Renesansowe poglądy oraz miejsce człowieka we wszechświecie i społeczeństwie

Średniowiecze było czasem mroku pomiędzy dwiema świetnymi, pełnymi blasku epokami. Ludzie pogrążali się w ascezie, oddani byli Bogu, który zdominował ich życie. Nie zwracali uwagi na siebie, gdyż uważali, że byli niczym proch wobec wszystkiego, co ich otacza. Renesans przyniósł świeży powiew myśli ludzkiej, który porwał ówczesnych ludzi. Nie zgadzali się bowiem oni na stan rzeczy, w którym nie znaczą nic. Ich myślenie zaczęło przechodzić transformację.

W epoce renesansu ludzie uświadomili sobie, że znaczą więcej ponad marny proch. Zaczęto zauważać, że człowiek, mimo swej nikłości wobec ogromu wszechświata, może znaczyć bardzo wiele. Można to osiągnąć dzięki wykorzystaniu swych talentów i poświęceniu dla rzeczy do których się dąży. Bóg stworzył nas na swe podobieństwo i dał nam wolną wolę. Jako jedyni w naszym świecie otrzymaliśmy dar twórczego myślenia, co stawia nas niewiele niżej istoty Boga. Jako jedyne istoty na ziemi mamy możliwość utrwalenia czegoś tak nieuchwytnego jak myśl, formułowania jej w piękny i trwały pomnik. Potrafimy odwzorowywać swe uczucia dzięki obrazom, ukazywać je przez rzeźby, wiersze i pieśni. Dajemy upust wyobraźni tworząc coraz to nowe opowieści z niezliczonymi światami i historiami. Nie ogranicza nas nic, prócz naszej wyobraźni i polotu twórczego. Świeże myślenie sprawiło, że ludzie przestali zauważać powody, dla których nie mieliby opatrywać swych dzieł swoim imieniem. To nie Bóg zsyła na nas twórcze myśli, więc nie jest to jego dzieło. On dał nam jedynie wolną myśl i możliwości. Od nas zależy co i w jaki sposób stworzymy. Ludzie przestali być posłusznymi narzędziami w rękach Boga, a zaczęli być twórcami swych własnych idei. Dzięki temu zaczęły powstawać coraz to nowe dzieła i koncepcje. Twórcy zaczęli mieć motywację do rozwijania się - to co stworzyli składało się na ich dorobek artystyczny, a z tego co stworzą rozliczą ich przyszłe pokolenia. Oprócz tego, że rozwijali się dla przyszłej dobrej sławy, doszedł czynnik rywalizacji, który był niemożliwy wręcz w wiekach średnich. Autorzy dzieł widzieli i oceniali dzieła innych, a więc mieli wzajemny wpływ na siebie, co owocowało dążeniem do doskonałości.

Dostaliśmy od stwórcy to, bez czego nasze życie byłoby tylko pustą egzystencją sprowadzającą się do pierwotnego instynktu przetrwania. Ludzie renesansu uświadomili sobie, że skoro mamy wolną myśl, a więc tak wspaniałą możliwość na tle innych istot, musimy udowadniać, że na nią zasługujemy. Musimy zostawiać coś po sobie, by nasz byt został zapamiętany przez przyszłe pokolenia, a nasze życie wniosło coś do odwiecznej historii świata. Każdy powinien dać świadectwo tego, że kiedyś stąpał po ziemi i że zrobił choć odrobinę dla społeczeństwa, którym żyje. To odróżnia nas od zwierząt, sprawia, że nasze społeczeństwo cięgle ewoluuje i wspina się na coraz to wyższe szczeble drabiny, zbliżającej nas do istot boskich. Jaki bowiem byłby sens życia bez poczucia wspólnoty i wnoszenia do niej cząstki swojego istnienia. Ludzie renesansowi zaczęli dążyć do tego, by inni ich zauważyli. Chęć sławy owocowała wspaniałymi dziełami, jak i chwalebnymi czynami.

Przez takie przekonania ludzie zauważyli, że nasz los jest płynny – nie określa nas nic, ponad nas samych. Sami tworzymy to, kim jesteśmy i jakie mamy miejsce w naszym świecie. Średniowieczne określanie ludzi jako marnego pyłu zostało całkowicie odwrócone. Dzięki renesansowi nasza wartość została podniesiona blisko Boskiej, a twórcy i myśliciele zaczęli określać ludzi jako najbardziej warte czci stworzenia we wszechświecie.

Renesans najlepiej wyraża maksyma: „Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie nie jest mi obce”. Obrazuje zainteresowanie człowiekiem, jak i powrót do antycznych twórców. Jest to czas odrodzenia świata z popiołów wieków średnich i odzyskania dawnego blasku antyku. Człowiek na nowo stał się obiektem rozmyślań filozofów, jak i modelem stanowiącym podstawę twórczości. Uświadomiono sobie, że człowiek jest tyle wart, ile warte są czyny, których dokonał. Sam jest kowalem swojego losu i tylko od niego zależy, czy uzyska wieczną chwałę, czy zostanie pominięty na kartach historii.