| Przejaw stresu w reakcji fizycznej | Przejaw stresu w emocjach i w mysleniu | ….zachowaniu | …..sprawności intelektualnej |
|---|---|---|---|
-drżenie rąk -wzmożona potliwosc -ból brzucha -szybciej bije serce - nudności - brak apetytu -płytki i krótki oddech -omdlenia - problemy ze snem -nerwowe ruchy -napięcie mięśni |
-lęk - niepokój - brak pewności siebie -agresja -podenerwowanie - złóść - poczucie utraty kontroli -zagubienie -pesymistyczne myslenie - gonitwa mysli -smutek -poczucie żalu |
- histeryczny smiech - płacz -sprzątanie - opryskliwośc - słowotok - nerwowe ruchy - tiki nerwowe - rozbiegany wzrok - jakanie - obgryzanie paznokci - wzmożone chodzenie |
- nie myslimy racjonalnie - pustka w głowie - trudnośc koncentracji i uwagi |
Eustres- dobry stres. Pełni funkcje adaptacyjną
Dystres- zły stres.
Stres to reakcja fizyczna i psychiczna organizmu na bodziec wytrącajacy go z równowagi. To co nas wytrąca z równowagi to stresor.
PODZIAŁ STRESORÓW:
Ze względu na czas oddziaływania
- ostre (krótkotrwałe)
- przewlekłe ( długotrwałe)np. rozpad zwiazku
b) ze względu na charakter stresora
- fizyczne
- psychologiczne
- społeczne
Stresory fizyczne wiąża się z tym, że zagrożone moje życie, z bólem.
Psychologiczne- zaburzona jest samoocena, poczucie wartości i nastrój ( krytyka, kłótnia).
Społeczne- lęk przed odrzuceniem i utata akceptacji krótkotrwałej- lęk w nowej grupie, klasie
Długotrwałej-
Selye- (w/g ) reakcja stresowa to tzw. ogólny zespół adaptacyjny.
I faza alarmowa- walki albo ucieczki. Silny i gwałtowny wzrost odpornosci na stres. Stymulacja układu sympatycznego co jest zwiazane ze wzrostem poziomu adrenaliny we krwi. Podwzgórze produkuje kortyzol- przyspiesza przemianę glukozy w energię, wyostrza zmysły; ma właściwości przeciw zapalne, usprawnia funkcje ………..
II faza odporności- adaptacji. Odpornosc na stres jest bardzo wysoka. Organizm stara się przywrócić stan równowagi mimo ciągle działajacego stresora. Powstrzymuje procesy zwiazane ze wzrostem, u mężczyzn- produkcję testosteronu, u kobiet- miesiączki.
III faza wyczerpania- następuje spadek odporności. Kortyzol niszczy układ odpornosciowy. Gdy jest go za dużo uszkadza komórki struktury mózgu, które są związane z pamięcią. HIPOKAMP
Wpływ na to czy się stresujemy czy nie ma ocena poznawcza sytuacji.
Są dwa etapy oceny poznawczej:
- ocena pierwotna- udzielam odpowiedzi na pytanie” Czy ta sytuacja jest dla mnie zagrożeniem?”
- ocena wtórna- „czy dysponuję dostepnymi środkami, aby skutecznie obronić się przed zagrażajacą sytuacja?”
ŹRÓDŁA STRESU:
Konflikt wewnetrzny- nieprzyjemny stan emocjonalny związany z koniecznoscia dokonania trudnego wyboru.
- konflikt „dążenie- unikanie”- charakteryzuje się dokonaniem wyboru między dwiema mozliwościami, z których i jedna i druga ma swoje pozytywne oraz negatywne strony.
- konflikt „dążenie- dążenie”- dokonujemy wyboru między dwiema możliwościami równie atrakcyjnymi.
- konflikt „unikanie- unikanie”- wybór między dwiema tak samo negatywnymi możliwościami.
b) brak poczucia kontrolii brak przewidywalnosci- dotyczy sytuacji nagłych i takich gdzie nie mamy pewności
SPOSOBY RADZENIA SOBIE ZE STRESEM:
a)radzenie sobie zorientowane na emocjach
- spadek aktywności umysłowej: robię wszystko byle odwrócić uwagę od problemu
- rozładowanie emocji- odstresowanie
- poszukiwanie emocjonalnego wsparcia społecznego
- pozytywna reinterpretacja
- spadek zaangażowania behawioralnego. Skupiam się na własnych uczuciach, myślach i dlatego podejmowane są działania majace na celu modyfikacje emocji.
