RYNEK WALUTOWY

KURSY WALUTOWE

Pojęcia

Krajowe środki płatnicze – pieniądze, które są prawnym środkiem płatniczym (waluta polska) oraz pełniące funkcję płatniczą weksle, czeki, czeki podróżnicze, akredytywy, polecenia wypłat, przekazy i inne dokumenty bankowe i finansowe płatne w walucie polskiej.

Zagraniczne środki płatnicze:

Waluty obce – pieniądze będące prawnym środkiem płatniczym w innych krajach oraz międzynarodowe jednostki rozrachunkowe:

- wymienialne (uznane za takie przez prezesa NBP),

- inne waluty obce;

Dewizy – pełniące funkcję płatniczą weksle, czeki, czeki podróżnicze, akredytywy, polecenia wypłat, przekazy i inne dokumenty bankowe i finansowe płatne w walutach obcych.

Wartość dewizowa obejmuje:

- zagraniczne środki płatnicze,

- złoto, platynę w stanie nie przerobionym (w postaci sztab, monet), półfabrykaty (z wyjątkiem stosowanych w technice dentystycznej) oraz wyroby ze złota i platyny zazwyczaj nie wytwarzane z tych kruszców,

- papiery wartościowe wystawione w walutach obcych (nie będące środkami płatniczymi).

Kurs walutowy

cena jednej waluty wyrażona w drugiej walucie

Funkcje

- informacyjna - kurs waluty dostarcza bezpłatnej informacji osobom fizycznym i prawnym o cenie walut obcych

- cenotwórcza - polega na przenoszeniu, poprzez kurs waluty, zagranicznego układu cen na krajowy wraz ze wszystkimi wynikającymi stąd konsekwencjami dla gospodarki krajowej;

- funkcja ta występuje przy istnieniu wymienialności walut i może być ograniczana przez system ceł, opłat itp.

Kursy walutowe standardowo podawane są użytkownikom rynku z punktu widzenia tzw. kreatora rynku

- Kreator rynku

- Użytkownik

Fakt ten ma bardzo istotny wpływ na sposób i umiejętność czytania kursów walutowych

- Przykład: jeśli idę kupić USD w kantorze na jaki kurs powinienem spojrzeć?

Kupna PLN

Sprzedaży PLN

Kupna USD

Sprzedaży USD?

- Dla walut kwotowanych w stosunku do PLN w wielu przypadkach można polegać na „intuicji”

EUR/PLN

USD/PLN

CHF/PLN

SEK/PLN

Waluta bazowa i kwotowana

Walutą bazową jest pierwsza waluta w kwotowaniu, natomiast druga jest walutą kwotowaną (zmienną).

Dla kwotowania:

- EUR/USD – EUR jest walutą bazową, a USD walutą kwotowaną.

- PLN/USD – PLN jest walutą bazową, a USD walutą kwotowaną.

Kurs walutowy informuje, za ile kreator jest skłonny kupić lub sprzedać walutę bazową za walutę kwotowaną.

Przykład:

- Kwotowanie dla USD/PLN:

3,9260 – 3,9275

3,9260 / 75

BID / OFFER

3,9260

3,9275

Rodzaje kwotowań

Kwotowanie bezpośrednie	Kwotowanie pośrednie
wyrażenie w danym kraju waluty obcej w jednostkach monetarnych waluty krajowej, np. USD/PLN w Polsce	wyrażenie w danym kraju waluty krajowej w jednostkach monetarnych waluty obcej, np. PLN/USD w Polsce

Marża i spread – schemat

Spread - różnica między kursem BID i OFFER.

Marża - wielkość, jaką bank dodaje kursu sprzedaży i odejmuje od kursu kupna waluty na rynku międzybankowym.

Przykład 1.

