Antropomotoryka: nauka o ruchach człowieka, 5 podst. form :biologicznej, fizycznej, mech, chemicznej, społecznej.

Def. motoryczności człowieka : całokształt czynności ruchowych człowieka składa się na nią idea, treść i forma ruchu.

Podział motoryczności człowieka:

Produkcyjna-wytwarzanie dóbr mater., wiąże się z pojęciem pracy. Sportowa – ruchy zabawowe sportowe podnoszące sprawność fizyczna wzmagające jego zdrowie. Wyrazowa- gesty, pozy ciała, taniec.

Czynności samoobsługi - jedzenie, mycie …

Struktura motoryczności :str. potencjalna – predyspozycje i zdolności motoryczne , umiejętności ruchowe ,odzwierciedla zdolności motoryczne/ wewnętrzne.

str. efektywna – sprawność motoryczna fizyczna , stanowi wynik danej czynności ruchowej.

Uzdolnienia ruchowe : Są to właściwości motoryczne człowieka które ujawniają się w procesie kształcenia : szybkość, dokładność, trwałość opanowania wczesnej nieznanych um. ruchowych .Duże znaczenie dydaktyczne, ważny element osiągnięcia wysokiego poziomu sprawności fizycznej, duża korelacja miedzy uzdolnieniami ruchowymi a wynikami w danej dyscyplinie.

Cechy uzdolnień ruchowych :wrodzonych właściwości funkcjonalnych syst. nerwowego, wpływu społecznego, od własnej aktywności .

Typy uzdolnień ruchowych: ujawniają się w procesie kształcenia : szybkość, dokładność i trwałość opanowanych wczesnej nie znanych zdolności, jest 8 typów:1(+++) 2 (++-) 3 (+-+) 4(+--) 5(-++) 6(-+-) 7(--+) 8(---)

Cechy ruchu : Idea - motywy działania,

treść – element najważniejszy danej czynności (bieg, skok, chwyt), forma- opis umiejętności, stosunki czasowo przestrzenne będące wyrazem doskonałości procesów koordynacyjnych w ukł. nerwowym.

Cechy jakościowe ruchu: struktura, rytm, sprzężenie, płynność, dokładność, stałość, zakres, moc, tempo.

Predyspozycje morfologiczno strukturalne: podst. cechy charakteryzujące stan aparatu ruchu oraz te cechy anatomiczne wpływające na efektywność ruchowa osobnika: wysokość ciała, masa ciała, proporcje ciała, masa mięśni, proporcje włókien mięśniowych: włókna szybkościowe i wolnokurczliwe.

Predyspozycje energetyczne: do wytwarzania siły jest potrzebne człowiekowi atp powstający w rożnych procesach biochemicznych zwanych procesami oddychania komórkowego.

Zdolności motoryczne: czynniki genetyczne i środowiskowe dzięki którym możemy wykonywać rożnego rodzaju typy zadań ruchowych .

Zdolności siłowe: ruchy o malej prędkości a znacznej intensywności, maksymalne możliwe do rozwinięcia przez miesień, Momoty sił, beztlenowe podłoże energetyczne (testy dynamometryczne, podciągania).

Predyspozycje zdolności siłowych: wielkość mięśni, liczba jednostek motorycznych mięśnia, proporcja włókien mięśniowych ST i FT, proporcje dźwigni kostnych.

Rodzaje zdolności siłowych: siła statyczna, siła eksplozywna, siła dynamiczna, siła absolutna - wielkość siły rozwijanej przez mięśnie bez względu na ich rozmiary, Siła względna- stosunek siły absolutnej do masy ciała lub masy cala szczupłego.

Zdolności szybkościowe – możliwość organizmu w zakresie przemieszczania całego ciała lub jego części w przestrzeni w jak najkrótszym czasie .

Predyspozycje zdolności szybkościowych: proporcje włókien mięśniowych, czas reakcji

i częstotliwości ruchów , proporcje dźwigni kostnych.

Zdolności wytrzymałościowe: możliwość organizmu w zakresie do wykonywania długotrwałej pracy mięśniowej o określonej intensywności bez oznak zmęczenia predyspozycje: pojemność wyrzutowa płuc, skład ciała, proporcje włókien mięśniowych, poziom hemoglobiny.

Grupy zdolności motorycznych: kondycyjne, koordynacyjne, kompleksowe.

Zdolności koordynacyjne: określają możliwość organizmu do wykonywania dokładnych i precyzyjnych ruchów w rożnych warunkach zewnętrznych. Grupy : zwinność, zdolność orientacji, szybkość reakcji, równowaga, poczucie rytmu, zdolność łączenia ruchu.

