bogate w próchnice,

*siedlisko charakteryzuje się ciepłą i sucha zimą i stosunkowo dużymi opadami w lecie

* Sr temp roczna wynosi 16 C

*gerbera uprawiana pod osłonami pochodzi od gatunku Gerbera jamesonii H.Bol, który został odkryty w XIX w przez Antoniego Rechmana , Polaka z Krakowa profesora Uniwersytetu Lwowskiego , przyrodnika podróżnika

Budowa Morfologiczna:

*bylina do 1m wysokości,

*system korzeniowy palowy (w uprawie szklarniowej liczne korzenie przybyszowe),

*skrócona i zgrubiała oś pędu,

*międzywęźla prawie nie rosną,

*liście układają się w rozetę,

*liście ogonkowe, eliptyczne, pierzasto-klapowane, ząbkowane,

*młode całobrzegie i tępo zakończone,

*wielkości 12-25cm,

*należy do Asteraceae,

*kwiaty zebrane w koszyczek,

* osadzony na szypule

*kwiaty rurkowe i języczkowe, rurkowe- obupłciowe, języczkowate żeńskie

*owoc - niełupka

Klasyfikacja odmian gerbery:

# ze względu na budowę kwiatostanu * pojedyncze * krzyżowane * pełne * igiełkowe * kwiatostany o cechach szczególnych

#ze względu na wielkość kwiatostanu:

*odmiany wielkokwiatowe- standardowe, średnica koszyczka >9cm (plon 180-220szt),

*grupa Midi średnica koszyczka 7-9cm,

*grupa Germini 5-7cm,

*grupa Mikro 4-5cm,

*grupa Piccolini <4cm (plon 300-400szt),

*grupa Giant i Disco 12-14cm (plon 150-160szt).

Rozmnażanie:

*generatywne (hodowla) materiał wyjściowy stanowią nasiona, polecane grupy to midi mix, spiker mix, mini mix,

*wegetatywne: przez podział roślin, z sadzonek, In vitro.

Przez podział prosty:

Roślinę mateczna dzieli się na kilka części każda po 5-6 liści i kawałek skróconego pędu z korzeniami, otrzymuje się 4-6 części, zabieg wykonuje się przez rozerwanie rośliny lub przez ciecie (dezynfekcja i zasypywanie ran węglem drzewnym. Podział ten można zmodyfikować dzieląc roślinę intensywniej.

Rozmnażanie z sadzonek:

*pozwala na uzyskanie z jednej rośliny matecznej więcej roślin potomnych,

*dla otrzymania sadzonek sadzi się rośliny mateczne gęsto w substracie torfowym,

*pH 5-5,5,

*rośliny sadzi się wysoko aby szyjka korzeniowa znajdowała się 2-3cm nad powierzchnią podłoża,

*warunki w mateczniku: Temp - podłoza 24 - powietrza 22 - wilgotnosv 80-90 %

*po upływie 6-10dni zaczynają tworzyć się pędy,

*po 3 tyg przystępuje się do zbioru,

*sadzonki pobierane powinny posiadać 2 liście i zawiązek trzeciego,

*rośliny mateczne eksploatuje się przez 3 mies.

* z jednej rośliny uzyskuje się 20-25 sadzonek

In vitro:

*z roślin matecznych pobiera się wierzchołki pędu,

*po odkażeniu pozyskanych wierzchołków odcina się fragmenty 3-5cm,

* umieszcza się na pożywce Murashige i skooga (dostosowaną do gerbery )

*warunki w fitotronie:

-temp powyżej 23-25⁰C, przy natężeniu światła 3000lx przez 16h,

-po 4-5tyg tworzą się pędy bez korzeni pędy te rozdziela się i umieszcza się na pożywce,

*dalsze namnożenie:

-w temp 23-25C, przy natężeniu światła 4000-5000lx przez 16h,

-po 14 dniach tworzą się korzenie,

*podłoże:

-perlit, torf z perlitem, substrat torfowy, węgiel drzewny,

-ukorzenianie przeprowadza się w paletach, doniczkach,

-temp: ^podłoża 21-25C, ^powietrza 20-22C, ^wilgotność 80-90%,

-po okresie 5-8 tyg gotowe do sadzenia na miejsca stałe.

Temperatura:

*młode rośliny przez pierwsze 2-3tyg po posadzeniu: 25C w dzień, 20-22C w nocy,

*w dalszej uprawie: 20-25C w dzień, 16-18C w nocy,

*temperatura powinna być skorelowana z usłonecznieniem,

*temp nocy z temp dnia,

*zima optymalna temp przy produkcji: 18-20C w dzień, 12-14C w nocy,

*zima optymalna temperatura w spoczynku: 10-12C w dzień, 8-10C w nocy,

*zimowanie w temp 4-8C,

*temp podłoża przez cały okres uprawy 20-24C.

