SCHISTOSOMA SPP. – SCHISTOSOMOZA

Schistosoma haematobium - Występowanie: Afryka, Bliski Wschód, ogniskowo w Indiach, Europa: w Portugalii, Żywiciel: tylko człowiek, Lokalizacja: żyły pęcherza moczowego i miednicy mniejszej

Żywiciel pośredni: ślimaki z rodzaju Bulinus

Schistosoma masoni - Występowanie: Afryka, Madagaskar, Półwysep Arabski, wyspy Morza Karaibskiego, Ameryka Południowa. Żywiciel : człowiek, pawian, koczkodan, szczur, opos itp. Lokalizacja: żyły jelita grubego (żyła krezkowa dolna)

Żywiciel pośredni: ślimaki z rodzaju Australorbis (w Afryce) i Tropicorbis (w Ameryce Południowej

Schistosoma japonicum - Występowanie: Daleki Wschód. Żywiciel: człowiek oraz liczne ssaki (pies, kot, świnia, bydło małpy itp.) Lokalizacja: sploty żyły krezkowej górnej

Żywiciel pośredni: ślimaki z rodzaju Oncomelania

SCHISTOSOMOZA

S. hematobium:

• Faza skórna

• Faza toksyczno-alergiczna

• Faza traumatyczna

• Zatory w żyłach, hepatosplenomegalia

S. mansoni, S. japonicum:

• Jak w S. hematobium +

• Ostrzejsze biegunki, owrzodzenia jelita cienkiego i grubego

Wykrywanie

• Poszukiwanie jaj w moczu, kale lub biopsji

• Testy serologiczne

ZWALCZANIE

Profilaktyka – zwalczanie żywicieli pośrednich, oświata zdrowotna.

Leczenie: prazykwantel, niklozamid,

FILARIE

WUCHERERIA BANCROFTI - wuszererioza

WYSTĘPOWANIE

Pasożytuje u człowieka w naczyniach krwionośnych i węzłach chłonnych oraz narządach jamy brzusznej, rzadziej w komorze przedniej oka i górnej powiece.

Występuje w krajach tropikalnych Ameryki Płd. i Śr, Afryki, płd-wsch Azji, północnej Australii. Sporadycznie występuje w Europie (Hiszpania, Węgry, była Jugosławia).

• Żywiciel ostateczny: Człowiek

• Żywiciel pośredni: Komary z rodzaju Culex, Aedes, Anopheles, Mansonia

• Lokalizacja w żywicielu ostatecznym: Węzły chłonne, naczynia krwionośne, narządy jamy brzusznej

• Zarażenie: Larwy aktywnie wydostają się z narządów gębowych komara i wnikają do naczyń krwionośnych człowieka podczas ssania krwi

CHOROBOTWÓRCZOŚĆ

Wuszererioza - podwyższona temperatura, powiększenie węzłów chłonnych, obrzęki limfatyczne- słoniowacizna kończyn, moszny, warg sromowych, prącia i sutków

WYKRYWANIE

Mikrofilarie najłatwiej znajduje się w grubym rozmazie krwi obwodowej pobranej między godziną 23ºº a 1ºº. Za pomocą biopsji zmienionego węzła chłonnego można wykryć dorosłe nicienie. We wczesnym lub późnym okresie inwazji pomocne są odczyny serologiczne.

ZWALCZANIE

• Ochrona przed komarami,

• Leczenie – dietylkarbamazyna (pochodna piperazyny)

BRUGIA MALAYI – brugioza

WYSTĘPOWANIE

Pasożyt naczyń krwionośnych i węzłów chłonnych, głównie kończyn ludzi, małp i kotów w południowo-wschodniej Azji i na wyspach Pacyfiku

MANSONELLA OZZARDI - MANSONELLOZA

WYSTĘPOWANIE

Dojrzałe nicienie pasożytują w jamie opłucnej i otrzewnej, w krezce, tkance tłuszczowej i naczyniach chłonnych człowieka w krajach tropikalnych Ameryki Południowej i Środkowej.

Brak rytmu dobowego pojawiania się we krwi. Rozwój larwy inwazyjnej następuje w muchówkach z rodzaju Culicoides, Aedes i Anopheles.

CHOROBOTWÓRCZOŚĆ

Może przebiegać z uporczywymi bólami głowy, powiększeniem i bolesnością węzłów chłonnych, uczuciem wyczerpania, bezsennością, pokrzywką, świądem skóry. Też bezobjawowo.

