----------------------TEORIA KLAS SPOŁECZNYCH -------------------------
Klasa -> w pismach Marksa i Engelsa termin ten nie miał stałego zakresu. Był stosowany do zbiorowości ludzi znajdujących się w podobnym położeniu ekonomicznym i mających w związku z tym podobne interesy.
-----------------GENEZA PODZIAŁÓW KLASOWYCH -------------------
-wiąże się z rozwojem podziału pracy
-odrzucenie hipotezy, że u źródeł podziałów pracy znajdował sie podbój.
*Klasa sama w sobie -należenie do klasy,ale brak świadomości tej przynależności
*Klasa dla siebie- należenie do klasy ze świadomością należenia do niej. Wspólne interesy itd.
Dążenie do komunizmu-> klasy nie muszą istnieć , dąży się do społecz. bezklasowego.
-teoria klasowej struktury -> fragment społeczeństwa jako całości, kt. części składowe są w określony sposób powiązane ze sobą.
-Marks miał skłonność do dychotomizowania
-historia wszystkich dotychczasowych społecz. jest historią WALK KLASOWYCH.
-Od początku dziejów (pomijająć wpsólnotę pierwotną-nie brali jej pod uwagę)
ludzkość była podzielona na wyzyskiwaczy-posiadających i wyzyskiwanych-nieposiadających.
*W tym wypadku chodzi o burżuazję i ploretariat.
-Rozwój technologiczny sprawił,że klasowe atagonizmy stają się coraz wyraźniejsze i obejmują praktycznie całe społeczestwa.
*To właśnie antagonizm lasowy znajdował sie w centurm uwagi. (a nie to, co mogłoby go zmienić czy osłabić)
Wg. Marksa i Engelsa burżuazja spełniła w historii zadania rewolucyjne. Doprowadziła do upadku systemu feudalnego, a wszelkie relacje miedzyludzkie zastąpiła brutalną grą interesów.
-Zdaniem Marksa nieuchronnia zbliża się czas decydujących rozstrzygnięć w walce klasowej.
- I tu po raz kolejny powtarza tezę o historycznej roli proletariatu.
--------------------Teoria świadomości społecznej
Teoria świadomości społecznej Marksa i Engelsa to jedynie pewna liczba sugestii, brak tutaj jasno określonych ram teorii.
Świadomość społeczna nie istnieje sama z siebie, lecz jest zjawiskiem, które się kształtuje.
„ Nie świadomość określa życie, lecz życie określa świadomość.”
Świadomość jest zależna od materialnego podłoża, odznacza się pewną niezależnością.
Zjawiska świadomości społecznej:
- idee polityczne,
- idee religijne,
- idee filozoficzne,
- idee literackie,
- idee prawne,
- historia,
- sztuka, wytwory sztuki.
Jednostronność – potraktowanie świadomości jako zmiennej zależnej.
Świadomość jest od samego początku wytworem społecznym i pozostaje nim tak długo, jak długo w ogóle istnieją ludzie.
W historii społeczeństwa działają wyłączne ludzie, którzy obdarzeni są świadomością, kierują się umysłem i namiętnościami i dążą do określonych celów.
Na świadomość wpływa fakt bycia członkiem społeczeństwa. Bycie członkiem danego społeczeństwa kształtujemy w określony sposób swoja świadomość.
Świadomość jako aktywny czynnik rozwoju.
Ludzie poprzez swoje działanie ukazują swoja świadomość, jeśli działają to robią to świadomie.
"NIE ŚWIADOMOŚĆ OKREŚLA BYT, A BYT OKREŚLA ŚWIADOMOŚĆ"
------------------Teoria państwa
-powstanie państwa było bezpośrednim następstwem podziału społeczeństwa na klasy, zanik klas doprowadził do jego obumarcia.
Teoria Marksa i Engelsa biegła dwutorowo:
-rozważania o państwie jako o osobnym organizmie wyodrębnionym ze społeczeństwa w wyniku podziału pracy- teoria biurokracji
-państwo jako zorganizowana przemoc jednej klasy w celu uciskania innej-teoria panowania klasowego
Marks analizował proces usamodzielniania się państwa w stosunku do społeczeństwa, posługiwał się analogią do alienacji religijnej. Nie sądził, że fenomen wyobcowania się państwa od społeczeństwa podobnie jak zjawisko alienacji religijnej może być wytłumaczony sam z siebie, niezależnie od stosunków ekonomicznych.
