Witamina K (naftochinon, witamina koagulujaca)

Reprezentowana przez kilka związków:

K₁-fitomenadion (fylloquinon)

K₂-farnoquinon

K₃-menadion

Źródła:

Może być wytwarzana przez florę bakteryjną w jelitach, dlatego po antybiotykoterapii powinno się pamiętać o zwiększonej dostawie tej witaminy w pokarmach .

W zielonych warzywach, lucernie, ziemniakach, jajach, wątrobie, oleju sojowym

Funkcja:

-rola w wytwarzaniu protrombiny i innych czynników krzepliwości- witamina K uczynnia karboksylazę, która karboksyluje reszty glutaminowe protrombiny

-działanie przeciwkrwotoczne -zwiększa krzepliwośc krwi

Czynniki sprzyjające niedoborowi

U człowieka i drobiu ilość witaminy K syntetyzowanej w wątrobie jest niewystarczająca aby pokryć zapotrzebowanie organizmu .Niedobór może także występować u niemowląt gdyż młody organizm nie jest w stanie od razu wytworzyć w przewodzie pokarmowym odpowiedniej ilości bakterii potrzebnych do jej powstania

Przedłużone stosowanie antybiotyków lub sulfonamidów po antybiotykoterapii powinno się pamiętać o zwiększonej dostawie tej witaminy

zjełczałe tłuszcze, nadużywanie środków przeciwbólowych, salicylanów, niszczy witaminę K utrudniając jej wchłanianie lub prowadząc do przedwczesnego jej wydalania z organizmu

-przeterminowane pasze przemysłowe, spleśniałe siano, trawy i koniczyny (zawierają dikumarol-związek antagonistyczny wobec witaminy K)

-rośliny takie jak tonka wonna, turówka wonna, nostrzyk lekarski (również zawierają dikumarol)

-upośledzenie wchłaniania, uszkodzenia wątroby, zatrucia antagonistami (dikumarol, warfaryna)

Skutki niedoboru

-obniżenie poziomu trombiny, krzepliwości krwi

-krwawienie z ran, nosa, jelit, układu moczowego- wydłużony czas krzepnięcia krwi

-problemy z gojeniem się ran

- u drobiu w chowie przemysłowym- liczne wybroczyny i wysięk surowiczy

Skutki nadmiaru:

Nie jest toksyczna ale w dużych dawkach powoduje żółtaczkę i uszkodzenie mózgu u niemowląt

niedokrwistość