Sprawność fizyczna : najczęściej jest to możliwość wykonywania czynności ruchowych wymagających zaangażowania siły, szybkości, wytrzymałości, koordynacji ruchowej, gibkości.

Sprawność ruchowa – zespół nabytych umiejętności będących efektem osobistych doświadczeń oraz odpowiedni stan rozwoju ruchowego umożliwiający wykorzystanie tych umiejętności.

Sprawność ogólna :def. Barańskiego :wysoki poziom rozwoju podstawowych cech motorycznych w stosunku do średnich wartości jego rówieśników.

Elementy czynniki warunkujące spr fiz wg. L.A.Larsona : Czynniki endogenne – uwarunkowania genetyczne.

Czynniki egzogenne: pochodzące ze środowiska zewnętrznego, naturalne i kulturowe.

Ruch cykliczny: chód, bieg, pływanie, cały cykl ruchowy 2 kroki w chodzie

Cykl ruchowy : pełen ruch od przyjętej pozycji wyjściowej poprzez cały przebieg ruchu do uzyskania pozycji końcowej która jest jednocześnie pozycja wyjściową do cyklu ruchowego.

Cykl acykliczny: pozostałe ruchy w których nie powtarzają się cykle ruchowe salto, przeskok przez skrzynie.

Aktywność ruchowa: wysiłek fizyczny czyli praca mięśni szkieletowych wraz z całym zespołem towarzyszących jej czynności zmian w organizmie.

Mielinizacja : proces tworzenia osłonki tłuszczowej wokół włókien nerwowych w mózgu i rdzeniu kręgowym przebiegający w życiu płodowym, jest wskaźnikiem dojrzałości układu nerwowego.

Różnice dymorficzne:kobiety słabsze fizycznie, mniejsza odporność fizyczna, większa gibkość, większa płynność od mężczyzn. Kobiety osiągają wczesnej maksymalne poziomy sprawności fizycznej od chłopców chłopcy później od dziewczyn dojrzewają.

Cechy rozwoju : ilościowe (masa i wymiary ciała, barwa tkanek, ciśnienie krwi, temp ciała, szybkość reakcji, inteligencja, itp.)

Jakościowe- cechy niemierzalne, zliczane jako cechy ilościowe które można zmierzyć.

Zmienność ciągła : dotyczy cech ilościowych, podaje się zakres min i max, zależne są od wielu genów stad nazywane są poligonowymi.

Odziedziczalność :miara statystyczna dotycząca pewnych cech jakie możemy uzyskać podczas narodzin po rodzicach dziadkach czy starszym pokoleniu, wysoki poziom odziedziczalności danej cechy nie wyklucza jej, ani nie oznacza ze ujawni się ona w momencie narodzin.

Metoda badań rodzinnych: polegająca porównaniu podobieństw fenotypowych członków rodzin biologicznych.

Metoda badań bliźniąt : bliźnięta jedno i dwu jajowe, różnice miedzy nimi mogą być wyjaśnione wpływem środowiska lub badaniem płodu błon płodowych , analiza grupy krwi i dna oraz specjalne kwestionariusze.

Okres sensytywny : okres w którym organizm jest bardzo wrażliwy na bodźce ważne dla rozwoju jakiejś funkcji, jeśli minie to nie nauczy się jej w późniejszym okresie(gra na pianinie).

Okres krytyczny : okres w którym dana funkcja musi być ćwiczona i rozwijana ponieważ okres ten minie i organizm nie uzyska w pełni sprawności w danej funkcji (postawa ciała).

Adaptacja : przystosowanie organizmu żywego do życia w nowym dla niego środowisku(nowa szkoła).

Adaptabilność : zdolność do reagowania przystosowawczego Komorek tkanek narządów organizmu na zmiany warunków środowiska wewnętrznego lub zewnętrznego(zmiana pory roku).

Test dzieci w wieku szkolnym : E.Miernik spr fiz R.Trzesniewskiego – od 7-19 lat bieg na 40m(wys. start) lub 60m z niskiego, dla uczniów powyżej 10 lat skok wzwyż, skok w dal z rozbiegu, rzut piłka palantowa 80g, rzut granatem – 500g dla uczniów powyżej 14 lat.

EUROFIT : postawa równoważna na lewej nodze, stukanie w krążki, skon tułowia w przód, skok w dal miejsca, wyciskanie dynamometru, siady z leżenia Tylem, zwis na ramionach ugiętych, bieg wahadłowy 10x5m.