Marks i Engels głosili tezy o konieczności zniszczenia państwa burżuazyjnego przez rewolucję proletariacką.
Teorię państwa można przedstawić jako teorię, której przedmiotem jest organ panowania klasowego, który uzyskuje względną niezależność od odłamów klasy ekonomicznie panującej.
Państwo miało występować w dwóch formach:
1) w formach społ.-ekonom, w których społeczeństwo dzieli się na klasy
2) w różnych formach, epokach i krajach musiało przybierać nieskończenie wiele kształtów
Czy państwo musi istnieć? – Nie
Rola rewolucji
Rewolucja- konieczność zniszczenia państwa burżuazyjnego przez rewolucję proletariacką, w następstwie zniesienia klas państwo takie obumrze, zniszczenie klasowego panowania burżuazji i biurokracji w wyniku czego powstanie dyktatura proletariatu, której głównym zadaniem będzie stworzenie społeczeństwa bez klas
----------------4 REGUŁY POZYTYWIZMU: --------------
1. FENOMENALIZM - badanie zjawisk określonych, fenomenu,
- silne negowanie wszystkiego co związane jest z metafizyką,
- tylko to co obserwowalne ma znaczenie dla nauki,
2. NOMINALIZM - wszelka wiedza, tylko rzeczy,które funkcjonują naprawdę maja
znaczenie dla nauki,
- wiedza powinna usystematyzować świat,
- wiedza ma funkcje poznawczą, przez to można ją gromadzić,
- każdy element abstrakcyjny jest wyrzucany poza nawias nauki,
nauka musi być usystematyzowana, na takie elementy nie ma
miejsca,
PRZEWIDYWANIE - łączenie fatów dot. przeszłości, teraźniejszości
i przyszłości,
3. BRAK WARTOŚCIOWANIA I OCENIANIA - należy poznawać fakty ale nie oceniać,
- obserwacja i analiza, nie ocena,
4. JEDNOŚĆ METODOLOGICZNA - wszystkie nauki mogą stanowić jedną metodę
badawczą.
-----------------SOCJOLOGIA JAKO NAUKA O RESZTKACH---------------
W praktyce badania właściwe socjologii często koncentrują się na wyraźnie odrębnych "tematach", albo na tych konkretnych instytucjach bądź problemach, które tradycyjnie nie są objęte badaniami innych nauk społeczncyh. Socjologia pozostaje nauką zajmującą się resztkami, nawet jeśli w swoim własnym wyobrażeniu posiada autonomię jako nauka analityczna, zajmująca się ogólnymi problemami integracji grup czy społeczeństw. W rzeczywistości nie istnieje żadna pgólna nauka społeczna, lecz jedynie zbiór niezintegrowanych i wyspecjalizowanych nauk społecznych.
POJĘCIE MAPY SPOŁECZNEJ
Wytworzenie się zespołu powszechnych wspólnych uczuć, w których wyrażał się zarówno brak zaangażowania po str. współzawodniczących i alternatywnych programów społ. Mapa społeczna, to swego rodzaju drogowskaz, porządek, rzecz zorganizowana, do którego ludzie mogliby się przywiązać - potrzeba zespołu pozytywnych przekonań spajających system; program.
W społ. Restauracji chodziło nie o jakąś szczególną polityczną instytucję anie nie o jakiś fragment prawodawstwa czy ustawę wykonawczą, ale raczej o całą sieć instytucji i całą kulturę.