Kurs międzybankowy wynosi: USD/PLN: BID – 3,1380, OFFER – 3,2216

Bank kwotuje dla klientów: USD/PLN 3,1370 – 3,226

Jeżeli sytuacja na rynku jest spokojna, to spread jest „wąski”. Łatwiej jest określić wartość waluty. Im sytuacja jest trudniejsza do rozpoznania i im mniej uczestników, tym różna pomiędzy ceną kupna i sprzedaży jest większa.

dewaluacja

- polega na skokowym (urzędowym) obniżeniu kursu waluty krajowej wobec walut obcych,

- możliwa w warunkach stałych kursów walutowych

- płaci się wówczas więcej jednostek waluty krajowej za jednostkę waluty obcej

rewaluacja

- oznacza skokowe (urzędowe) podwyższenie kursu waluty krajowej w stosunku do walut obcych;

- możliwa w warunkach stałych kursów walutowych

- płaci się wówczas mniej jednostek waluty krajowej za walutę obcą

Aprecjacja i deprecjacja są zjawiskami rynkowymi

Wpływ zmian kursów walut na bilans handlowy i płatniczy, inflację, obroty kapitałowe

- w wyniku dewaluacji waluty eksport z kraju, który jej dokonał, staje się tańszy, a import droższy

- w wyniku dewaluacji rosną ceny towarów importowanych i pośrednio ceny towarów krajowych wytwarzanych na rynek wewnętrzny, dlatego po dewaluacji następować może zbliżony do stopnia dewaluacji wzrost cen krajowych

przykład:

- „kurs złotego "obniżono” z poziomu 1$ = 2,80 zł do 1 $ = 3 zł

- import:

- przed dewaluacją polskie przedsiębiorstwo importowało towary wartości 100 $, zatem cena transakcyjna wynosiła 100 $ x 2,8 zł = 280 zł

- po dewaluacji złotego cena transakcyjna w imporcie wzrosła do 100 $ x 3 zł = 300 zł

- eksport:

- przed dewaluacją polskie przedsiębiorstwo eksportuje towar o wartości 280 zł, zatem cena dewizowa w eksporcie wyniesie 280 zł : 2,8 zł = 100 $

- po dewaluacji złotego cena dewizowa w eksporcie wyniesie 280 zł : 3 zł = 93,3 $

Podział kursów walutowych

Czas funkcjonowania	Liczebność
- kurs płynny (elastyczny) - kurs stały Krótkookresowy (pełzający) - kurs stały o szerokiej marży wahań wokół kursu centralnego - kurs sztywny	- kurs jednolity - kurs dualny - kurs różnicowany

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA KURS WALUTOWY

Ekonomiczne

• podaż i popyt na waluty obce na krajowym rynku Walutowym

• stan bilansu handlowego i płatniczego

• różnice w stopach procentowych i stopach inflacji między danym krajem a innymi krajami

• przepływy kapitałów

• stopień reglamentacji walutowej

• polityka walutowa i pieniężno-kredytowa (restrykcyjna bądź ekspansywna)

• stan koniunktury i działalności

Polityczne

• wpływ czynników politycznych na poziom kursu waluty (nasilenia się jej presji zniżkowej lub zwyżkowej) uwidacznia się w czasie napięć politycznych, zaostrzenia sytuacji Międzynarodowej lub w czasie występowania konfliktów regionalnych

Psychologiczne

• przewidywania rozwoju koniunktury i gospodarki w danym kraju przez międzynarodowe koła gospodarcze i finansowe;

• optymistyczne Przewidywania wpływają z reguły na umacnianie, a pesymistyczne – na osłabienie kursu waluty

Spekulacyjne

• mają charakter ekonomiczny

• polegają przede wszystkim na grze na zwyżkę lub zniżkę kursów walut na rynkach walutowych

Czynniki wpływające na kursy walut:

Zachowania aktorów rynku walutowego

- Dane publikowane przez organy statystyki (Główny Urząd Statystyczny), inne organy rządowe, czy agencje informacyjne w znacznym stopniu wpływają na działania aktorów rynku.