Warunki uprawy:

I Światło:

*w naturalnych warunkach gerbera rośnie między innymi w Pd Afryce,

*nie wykazuje reakcji fotoperiodycznej, ale plon zależy od intensywności światła i długości dnia,

*czas od ukazania się pąka do rozwinięcia kwiatostanu zależy od pory roku,

*w Polsce trwa w : -miesiącach zimowych 25-28 dni, -wiosną 16-20dni, -latem 8-15dni, -jesienią 18-22dni,

*światło wpływa także na jakość kwiatostanów,

-przy krótkich nienasłonecznionych dniach większość odmian tworzy mniejsze koszyczki, krótsze szypułki.

II Doświetlanie:

*rośliny od XI-II,

*od 20-50% większy plon,

*wywiera wpływ na jakość: -100% masa szypułki, -39% dł szypułki, -17% średnica szypułki. - 23 % masa koszyczka - 9% srednica koszyczka oraz intensywna barwa

III Woda:

*w okresie lata (intensywny wzrost) obfite podlewanie,

*w zimie ograniczone,

*częstotliwość zależy od rodzaju podłoza

* zraszanie roślin ( w okresie gdy nie kwitną )

* przy suchym powietrzu plantacje atakowane są przez przędziorki i mszyce

IV Podłoże:

*tradycyjnych- uprawa w tzw ziemi ogrodniczej lub jej mieszankach prowadzona jest na zagonach płaskich lub podwyższonych wałach i parapetach: torf niski, substrat torfowy,

*inertnych- wełna mineralna, gąbka poliuretanowa, wata szklana, keramzyt. Zalety : brak składników pokarmowych nie wchodzą w reakcje chemiczne z pożywką wolne od szkodnikó i patogenów dobre stosunki wodno powietrzne łatwy zbiór i łatwiejsza wymiana uprawy

Przykłady tradycyjnych ziem:

* ziemia piaszczysto- gliniasta + obornik (1:1)

* ziemia kompostowa + darniowa + torf (1:1:1)

* ziemia kompostowa + liściowa + piasek (1:1:1)

* ziemia kompostowa + torf (1:1)

* gliniasta ziemia darniowa (1:1)

*substrat torfowy

* torf niski

* torf niski + kora (1:1)

* kompostowana kora sosnowa

Zalety tradycyjnych:

*niski koszt przygotowania podłoża, możliwość wielokrotnego użytku po odkażeniu i poprawie struktury, niższe koszty produkcji materiału wyjściowego

Wady tradycyjnych : odkazanie podłoża, trudnośc w utrzymaniu optymalnego poziomu Skł pokarmowych zasolenie lub obniżenie odczynu utrudniona ochrona roślin i gorsze wykorzystanie szklarni (odkażenie podłoża)

V Nawożenie:

*optymalna zawartość składników pokarmowych (mg/dm3): -azot 150-300 -fosfor 100-200 -potas 300-500 -wapń 1000-1900 -magnez 80-180

Mikroelementy Cu, Fe, Mo.

Odczyn podłoża:

*w granicach 5,5- 6,o pH (w ziemi lub jej mieszankach )

* w granicach 4,8- 5,5 pH ( w torfie lub mieszankach )

*pH 7,0 lub większym nastepuje zahamowanie wzrostu k, spadek plonu trwałośc i jakość kwiatów oraz chloroza spowodowane brakiem niektórych mikroelementów

* podłoze zbyt kwaśne - chloroza na młodych liściach

Metody uprawy gerbera:

*uprawa na zagonach:

-zagony płaskie- zagony gruntowe, wykonuje się ziemią macierzystą,

-wady- problemy z utrzymaniem właściwej temp, niebezpieczeństwo porażenia patogenem, zakładanie folii na dnie zagonu,

*uprawa na wałach:- lepsze zagony podwyższone. gotowe podłoza np. maty kokosowe

W obu przypadkach ogrzeanie wegetacyjne rury na gł 50 cm osypuje się 5-10 cm żwiru a nastepnie umieszcza się warstwe uprawną

Termin sadzenia:

*można przez cały rok,

*poleca się 2 terminy:

-lato- od końca VI do poł VII otrzymujemy dobry plon jesień-zima okres uprawy rok, rzadziej 2 lata (słabe kwitnienie zimowe)

-wiosna- luty-marzec, uprawa do jesieni lub czerwca następnego roku.

Zabiegi pielęgnacyjne: *dokarmianie, *podlewanie, *usuwanie paków kwiatostanowych, *czyszczenie i prześwietlanie roślin.