LOA LOA - loaza

WYSTĘPOWANIE

Nicień pasożytujący w tkance podskórnej człowieka w krajach tropikalnych Afryki środkowej i zachodniej

Mikrofilarie pojawiają się we krwi obwodowej w dzień.

Żywicielem pośrednim są samice ślepaków z rodzaju Chrysops

CHOROBOTWÓRCZOŚĆ

Loaza przebiega w postaci pojawiających się, najczęściej w okolicy stawów, ograniczonych, bolesnych obrzęków podskórnych, zanikających po kilku dniach i występujących ponownie w innym miejscu.

Na skórze zmiany wypryskowe i rumieniowate. Wędrówka pod spojówką oka – ból, świąd, łzawienie. Szczególnie niebezpieczne umiejscowienie pasożyta w krtani i oun.

WYKRYWANIE

Mikrofilarie wykrywa się we krwi (najlepiej między godziną 14). W diagnostyce pomocne są testy serologiczne.

ZWALCZANIE

Zwalczanie ślepaków; leczenie: dietylkarbamazyna.

Onchocerca volvulus – onchocerkoza, ślepota rzeczna

WYSTĘPOWANIE

Pasożyt tkanki podskórnej człowieka w równikowej Afryki i w północnych krajach Ameryki Południowej.

ROZWÓJ

Żywicielem pośrednim są meszki (Simulium damnosum).

Zarażenie człowieka w trakcie kłucia skóry człowieka.

Dojrzałe nicienie mogą migrować pod skórą.

Mikrofilarie nie dostają się prawie nigdy do krwi

CHOROBOTWÓRCZOŚĆ

Onchocerkoza rozpoczyna się objawami zapalenia skóry ze swędzącymi zmianami wypryskowymi, ulegającymi zakażeniom bakteryjnym. Niekiedy guzy podskórne wywoływane przez formy dorosłe.

Mikrofilarie migrują w skórze i tkance podskórnej całego ciała, szczególnie niebezpieczna lokalizacja w gałce ocznej (światłowstręt prowadzący do ślepoty).

WYKRYWANIE

• Mikrofilarie można znaleźć w wycinkach pobranych z powierzchniowych warstw skóry z okolicy guzów, z łydki, pośladka lub łopatki; obecne są także w krwi wyciśniętej ze skóry po wycięciu skrawka.

• Mikrofilarie w rogówce lub przedniej komorze oka – badanie okulistyczne

• Odczyny serologiczne

ZWALCZANIE

Ochrona przed meszkami.

Leczenie – dietylkarbamazyna, mebendazol.

Również chirurgiczne usunięcie guzków

Onchocerca volvulus – onchocerkoza, ślepota rzeczna

WYSTĘPOWANIE

Pasożyt tkanki podskórnej człowieka w równikowej Afryki i w północnych krajach Ameryki Południowej.

Ocenia się, że kilkanaście-kilkadziesiąt milionów ludzi zarażonych jest tym nicieniem

ROZWÓJ

Żywicielem pośrednim są meszki (Simulium damnosum).

Zarażenie człowieka w trakcie kłucia skóry człowieka.

Dojrzałe nicienie mogą migrować pod skórą.

Mikrofilarie nie dostają się prawie nigdy do krwi

Dorosłe postacie (obu płci) lokalizują się w guzach w podskórnej tkance łącznej. Mikrofilarie umiejscawiają się blisko osob. dorosłych w skórze

CHOROBOTWÓRCZOŚĆ

Onchocerkoza rozpoczyna się objawami zapalenia skóry ze swędzącymi zmianami wypryskowymi, ulegającymi zakażeniom bakteryjnym. Niekiedy guzy podskórne wywoływane przez formy dorosłe.

Mikrofilarie migrują w skórze i tkance podskórnej całego ciała, szczególnie niebezpieczna lokalizacja w gałce ocznej (światłowstręt prowadzący do ślepoty).

WYKRYWANIE

• Mikrofilarie można znaleźć w wycinkach pobranych z powierzchniowych warstw skóry z okolicy guzów, z łydki, pośladka lub łopatki; obecne są także w krwi wyciśniętej ze skóry po wycięciu skrawka.

• Mikrofilarie w rogówce lub przedniej komorze oka – badanie okulistyczne

• Odczyny serologiczne

ZWALCZANIE

Ochrona przed meszkami.

Leczenie – dietylkarbamazyna, mebendazol.

Również chirurgiczne usunięcie guzków