Socjologia kolokwium

SOCJOLOGIA – KOLOKWIUM

GRUPY I ORGANIZACJE SPOŁECZNE

GRUPA SPOŁECZNA
– wszelka społeczność, mała czy wielka, jaką tylko można spotkać w życiu; wszelki zbiór osób, który możemy ujmować jako całość ze względu na jakiekolwiek godne uwagi stosunki zachodzące pomiędzy jego członkami; (Szacka)
Są to mimimum 3 osoby połączone ze sobą trwałymi więziami społecznymi (WOS).

CZYNNIKI WARUNKUJĄCE POWSTAWANIE GRUP SPOŁECZNYCH:

  1. świadomość wspólnoty!

  2. uznawanie tych samych wartości

  3. podobny stosunek do tych samych symboli

  4. takie same postawy

  5. postrzeganie siebie jako „my”

  1. interakcje zachodzą według stałych wzorów

  2. pozycje i role w grupie są ze sobą powiązane

RODZAJE GRUP SPOŁECZNYCH:

  1. pierwotna:

  1. wtórna – grupa, która nie spełnia warunków grupy pierwotnej

  1. własna – zespół ludzi postrzegających siebie jako „my”

  1. obca – grupa, z którą jednostka się nie identyfikuje

  2. odniesienia:

  1. grupa, która jest dla danej jednostki źródłem norm i wartości, a także wzorów zachowań, wedle których modeluje własne postępowanie

  2. grupa, która jest dla jednostki tłem oceny przez nią bądź własnej sytuacji czy postępowania

STRUKTURY WEWNĄTRZGRUPOWE:

  1. socjometryczna:

– pytanie członków zbiorowości kogo chciałby mieć do towarzystwa w toku jakiejś czynności, a kogo nie

- tworzy się socjogram – graficzny obraz relacji interpersonalnych

- analiza statystyczna (pozwala określić stopień ekspansywności grupy, spoistości, zwartości itd., dostarcza informacji o pozycji każdej jednostki w grupie i klikach – podziałach na podgrupy)

„Możemy mówić o małej grupie tak długo, jak długo jednostki wchodzące w jej skład mogą znać się na tyle, aby mieć do siebie określony, pozytywny bądź negatywny charakter.”

  1. przywództwa:

- organizowanie działań zmierzających do wykonania zadania

- zapobieganie konfliktom, dbałość o dobre stosunki i miłą atmosferę

  1. autorytarny – przywódca wydaje polecenia

konsekwencje:

- pojawienie się agresji przejawianej zarówno wobec przywódcy jak i innych grup

- może prowadzić do atomizującej (rozbijającej) grupę apatii (rezultat osobistego uzależnienia każdego członka od przywódcy)

- zanikanie inicjatywy

- grupa działa tak długo jak jest przywódca, bez niego – zamiera

- zatarciu ulegają różnice między członkami grupy

  1. demokratyczny – przywódca z podwładnymi uzgadnia sposób postępowania

konsekwencje:

- pojawienie się skłonności do harmonijnej współpracy i wzajemnej pomocy

- wytwarzanie się pogodnej atmosfery

- niski poziom agresji

- nieobecność przywódcy nie prowadzi do przerwania działalności grupy

- zaznaczenie wyraźnych różnic między członkami grupy

  1. anarchiczny – przywódca nie podejmuje żadnych wysiłków, by kierować grupą
    i organizować jej działania

konsekwencje:

- dezorientacja

- aktywność, choć może być ostatecznie duża, nie przynosi rezultatów

- wśród członków wzrasta poziom agresji

- mniej wyraźne różnice między członkami

  1. komunikacji – wpływ różnych sposobów komunikowania się na sposób funkcjonowania grupy jako całości

- krąg – np. na terapii, integracjach

- gwiazda

- łańcuch

SPÓJNOŚĆ GRUPY – bez głębokich podziałów, podgrup czy klik; spaja ją silna więź społeczna

