Dziecko w stanie zagrożenia życia

najczęstsze rozpoznania: urazy, uraz głowy, utonięcie, zatrucie, wypadki komunikacyjne, dziecko maltretowane, rany postrzałowe, oparzenia, pokąsania, uraz rdzenia kręgowego

Schorzenia chirurgiczne: „ ostry brzuch”

Różne: zes nagłego zgonu niemowlęcia, kwasica cukrzyc, krwotok, anafilaksja, wrodz zabu metaboli

Stany nagłe u dzieci zagrażające życiu

zespół zaburzeń oddychania, zaburzenia sercowo-naczyniowe, zespoły wstrząsu, obrażenia ciała w następstwie urazów, zaburzenia spowodowane czynnikami środowiskowymi, stany nagłe przebiegające z utratą przytomności

Postępowanie z dziećmi w stanach zagrożenia życia – błędy:

brak wiedzy i doświa, kłopoty organ, brak jasnych zasad współpracy między specjalistami, osamotnienie – brak wsparcia merytorycznego ze str starszych lekarzy, konsultantów, brak doświadczonego zespołu pielęg i odp sprzętu, brak wytycznych i standardów post diagnostyczno-terapeutycznego u dzieci, trudności techniczne w zakresie wykonywanych procedur u dzieci, różnorodność przypadków klinicznych, możliwość gwałtownego pogorszenia stanu zdrowia dziecka, nie zapewnienie drożności dr oddech, odp resuscytacji plynowej,nie rozpoznanie i nie podjecie lecz krwaw wewn, nie przecwindzial hipotermii, brak lecz przeciwbolowego

Postępowanie z dzieckiem nieprzytomnym w oddziale ratunkowym

Etiologia: zatrucie, infekcje, uraz głowy, drgawki, niewydolność oddechowa, wstrząs, hipoglikemia, cukrzycowa kwasica ketonowa, zaburzenia metaboliczne, zmiany wewnątrzczaszkowe , wgłobienie

1.Zapewnić drożność dróg oddechowych, zabezpieczyć kręgosłup szyjny w przypadku urazu+poz bezp

2.Zapewnić efektywną wentylację

3.Zapewnić wydolne krążenie

4.Sprawdzić poziom cukru we krwi

5.Podać nalokson 0.01-0.10 mg/kg, jeżeli są wskazania

6.Ocenić poziom śpiączki wg skali Glasgow

7.Monitorowanie funkcji życiowych

8.Badania laboratoryjne, płynu m-rdz.

9.Wskazana krótkotrwała hospitalizacja w celu ustalenia etiologii

Postępowanie z dzieckiem w stanie zagrożenia życia w SOR

1.Ocena wstępna i stabilizacja funkcji życiowych:

2.zapewnienie drożności dróg oddechowych,

3.tlenoterapia, skuteczna wentylacja,

4.resuscytacja płynowa ( 20 ml/kg),

5.wyrównanie zaburzeń krążenia, leki wazoaktywne (dopamina, doputamina)

6.Badanie wtórne , monitorowanie czynności układu oddechowego i krążenia

7.Diagnostyka wstępna

8.Podjęcie decyzji o dalszym leczeniu/ przeniesienie dziecka do oddziału docelowego

9Leczenie przyczynowe i objawowe

Leczenie wspomagające : terapia płynami i transfuzje

leczenie p/drgawkowe, wspomagana wentylacja, konsultacja specjalisty, zabezpieczenie przed utratą ciepła, postępowanie p/bólowe, wyrównywanie zaburzeń elektrolitowych i metabolicznych, antybiotykoterapia w określonych stanach , zapewnienie spokoju i komfortu (obecność rodziców), ograniczenie „traumatycznych” procedur diagnostycznych i badań laboratoryjnych

Dziecko w stanie zagrożenia życia -obraz kliniczny

-senność z małym zainteresowaniem badaniem : słaby płacz lub jego brak podczas rękoczynów związanych z badaniem lub z zabiegami

-nadmierna pobudliwość : brak możliwości uspokojenia dziecka nawet w obecności rodziców