3 FAZY ROZWOJU + PODFAZY
1. faza teologiczna - ku zagadnieniom nierozwiniętym; poznanie pochodzenia wszechrzeczy; przypisywanie wszystkim przedmiotom cech ludzkich przez upodabnianie wszystkich zjawisk do tych, które sami wytwarzamy i które dzięki temu wydają się nam dosyć znane, ponieważ towarzyszy im bezpośrednia intuicja
-> fetyszyzm - polega on na tym, że wszystkim ciałom zewnętrznym przypisujemy życie, w istocie swej analogicznie do naszego, ale prawie zawsze bardziej intensywne, gdyż działanie tych ciał zwykle bywa silniejsze niż nasze własne
-> politeizm - odmawia życia przedmiotom materialnym i w tajemniczy sposób obdarza nim różne istoty fikcyjne, zwykle niewidzialne, których stała czynna interwencja staje się odtąd źródłem bezpośrednim wszystkich zjawisk zewn., a następnie nawet i zjawisk zachodzących w ludziach
-> monoteizm - wraz z nim rozpoczyna się upadek pierwotnej filozofii; rozum poczyna ograniczać dotychczasowe panowanie wyobraźni; wszystkie zjawiska w przyrodzie podlegają niezmiennym prawom; ocena intelektualna
2. faza metafizyczna - tak samo jak teologia, próbuje przede wszystkim wytłumaczyć wewnętrzną naturę tego, co istnieje, pochodzenie i przeznaczenie wszystkiego, istotę powstania wszelkch zjawisk: nie posługuje się jednak w tym celu właściwymi czynnikami nadprzyrodzonymi
->ontologia
->natura - podporządkowanie jej wszelkich bytów szczegółowych
Faza metafizyczna ma zawsze przed sobą nieuniknioną alternatywę: albo dla zadośćuczynienia wymaganiom porządku daremnie usiłuje przywrócić fazę teologiczną, albo aby uniknąć przytłaczającej władzy tej fazy do sytuacji zupełnie negatywnej.
3. faza pozytywna - żadne zdanie dające się ściśle sprowadzić do stwierdzenia jakiegoś faktu szczegółowego czy ogólnego, nie może mieć rzeczywistego i zrozumiałego znaczenia. Jej własne zasady są teraz również rzeczywistymi faktami, tylko ogólniejszymi i bardziej abstrakcyjnymi, niż te, których mają być spójnią. Ich wartość naukowa wynika odtąd wyłacznie ze zgodności z zaobserwowalnymi zjawiskami, bez względu na to, czy same zasady wykryto przy pomocy metody rozumowej czy doświadczalnej. Czysta wyobraźnia traci nieodwołalnie swą dawną przewagę w życiu umysłowym i podporządkowuje się obserwacji, dzięki czemu powstaje zupełnie normalna sytuacja; szukanie praw, czyli związków zachodzących między obserwowanymi zjawiskami. Prawdziwa filozofia pozytywna jest w gruncie rzeczy nie mniej daleka od empiryzmu, jak od mistycyzmu; powinna kroczyć między tymi dwoma bezdrożami; potrzeba trzymania się środka. Prawdziwą naukę stanowią prawa dotyczące faktów, a gołe fakty, chociażby ścisłe i najliczniej zgromadzone są tylko zbędnym materiałem; wiedzieć dla przewidywania.
DWIE DZIEDZINY SOCJOLOGII
1. statyka społe - zasadą statycznych praw organizmu społecznego jest zgodne przyzwolenie charakterystyczne dla wszystkich zjawisk ciał żywych; za przedmiot - eksperymentalne i racjonalne badanie wzajemnych działań i oddziaływań, jakie na siebie wywierają wszystkie części systemu społecznego, wyjąwszy modyfikujące je zmiany. Każdy z elementów społecznych jest ujmowany jako wzajemnie odpowiedzialny za wszystkie inne; podstawa do badania przemian społ; struktury społeczne, teoria ustroju
2. społ dynamika - nastawienie tej socj wyraża się w ujmowaniu każdego z kolejnych stanów społ. jako rezultatu stanu poprzedniego i jako siły pobudzającej następny - teraźniejszość jest przemienną przyszłością. Podmiot - wykrycie praw, których ogół wyznacza przebieg rozw społ. Dynamika socjalna bada prawa następstwa; dostarcza praktycznej teorii postępu. Pomaga rozróżnić społ jak wzajemnie gr reagują na siebie
METODY BADAWCZE COMTE'A
-> obserwacja czysta - każda obserwacja jest skuteczna o tyle tylko, o ile jest kierowna i interpretowana przez jakąś teorię; obserwacje społeczne powinny posługiwać się teoriami przeznaczonymi do wiązania faktów obecnych z faktami przeszłymi; racjonalny charakter; aspekt solidarności
-> eksperyment - niezależnie od tego, czy dany wypdek jest naturalny czy sztuczny, obserwacja zawsze zasługuje na miano eksperymentu, jeżeli normalne zachodzenie zjawiska doznaje ściśle określonego zniekształcenia
-> metoda porównawcza - potwierdza prawa istnienia i zarazem prawa zmiany; porównanie ze sobą stanów społeczeństw w różnych częściach świata u narodów wzajemnie od siebie niezależnych; metoda porównawcza jest przeznaczona do wprowadzania sprostowań w informacje analizy historycznej i do uzupełnienia nie dających się uniknąć braków
-> metoda historyczna - nadaje socjologii zasadniczy charakter. Wykazuje charakterystyczną właściwość socjologii, polegającą na przechodzeniu od całości do szczegółów; rozwija poczucie społeczne, uwydatniając powiązanie zdarzeń i przypominając wpływ, jaki wywarły na stopniowy wzrost cywilizacji; opieranie się na faktach historycznych; porównanie teraźniejszości z przeszłością.
