LECZENIE ZAWAŁU MIĘŚNIA SERCOWEGO

Zawałem mięśnia sercowego nazywamy martwicę komórek mięśniowych określonego obszaru serca, wywołaną przez zamknięcie światła naczynia wieńcowego. Najczęstszą tego przyczyną jest pęknięcie blaszki miażdżycowej.

Zawał serca, zwany również jego atakiem, może wystąpić w każdym obszarze tego mięśnia. Najczęstszym jednak jest obręb ściany lewej komory, niestety, może on również obejmować całą grubość mięśnia- zawał pełnościenny, lub też warstwę podwsierdziową- zawał niepełno ścienny ( brak załamka Q w zapisie EKG).

Do objawów zawału serca zaliczamy silny, długotrwały (trwający ponad 20 minut) ból w okolicy zamostkowej. Pacjenci opisują ten ból jako rozpierający, duszący i ściskający. Często wystąpienie zawału jest sprowokowane wysiłkiem fizycznym czy też stresem.

Ból zawałowy z reguły nie ustępuje po zaprzestaniu wysiłku lub zażyciu nitrogliceryny w sprayu lub tabletce podjęzykowej. Charakter ból jest tępy, rozpierający, rozrywający, ściskający, duszący, rwący, palący. Lokalizacja bólu: zwykle za mostkiem lub po lewej stronie klatki piersiowej (w bardzo rzadkich przypadkach z prawej). Ból zawałowy często promieniuje (rozchodzi się) do lewego barku, ramienia, stawu łokciowego, dłoni, do szyi, gardła, żuchwy lub pleców. U niektórych pacjentów dolegliwości mają charakter nietypowy i trudno je rozpoznać - zwłaszcza przy zawale dolnej ściany serca, w którym często jedynymi dolegliwościami są: ból brzucha, nudności, wymioty, złe samopoczucie.

Zamiast bólu można również odczuwać duszności, uczucie ciężaru na klatce piersiowej. Zawałowi często towarzyszy znaczne osłabienie, które może prowadzić do zasłabnięcia i utraty przytomności. Większość chorych odczuwają silny lęk i są "zlani" zimnym potem. Ciśnienie tętnicze krwi może być normalne, niskie lub podwyższone. Tętno z reguły jest przyśpieszone, może być jednak zwolnione.

Leczenie tego schorzenia podlega na podjęciu kilku czynności. Pierwszą z nich powinno być unieruchomienie chorego, przede wszystkim dla jego bezpieczeństwa. Jeżeli stwierdzono u niego ostrą niewydolność wieńcową należy zastosować tlenoterapię. Następnie wprowadza się leczenie fibrynolityczne w celu udrożnienia zaczopowanego naczynia. Mechanizm działania leków fibrynolitycznych polega na przekształceniu plazminogenu w czynny enzym zwany plazminą, która rozpuszcza skrzep. Stosuje się tutaj STREPTOKINAZĘ we wlewie dożylnym w ciągu około 60 minut. Przeciwwskazaniami do jej stosowania są:

-czynne krwawienia wewnętrzne

-przebyte krwotoczne udary mózgu, nowotwory, urazy głowy (w ciągu poprzedniego miesiąca)

-ciąża

-skaza krwotoczna

-ciśnienie tętnicze powyżej 200/120

Następnym elementem kuracji zawałowej jest wprowadzenie NITRANÓW. Stosowanie NITROGLICERYNY we wlewie dożylnym zmniejsza strefę martwicy bo rozszerza naczynia wieńcowe, działa antyarytmicznie, tłumi ból wieńcowy, zapobiega obrzękowi płuc i ułatwia przepływ wieńcowy.

Ważne jest aby wprowadzić również leczenie przeciwbólowe. Zatem, w następnej kolejności stosujemy najczęściej MORFINĘ, w dawkach dożylnych 2-5 mg, powtarzając co 30-60 minut.

Jeśli natomiast u chorych z utrzymującym się bólem sercowym lub też migotaniem przedsionków ciśnienie skurczowe się podniesie, stosujemy wtedy BETA- ADRENOLITYKI. Najbardziej rozpowszechnionym środkami są ATENOLOL oraz METAPROLOL.

W celu zahamowania przebudowy (remodelingu) serca, oraz leczenia niewydolności serca podczas zawału należy podać choremu inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI): KAPTOPRIL i ENARAPLIL.

Ostatnim elementem leczenia jest wprowadzenie leków przeciwzakrzepowych, HEPARYNA- we wlewie dożylnym ciągłym, w czasie nie przekraczającym pięciu dni, ale i pod ścisłą kontrolą parametrów krzepliwości.