Produkt Narodowy Brutto i Produkt Krajowy Brutto - jeden z podstawowych mierników dochodu narodowego stosowanych w rachunkach narodowych. PKB opisuje zagregowaną wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych na terenie

danego kraju w określonej jednostce czasu (najczęściej w ciągu roku). Kryterium geograficzne jest jedyne i rozstrzygające. Nie ma znaczenia pochodzenie kapitału, własność przedsiębiorstw itp.

PKB = konsumpcja + inwestycje + wydatki rządowe + eksport - import + zmiana stanu

zapasów.

- Jeżeli PNB rośnie to kurs waluty krajowej rośnie.

- Jeżeli PNB maleje to kurs waluty krajowej maleje.

- Jeśli wzrost kursu waluty krajowej jest zbyt duży to może spowodować:

- kurs wymiany↑→koszt eksportu↑→eksport↓ i koszt importu↓→import↑→PNB↓

Krytyka PKB

- nie uwzględnia produkcji nieewidencjonowanej (tzw. szara strefa – niezarejestrowana działalność gospodarcza) oraz produkcji gospodarstw domowych przeznaczanej na własne potrzeby (np. pracy gospodyń domowych). Od roku 2011 szara strefa będzie wliczana do PKB (jednak czarny rynek, czyli obrót towarem nielegalnym i usługi sprzeczne z prawem, nadal będzie z niego wyłączony).

- nie uwzględnia wartości czasu wolnego (wypoczynku)

- nie uwzględnia wartości wytworzonych bezpłatnie przez wolontariuszy,: oprogramowania open source, dużej części stron WWW, wielu usług internetowych

- nie ujmuje tzw. efektów zewnętrznych produkcji (np. zanieczyszczenia środowiska)

- uwzględnia produkcję tzw. antydóbr (np. używki)

- nie uwzględnia różnic cen w poszczególnych krajach (co przynajmniej teoretycznie jest niwelowane przez liczenie parytetem siły nabywczej)

- nie odzwierciedla zróżnicowania dochodów w społeczeństwie ani ich dystrybucji (np. wysoki PKB w Gwinei Równikowej nie przekłada się na dobrobyt wszystkich obywateli)

- jest tym większy, im więcej wydaje się na zbrojenia, choć zdaniem niektórych ekonomistów wydatki takie nie zaspokajają potrzeb społeczeństwa

- nie pokazuje jakości usług, zwłaszcza państwowych

- nie odzwierciedla faktu, że nie cały wypracowany PKB trafia do obywateli w postaci bezpośredniej (pensje) lub pośredniej (świadczenia, zasiłki itp.) - część PKB transferowana jest w formie zysków za granicę.

Czynniki wpływające na kursy walut:

Stopy procentowe

- stopy procentowe↑ →napływ kapitału↑ →kurs waluty krajowej↑

- Zjawisko długotrwałego utrzymywania się wysokim stóp procentowych świadczy o ekonomicznych problemach krajów, które są kontrolowane za pomocą wysokich kosztów zadłużenia. Skutkiem tego zjawiska będzie fakt, iż kapitał zacznie uciekać z kraju w obawie przed załamaniem systemu finansowego.

- Może się jednak zdarzyć, że spadek stóp procentowych wywoła wzrost kursu. Spowodowane to będzie napływem kapitału i inwestycji w papiery dłużne w oczekiwaniu na dalsze obniżki stawek rocentowych i sprzedaży ich po wyższej cenie.

Bezrobocie

- wskaźnik bezrobocia↓→kurs waluty krajowej↑

- wskaźnik bezrobocia↑→kurs waluty krajowej↓

- Przez dłuższy czas utrzymujący się wysoki poziom kursu waluty krajowej prowadzi do zwiększenia się bezrobocia w przemyśle krajowym i produkcyjnym na eksport z powodu

- „podrożenia” produktów krajowych za granicą i

- „potanienia” produktów zagranicznych.

kurs waluty krajowej↑ →cena eksportu↑ →poziom eksportu↓ →bezrobocie↑

kurs waluty krajowej↑ →cena importu↓ →poziom importu↑ →bezrobocie↑

Inflacja

- inflacja↓→kurs waluty krajowej↑

- inflacja↑→kurs waluty krajowej↓

- kurs waluty krajowej ↑→koszt importu↓→inflacja↓

- kurs waluty krajowej ↓→koszt importu↑→inflacja↑

Bilans płatniczy

- Jest to statyczny obraz wszystkich strumieni obrotów danego kraju z zagranicą w określonym czasie. Dzieli się na bilans bieżący, w skład którego wchodzi bilans handlowy i na bilans kapitałowy.