-osłabienie odruchu ssania, niedożywienie/-gorączka lub hipotermia/-upośledzenie krążenia obwod/ bóle głowy i światłowstręt ( u starszych dzieci)/-uporczywe wymioty/-napady drgawkowe związane z gorączką/-zmiana w stanie psychicznym/-zespół zaburzeń oddechowych/-slinienie się lub świst krtaniowy/-sinica warg i kończyn/-wybroczyny krwawe lub plamica z towarzyszącą gorączką

Zespół zaburzeń oddechowych

Objawy: sinica lub bladość, przyspieszenie oddechu , duszność, wysiłek oddechowy, przyspieszenie a.s., pozycja ciała, niepokój, pobudzenie

Objawy ciężkiej niewydolności oddechowej :

-narastające zaburzenia świadomości lub brak reakcji na bodźce/- zwolnienie częstości oddychania, zmniejszenie wysiłku oddechowego /- zwolnienie akcji serca
Ostra Niewydolność Oddechowa postępowanie wstępne w SOR

A. Podaż tlenu: efektywna tlenoterapia, monitorowanie stanu dziecka : pulsoksymetria, EKG

B. Drożność dróg oddechowych

Sposoby bezprzyrządowe i bezprzyrządowe

C. Dostęp dożylny

D. Zapewnienie spokoju, odpowiednia pozycja ciała

E. Zapewnienie efektywnej wentylacji

F. Wskazania do intubacji dotchawiczej

G. Ograniczenie do minimum niezbędnych rękoczynów i badań

Napad astmy oskrzelowej

Ciężki atak : duszność uniemożliwiająca mówienie, jedzenie, częstość odd > 40/min, tętno > 140/min, kaszel, swiszczacy oddech, uczucie ciężaru w klatce

Objawy bezpośrednio zagrażające życiu: sinica, cisza w klatce piersiowej lub słabe ruchy oddechowe, zmęczenie lub wyczerpanie, pobudzenie lub obniżenie poziomu świadomości

Napad astmy oskrzelowej-Postępowanie w ciężkim ataku w oddziale ratunkowym.

Wysokie stężenie tlenu

Leki I rzutu : wziewne Beta 2 -mimetyki (Salbutamol 2.5-5 mg przez nebulizator,fenoterol,salmeterol)

-Kortykosteroidy : wziewnie i dożylnie /leki p/histaminowe, leki p/leukotrienowe

-Prednizolon 1-2 mg/kg po., Metylprednizolon 2 mg/kg iv. Hydrocortizon iv. 100 mg co 6 godz.iv.

-Leki antycholinergiczne :Ipratropium / atrovent 0.125-0.25 mg przez nebulizator

-Metyloksantyny : Aminofilina iv.5 mg/kg w ciągu 20 min., następnie wlew 1 mg/kg/godz.

-Jeżeli stan pacjenta nie poprawi się w ciągu 15 min. utrzymaj podawanie tlenu i sterydów,

-Podawaj leki w nebulizacji co 30 min (beta-agoniści), dodaj ipratropium

Leki II rzutu: siarczan magnezu, teofilina, ketamina, heliox – mieszanina 60-70% helu/tlenu, rozważ potrzebę znieczulenia i intubacji

Powikłania : barotrauma, hipotonia: zjawisko auto-PEEP, odma opłucnowa

Stridor u dzieci :

Definicja : świst krtaniowy ( stridor) szmer o niskim tonie, słyszalny podczas fazy oddechowej; faza oddychania, w której jest najlepiej słyszalny – ważnym czynnikiem różnicującym

Przyczyny: laryngotracheobronchitis , krup wirusowy, zapalenie nagłośni, bakteryjne zapalenie tchawicy, aspiracja ciała obcego

Ostre zapalenie nagłośni: krup wirusowy, bakteryjne zapalenie tchawicy

Zapalenie nagłośni- stan bezpośredniego zagrożenia życia

występowanie między 2-7 r.ż./-szybki, niekiedy piorunujący przebieg/-wysoka gorączka >39 st.C/bóle gardła, duszność, wysiłek oddechowy/-wzmożona produkcja śliny/-niemożność połykania i mówienia /-charakterystyczna postawa jaka przyjmują dzieci/-charakt obraz nagłośni w obrazie radiologicznym

