Ćwiczenie VI

KWASY TŁUSZCZOWE. LIPIDY PROSTE. LIPIDY ZŁOŻONE.

LIPIDY

Proste:

-tłuszcze właściwe to estry wyższych kwasów tłuszczowych i glicerolu np. smalec

-woski: estry WKT i długołańcuchowych, jednohydroksylowych alkoholi. Produkowany przez rośliny i pszczoły. Chroni rośliny przed nadmiernym lub niedoborem wody, promieniowaniem UV itd. W kosmetyce stosowana jest w celu zapobiegania wysuszaniu skóry

Złożone:

-fosfolipidy – lipidy + fosfor

-glikolipidy – lipidy + cukry

Lipoproteidy; lipidy + białka

Inne; sulfolipidy, aminolipidy

Prekursory: WKT, glicerol, alkohole i aldehydy tłuszczowe, cholesterol, sole żółciowe, ciała ketonowe, witaminy nierozpuszczalne w tłuszczach (A,D,E,K)

WKT(wyższe kwasy tłuszczowe) dzielą się na nasycone i nienasycone

A.Nasycone

a)kwas palmitynowy

C15H31COOH

b)kwas stearynowy

C17H35COOOH

Te kwasy są najbardziej rozpowszechnionymi WKT nasyconymi w tłuszczach roślinnych i zwierzęcych

B.Nienasycone – przynajmniej jedno podwójne lub potrójne wiązanie

a)kwas oleinowy C17H33COOH 1819 OMEGA-9

Najbardziej rozpowszechniony WKT nienasycony w tłuszczach naturalny

b)kwas linolowy C17H31COOH 1829, 12 OMEGA – 6

wsypępuja w olejach: słonecznikowym, kukurydzianym, lnianym, arachidowym , sojowym

c)kwas linolenowy C17H29COOH 183 9,12,15 omega-3

d)kwas arachidowy C19H31COOH 204 5,8,11,14 omega – 6

występuje w oleju arachidowym, w organizmie przekształcany do substancji prozapalnych. Reakcję tą hamuje aspiryna

Glikolipidy − organiczne związki chemiczne, których cząsteczki zbudowane są z części lipidowej (sfingozyny lub kwasów tłuszczowych) do której przyłączone są fragmenty cukrowe najczęściej galaktoza lub glukoza. Glikolipidy są ważnym składnikiem błon komórkowych.

Fosfolipidy to lipidy, w których skład wchodzą: gliceryna, kwasy tłuszczowe, kwas fosforowy związany z zasadą azotową, np. choliną.
Fosfolipidy stanowią istotny składnik budowy błony komórkowej. Fosforylacja lipidów do fosforylowanego kwasu tłuszczowego jest też początkiem ich aktywacji biologicznej, po której następuje dekarboksylacja i dehydrogenacja, które są kolejnymi etapami procesu spalania tłuszczów w żywych organizmach. Występują obficie szczególnie w: tkance nerwowej, wątrobie i krwi.

Funkcja Lipidów:

-budulcowa

-energetyczna

-amortyzująca

-odżywcza

-zapasowa

-pełni funkcje rozpuszczalnika

Wśród tłuszczów właściwych wyróżniamy tłuszcze roślinne i zwierzęce. Tłuszcze zwierzęce (z wyjątkiem tranu rybiego) mają konsystencję stałą, a tłuszcze roślinne (z wyjątkiem masła kakaowego) – płynną. Stan skupienia tłuszczu zależy od zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych, np. tłuszcze roślinne zawierają do 80% nienasyconych kwasów tłuszczowych.