- BILANS BIEŻĄCY – część, która notuje bieżące, tzn. niekapitałowe transakcje.

- BILANS HANDLOWY – dotyczy strumieni wymiany towarowej (eksport i import)

- Eksport > import - bilans handlowy jest dodatni

- Eksport < import - bilans handlowy jest ujemny

- BILANS KAPITAŁOWY – dotyczy strumieni wymiany kapitałowej **Kupno przez Polaków aktywów zagranicznych powoduje odpływ środków finansowych z kraju. Natomiast kupno polskich aktywów przez obcokrajowców wywołuje napływ środków zagranicznych. Gdy saldo wpływów kapitałowych nie pokrywa się to mamy do czynienia z deficytem lub saldem dodatnim.

Istnieje zależność:

- Bilans płatniczy dodatni →waluta krajowa wzmacnia się

- Bilans płatniczy ujemny →waluta krajowa osłabia się

Czynniki wpływające na kursy walu (cd.):

Poziom rezerw walutowych brutto (aktywa rezerwowe)

- Na rezerwy walutowe w Polsce składają się: złoto monetarne, SDR i inne aktywa zagraniczne w walutach wymienialnych w banku centralnym.

- W systemie stałego kursu walutowego deficyt płatniczy wyrównany jest za pomocą rezerw walutowych. Są one tworzone w celu:

- zmniejszenia ryzyka destabilizacji złotego

- zwiększenia gwarancji wymienialności złotego

- zwiększenia gwarancji spłaty zadłużenia zagranicznego

Inwestycje portfelowe i bezpośrednie

- Jest to najważniejszy czynnik na polskim rynku walutowym. Wiąże się z kalendarzem prywatyzacji i przejęć polskich przedsiębiorstw przez inwestorów zagranicznych.

Stabilność polityczna

- Kraj stabilny politycznie →waluta wzmacnia się

- Kraj niestabilny politycznie →waluta osłabia się

Spekulacja

- Na rynek walutowy oddziałują inwestycyjne i spekulacyjne strumienie funduszy. Na rynku polskim, tylko banki polskie i zagraniczne zajmują się spekulacją krótkookresową, która ma wpływ na wahania się kursu. Najbardziej znanym sposobem była spekulacja wykorzystująca fixing NBP.

Wydarzenia światowe

- W przypadku Polski istnieje ścisły związek między sytuacją polityczno – ekonomiczną w emerging markets a wartością złotego w stosunku do innych walut. Coraz większe znaczenie ma psychologiczny wpływ rozwoju sytuacji w jednym kraju na rynek kapitałowy w drugim. W sytuacji politycznych wydarzeń takich, jak wojny czy polityczne skandale wpływ na kursy walut ma charakter psychologicznego wyobrażenia o danym kraju/osobie.

Polityka kursowa banku centralnego

- Kurs waluty uzależniony jest od polityki kursowej banku centralnego. W teorii wyodrębniamy 2 rodzaje polityki kursowej: polityka kursu stałego i zmiennego.

Interwencje na rynku walutowym

- W sytuacji, gdy kurs rynkowy przekracza dozwolone pasmo odchyleń to zadaniem NBP jest interwencja na rynku międzynarodowym poprzez kupno/sprzedaż waluty obcej.

Płynność

- Mała płynność ®szerszy spread między BID (kurs kupna waluty obcej przez bank) OFFER (kurs sprzedaży waluty obcej przez bank)

- Duża płynność ®mały spread między BID i OFFER

- Rynek międzybankowy ma największą płynność między godziną 10.30 a godziną 13.30. Mała płynność spowodowana jest małymi dozwolonymi pozycjami nocnymi, które mogą być trzymane przez banki.