Zapalenie nagłośni- postępowanie w oddziale ratunkowym

A. Stan nagły : dzieci z ciężkimi objawami nie powinny być rutynowo diagnozowane lecz oceniane w warunkach sali resuscytacyjno-zabiegowej przez zespół specjalistów : pediatrę, larygologa, anestezjo

B. Laryngoskopia/ C. Badanie radiologiczne/ D. Badania laboratoryjne ( bakteriologiczne)

Leczenie : Intubacja + nawilżanie, przez kilka dni/Sedacja/Dożylna antybiotykoterapia

UKŁAD ODDECHOWY

wąskie i długie nozdrza, duży, cofnięty ku tyłowi język – łatwo może dojść do niedrożności dróg oddechowych, długa nagłośnia, najwęższe miejsce – okolica podgłośniowa, mała średnica tchawicy, ściany cienkie i miękkie, duża ilość tkanki łącznej w obrębie krtani i tchawicy – łatwość infekcji

Oddychanie: głównie nosem, przepona - główny miesień oddechowy, mały udział mięśni międzyżebrowych, mała rezerwa oddechowa, duże zużycie tlenu w stosunku do ciężaru ciała, dwufazowa odpowiedź na niedotlenienie

Konsekwencje : łatwo dochodzi do niedotlenienia

Niedrożność przewodów nosowych –> niewydolność oddechowa

Niewielki obrzęk w obrębie krtani/ tchawicy –> znaczne utrudnienie przepływu powietrza, łatwość infekcji i stanów zapalnych, szybkie wyczerpywanie energetyczne spowodowane wysiłkiem oddech

Przyczyny nagłego zatrzymania krążenia u dzieci

- z powodów oddechowych, u dzieci z wrodzonymi wadami serca może dojść do nagłego zatrzymania krążenia, nagła śmierć łóżeczkowa

Noworodki

-jeżeli noworodek nie oddycha lub „nie łapie powietrza” – natychmiast rozpocząć resuscytację.

1.uciski mostka należy rozpocząć, jeżeli nie stwierdzamy czynności serca lub występuje bradykardia < 60 /min pomimo adekwatnej wentylacji tlenem przez 30 sek.

2.zalecana technika 2 kciuków ( konieczne 2 osoby)

3.głębokość ucisków = 1/3 wymiaru przednio-tylnego klatki piersiowej

Niedrożność dróg oddechowych : upośledzenie stanu przytomności, krew, wymioty, ciało obce, uraz, infekcja, zapalenie, laryngospasm, bronchospazm

Częściowa : szmer oddechowy zazwyczaj głośny, stridor słyszalny w fazie wdechowej – poziom krtani lub wyżej,szmer słyszalny w fazie wydechowej- poziom dolnych dróg oddechowych

Całkowita : paradoksalne ruchy klatki piersiowej, zaangażowanie dodatkowych mięśni oddechowych, nieobecność szmerów oddechowych

Przyrządowe udrażnianie dróg oddechowych

met. niechirurg: rurka ustno gardl Guedela, maska krtaniowa, rurka intubacyjna,Combitube

met.chirurg: konikopunkcja, konikotomia, tracheotomia

Efektywna wentylacja

-oddech – efekt oceniamy poprzez obserwacje uniesienia klatki piersiowej/ -objętość oddechu 6-7 ml/kg c.c /-wdech ok. 1.5 s./-proporcja ucisków do oddechu / -dla laików 30 : 2/ -dla osób kwalifikowanych 15 : 2/-rozpocząć od wdechów

Jednakowa częstość ucisków mostka u dorosłych i u dzieci = 100/min (z wyjątkiem noworodków i młodszych niemowląt)

WSTRZĄS

definicja : zespół objawów klinicznych, będących następstwem zaburzeń perfuzji tkankowej, w wyniku czego dochodzi do dysproporcji pomiędzy zapotrzebowaniem organizmu na tlen a możliwościami jego dostarczenia do tkanek