WIĘŹ SPOŁECZNA – relacje i zależności, które łączą jednostkę z grupą

Typy podstaw spójności grupy wg Roberta Mertona:

STOPIEŃ SPÓJNOŚCI GRUPY – stopień w jakim grupa trzyma się razem

Rodzaje motywacji do bycia razem:

grupa ekspresyjna – np. grupa młodych ludzi, którzy lubią być razem

grupa instrumentalna – np. grupa młodych ludzi, którzy stowarzyszają się w celu wspólnego prowadzenia działalności zarobkowej

Negatywne skutki przekroczenia bezpiecznego poziomu spójności grupy:


INTERAKCJE SPOŁECZNE

INTERAKCJA SPOŁECZNA – proces obejmujący nasze działania wobec innych i nasze reakcje na ich działania wobec nas; cel: chęć zmiany drugiej osoby

Rodzaje interakcji społecznych:

  1. interakcja zogniskowana – interakcja między jednostkami zaangażowanymi w tę samą czynność lub bezpośrednią rozmowę; inaczej: zdarzenie interakcyjne;

  2. interakcja niezogniskowana – interakcja między osobami znajdującymi się w tym samym miejscu, ale niezaangażowanymi w interakcję bezpośrednią;

Różne orientacje teoretyczne a interakcje społ.:

  1. interakcja jako gra:

- o sumie zerowej – suma dóbr, o które toczy się gra jest określona i każdy z graczy może wygrać jedynie kosztem innych

- o sumie zmiennej – korzyści i nagrody pochodzić mogą z zewnętrznego źródła, a uczestnicy gry mogą wszyscy razem zyskać bądź stracić

  1. interakcja jako wymiana:

  1. interakcja jako komunikacja:

  1. jako komunikacja symboliczna – interakcjonalizm symboliczny:

- odczytywanie znaczenia zachowań drugiej osoby

- przekazywanie jej informacji jak samemu zamierza się postąpić i jak się chce, by postąpiła ona

  1. jako manipulowanie wrażeniami

Podejście dramaturgiczne Goffmana – zwracamy uwagę na to, jak postępują ludzie, aby przekazać taki a nie inny obraz tego, kim są i co robią

- występ – działania danego uczestnika interakcji w danej sytuacji, których celem jest wpływanie w jakiś sposób na któregokolwiek z jej uczestników; podział na:

- fasada: dekoracja oraz fasada osobista jenostki: powierzchowność jednostki, sposob bycia

Znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie interakcji społecznej:

  1. komunikacja niewerbalna:

  1. komunikacja werbalna:

Rola przestrzeni prywatnej w procesie wzajemnego oddziaływania jednostek:

RODZINA JAKO INSTYTUCJA SPOŁECZNA

RODZINA – mała grupa społeczna, której członkowie połączeni są małżeństwem, więzami pokrewieństwa (niekiedy adopcji!), siecią wzajemnych zależności i stosunków społ., prowadzą wspólne gospodarstwo domowe oraz pełnią w niej odpowiednie role społ.; typ grupy pierwotnej i instytucja kontrolująca proces reprodukcji osobników ludzkich;

Funkcje rodziny:

  1. prokreacyjna

  2. emocjonalno-seksualna

  3. opiekuńcza

  4. wychowawczo-socjalizacyjna

  5. ekonomiczna

  6. stratyfikacyjna

  7. rekreacyjno-towarzyska

  8. integracyjno-kontrolna (kulturowa)

Rozmaitość form rodziny:

  1. ze względu na rodzaj małżeństwa:

  1. monogamiczne – związek jednego mężczyzny z jedną kobietą

  2. poligamiczne – wielożeństwo – 1 mąż + kilka żon

  3. poliandryczne – wielomęstwo – 1 żona + kilku mężów (rzadkie; np. plemię Toda w Himalajach)

  1. ze względu na sposób dziedziczenia:

  1. patrylinearne – wyłącznie w linii męskiej

  2. matrylinearne – wyłącznie w linii żeńskiej

  3. bilateralne – w obu liniach

  4. primogenitura – dziedziczenie całego majątku rodziców przez najstarszego syna

  1. ze względu na miejsce zamieszkania:

  1. matrylokalna – po zawarciu małżeństwa mężczyzna zamieszkuje u rodziny żony i staje się członkiem jej gospodarstwa domowego

  2. patrylokalna – odwrotnie j.w.