- stosowanie mechanizmów obronnych: nieświadoma forma obrony siebie przed przerażającą mnie rzeczywistoscią, wspomnieniami, myślami.
1. zaprzeczenie- przejawia się lukami w pamieci albo brakiem zapewnienia sytuacji , wartości sytuacji
2. prejekcja- polega na obwinianiu innych za własne niepowodzenia, trudności i błędy.
3. wyparcie- polega na przeniesieniu do świadomosci przerażajacych mysli, wspomnień
4. reakcja upozorowana- podkreślanie przeciwstawnych uczuć
5. racjonalizowanie- polega na dobieraniu logicznych wytłumaczen w celu uniknięcia konfrontacji z problemem. „technika słodkich cytryn i kwasnych winogron”
6. przeniesienie- przenoszenie uczuć na inne osoby i obiekty, względem których nie są one adekwatne.
b) zorientowane na problemie
podejmuję konkretne działanie i jestem anstawiona zadaniowo, aby skutecznie bronić się przed zagrażajacą sytuacją
Aktywne radzenie sobie
Poszukiwanie instrumentalnego wsparcia społecznego
Powstrzymanie konkurencyjnych aktywnosci
Pohamowanie aktywnosci
Zaplanowanie działania
????????????
c)Radzenie sobie na problemie poznawczym czyli mentalnie, umysłowo
1. wizualizacja
2. relaksacja- decyduję się na działanie mimo tego, że wywołuje stres
3.głośne myślenie
CZYNNIKI WPŁYWAJACE NA WYBÓR OKREŚLONEJ STRATEGII RADZENIA SOBIE ZE STRESEM:
Siła stresu
Umiejętnosci
Poczucie własnej wartości
Optymizm
Poczucie kontroli
CHOROBY WYWOŁYWANE PRZEZ STRES (pośrednio):
Nerwice, wrzody żaołądka, choroby skóry, choroby nowotworowe, choroby układu krążenia, osteoporoza, depresja
CHOROBY NOWOTWOROWE
-spadek odporności( obnizenie poziomu kortyzolu)
-natural killers, uszkadza komórki ukł. Odropnościowego. Rozpoznanie i niszczeni ekomórek nowotworowych
-zadziałanie stresora fizycznego, kiedy zostaje uszkodzony nasz organizm. Rozbudowana siec naczyń włosowatych jesli w organiźmie znajduje się już guz, reakcja stresowa umożliwia jego rozrost, dostarczając w to miejsce większa ilość krwi
OSOBOWOŚCI
Typ osobowości „C”:
-osoba predysponująca do chorób nowotworowych czyli
Uległośc
Nieumiejętność wyrażania negatywnych emocji= gniewu
Tendencja do poświęcania się dla innych
Tendencja do pielegnowania przez lata krzywd i urazów
Radzenie sobie przez racjonalizowanie
Bezradność w obliczu wyzwań
CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA POŚREDNIO WYWOŁANE PRZEZ STRES:
Miażdżyca, wysoki poziom adrenaliny, arytmia, migotanie przedsionków, niedotlenienie mięśnia sercowego, nadciśnienie.
Typ osobowości „A” ( wzór zachowania „A”)
Szybkośc działania
Przesadna ambicja związana z potrzebą osiągnięć i współzawodnictwa
Tendencja do dominacji i sprawowania kontroli
Niecierpliwość
Przejmowanie się tym, czym nie trzeba ( „zamartwianie się na zapas”)
Nadmierna odpowiedzialność za inne osoby
Branie wszystkiego do siebie
Agresja, która jest tłumiona
Osobowość „immunologicznie silna” 7 cech:
-Wrażliwość na sygnały zewnętrzne
- budowanie związków opartych na miłości
- zdrowe pomaganie
- złożoność „ja” porównanie osoby, która angażuje się tylko w pracę”
20.11.2009
T: NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ
Etapy przystosowania się do niepełnosprawności wg Nancy Kerr ‘ Psychologia podr. Akademicki” Jan Strella.
1)szok- zaprzeczenie, wypacie. Osoba nie jest do końca swiadoma swojej niepełnosprawnosci
2)oczekiwanie poprawy- osoba uświadamia sobie swój stan, położenie, ale traktuje je jako przejsciowe. Złośc, irytacja- brak poprawy, oczekiwanych rezultatów, szuka pomocy u kogos innego. Całą poprawa jest oparta na sygnałach z organizmu świadczących o poprawie.
3)etap lamentu- rezygnacja załamanie- stany depresyjne, co wiąże się z próbami samobójczymi, cierpienie, apatia.
