Budowa i funkcje skóry
Budowa i rola naskórka.
Naskórek to tkanka nabłonkowa wielowarstwowa płaska. Komórki bardziej na zewnątrz są spłaszczone i szybko się ścierają. Ich miejsce zastępują komórki umieszczone głębiej, które są duże i produkują melaninę (barwnik chroniący przed promieniami UV). Naskórek ma wiele wytworów, tj. gruczoły łojowe, które natłuszczają włoski i poprzez niskie pH zabijają drobnoustroje. Wytwarza także gruczoły potowe, które mają budowę pęcherzykowatą, a ich funkcją jest termoregulacja, która odbywa się poprzez wydzielanie wody, kwaśne pH potu pełni funkcję obronną. Gruczoły mlekowe to przekształcone gruczoły potowe.
Budowa skóry właściwej.
Skóra właściwa to tkanka łączna, zawiera więc włókna kolagenowe, które wpływają na jej sprężystość. Skóra właściwa zawiera zakończenia nerwowe, dzięki którym odczuwamy ból, ciepło, zimno, dotyk, uścisk.
Witamina D produkowana jest dzięki promieniom UV, dlatego Murzyn, który urodziłby się w kraju, gdzie nie ma zbyt wiele słońca, miałby krzywicę.
Termoregulacja to mechanizmy prowadzące do utrzymania stałej temperatury ciała. Ośrodek termoregulacji znajduje się w międzymózgowiu, a dokładniej w podwzgórzu, jest on wrażliwy na temperaturę krwi. Ośrodek ten tworzy się w 6 miesiącu życia płodowego. Około pierwszego roku życia jest już w pełni wykształcony.
Pod wpływem zimna uruchamiają się następujące mechanizmy:
zwężają się naczynia krwionośne w skórze,
zatrzymuje się produkcja potu,
wzrasta tempo przemiany materii,
jeżą się włosy,
drganie lub napięcie mięśni.
Pod wpływem nadmiernego ciepła:
rozszerzają się naczynia krwionośne w skórze,
obniża się tempo przemiany materii,
zanika napięcie mięśni,
występuje silne pocenie się.
Pozytywne skutki promieniowania UV: jest potrzebne do produkcji witaminy D, ogrzewa ciało, działa bakteriobójczo.
Negatywne skutki promieniowania UV: działa rakotwórczo (wnika do jądra komórkowego i mutuje materiał genetyczny), działa mutagennie, powoduje szybsze starzenie się skóry (niszczy włókna kolagenowe), prowadzi do oparzeń skóry.
Choroby skóry dzielimy na :
- Choroby bakteryjne np. grzybica/róża etc
- Choroby pasożytnicze np. wszawica/świerzb
- Choroby wirusowe np. ospa wietrzna
- Choroby pęcherzowe np. pęcherzyce (różne typy)
- Choroby tkanki łącznej np. liszaje
- Choroby alergiczne np. pokrzywka
CHOROBY : ŁUSZCZYCA (nieprawidłowe rogowacenie naskórka), ALBINIZM (bielactwo spowodowane niedoborem barwników melaninowych), CZERNIAK (jeden z najzłośliwszych nowotworów, powstaje z tkanki barwnikotwórczej),
ŚWIERZB (pasożytnicza choroba skóry spowodowana przez świerzbowca ludzkiego).