SOCJOLOGIA WG COMTE'A
Socjologia naukowa, to wg Comte'a rodzaj fizyki społecznej (dynamika, statyka). Socjologia może uporządkować świat społeczny. Upatruje w socjologii nadzieję na pomoc w rozwiązaniu kwestii praktycznych i stworzenia "właściwego" ładu społecznego. "Sama myślo racjonalnym przewidywaniu zakłada, że umysł ludzki porzuca krainę idealnych jestestw, aby oprzeć się na gruncie zaobserwowanych realności, podporządkowując wyobraźnię obserwaci.
FAKT SPOŁECZNY
Faktem społecznym jest wszelki sposób postępowania, utrwalony lub nie, zdolny do wywierania na jednostkę zewnętrznego przymusu; taki, który jest w danym społęczeństwie powszechny, mający jednak własną egzystencję, niezależną od jego jednostkowych manifestacji.
ROLA PRZYMUSU I WYCHOWANIA DLA FAKTU SPOŁECZNEGO
Od pierwszych chwil życia dziecko jest zmuszane do pewnych rzeczy nieustannie. Jeżeli z biegiem czasu przymus ten przestaje być wyczuwalny, to dzieje się tak dlatego, że doprowadza do powstania nawyków, wewn. skłonności do podporządkowania się istniejącym faktom społęcznym. Ów nieustający nacisk, jakiemu podlega dziecko, nie jest niczym innym, jak naciskiem środowiska społecznego, które dąży do uformowania go na swoje podobieństwo; rodzice i nauczyciele są tu jedynie przedstawicielami i pośrednikami.
FAKT SPOŁECZNY JAKO RZECZY
Możliwe są do poznania jedynie drogą obserwacji i eksperymentów, stopniowo przechodząc od cech najbardziej zewn. do cech mniej widocznych i głębszych. Tylko zewn. poznanie jest możliwe, gdyż fakty społeczne, tj. rzeczy są - sprzeczne z ideą - którą poznaje się od wewn. - zewnętrzne wobec jednostki. Obiektywność, unikanie uprzedzeń.
FAKT SPOŁECZNY JAKO POWSZECHNOŚĆ (nie wiem czy to jest dobrze)
Tym, co konstruuje fakty społeczne są wierzenia, skłonności i praktyki grupy, wziętej jako zbiorowość. Fakt społeczny, jako coś powszechnego z własną egzystencją niezależną od jednostkowych manifestacji owego faktu; przekonanie i reguły są podzielone przez członków pewnej zbiorowości.
LOGIKA WYJAŚNIANIA FAKTÓW SPOŁECZNYCH
- fakt może istnieś nie służąc do niczego, już to nie będąc nigdy przystosowaniem do realizacji jakiegoś celu żywotnego, już to zatracając wszelką użyteczność i istniejąc na mocy samego tylko przyzwyczajenia
- kiedy więc przystępuje się wyjaśniania zjawiska społecznego, trzeba szukać oddzielnie przyczyny, która je wykorzystała, i funkcji, jaką to zjawisko pełni (użyteczne skutki, jakie mają wywołać; skutek nie istnieje bez przyczyny)
- wyjaśnienie finalistyczne i psychologiczne
- skoro wszystko pochodzi od jednostki, przez jednostkę trzeba koniecznie wszystko wyjaśnić
- postęp - skłonność ludzka do doskonalenia
- nacisk wszystkich na każdego
- społeczny charakter faktów społecznych
- przyczyny faktu społęcznego należy szukać wśród wcześniejszych faktów społecznych, nie zaś w stanach świadomości indywidualnej; funkcji faktu społecznego należy zawsze szukać w jego związku z jakimś celem
- rola przymusu - jednostka oporna
- idea dyscypliny społecznej
RELACJA CZYNNIKA INDYWIDUALNEGO I SPOŁECZNEGO (nie wiem czy to je dobre)
Jednostka jako indywiduum społeczne, wierzy, że to, co narzuca się nam z zewnątrz, zostało stworzone przez nas samych. Przekonanie o swojej doskonałości, jednostka zależy od samych siebie.
