METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH 10.12.2012 WYKŁAD „X”

Przedmiot (dziedzina) badań nad turystyką

Kategorie ontologiczne turystyki wg J. Lipca

- podmiot turystyki – człowiek jako jednostka i jego zbiorowość

- przedmiot turystyki – miejsca docelowe (etapowe) wędrówek turystycznych

- proces przemieszczania się podmiotu ku przedmiotowi (podróż turystyczna)

Przedmiot badań nad turystyką

- są nimi wszystkie kategorie ontologiczne turystyki, a więc:

podmiot turystyki, czyli człowiek – turysta

przedmiot turystyki, czyli miejsca odwiedzane przez turystów (w sensie przestrzennym oraz społecznym)

proces przemieszczania się, czyli podróże turystów do miejsc docelowych

Przedmiot badań nad turystyką – próba definicji

- przedmiot badań nad turystyką obejmuje turystów (potencjalnych turystów), miejsca docelowe wędrówek turystycznych (w sensie przestrzennym i społecznym) oraz procesy przemieszczania się turystów do tych miejsc (podróże turystyczne) wraz z ich przyczynami, uwarunkowaniami oraz konsekwencjami

- elementy te stanowią przedmiot badań nad turystyką wtedy, gdy są związane z aktem turystycznym wraz z jego bezpośrednimi uwarunkowaniami (przyczynami i konsekwencjami)

Przedmiot badań nad turystyką – ujęcie macierzowe

Elementarne zbiory obiektów empirycznych wg L. Mazurkiewicza	Akt turystyczny
	Turyści (potencjalni turyści)
Ludzie – 8 zbiorów
Walory jako obiekty przyrodnicze i sztuczne – 2 zbiory
Pozostałe sztuczne obiekty materialne – baza obsługowa turystyki – 6 zbiorów

Ludzie (ich zachowania) jako zbiory obiektów empirycznych stanowiących przedmiot badań nad turystyką wg L. Mazurkiewicza

- osoby uprawiające turystykę – turyści

- ludzie zamieszkujący obszary recepcyjne

- usługodawcy turystyczni w miejscu zamieszkania turystów

- usługodawcy turystyczni w miejscach recepcyjnych

- przedsiębiorcy inwestujący w sektor turystyki

- ludzie – gestorzy obiektów stanowiących walory turystyczne

- ludzie zarządzający rozwojem turystyki

Inne rodzaje zbiorów obiektów empirycznych stanowiących przedmiot badań

- naturalne walory (atrakcje) turystyczne

- sztuczne walory (atrakcje) turystyczne

Pozostałe obiekty empiryczne stanowiące przedmiot badań

- zbiór obszarów emisyjnych turystyki

- zbiór obszarów recepcyjnych turystyki

- zbiór podmiotów obsługujących turystów w miejscu ich zamieszkania

- zbiór podmiotów (obiektów, urządzeń, przedsiębiorstw) obsługujących turystów na obszarach recepcyjnych

- zbiór podmiotów zapewniających komunikację między obszarami emisyjnymi i recepcyjnymi

Fenomenologia turystyki czyli w poszukiwaniu jej istoty

- podstawowe pytania:

co stanowi istotę turystyki?

co stanowi główną treść konotacyjną terminu „turystyka”?

jakie są cechy konstytutywne i konsekutywne turystyki, a co stanowi jej cechy przypadkowe?

- jeśli uzgodnimy odpowiedzi na powyższe pytania to wypełnimy dodatkową treścią „zawartość” rzeczową przedmiotu badań nad turystyką

Cechy konstytutywne i konsekutywne turystyki

- przyjmując jako punkt wyjścia definicję turystyki K. Przecławskiego, R. Maciołek proponuje następujące cechy konstytutywne i konsekutywne turystyki

Cechy konstytutywne	Cechy konsekutywne
Wejście podróżującego (turysty) w styczność osobistą z odwiedzanym środowiskiem	Przemieszczanie się (podróż turystyczna)

Epistemologia badań nad turystyką

- badania nad turystyką wpisują się niewątpliwie w szeroki nurt empiryczny, przy czym obejmują zarówno wybrane aspekty przyrodoznawstwa (w mniejszej części), jak i nauk społecznych (w większej części)

- w naukach społecznych nad turystyką równouprawnione są dwa główne podejścia metodologiczne, to jest podejście ilościowe (pozytywistyczne) oraz jakościowe (humanistyczne)

Aspekt przedmiotu badań nad turystyką

- K. Przecławski wyróżnił pięć aspektów przedmiotu badań nad turystyką, to jest psychologiczny, społeczny, ekonomiczny, przestrzenny i kulturowy

- wraz z tradycjami naukowymi, z których się one wywodzą mogą stanowić podstawę epistemologiczną badań nad turystyką

Przedmiot badań nad turystyką – w perspektywie epistemologicznej

Aspekt badań	Akt turystyczny
	Turyści (potencjalni turyści)
Ekonomiczny
Kulturowy
Przestrzenny
Psychologiczny
Społeczny