Analiza techniczna

- Wyznaczanie kursów walut za pomocą wykresów, które opierają się na trendach rynkowych, poziomach wsparcia i oporu.

Bilans płatniczy

- Eksport > import - bilans handlowy jest dodatni

- Eksport < import - bilans handlowy jest ujemny

- Bilans płatniczy dodatni →waluta krajowa wzmacnia się

- Bilans płatniczy ujemny →waluta krajowa osłabia się

Stabilność polityczna

- Kraj stabilny politycznie →waluta wzmacnia się

- Kraj niestabilny politycznie →waluta osłabia się

Spekulacja

Wydarzenia światowe

Polityka kursowa banku centralnego

Opóźnianie i przyspieszanie płatności

Zjawisko opóźniania (lags)

- polega to na tym, że eksporterzy opóźniają otrzymywanie należności za eksport w oczekiwaniu, że po dewaluacji waluty uzyskają za należną im walutę obcą więcej jednostek waluty krajowej

Zjawisko przyspieszania (leads) zapłat

- importerzy natomiast przyspieszają regulowanie zobowiązań z tytułu importu po to, aby po dewaluacji nie płacić więcej jednostek waluty krajowej za swoje zobowiązania dewizowe

Po jakim kursie powinniśmy wejść do strefy Euro?

Korzyści

- stabilizacja gospodarki

- eliminacja ryzyka kursowego

- integracja i większa efektywność rynków finansowych

- wyrównywanie się poziomu cen w UE i wzrost konkurencyjności

- likwidacja kosztów transakcyjnych przy wymianie walut

WYBRANE TEORIE KURSU WALUTOWEGO

Teorie kursu – wprowadzenie

Teorie kursu walutowego

- parytet ogólnej siły nabywczej

- efekt Fishera

- międzynarodowy efekt Fishera

- parytet stopy procentowej

- efekt nie zamierzonej predykcji kursu kasowego na podstawie kursu terminowego (parytet kursu terminowego)

Według kryterium rynków, na których kształtują się kursy walut wyróżniamy:

- Kursy bieżące – na rynku bieżącym (inaczej kasowy)

- Kursy terminowe – na rynku terminowym (na tym rynku zakup i sprzedaż walut odbywa się z wyprzedzeniem w stosunku do terminu dostawy, przy czym wyprzedzenie to jest zazwyczaj jedno-, trzy- lub sześciomiesięczne)

Kurs terminowy > kurs bieżący PREMIA

Kurs terminowy < kurs bieżący DYSKONTO

Parytet siły nabywczej

Teorie

Teoria ogólna (absolutna)

Teoria względna (relatywna)

Przykład (teoria jednej ceny)

Cena Big Maca w Polsce – 7 PLN

Cena Big Maca w USA – 3,5 USD

- Ile powinien wynosić kurs USD/PLN żeby był zachowany parytet?

- Załóżmy, że:

- Kurs USD/PLN = 3,48, a więc cena Big Maca w USA w przeliczeniu na PLN wynosi 3,5x3,48=12,18zł

- Z tego wynika że Polska waluta jest niedowartościowana w stosunku do dolara o: [1-(7zł/12,18zł)]x100%=43%

Parytet siły nabywczej – podsumowanie

Teoria ogólna

Parytet siły nabywczej opiera się na teorii jednej ceny, która mówi, że za określoną liczbę jednostek danej waluty można kupić w każdym kraju w tym samym czasie dokładnie tyle samo dóbr (jednostka waluty krajowej powinna mieć taką samą siłę nabywczą w skali międzynarodowej). Dzięki odpowiednim zmianom kursu waluty poziom cen jest taki sam. Funkcjonowanie wolnego handlu prowadzi do wyrównania cen.

