Anatomiczne, fizjologiczne i środowiskowe przyczyny powstawania wad postawy ciała.
Wadą postawy nazywamy „ zmianę w wyprostowanej swobodnej pozycji ciała, zdecydowanie różniącą się od ukształtowań typowych dla danej płci, wieku budowy konstytucjonalnej i rasy.”
Prawidłowa postawa ciała to układ jego poszczególnych elementów zapewniający najlepszą jego stabilność , pracę narządów wewnętrznych, wydolność statyczno – dynamiczną przy najmniejszym obciążeniu organizmu dla zapewnienia tych warunków
Prawidłowa postawa charakteryzuje się następującymi cechami:
Proste ustawienie głowy
Dobrze wysklepiona klatka piersiowa
Fizjologiczne wygięcie kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej (lordoza, kifoza), oraz prosty kręgosłup w płaszczyźnie czołowej
Prawidłowo podparta miednica na głowach kości udowej
Proste kończyny dolne i prawidłowo wysklepiona stopa
Przyczyny powstawania wad postawy ciała
Czynniki środowiskowe: siedzący tryb życia, ograniczenie aktywności ruchowej, złe warunki bytowe i higieniczne, niedożywienie, przemęczenie, brak snu, nie właściwe obuwie i ubiór, nie odpowiednie noszenie teczki z książkami, nie dostosowanie do warunków fizycznych dziecka ławki szkolnej i oświetlenia.
Czynniki fizjologiczne: przyswajanie nie prawidłowego nawyku postawy i brak kontroli nad nią co w konsekwencji prowadzi do osłabienia pewnych grup mięśniowych. U podstawy tego rodzaju wad postawy często leżą zaburzenia czucia głębokiego, krótkowzroczność i inne wady wzroku. Wpływ mają również różne zaburzenia psychiczne i emocjonalne np. zmartwienie, lękliwość czy nadmierna nerwowość. Jeśli nieprawidłowości występują w wadach postawy są jeszcze utrwalone to dość sprawnie poddają się leczeniu usprawniającemu. Przy zaniedbaniach dochodzi do ich utrwalenia się. Dlatego należy im zapobiegać a jeżeli już zaistnieją skutecznie korygować.
Czynniki morfologiczne: zaburzenia napięcia mięśni powstałe na skutek różnych przyczyn ( choroby, przemęczenia). Czasami mała przyczyna zaburzająca równowagę statyczno-dynamiczną organizmu powoduje zaburzenie całej mechaniki postawy.
Podział wad postawy ciała
Wady wrodzone- do tej grupy należą przypadki z odchyleniami prawidłowej budowy ciała w następstwie czynników, które działały w okresie płodowym. Niektóre z nich są przekazywane dziedzicznie. Do rozwoju innych doszło na skutek zaburzonego wydzielania wewnątrzmacicznego. Bezpośredniej przyczyny wad należy upatrywać w czynnikach toksycznych( zatrucia, choroby infekcyjne matki) lub mechaniczne, które działałyby w różnych okresach życia płodowego. Do wad wrodzonych należą:
Wady wrodzone klatki piersiowej i kręgosłupa np. : klatka piersiowa lejkowata, klatka piersiowa kurza, dodatkowe kręgi, dodatkowe żebra , zrosty kręgów
Wady wrodzone w obrębie kończyn dolnych i stóp np. : wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego, asymetria długości kończyn, wady stóp
Wady wrodzone mięśni np. : wrodzona anatomia mięśniowa, postępujący zanik mięśni.
2) Wady nabyte-mogą być wywołane przebytymi chorobami i dzielą się na:
Wady nabyte rozwojowe- powstają najczęściej w wyniku następujących chorób: krzywicy, gruźlicy i choroby Scheuermanna.
Wady nabyte nawykowe- powstają w wyniku działania na organizm różnorodnych czynników o charakterze środowiskowym, fizjologicznym i morfologicznym.