4)etap obrony zdrowej- niepełnosprawnośc jest postrzegana jako cos co można pokonac, odkrywają nowe pasje, nowe aktywnosci w zyciu, dzięki czemu ono znowu nabiera sensu.
5)obrona neurotyczna= obrona „B”. Wmawianie, ze nie ma barier. Gdy niepełnosprawnemu się to nie uda znowu wpadnie w depresje.
6)przystosowania- taka jestem i taka siebie akceptuje.
11.12.2009
T: PROCES POWTÓRNEJ SOCJALIZACJI.
| Alienacja społeczna- pogorszenei się jakosciowej relacji z otoczeniem | Alienacja osobista- z własnym ciałem |
|---|---|
-brak akceptacji własnego ciała - dyskomfort -podświadome odrzucanie części ciała, która jest zdeformowana -złośc, smutek - niechęć, wstręt do tej części ciała -niesprawność seksualna- gdy nie możemy alienacja się poglębia, wiąze się to z utrata własnej atrakcyjności -poczucie braku akceptacji ze strony otoczenia -społeczeństwo mnie nie rozumie, poczucie odrzucenia na margines społeczny, prześladowanie -osobowośc wpływa na jakosc oceny swego ciała po wypadku - widocznosc defektu -rodzaj niepełnosprawnosci i jego ograniczenie ma znaczenie |
Radzenie sobie z taką sytuacją ułatwiają: optymizm, doświadczenie życiowe, plastycznosc psychiczna- umiejetnośc psychicznego dostosowania się do sytuacji, płeć-kobietom jest trudniej, gdy mówimy o atrakcyjnosći, wiek, patrzenie na przeszłosc i przyszłośc, wielość zainteresowań.18.12. 2009.
Werbalna- słowna
Niewerbalna- bezsłowna, przez gesty ( gestykulacja), mimika twarzy- pokazuje emocje: radość, smutek, złośc, strach, zdziwienie, wstręt), kontakt wzrokowy, ton głosu, postawa ( otwarta, zamknięta), niespokojnosc ruchów, wyglad wpływa na wrażenie.
Jednokierunkowa- w której nie są zadawane pytania i nei ma informacji zwrotnej, aby się upewnić czy komunikat został własciwie zrozumiany.
Dwukierunkowa- w której zadawane są pytania, jest informacja zwrotna, można się upewnić czy komunikat został zrozumiany.
Znaczenie w tym odbieraniu ma : (utrudnia)
- nastawienie
-czynniki zakłócające: hałas, głosna muzyka
-stosowanie specjalistycznego jezyka
-kwestia wieku
-kwestia płci
- wykształcenie
-regionalizm
-skróty myślowe
-język
-różnice kulturowe, religijne
-pochodzenie społeczne
-zapach
-wady wymowy
-jąkanie
BARIERY SPOŁECZNE:
PORÓWNYWANIE- polega na tym, że nie skupiamy się na przekazywanej treści, bo jesteśmy zajęci ocenianiem czy dorównujemy rozmówcy.
DOMYŚLANIE SIĘ
FILTROWANIE
OSĄDZANIE- krytykowanie, obrażanie, przypisywanie etykiet, ocenianie
SKOJAZRENIA- ktoś o czymś opowiada, u nas uruchamia się nasze skojarzenia. Odpływanie myślami.
UTOŻSAMIANIE SIĘ- cokolwiek mówi rozmówca, my mu przerywamy i mówimy o swoich sprawach podobnych do jego
RADZENIE – zastanawianie się nad radą
SPRZECIWIANIE- gdy jesteśmy, nastawione na sprzeczkę. Cokolwiek ktos nie powie szukamy dziury w całym.
PRZEKONANIE O SWOJEJ RACJI- podnoszenie głosu, wywlekanie dawnych sporów na wierzch, byle udowodnić o swojej racji.
ZMIANA TORU- nagła zmiana tematu, gdy ktoś nudzi, temat jest niewygodny itd.
ZJEDNYWANIE- tak naprawdę nie słucham tylko udaję, żeby się przypodobać
DECYDOWANIE ZA INNYCH- rozkazywanie, grożenie, moralizowanie i nadmierne, niewłaściwe wypytywanie „ idź, przynieś, zrób to…” „musisz”.
Duże kwantyfikatory utrudniają komunikację „ nigdy, zawsze, ciągle”. Stosowanie komunikatów typu „TY”- oceniamy osobę, a nie jej zachowanie.
Komunikaty typu „JA”- odpowiedź na „TY”. Część odpowiedzialności za zaistniałą sytuację bierzemy na siebie.