Teoria względna

Uznaje się, że parytet siły nabywczej zostaje utrzymany, gdy zmiana stopy wymiany waluty krajowej na zagraniczną w sposób samoczynny przystosowuje się do względnego poziomu cen krajowych i zagranicznych. Np. Stopa inflacji w Niemczech wynosi 2%, w Wielkiej Brytanii 4%, to dla wyrównania cen towarów i usług w markach między tymi krajami wartość funta w markach musi obniżyć się o 2%. Przewidywane relatywne zmiany kursu kasowego waluty zagranicznej powinny być równe różnicy w stopie oczekiwanej inflacji krajowej i zagranicznej w tym samym okresie. Zmiany kursu walutowego powinny całkowicie neutralizować zmiany poziomu cen zagranicznych w stosunku do krajowych.

Efekt Fishera

- Efekt Fishera

- Międzynarodowy efekt Fishera

Efekt Fishera – podsumowanie

Efekt Fishera – zjawisko zwiększania się nominalnych stóp procentowych w okresach inflacji. Nominalne stopy procentowe w różnych krajach odzwierciedlają zróżnicowane stopy inflacji w tych krajach, powiększone o realne stopy procentowe, które to zostają wyrównane w skali międzynarodowej za pomocą mechanizmu arbitrażu międzynarodowego (transakcje kupna/sprzedaży na rynku międzynarodowym).

W kraju o wyższej stopie inflacji nominalna stopa procentowa będzie wyższa niż w kraju o niższej stopie inflacji.

Np. Inflacja w Niemczech: 2%, we Włoszech 5% Zgodnie z Efektem Fishera nominalna stopa procentowa powinna być wyższa o około 3p we Włoszech niż w Niemczech.

Międzynarodowy efekt Fishera – podsumowanie

Utrzymanie parytetu siły nabywczej poszczególnych walut wymaga, aby kursy tych walut ulegały zmianie odpowiednio do występujących różnic w stopie inflacji między różnymi krajami. Wzrost stopy inflacji w kraju X w porównaniu do innych krajów będzie prowadził do obniżenia wartości waluty x i wzrostu kursu walut zagranicznych. Wzrośnie też stopa procentowa w kraju X w stosunku do stopy procentowej za granicą.

W kraju o relatywnie wyższej stopie procentowej należy spodziewać się spadku wartości waluty krajowej. W kraju o relatywnie niższej stopie procentowej należy spodziewać się wzrostu wartości waluty krajowej.

Podstawowy warunek do spełnienia racjonalnych oczekiwań zainteresowanych podmiotów co do kształtowania się przyszłego kursu walutowego – swobodny arbitraż na rynkach finansowych poszczególnych krajów.

POZYCJA WALUTOWA

Pozycja walutowa:

- zamknięta

- otwarta

- długa

- krótka

Pozycje przyjmowane przez uczestników rynku dewizowego

Długa pozycja walutowa (long)

- Występuje, gdy suma wszystkich wpływów w danej walucie obcej przewyższa sumę wszystkich wypływów w tej walucie (nadwyżka aktywów w walutach obcych nad pasywami w walutach obcych).

- Kiedy spodziewamy się wzrostu kursu danej waluty obcej to kupujemy ją za PLN!!

Długą pozycją walutową są:

- Waluty obce na rachunku bankowym

- Składniki kapitału denominowane w walutach obcych

- Należności w walutach obcych

Krótka pozycja walutowa (short)

- Występuje, gdy suma wszystkich wpływów w danej walucie jest mniejsza niż suma wszystkich wypływów w tej walucie (nadwyżka pasywów w walutach obcych nad aktywami w walutach obcych).

- Kiedy spodziewamy się spadku kursu danej waluty obcej to sprzedajemy ją za PLN!

- Krótką pozycją walutową są zobowiązania w walutach obcych

Sytuacja uczestnika rynku w pozycji długiej/krótkiej:

Otwarta pozycja walutowa

- Jest to różnica między sumą wszystkich wpływów a sumą wszystkich wypływów w danej walucie obcej (pozycja długa/krótka są pozycjami otwartymi).

