IV Próba; dobór jednostek do badania

1. Co to jest próba?

Próba matka

Populacja

Próby do badania

Próba – wybrane z populacji przypadki do badania

6. Co oznacza, że próba jest reprezentatywna?

Próba reprezentatywna jest wtedy, gdy uzyskane wyniki z badań tej próby, można uogólnić na całą populację (zdobywamy wiarygodną wiedzę o tej populacji).

Jaki dobór przypadków do badania zapewnia reprezentatywność uzyskanych wyników badania?

Dobór losowy, ponieważ każda jednostka ma takie samo prawdopodobieństwo dostania się do próby – dobór jest przypadkowy. Jego operatem są bazy danych.

3. Co to jest operat losowania?

To spis elementów populacji lub przynajmniej spis ich rozłącznych podzbiorów (zespołów).

Przykłady operatów:

1. W badaniach opinii, badaniach społecznych – Baza PESEL

2. W badaniach przedsiębiorców – Baza REGON

3. W badaniach studentów APS – Lista wszystkich studentów pobrana z dziekanatu uczelni

Cechy dobrego operatu

• Kompletny

• Aktualny

• Identyfikowalny (np. PESEL)

• Zawierający dodatkowe informacje o elementach populacji

2. Co to jest zbiorowość (populacja) badania?

To skończona (mniej lub bardziej liczna) zbiorowość, o której badacz chce uzyskać określone dane, np. dorośli obywatele Polski. Populację stanowić mogą:

• Ludzie – wybrana grupa, np. lekarze

• Obiekty – gminy, szkoły, miasta

• Dokumenty – artykuły z pierwszych stron gazet (nie pojedynczy dokumenty, ale zbiór)

4. Sposoby doboru losowego próby

Metoda kuli (z urny) – Jest to losowanie bezzwrotne – wylosowana jednostka nie może brać ponownie udziału w losowaniu. Losuje się z kuli, a wszystkie zawarte w niej losy muszą być jednakowe.

Dobór systematyczny – 1-szą jednostkę do badania losuje się, a następne poprzez dobór co n-tą

Dobór grupowy (warstwowy) – Na początku losuje się grupy, a następnie jednostki w grupach z uwzględnieniem zasady o jednakowym prawdopodobieństwie znalezienia się każdej jednostki w próbie.

5. Dobór kwotowy jednostek do badania

Z rozdziału 7, „Logika doboru próby”

Próba kwotowa – udziałowa – osoby dobierane są tak, aby zachować proporcje cech (zmiennych kontrolnych) charakterystycznych dla całej populacji. Jest to metoda nielosowego doboru do badania.

Najczęściej stosowane cechy, to: wiek, płeć, wielkość rodziny, dochód, rodzaj grupy społecznej.

Próba nie jest reprezentatywna!

7. Podejmowane działania na rzecz zapewnienia jak najlepszej realizacji próby

1. Wielokrotne próby nawiązania kontaktu z respondentem

2. Losowanie rezerwy

Rezerwa (dodatkowe osoby do badania) jest losowana razem z próbą. Rezerwę posiada każda jednostka.

3. Ważenie próby zrealizowanej – Stosujemy, gdy próba nie jest reprezentatywna

Te działania są niezwykle istotne dla reprezentatywności próby.

Czym może skutkować niezrealizowanie próby?

Może to wpłynąć na reprezentatywność próby, a co za tym idzie, stanowić przeszkodę do uogólnienia wyników badania na populację.

8. Co to jest próba rezerwowa?

Rezerwa (dodatkowe osoby do badania) jest losowana razem z próbą. Rezerwę posiada każda jednostka.

Przykład

1. Wylosowana jednostka – Kowalczyk

2. Kowalczyk nie jest dostępny po wielokrotnych próbach nawiązania z nim kontaktu

3. Następną jednostką w kolejce jest Nowak

4. Jeśli i z Nowakiem nie ma kontaktu, to

5. Następny w kolejności jest Dąbrowski …

9. Co to jest response rate?

Wskaźnik response rate – poziom realizacji próby – liczba wypełnionych ankiet(uczestników badania).

Przykład

Wysłano ankietę do 150 osób, odpowiedziało 65.

