Żywienie 6.11.2010
INDEKS GLIKEMICZNY
IG określa wpływ produktów spożywczych na poziom glukozy we krwi. Jeżeli produkty węglowodanowe są trawione szybko, to maja wysoki IG. Jeżeli są trawione bardzo wolno – wolno uwalniają glukozę do krwi – mają niski IG.
Podział produktów ze względu na IG:
Produkty o niskim IG (do 55)
Produkty o średnim IG (55-70)
Produkty o wysokim IG (powyżej 70)
Działanie insuliny – obniżanie poziomu glukozy w surowicy.
Insulina działa poprzez receptory komórkowe na błonach komórkowych.
Przy częstych rzutach insuliny, receptory stają się niewrażliwe na jej działanie i poziom glukozy w surowicy rośnie.
Cukrzyca typu I (młodzieńcza) – niewytwarzanie insuliny na skutek nieprawidłowo działającej trzustki.
Cukrzyca typu II (starcza) – przy popełnianiu błędów żywieniowych (powstaje insulinooporność).
Należy spożywać produkty zawierające niski IG.
Glukoza – substancja referencyjna (powoduje największy wzrost poziomu glukozy w surowicy), jej IG wynosi 100
OBLICZANIE INDEKSU GLIKEMICZNEGO
Danej osobie podaje się produkt o odpowiedniej wadze tak aby zawartość węglowodanów wyniosła 50 gram. W przypadku ziemniaków będzie to około 250 g.
Po zjedzeniu, co 15 minut przez pierwsza godzinę, a następnie co 30 minut pobiera się krew i bada poziom glukozy we krwi.
Wyniki nanosi się na wykres obrazujące poziom glukozy zależny od czasu. Następnie oblicza się powierzchnię pod krzywą i porównuje z wynikami produktu referencyjnego (glukozy).
Najważniejsze czynniki odpowiadające za różnice w IG:
stopień galaretowacenia substancji skrobiowej
osłona produktu
stosunek amylozy do amylopektyny
obecność błonnika
inne (obecność substancji chemicznych, tłuszczu, białka itd.)
Amyloza jest trawiona powoli, bo cząsteczki glukozy są blisko siebie i utrudniony jest dostęp enzymów do wiązań. W amylopektynie enzymy łatwo dostają się do wiązań, bo jest ona rozgałęziona.
Dużo amylozy – niski IG. Dużo amylopektyny – wysoki IG.
WYMIENNIKI WĘGLOWODANOWE
1 wymiennik węglowodanowy (WW) to taka porcja produktu lub potrawy, która zawiera 10 g węglowodanów przyswajalnych czyli węglowodanów bez błonnika pokarmowego.
Przykład:
1 WW = 1/3 bułki kajzerki (ok. 20g)
= 1 mały ziemniak (ok. 80g)
= 2 średnie marchewki (ok. 270g)
= Pół dużej gruszki
= 2 płaskie łyżeczki cukru
Podział węglowodanów ze względu na szybkość wchłaniania:
„cukry biegnące” – szybko wchłaniające się
„cukry maszerujące” – umiarkowanie wchłaniające się
„cukry czołgające się” – wolno wchłaniające się.