Zamknięta pozycja walutowa

- W przypadku, gdy suma wszystkich wpływów jest równa sumie wszystkich wypływów w danej walucie obcej to taki stan nazywamy brakiem pozycji (zamykaniem pozycji) – nie ma ani pozycji długiej, ani krótkiej.

	Wzrost kursu waluty obcej	Spadek kursu waluty obcej
Pozycja długa	Zysk	Strata
Pozycja krótka	Strata	Zysk

OBLICZANIE AKTUALNEJ POZYCJI WALUTOWEJ

Aktualna pozycja (kurs średni) to średnia ważona wszystkich transakcji kupna i sprzedaży.

Przykład:

- 1. Kupujemy 1 000 000 USD po 3,5000, czyli sprzedajemy 3 500 000 PLN

- 2. Sprzedajemy 3 000 000 USD po 3.4980, czyli kupujemy 10 494 000 PLN

- 3. Kupujemy 1 500 000 USD po 3,4970, czyli sprzedajemy 5 245 500 PLN

Średnia ważona transakcji:

- 1. +1 000 000 USD x 3,5000 = -3 500 000 PLN

- 2. -3 000 000 USD x 3,4980 = [phone] PLN

- 3. +1 500 000 USD x 3,4970 = -5 245 500 PLN

Pozycja krótka (short) –500 000 USD x ? = 1 748 500 PLN

Średni kurs pozycji krótkiej 500 000 USD wynosi 1 748 500 / 500 000 = 3,4970

Oznacza to, że przy zamknięciu pozycji, gdy:

- Kupimy 500 000 USD po kursie niższym niż 3,4970, to osiągamy zysk: (3,4970-3,4900)

RYNEK WALUTOWY

Rynek walutowy to całokształt transakcji wymiany walut wraz z instrumentami pomagającymi je przeprowadzać oraz zespół reguł, według których zawierane są transakcje walutowe, a także ogół urządzeń i czynności prowadzących do zawierania transakcji.

Cechy rynku walutowego

rynek typu over-the-counter (OTC-market) – zdecentralizowany pod względem technicznym i ekonomicznym rynek walutowy nie istnieje w sensie fizycznym (brak 1 lokalizacji geograficznej) cenami na rynku walutowym są kursy walut pod względem rozmiarów największy rynek na świecie – dzienny obrót 1400 mld USD zdecydowana większość wszystkich obrotów przechodzi przez banki (90 – 95%) uważany za najtańszy rynek międzynarodowy funkcjonuje przez 24 godziny na dobę – różnice stref czasowych; stopniowe włączanie się do obrotów poszczególnych światowych centrów finansowych

- główne centra: Nowy Jork, Zurych, Tokio, Chicago, Londyn, Bahrajn, Paryż, Singapur, Toronto, Frankfurt, Hongkong, Sydney

- główne waluty: GBP, JPY, USD, EUR, CAD, CHF, AUD

Podział rynku walutowego

rynek walutowy

- bieżący (spot market) – bieżące transakcje walutowe związane z wymianą towarów, usług i ruchem kapitałów

- terminowy (futures, forward market) – terminowe transakcje walutowe

rynek walutowy

- wolny – swobodna wymiana walut, brak ograniczeń państwowych, kurs rynkowy, waluty w pełni wymienialne

- reglamentowany – brak swobodnej wymiany walut, państwowy monopol walutowy, czarny rynek dewizowy, waluta niewymienialna

- pośredni (= heterogeniczny) – wybrane sfery obrotu dewizowego reglamentowane przez państwo, zewnętrzna wymienialność walut, najczęściej występujący typ rynku dewizowego

Uczestnicy rynku walutowego

Zabezpieczający (hedgers)

- próbują ryzyko wahań kursowych swojej obecnej lub mającej powstać pozycji kasowej w przyszłości przenieść na innych uczestników rynku (spekulantów)

- są to przeważnie eksporterzy, importerzy, instytucjonalni inwestorzy i zarządzający portfelem instrumentów finansowych