Response rate dla ankiety to $\frac{65}{150}$ × 100 = 43,33%

V Opracowanie wyników z badan

1. Co to jest kodowanie?

Gruszczyński

To podział zebranych danych na klasy i typy, a następnie przypisanie tym klasom i typom przyjętych symboli (najczęściej cyfrowych) tak, aby każda informacja o jednostce była oznaczona właściwym symbolem tej klasy czy typu, do której została zaliczona. Istotne jest ustalenie właściwych kryteriów, według których będzie prowadzona klasyfikacja, typologizacja oraz przypisywanie symboli.

(Na przykład) Kodowanie w SPSS

1. Jak najczęściej spędza Pan(i) czas wolny, a zatem czas nie przeznaczony na sen czy wszelkiego rodzaju obowiązki?

Proszę podkreślić wszystkie pasujące do Pana(i) odpowiedzi

Korzystanie z Internetu

Słuchanie muzyki

Spotkania ze znajomymi

Spędzanie czasu z rodziną

Oglądanie telewizji

Czytanie książek

Chodzenie do kina

Chodzenie do teatru

Chodzenie na koncerty

Uprawianie sportu

Chodzenie na zakupy

Inne, jakie

Pytanie oznaczamy symbolem P1

P1 to etykieta, a poszczególne odpowiedzi to zmienne

P1-1 Korzystanie z Internetu

P1-2 Słuchanie muzyki

P1-3 Spotkania ze znajomymi

P1-4 Spędzanie czasu z rodziną

P1-5 Oglądanie telewizji

P1-6 Czytanie książek

P1-7 Chodzenie do kina

P1-8 Chodzenie do teatru

P1-9 Chodzenie na koncerty

P1-10 Uprawianie sportu

P1-11 Chodzenie na zakupy

Z odpowiedzi uzyskanych w kategorii „Inne” układamy kafeterię odpowiedzi.

Wizualnie

Lp	P1-1	P1-2	P1-3	P1-4	P1-5	P1-6	…
	tak/ nie/ nie dotyczy	tak/ nie/ nie dotyczy	tak/ nie/ nie dotyczy	tak/ nie/ nie dotyczy	tak/ nie/ nie dotyczy	tak/ nie/ nie dotyczy

2. Zasady kodowania pytań zamkniętych

Przykład

1. Jaki jest Pana(i) stan cywilny?

Kawaler/ Panna

Żonaty/ Zamężna

Rozwiedziony/ Rozwiedziona

Wdowiec/ Wdowa

Kodowanie

Stan cywilny – etykieta

Wartości – 1 = Kawaler/ Panna, 2 = Żonaty/ Zamężna, 3 = Rozwiedziony/ Rozwiedziona, 4 = Wdowiec/ Wdowa

Zasady kodowania pytań otwartych

Gruszczyński

1. Decydujemy, czego oczekujemy od zebranego materiału, jakich poszukujemy w nim informacji oraz na jakie pytania badawcze powinny one odpowiadać

2. Zapoznajemy się z zebranym materiałem

3. Przyjmujemy kryteria podziału na klasy lub typy i dobieramy wskaźniki tych klas – najczęściej są to typowe wypowiedzi respondentów

4. Decydujemy się na odpowiedni typ procedury – od klas ogólnych do szczegółowych lub odwrotnie

5. Poszczególnym klasom czy typom informacji przypisujemy odpowiednie symbole kodowe (oznaczenia liczbowe)

Najprościej rzecz ujmując – układamy kafeterię z uzyskanych otwartych/ półotwartych odpowiedzi.

3. Raport z badania i jego składowe części

I Wprowadzenie

1. Cele, motywy badania

2. Główne i szczegółowe pytania badawcze

3. Narzędzie badawcze

4. Dobór osób do badania

II Analiza odpowiedzi respondentów

Na przykład poszczególne rozdziały to omówienie poszczególnych pytań badawczych.

III Podsumowanie, rekomendacje

Wnioski z badania, propozycje/ zalecenia co do przyszłych badań.

IV Aneks

Materiały wykorzystane do badania – Ankieta, ankieta dla ankietera, …