Społeczeństwo stosuje przymus. Narzuca obowiązki jednostce, która nieświadomie je wypełnia. Prądy opinii, które popychają jednostkę z większą lub mniejszą intensywnością. Społeczeństwo formuje jednostkę na swoje podobieństwo. Sposoby postępowania. Jednostka rozpowszechnia je.
Przymus społeczny nie musi wykluczać indywidualnej osobowości, wyznacza wszak, iż potrafią one wywierać na nas bardzo duży wpływ (fakty społ), a także mogą ogarniać nas, nie biorąc pod uwagę naszejwoli.
(fakty społ) "polegają one na sposobach działania, myślenia i odczuwania, wewn. wobec jednostki, a zawdzęczają swoje istnienie potędze przymusu, przy której pomocy jednostce się narzucają. (...) Nie można ich tedy mieszać ani ze zjawiskami organicznymi, gdyż polegają one na wyobrażeniach, które isnieją w świadomości indywidualnej (...) Nie mając one za substrat jednostki, nie mogą mieć innego podłoża jak społeczeństwo."
Koncepcja dualizmu natury ludzkiej, koncepcja człowieka rozdwojonego
PROBLEM PRZESTĘPCZOŚCI WW SPOŁECZEŃSTWIE
- jeśli jest taki fakt, którego patologiczny charakter wydaje się niewątpliwy, to jest nim zbrodnia - zmienia ona swoją formę, nie wszędzie te same czyny określane są w ten sposób, ale zawsze i wszędzie znajduje się ludzi, kt. postępowanie siąga na nich represje karną
- robić ze zbrodni chorobę społeczną, to uznać, że choroba nie jest czymś przypadkowym, lecz wprost przeciwnie, wypływa w pewnych wypadkach z zasad ustrojowych żywego organizmu
- zbrodnia - wliczając ją w socjologię normalną - zjawisko nieuchronne, wynika z nieuleczalnej słabości ludzkiej, czynnik zdrowia publicznego, integralna część zdrowego społeczeństwa
- społeczeństwo bez zbrodni jest niemożliwe
- orginalność indywidualna
- zbrodnia jako coś użytecznego - nieodzowne dla normalnej ewolucji moralności i prawa
- tam, gdzie istnieje zbrodnia, uczucia zbiorowe nie tylko są w stanie kowalności niezbędnej do nadania im nowej formy, ale także ona sama przyczynia się do ukształtowania formy, jakie uczucia te przybiorą
- zbrodnia jest tylko antycypacją przyszłej moralności, zwrotem ku temu, co ma nadejść
- zbrodniarz - prawidłowy czynnik życia społecznego
- widoczny postęp jest zarazem zbieżny i związany z jakimś wstrząsem społecznym
- kara jako lekarstwo
PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA LIBERALIZMU I KONSERWATYZMU
L i b e r a l i z m
- dla jednych autorów jest on ponadczasową postawą wobec świata - umiłowanie wolności oraz poszanowanie poglądów i sposobu życia innych
- dla innych jest filozofią społeczną czy doktryną polityczną, która narodziła się dopiero wraz z nowożytnym "społeczeństwem otwartym" będąc jego programem, legitymizacją i samowiedzą.
- za liberalizm uważa się czasem wszelką negację jakichś ograniczeń, czasem zaś określony projekt wolnego społeczeństwa
- wolność jako wartość naczelna i samorzutna
- egalitarność - wszystkim ludziom przysługują akie same uprawnienia
- prywatność - bezpieczne od kontroli i ingerencji ze str zbiorowości - państwa
- uprawnienia cywile
- bezpieczeństwo własności prywatnej
- ograniczenie roli państwa, kt. miało wyrzec się prawa do rozporządzania mieniem swych poddanych i dyktowania im, w co powinni wierzyć
- indywidualizm
- przekonanie o twórczości jednostki
- ewolucyjna metoda zmian społecznych
- uniwersalizm - zakłada jedność natury ludzkiej i niezależność uprawnień jedn. od zmiennych historycznych, kulturowych, rasowych itp.