Spekulanci i arbitrażyści

- wykorzystują rynki walutowe wyłącznie jako źródło zwiększenia swoich dochodów; nie świadczą usług kupna/sprzedaży walut klientom, nie działają na rzecz podtrzymania i rozwoju rynku

- zyski spekulantów w całości wynikają z oczekiwanej zmiany kursu walut (przyjmują świadomie ryzyko od hedgers w celu wypracowania zysku)

- arbitrażyści zarabiają na dokonywaniu jednoczesnych transakcji kupna walut na tańszym rynku i odsprzedaży na droższych rynkach

Banki centralne i administracje skarbu państwa

- wykorzystują rynek walutowy w celu: nabycia potrzebnych walut zagranicznych upłynnienia części rezerw wywarcia odpowiedniego wpływu na rynek walutowy i uzyskania pożądanej zmiany kursu waluty krajowej

- motywem działania nie są przesłanki czysto komercjalne (osiąganie zysku), ale ogólna polityka rządowa związana z realizowanym programem rozwoju gospodarczego kraju

Brokerzy walutowi

- sami nie dokonują transakcji walutowych

- działają głównie jako pośrednicy ułatwiający nawiązywanie kontaktów z dealerami walutowymi, za co pobierają stosunkowo niewielkie prowizje

- ich kluczową funkcją jest pozyskanie bieżących informacji dotyczących sprzedaży/zakupu dowolnej waluty zagranicznej w danym momencie, co pozwala brokerowi na natychmiastowe znalezienie odpowiedniego dostawcy/odbiorcy waluty umożliwiają dealerom zachowanie anonimowości przed dokonaniem transakcji walutowej (identyfikacja dealera mogłaby przyczynić się do niepożądanej

Instrumenty rynku walutowego

- transakcje spot

- instrumenty pochodne (terminowe) walutowe

- forward

- futures

- swap

- ponadto do instrumentów rynku walutowego można zaliczyć również:

- banknoty

- czeki

- weksle

- karty płatnicze

- pieniądz bankowy.

Zalety rynku forex

najważniejsze: DŻWIGNIA czyli LEWAR - Duża dźwignia handlowa na tym rynku - dochodząca do 200 : 1 oznacza, że depozytem w wysokości np. 500$ można kontrolować kupno lub sprzedaż walut o wartości 100.000$. Jeśli przy takim lewarze kurs zakupionej przez Ciebie waluty wzrośnie tylko o 0,5%, zysk wyniesie (0,5% z 100.000$ = 500$). Licząc od strony realnych pieniędzy - Twój zysk z zainwestowanych 500$ wyniesie więc olejne 500$

Łatwy dostęp - Jeszcze niedawno nawet bardzo bogata osoba nie mogła w praktyce inwestować swoich pieniędzy na tym rynku. Obecnie wraz z rozwojem technologii internetowych, powstały możliwości elektronicznego łączenia małych i rozbijania dużych zleceń. Dzięki temu można zacząć inwestowanie na tym rynku nawet z niewielkimi pieniędzmi.

Wyjątkowa płynność - Forex jest ogromnym rynkiem, co sprawia, że jest również rynkiem wyjątkowo płynnym. Oznacza to, że można złożyć zlecenie mając pewność, że zostanie zrealizowanie dosłownie online. Dzięki tak wielkiej płynności renek ten jest odporny na wszelkie manipulowanie kursami. Nawet interwencje banków centralnych wielkich państw nie są w dłuższym terminie zachwiać głównymi trendami zmian kursów na tym rynku.

Handel przez 24h/dobę - W odróżnieniu od innych rynków czy giełd papierów wartościowych, Forex jest czynny od poniedziałku do piątku przez 24 godziny na dobę. Do gry możesz przyłączyć się o dowolnie wybranej porze dnia czy nocy

Zarabianie zarówno przy trendzie zwyżkowym jak i zniżkowym - Na rynku akcji mamy możliwość zarabiania przede wszystkim na trendzie wzrostowym. Jedną z największych zalet Forexu jest możliwość osiągania zysków zarówno przy wzroście jak i przy spadku danej waluty.