WSTRZĄS ROZWIJA SIĘ W NASTĘPSTWIE : niedostatecznej podazy tlenu w stosunku do jego zapotrze

PATOMECHANIZM:hipowolemiczny(utrata obj krwi krążącej, sercowopoch,neurogenny(w.d),septycz

-krwotoczny - zmniejszenie objętości krwi krążącej

-kardiogenny -upośledzenie pracy serca jako pompy/zab funkcji m sercowego/objawy: tachykardia, hipotonia, powloki skorne blade,zimne, zab rytmu, swiadomosci

-anafilaktyczny - zaburzenia napięcia ścian drobnych naczyń krwionośnych, wstrzas dystrybucyjny

-septyczny -następ uszkodzenia śródbłonka naczyn z ucieczką płynów do przestrzeni pozanaczynio. Niewydolność wielonarządowa.wstrzas dystrybucyjny

-neuropochodny -efekt uszkodzenia OUN ,zaleganie krwi w ukł tętniczym. Względna hypowolemia.

Wytyczne postępowania we wstrząsie

1.Oceń ABC

2.Zabezpiecz właściwie drogi oddechowe

3.Podaj 100% tlen

4.przeprowadź wstępną ocenę

5.Podłącz monitor

6.Właściwa pozycja ciała

7.Kontrola bólu

8.Określ etiologię wstrząsu

Wstrząs anafilaktyczny

Objawy zapowiadające dotyczą :

-skóry (nagłe zaczerwienienie, pokrzywka , świąd)

-górnych dróg oddechowych (obrzęk krtani,kaszel, chrypka

-dolnych dróg oddechowych (skurcz oskrzeli)

-układu krążenia ( hypotensja, tachykardia, zaburzenia rytmu wyciek z nosa)/pokarmowego (nudności , wymioty, bóle kolkowe)/ nerwowego (lęk, niepokój, poczucie zagrożenia)

Objawy zasadnicze : hipotensja, zaburzenia wentylacji, zaburzenia świadomości, zaburzenia krzepnięcia krwi, niewydolność nerek, utrata świadomości, pobudzenie

Szybka interwencja : leczenie należy podjąć natychmiast po stwierdzeniu nawet pozornie błahych objawów - kichanie , świąd , zaczerwienienie skóry/przerwanie narażenia na antygen i monitorowanie parametrów życiowych/podanie adrenaliny

Wstrząs anafilaktyczny - leczenie

-wprowadź kaniulę do żyły obwodowej

-podaj dożylnie : adrenalinę - 1:1 000 0.5-1.0 ml. rozcieńczoną w 10-20 ml NaCl

-wlew kroplowy adrenaliny - roztwór 1 mg. / 250 ml. roztworu z szybkością 1-4 ug/ min.

-zabezpieczenie drożności dróg oddechowych , kończyny ku górze

-tlenoterapia (bierna – jak najwyzsze stezenie)

-Adrenalina ( roztwór 1:1000)-podskórnie , domięśniowo, wziewnie.

I dawka - u dorosłych 0,5 mg. u dzieci 0,3 mg. Wyjątkowo dożylnie 0,3-0,5 mg. w dawkach podzielonych po 0,1 mg. /Kolejne dawki po paru minutach (5-10)

Równocz z A podaj i.m lek p/histaminowy blokujący rec H 1 -100mg antazoliny (Phenazolinum)

-leczenie skurczu oskrzeli

-Fastjekt – Allergopharma-zestw do natychmiastow podania A w dawce 0,23-0,32 mg

-wyrównywanie hypotensji, środki presyjne ( krystaloidy, dopamina)

-blokery receptorów histaminy( cymetydyna, ranitydyna)

H2 bloker - Cimetidina 200 mg./ H1 , H2 blokery Fenistil-amp. a 4 mg/ 4 ml./ Tavegyl - 2 mg.