- postulat rządów prawa, czyli podporządkowania stosunków między obywatelami bezosobowym regułom wiążącym w jednostkowym stopniu wszystkich członków społ. i wykluczającym możliwość arbitralnego działania ze str. kogokolwiek
- postulat pluralizmu
- silne społeczeństwo obywatelskie
Odmiany liberalizmu
*polityczny - sprawa neutralności państwa, czyli pozbawienia go roli strony w sporach dzielących społ.
*ekonomiczny - koncentracja na obronie wolności gospodarowania, zabiegając na likwidację lub lub przynajmniej minimalizację ingerencji państwa w procesy produkcji i dystrybucji dóbr
*kulturowy - negacja wszelkiego dogmatyzmu ograniczającego swobodę wypowiedzi i dyskusji i krytyki, pochwała rozumu, tolerancja
K o n s e r w a t y z m
- konserwatyzm jako epoka przejścia od społeczeństwa tradycyjnego do nowoczesnego, epoki burżuazyjnych rewolucji
- byli świadomi istnienia i nieuchronności głębokich różnic między społeczeństwami
- konserwatysta nie przeczy koniecznie samej potrzebie czy też konieczności społeczncyh zmian, lecz zabiega o to, aby nie naruszały one postaw ładu społecznego.
- racjonalizm jako zgubny utopizm - antyracjonalizm
- człowiek jest z natury istotą społeczną i dlatego musi żyć w sołeczeństwie; odrzucenie oświeceniowej umowy społecznej oraz koncepcję praw natury - antyindywidualizm
- konserwatyści twierdzili, że w człowieku jest nieusuwalna doza zła, która jest wynikiem grzechu pierworodnego
- rola przesądów - na nich opiera się całe życie społeczne, moralność itd.
- koncepcja człowieka jako istoty czującej
- konkretne cechy ludzi, którzy należą do różnych społ. czy narodów zależą od mnóstwa okoliczności, przede wszystkim zaś od swoistej historii każdej zbiorowości
- "duch narodu" - nacisk na irracjonalny charakter: można go poznać jedynie intuicyjnie i bezwzględnie trzeba się przed nim ukorzyć
- społeczeństwo kształtuje się i rozwija w sposób naturalny, jest ograniczoną całością, nie zaś zbiorem zatomizowanych hednostek
- niechęć do zmian
- nietolerancja i dogmatyzm
- rozwojem społecznym powinna rządzić zasada ciągłości historycznej
- ludzie nie są sobie równi
- społ. nie wolno narzucać rzadnych rozwiązań zasadniczo zmieniających istnienie struktury i zasady współżycia
- władza elit
- gosp. powinna opierać się na prywatnej własności i zasadzie konkurencji realizowanej przez rynek
Rodzaje konserwatyzmu:
*organiczny - twórcą świata i ładu społecznego jest Bóg; społ jako organizm zależnych od siebie jednostek, o określonej pozycji w hierarchii
*metafizyczny - twórca ładu społecznego:zawsze Bóg. Wszelkie zmiany, to sprzeciwienie się Bogu. Prymat władzy duchowej
*społ-kul - nieuchronność nowych zmian i walki zwolenników starego ładu z rewolucjonistami
*decyzjonistyczny - dostrzgał błyskawiczne zmiany rzeczywistości i gwałtowną konieczność obrony wiecznych praw, bądź powrotu do nich
*status quo - cel: obrona istniejącego ładu w obliczu kryzysu wartości
*ewolucjonistyczny - sprawy społeczno-gospodarcze
*radykalny - kompletne odrzucenie istniejącej obiektywnie rzeczywistości, przekonanie o wyższości swoich racji; odrzucenie nowoczesności
DLACZEGO TOCQUEVILLE BYŁ UWAŻANY ZA SOCJOLOGA? (tu to już kompletnego pojęcia nie mam, czy to jest dobrze...)
Gdyż w swoim dziele "O demokracji w Ameryce" dokonał przenikliwej analizy struktury społeczeństwa demokratycznego i jego wpływ na inne instytucje i poszczególne jednostki. Zanalizował konflikt między wolnością a równością. Twierdził iż jednostka pozostawiona sama sobie w wolnym społeczeństwie, zawsze będzie szukała oparcia w państwie i z łatwością podda się władzy centralnej. O szkodliwości demokracji - wówczas gdy zagraża wolności i autonomii jednostki.