EMOCJE
EMOCJA - jest to wrażenie naszego stosunku wobec:
innych ludzi,
sytuacji i przedmiotów,
siebie.
• KOMPONENTY (SKŁADNIKI) EMOCJI:
Intensywność emocji - składnik natężeniowy, pobudzający. Związana jest z oceną siły działającego na nas bodźca. Uaktywnia 4 układy:
autonomiczny układ nerwowy - pobudzenie AUN powoduje następujące zmiany w:
układzie oddechowym,
układzie krążenia,
układzie trawiennym.
W wyniku tych zmian pojawiają się objawy, które można zaobserwować:
czerwienienie - blednięcie,
potliwość,
zmiany w reakcjach źrenic,
biegunki, wymioty,
układ mięśniowo - ruchowy - pobudzenie UM-R powoduje:
niepokój ruchowy (wzrost ogólnej ruchliwości),
napięcie mięśniowe.
W przypadku UM-R mamy 2 warianty:
gdy pobudzenie UM-R jest na poziomie umiarkowanym lub wysokim wówczas pojawiają się następujące reakcji:
drżenie kończyn,
drżenie głosu,
wzmożone napięciemięśniowe,
gdy pobudzenie UM-R jest bardzo wysokie wówczas pojawia się REAKCJA PARADOKSALNA - silny bodziec => słaba reakcja (lub jej brak):
utrata głosu,
ogólna bezwładność,
uginanie się nóg,
oś przysadka - nadnercze - pobudzenie tej osi powoduje:
zmianę w wydzielaniu gruczołów dokrewnych,
następuje wzrost natężenia adrenaliny, noradrenaliny (pojawia się reakcja walcz - unikaj; > IQ - UCIEKAJ)
ośrodkowy układ nerwowy - pobudzenie OUN powoduje:
zmianę w czynności bioelektrycznej mózgu (EEG),
pojawiają się zmiany w procesach skojarzeniowych (toku myślenia)
W przypadku OUN mamy 2 warianty:
gdy pobudzenie OUN jest umiarkowane bądź wysokie wówczas następuje przyspieszenie toku myślenia - natłok myśli,
gdy pobudzenie jest bardzo wysokie wówczas pojawia się - pustka w głowie.
Znak emocji - składnik afektywny:
AFEKT - jest to zewnętrzny wyraz emocji.
Wyróżniamy emocji:
pozytywne - przyjemne, dodatnie - jeśli przeżywamy emocje pozytywne to dążymy do ich podtrzymania,
negatywne - przykre, ujemne - jeśli przeżywamy emocje negatywne unikamy bodźca bądź minimalizujemy kontakt.
Treść emocji - składnik treściowy:
TREŚĆ EMOCJI - składnik treściowy, informuje nas o tym jak zaadresowany jest dany bodziec. Emocje różne pod względem treści wywołują różne reakcje emocjonalne.
Reakcje emocjonalne mogą być:
czynnościowo ukierunkowane - atak => unikanie, zbliżanie i badanie przedmiotów,
zachowań ekspresyjnych - EKSPRESJA EMOCJONALNA:
werbalna,
niewerbalna.
• RODZAJE EMOCJI:
Podział emocji ze względu na czas ich trwania i natężenia:
afekty - krótkotrwałe i silne,
nastroje - długotrwałe i słabe,
namiętności - długotrwałe i silne.
Podział emocji ze względu na udział procesów nerwowych:
steniczne - czynne z przewagą procesu pobudzenia,
asteniczne - bierne z przewagą procesu hamowania (zadowolenie z nauki - szału nie ma).
• INTELIGENCJA EMOCJONALNA (IE) - twórca Goleman
Uważa on, że 20% zadowolenia z życia i sukcesów jest związana z ilorazem inteligencji (INTELEKT). Natomiast pozostałe 80% związane jest z IE. Na IE składają się talenty:
zdolność do (wewnętrznego) motywowania się, dążenie do celu mimo niepowodzeń,
umiejętność kontrolowania własnych potrzeb,
optymistyczne patrzenie w przeszłość,
umiejętność regulowania nastroju,
zdolność do empatii,
nie poddawanie się zmartwieniom.
IE to nic innego jak umiejętność kontrolowania własnymi emocjami.