  3. neolokalna – nowa para małżeńska organizuje własne gospodarstwo domowe

  1. ze względu na wielkość rodziny:

  1. elementarna (nuklearna) – 2 pokoleniowa – małżeństwo + dzieci

  2. wielka - wielopokoleniowa

  1. ze względu na władzę w rodzinie:

  1. patriarchalna – władza ojca

  2. matriarchalna – władza matki

  3. partnerska – władza obojga

  1. ze względu na dobór małżeński:

  1. endogamia – w obrębie jednej zbiorowości

  2. egzogamia – w obrębie innych zbiorowości

Rodzina w różnych epokach:

  1. w epoce przedprzemysłowej (do rewolucji francuskiej i przemysłowej)

- inaczej wśród biedaków i szlachty – biedaków bieda zmuszała do szukania pracy poza domem, szlachtę odciągały obowiązki państwowe: służba wojskowa i dworska, w Polsce: sejmikowanie

- w wieku 7 lat mogło być uznane za dorosłe – wiek zależał od społ. i ekonom. usytuowania rodziny, także od regionalnych zwyczajów

- dorosłość oznaczała obciążenie obowiązkami

- pozbywanie się dzieci było normą

  1. w epoce przemysłowej

- podstawowym kryterium dobrego ojcostwa stało się skuteczne dostarczenie środków finan. na utrzymanie rodziny

- wykluczona ze sfery zawodowej

- odpowiadała za prowadzenie gospodarstwa domowego i wychowywanie dzieci

- wyjątek: kobiety ubogich rodzin robotniczych

- zmiana emocjonalnego stosunku do nich – bo już nie umierały tak często

- posiadanie dzieci wiązało się bardziej z kosztami niż z korzyściami

- dzieciństwo jako odrębna faza życia, w której nie ma obowiązku pracy, ale jest obowiązek nauki

- od lat 30-tych XX w. – dzieciństwo wolne od pracy zarobkowej w całym kręgu kultury euroamerykańskiej

- indywidualność rodziny – uwolnienie się od ingerencji otoczenia społ.

- rodzina poddana kontroli państwa

- pomoc rodzinie w takich funkcjach jak opiekowanie się osobami chorymi lub starszymi (szpitale, przytułki) i nauczanie dzieci (szkoła – wprowadzenie obowiązku szkolnego)

- ustawy chroniące dzieci i zawężające granice ojcowskiej i rodzicielskiej władzy

  1. w epoce współczesnej (ponowoczesnej):

- wojny rodziców z dziećmi wynikające z odmiennej hierarchii wartości, odmiennego toku rozumowania i wpłuwu grup rówieśniczych na dzieci

- patologie: alkoholizm, przemoc, narkotyki, zaniedbanie, gwałty

Współczesna rodzina polska:

Alternatywne modele rodziny:


WARSTWY SPOŁECZEŃSTWA WG PŁCI.

