Wykład 4 03.04.2013r.

Podstawowe kryterium biedy według wieku i płci

1. Kryterium wieku

• ryzyko doświadczenia biedy

• szansa na procesy marginalizacji jest znaczący

• podstawową kategorią społeczną narażoną na marginalizację są dzieci

• kategoria osób defaworyzowanych

• liczba biednych dzieci- nie ma jasnej wiedzy na ten temat ok. 20-60%

• 1/3 dzieci ma problemy z zaspakajaniem potrzeb

• co 3 osoba definiowana jest jako biedne to dziecko

W Polsce mamy doczynienia z ze zjawiskiem juwenalizacji biedy. Podstawową kategorią narażoną na życie w biedzie są dzieci. Im więcej jest dzieci w rodzinie tym te dzieci są biedniejsze. W Polsce biedę definiuje wielodzietność na nie niepełnie rodziny. W Polsce May doczynienia z polityką na rzecz samotnych rodziców i dodatkowo istnienie funduszu alimentacyjnego.

Wielodzietność- synonim biedy dzieci

Doświadczenie biedy w okresie dzieciństwa – bycie biednym dzieckiem determinuje biedę w dorosłości ma destrukcyjny charakter na jego życie

Konsekwencje dorastania w biedzie:

• zaburzony proces rozwoju fizycznego i psychicznego- w okresie dzieciństwa i wczesnej dorosłości w rozwoju jednostki zachodzą istotne zmiany natury biologicznej, psychicznej (definicja-reorganizacja poznawcza) oraz społecznej (dojrzałość emocjonalna i społeczna do podejmowania ról) związanych z tym zachowaniem zmiana wzorów zachowań

• bieda zakłóca (ogranicza) internalizację własnych wzorów funkcjonowania jednostki

• mniejszy poziom osiągnięć edukacyjnych- na nie składają się:

  • niższe aspiracje edukacyjne

  • znaczne trudności w nauce

• biedne dzieci mają problemy z nauką – bariery edukacyjne:

  • dzieci muszą pracować- wczesne podejmowanie pracy zarobkowej, odwrócenie ról społecznych dzieci zarabiają na utrzymanie rodziców

  • przyjęcie odpowiedzialności za środki materialne na życie

  • marginalizacja na poziomie szkoły- klasy specjalne, dla dzieci które sobie słabiej radzą z nauką

  • obciążenie obowiązkami domowymi wobec młodszego rodzeństwa, najtrudniejsza sytuacja najstarszego dziecka w szczególności najstarszej córki w wyniku czego następuje obniżenie aspiracji edukacyjnych

  • brak wzorców edukacyjnych- nie stanowi wartości

  • brak kompetencji językowych dzieci

  • ograniczone możliwości zaspakajania potrzeb edukacyjnych dzieci – inwestowanie w dzieci

  • dysfunkcjonalność wychowawcza tj. cechy: labilność emocjonalna rodziców (bierność, skłonność do zachowań depresyjnych), punitywny styl wychowania (oparty na karaniu dziecka), niewłaściwe stosowanie metod wychowawczych, brak czasu który wspólnie spędza się z dzieckiem i ograniczona werbalna interakcja z dziećmi

• samomarginalizacja- dzieci nie są w stanie uczestniczyć w życiu społecznym

• ograniczone możliwości zaspokojenia potrzeb kulturowych

• ograniczone możliwości zaspokojenia potrzeb zdrowotnych- niedożywienie dzieci, głód dzieci, brak właściwej dla wieku dzieci opieki medycznej

Doświadczanie biedy w okresie dzieciństwa skutkuje dziedziczeniem niższego poziomu wykształcenia, niższego poziomu kapitału społecznego, który sprzyja utrwaleniu marginalizacji.

1. Kryterium płci – bieda kobiet

• podlegają głębszej marginalizacji

• feminizacja biedy

Zróżnicowanie biedy ze względu na płeć obejmuje:

• liczebną przewagę kobiet wśród osób biednych (tzn. kobiety częściej popadają w biedę) okres pozostawania w biedzie jest dłuższy, istnieje zdecydowanie większa liczba ryzyk które powodują popadanie w biedę przez kobiety

• głębokość biedy w gospodarstwie którym kieruje kobieta jest zdecydowanie większa

• bieda w większości przypadków jest strukturalnie reprodukowana przez pokolenia co oznacza że jest zdecydowanie trwalsza ponieważ jest z związana z krytycznymi wydarzeniami życiowymi jakie doświadcza kobieta w rodzinie albo na rynku pracy

• bieda jest uzależniona od polityki społecznej a dokładniej polityki socjalnej

• lata 80-te 2 połowa- nastąpiło stwierdzenie że kobiety są bardzo biedne

Zjawisko feminizacji biedy:

• kobiety w rodzinach są w sposób szczególny obciążone trudną sytuacja materialną

• to kobiety w rodzinach podejmują wysiłki na rzecz zaspokojenia potrzeb wszystkich innych członków rodzinny

• to na kobietach spoczywa odpowiedzialność za realizację funkcji opiekuńczych w rodzinie

Główne przyczyny biedy kobiet:

• w ramach koncepcji radykalnego feminizmu kobiety są częściej biedne ponieważ bieda kobiet jest konsekwencją nierówności w 3podstawowych sferach życia tj.:

  • sfera rynku pracy- wszystkie wskaźniki dyskryminacji na rynku pracy, niższe wynagrodzenia, niższe szanse na awans zawodowy, praca zawodowa jest na pozycji drugoplanowej

  • sfera rodziny- kobiety są dyskryminowane w codziennym życiu rodzinnym- 3 wymiary tej nierówności

    • nierówność pracy obowiązków domowych

    • wymiar finansowy- nierówny podział środków finansowych pomiędzy wszystkich członków rodziny

    • czas wolny- mają go najmniej

  • sfera polityki społecznej- kobietom zdecydowanie trudniej jest się dopasować do systemu zabezpieczeń społecznych – 2 wskaźniki

    • brak zasiłków dla kobiet, jedynie zasiłki na dzieci

    • pracują krócej, mniej zarabiają, mają mniejsze emerytury

• Uczestnictwo w polityce społecznej jest możliwe dzięki uczestnictwie na rynku pracy

• Koncepcja rozpadu rodzinnego systemu zabezpieczeń, za główną przyczynę biedy w śród kobiet uznaje się zmainy demograficzne takie jak zachowania w strukturze rodziny,a przedewszystkim jest to rozpad związków małżeńskich