Adrenalina we wstrząsie anafilaktycznym

-działa b. szybko/hamuje wyzwalanie mediatorów komórek docelowych/uszczelnia naczynia włosowate/działa przeciw-obrzękowo/hamuje skurcz mięśni gładkich/zapobiega spadkowi ciś tętni

Leczenie wstrzasu hipowolemicznego:

Płynoterapia :krystaloidy, koloidy

Aminy katecholowe : Levonor (4 – 8 ug/kg/min), Dopamina (2 – 5 ug/kg/min do 10 ug)

Diuretyki - Forosemid (10 – 20 mg / RR !!)

Ogrzanie

Preparaty krwi: koncentrat krwinek czerwonych + Calcium Polfa ( 1 / 1 ),osocze świeże mrożone

Kliniczne objawy wstrząsu: tachycardia , hipotensja, skurcz naczyń obwodowych, zimna, spocona, blada skóra, hiperwentylacja, niepokój lub apatia, spadek diurezy

Zasady leczenia wstrząsu pourazowego

tamowanie krwawienia, dostęp dożylny obwodowy, resuscytacja płynowa, uzupełnianie niedoboru HB, przetaczanie krwi, zwalczanie kwasicy metabolicznej, zaopatrzenie obrażeń ciała, leczenie p/bólowe, zapobieganie utracie ciepła, zapewnienie spokoju, monitorowanie czynności życiowych

Monitorowanie chorego po urazie

1.Czynność serca, ciśnienie krwi/ 2.Częstość oddechów/ 3.Czas powrotu kapilarnego/ 4.Diureza godzinowa/ 5.Saturacja krwi tetniczej / 6.Kapnometria/ 7.Glasgow Coma Scale/8.EKG/ 9.Temperatura ciała ( powierzchowna i głęboka)

ZGONY W WYNIKU URAZÓW

I FAZA OSTRA : w ciągu kilku sekund lub minut; śmierć nie do uniknięcia (>30%) : uszkodzenia dużych pni naczyniowych, serca, rozległe uszkodzenia OUN

II FAZA WCZESNA : najczęściej w ciągu minut lub godzin po urazie (>50%), diagnostyka i leczenie POWINNY mieć miejsce w ciągu pierwszych 60 minut po urazie „ZŁOTA GODZINA”

III FAZA PÓŹNA : w ciągu dni/tygodni po urazie, dotyczy > 10% zgonów, spowodowanych MOF lub powikłaniami zakrzepowo-zatorowymi

Anafilaksja

Definicja : gwałtowna odpowiedź na reakcję immunologiczną I typu między antygenem a swoistym przeciwciałem opłaszczonym na powierzchni komórki.W reakcji biorą głównie udział przeciwciała klasy IgE, które uwalniają mediatory z komórek tucznych i bazofilów, zapoczątkowujące kaskadę wtórnych reakcji ->reakcja anafilaktyczna

Czynniki wywołujące: białko obcogatun, penicylina,pokar, jady owadów,pros zwią chem,testy diagn

Mediatory reakcji anafilaktycznej

-Histamina -obkurcza m.gładkie , obrzęk bł. śluzowej oskrzeli,wymioty,pokrzywka,rozszerzenie naczyń

-Leukotrieny – obkurczenie m.gładkich oskrzelików,rozszerzenie naczyń krwion.

-Prostaglandyny - nasilają skurcz m. gładkich oskrzelików, zwiększają przepuszczalność naczyń krw.

Reakcje anafilaktoidalne

nie są związane z r. immunologicz a z bezpośrednim oddziaływ na komórkę lub tka subst prowoku

Przyczyny : osocze ludzkie, produkty krwi, substancje uwalniające histaminę,bezpośrednie uwalnianie mediatorów przez - leki, pokarmy, czynniki fizyczne-wysiłek , zimno, agregacja kompleksów immunologicznych, przetoczenie przeciwciał cytotoksycznych, kontrasty radiologiczne

Hipowolemia

uzupełnianie płynów/ kliniczne objawy hipowolemii -> podaj iv. 0,9% NaCl 20 ml/kg ->nadal objawy hipowolemii -> podaj iv.koloid 20 ml/kg -> nadal objawy hipowolemii -> podaj iv.preparaty krwiopoch