Podejście do płci (różnice płci):

  1. biologiczne:

  1. psychologiczne:

na podstawie badań niemowląt: dziewczynki częściej się uśmiechają

na podstawie podejścia: chłopców traktuje się bardziej szorstko, ale większa tolerancyjność wobec ich niepokoju, dziewczynki traktuje się delikatniej i z większym uczuciem

  1. kulturowe:

- płeć – główna podstawa przypisywania zadań społ. – różne prawa społ. w zależności od płci

- pewien określony zestaw zadań konkretnie przypisywany tylko jednej płci

kobiety odpowiedzialne najczęściej za wychowywanie dzieci i troskę o dom, mężczyźni wykonują zadania wymagające wytężonego wysiłku fizycznego oraz nieobecności w domu, np. polują, biorą udział w walkach

- duże zróżnicowanie w przypisywaniu przez poszczególne kultury ról dla obu rodzajów – to co w jednym społ. jest uznawane za odpowiednie zachowanie kobiece, w innym może być uznane za charakterystyczne dla mężczyzn

Stereotypowe role przypisywane płciom:

Perspektywy teoretyczne:

  1. funkcjonalizm:

  1. teoria konfliktu:

  1. seksizm:

  1. feminizm:

Kształtowanie ról płciowych w socjalizacji:

- chłopcy: warsztaty i nauki ścisłe

- dziewczynki: zajęcia z gospodarstwa domowego i literatury

KONTROLA SPOŁECZNA

KONTROLA SPOŁECZNA – wszelkie mechanizmy uruchamiające, niekiedy wymuszające współdziałanie, które utrzymuje porządek społ.

Mechanizmy kontroli społ.:

Rodzaje kontroli społ.:

  1. wewnętrzna – kontrola społ. wprowadzona we wnętrzu człowieka

  2. zewnętrzna – opieruje szerokim repertuarem sankcji (kar i nagród)

  3. nieformalna – wszystkie wzory zachowań przekazywane w stosunkach osobistych i wszystkie reakcje i sankcje stosowane spontanicznie i na zasadzie zwyczaju; zamierzona lub niezamierzona

  4. formalna – wszystko to co zapisane w regulaminach poszczególnych organizacji i stowarzyszeń, przede wszystkim w państwowych kodeksach prawnych; zawsze zamierzona

  5. prawna

  6. pozaprawna

Formy kontroli:

  1. samopomoc – osoba pokrzywdzona sama karze krzywdziciela

  2. z udziałem osób 3 – zaangażowane osoby 3, ale ta trzecia to pośrednik, który rozsądza sprawę
    i rozstrzyga konflikt

Style kontroli społ.:

KONFORMIZM – dostosowanie własnego zachowania i sposobu myślenia do zachowania i myślenia innych członków danej zbiorowości;

Przyczyny, dla których ludzie zachowują się konformistycznie:

DEWIACJA – zachowanie niezgodne ze standardami normatywnymi, składającymi się na wspólnie podzielaną wizję ładu;

Źródła zachowań dewiacyjnych:

  1. perspektywa funkcjonalistyczno-strukturalistyczna:

  1. perspektywa interakcyjna:

Rola dewiacji w zbiorowościach:

  1. negatywna:

  1. pozytywna:


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
SOCJOLOGIA KOLOKWIUM
Socjologia kolokwium
Współczesne Teorie Socjologiczne - kolokwium 2, Opracowania moje
Wstęp Do Socjologii - kolokwium, Opracowania moje
Współczesne Teorie Socjologiczne - kolokwium 1, Opracowania moje
Socjologia kolokwium
ćwiczenia SOCJOLOGIA II kolokwium
opracowanie pytań na kolokwium, SOCJOLOGIA UJ, Współczesne teorie socjologiczne
Kolokwium 1, Blumer - Implikacje socjologiczne mysli Meada, JAŹŃ
Spis zagadnien obowiazujacych do kolokwium z Socjologii
KOLOKWIUM Z SOCJOLOGII MEDYCYNY
Pytania i odpowiedzi z kolokwium, Socjologia
Kolokwium z muzyki, EDUKACJA POLONISTYCZNA, PSYCHOLOGIA, SOCJOLOGIA, EDUKACJA PLASTYCZNA, PEDAGOGIKA
Kolokwium 1, merton+parsons, SOCJOLOGIA
Kolokwium 1, merton+parsons, SOCJOLOGIA

więcej podobnych podstron