Cechy kliniczne poprawy wolemii : zwolnienie akcji serca, poprawa napięcia tętna, poprawa przepływu obwodowego, poprawa reaktywności na bodźce, wzrost diurezy

Hipoglikemia

Najniższe dopuszczalne wartości glikemii : -u noworodków >1.7 mmol/l (30 mg/dl)/ -u dzieci >2.8-3.0 mmol/l (50-54 mg/dl)

Łagodna – uczucie głodu, drżenie , drętwienie warg, parestezje, poty, łzawienie , ślinotok, lęk, niepokój, parcie na mocz, upośledzenie koncentracji.

Należy unikać preparatów zawierających wysokie stężenia adrenaliny!!!!!!!

Hipoglikemia – leczenie w oddziale ratunkowym

1.Tlenoterapia, w razie śpiączki intubacja dotchawicza, oddech kontrolowany

2.Dostęp dożylny/ 3.Dowóz glukozy w ilości zapewniającej hemostazę/ 4.Monitorowanie stanu neurologicznego i poziomu glikemii/ 5.Wyrównywanie zaburzeń równowagi kwasowo-zasad i elektrol

Hipoglikemia –diagnostyka w oddziale ratunkowym

testy paskowe – dzieci „wysokiego ryzyka”/stężenie glukozy we krwi/badanie moczu pod kątem obecności ciał acetonowych/badanie gazometryczne/morfologia i jonogram/ustalenie zapatrz/na 24h

Odpowiedź na szczepienia

Reakcje przejściowe : obrzęk, zaczerwienie w miejscu iniekcji, ustępują po leczeniu objawowym, ciężkie reakcje anafilaktycz – są rzadkie,wymagają natychmiastowego i agresywnego leczenia

Drgawki gorączkowe

zapewnij drożność dróg oddechowych/podaj tlen/diazepam iv. lub p.r/sprawdź poziom cukru we krwi i temper ciała/ochładzaj dziecko : fizykalnie i farmakologicznie(paracetamol 15 mg/kg p.r.> 3 mies)

Napady padaczkowe

zabezpiecz drożność dróg oddechowych, nie próbuj rozewrzeć zębów w celu wprowadzenia szpatułki lub innego sprzętu/diazepam iv. 0.25-0.4 mg/kg lub p.r./sprawdź poziom glikemii/w przypadku hipoglikemii glukoza iv.0,5 g/kg (2 ml roztworu 25%)/sprawdź temperaturę ciała/jeżeli drgawki nie ustępują - wlew iv. fenytoiny 18 mg/kg w ciągu 30 min./wezwij anestezjologa

Stan padaczkowy -postępowanie w oddziale ratunkowym

1.Zapewnienie prawidłowej dostawy tlenu

2.Opanowanie drgawek

3.Leczenie choroby podstawowej

4.Leki podawać najlepiej drogą dożylną

5.Jako lek I rzutu – podać środek szybko działający, następnie zastosować lek dłużej działający

6.Uzyskanie stężenia terapeutycznego ( dawki nasycające)

Leczenie p/drgawkowe

A. Leki szybko działające : Klonazepam ( Rivotril ) 0,03 - 0,15 mg/kg iv, im ; można powtórzyć 4-6 x w ciągu doby/ Diazepam (Valium, Relanium) 0,1 - 04 mg/kg, max. 10 mg jednorazowo, można powtórz

B. Leki długo działające po krótko działających : Fenobarbital ( Luminal) 20 mg/kg iv, im

w ciągu 10-20 min. Dożylnie/ Fenytoina ( Epanutin) – dawka nasycająca 20 mg/kg iv, max. 100 mg; szybkość podawania 1-2 mg/kg/min

Leki p/drgawkowe stosowane doodbytniczo

Diazepam 0.2-0.5 mg/kg p.r./Kwas walproinowy (Depakine,Vupral), stężenie 250 mg/5 ml, dawka : 20mg/kg zmieszany z wodą w stosunku 1: 1

Postępowanie w stanach zagrożenia życia w pediatrii

Czynniki wspierające : wiedza i doświadczenie, umiejętności praktyczne, współpraca z zespołem specjalistów, dostępność, sprz przydatnego u dzieci,standardy i algorytmy,dokument,stres mobilizuje

Schorzenia OUN: zapalenie opon m-rdz, drgawki, dysfunkcja zastawki, zespół Reye’a, przepuklina opon.rdz., krwawienie do OUN

Układ krążenia: wstrząs : hipowolemiczny, septyczny, wrodzone wady serca, arytmia

Układ oddechowy: ciało obce, krup, zapalenie płuc, astma, bezdech, krztusiec, zapalenie nagłośni

Zakażenia : bakteryjne, wirusowe, grzybicze

Odrębności anatomiczno-fizjologiczne u dzieci

układ oddechowy, krążenia, OUN, moczowy, pokarmowy, kostno-stawowy, termoregulacja

Pacjent pediatryczny

-noworodek: od urodzenia do 1 miesiąca życia/ niemowlę: od 1 miesiąca życia do 1 roku życia/ dziecko: od 1 roku życia do okresu pokwitania

Różnice anatomiczne

-proporcje ciała, duża głowa, niezbyt dobrze chroniona, krótka szyja, duży tułów, długie kończyny, wyższy współczynnik powierzchni do masy ciała

Zapewnienie dostępu do żył

możliwości kaniulacji żył obwodowych, dostęp do żył centralnych, dostęp chirurgiczny(wenesekcja i wenepunkcja), specjalne drogi dostępu : zyła pępowinowa u noworodków, dostęp doszpikowy

sprzęt wykorzystywany przy kaniulacji żył , powikłania

Zespół dziecka maltretowanego

Rodzaje : zaniedbanie fizyczne i emocjonalne ( 60%), przemoc fizyczna( 23%),przemoc seksualna(9%), „Shaken Baby Syndrom” , zespół Munchausena

Zespół dziecka maltretowanego – cechy różnicujące

mechanizm urazu niejasny lub trudny do wytłumaczenia/brak opieki medycznej lub zwłoka w wezwaniu pomocy lekarskiej/obustronne symetryczne urazy, sińce w trudno dostępnych okolicach/ obrażenia często odpowiadają kształtowi przedmiotu ( typowe przedmioty)/cechy niedożywienia, zaniedbanie higieniczne/upadki z wysokości, porażenie prądem, podtopienie/narażanie dziecka na niebezpieczeństwo fizyczne lub psychiczne

Kontrolowanie bólu u dzieci w oddziale ratunkowym

Wybór techniki i drogi znieczulenia:

znieczulenie miejscowe : krem EMLA ,nasiękowe, blokady nerwów obwodowych, znieczulenie regionalne/ sedacja dr doustną, parenteralną, p.r./znieczulenie wziewne/ketamina/NSAD i opioidy

Analgezja u dzieci

Niewielki ból : Paracetamol 10-15 mg/kg 3-4 x dz. p.o.

Średni ból: Ibuprofen 5 mg/kg 4 x dz. p.o. ( o ile nie ma astmy)

Silny ból: 6-12 mies. Morfina do 100 mikrog/kg iv/ >12 mies. Morfina do 200 mikrogr/kg iv.

Obrażenia klatki piersiowej zagrażające życiu

odma opłucnowa ciśnieniowa, tamponada serca, masywne krwawienie do jamy opłucnowej, wiotka klatka piersiowa, pękniecie aorty, perforacja przełyku, uszkodzenie dróg oddechowych

Wyrzut endogennych katecholamin

Objawy : tachykardia, wzrost ciśnienia rozkurczowego , obniżenie amplitudy tętna

Objętość krwi w grupach wiekowych

wcześniak–95 ml/kg/nowor 90 ml/kg/niemowlę 80 ml/kg/dziecko pow. 1 r.ż. 75ml/kg/doro 70 ml/kg

Trudności w ocenie utraty krwi: ludzie starsi, leki, stymulator serca, ciąża, hipotermia, sportowcy