Teoria eksperymentalnej nauki D. Kolba przyniosła przełom w sposobie przekazywania wiedzy. Pytania czym jest cykl Kolba i jak należy go stosować mogą wydawać się dla wielu z nas kuriozalnymi, ponieważ system ten powstał już w latach 70tych ubiegłego wieku, a jednak można odnieść wrażenie, że szerokim łukiem ominął nasz system oświaty. Po przeczytaniu całego artykułu możecie poszukać odpowiedzi na pytanie: „dlaczego”.
Ile razy w swoim życiu zanudzaliście się słuchaniem wykładów, z których nie udało wam się wynieść niczego praktycznego? Skończyliście szkołę i wydawało wam się, że kontynuując doszkalanie na kursach podyplomowych będzie przyjemniej? Więc możecie czuć się rozczarowani. Wiele wykładów, zajęć z ludźmi wygląda w ten sposób: osoba prowadząca szkolenie dzieli się z uczestnikami zasłyszanymi gdzieś informacjami a następnie próbuje zaciekawić tymi opowieściami słuchaczy. Czasami ten potok słów przyciąga uwagę, a czasem rozglądamy się wokoło w poszukiwaniu jakichś zastępczych atrakcji. Jeśli jesteś kobietą, pewnie myślisz w takich chwilach „ciekawe gdzie ta dziewczyna siedząca przed Tobą kupiła ten zegarek, bo podobną bluzkę to na pewno w jednym z Twoich ulubionych sklepów”. Jeśli jesteś mężczyzną prawdopodobnie zastanawiasz się „jak obydwie te Panie zaprosić na kawę, najchętniej w to samo miejsce w różnych porach”. No dobrze, tylko zanim pójdziesz na zakupy/umówisz się z tymi Paniami, musi minąć jeszcze jakieś 30 do 45 minut szkolenia, które najchętniej byś już opuścił, ale jakoś tak.. nie wypada.
Druga sprawa wyobrażasz sobie wykładowcę, albo trenera który świetnie prowadził szkolenie. Czujesz, że jest fachowcem ale nadal ciężko jest Ci wynieść ze szkolenia praktyczną wiedzę. Czy można by zmienić ten układ, tak aby słuchacze, uczestnicy kursów i szkoleń kończyli je z jeszcze lepszymi wynikami? Okazuje się że można. David Kolb (w 1975 – lata świetlne temu), proponuje zmianę tego układu.
Pierwszy punkt: doświadczenie. Kolb proponuje, aby zmienić formę przekazywania wiedzy, tak aby szkolenia, wykłady, prezentacje stały się totalnie interaktywne. Podsumowując to, co cykl Kolba wnosi w tym punkcie najbardziej wartościowego do teorii efektywnej nauki, to świadomość potrzeby ciągłego bazowania na doświadczeniach - w tym wypadku nie trenerów a właśnie słuchaczy. Jeśli kształcimy ludzi, którzy tych doświadczeń nie mają – należy je stworzyć!
Punkt drugi: Obserwacje i wnioski. Każdy z nas, jest do pewnego stopnia związany z takimi tematami jak socjologia, ekonomia, polityka, że tylko te podam za przykład. Jeśli wiemy, że smakuje nam dany produkt, kupujemy go. Jeśli zastanawiamy się dlaczego nam smakuje... tutaj otwierają się przed nami liczne możliwości: możemy zmieniać inne produkty, aby również nam smakowały – być może jest to kwestia przypraw, temperatury, otoczenia, etc.; możemy sprawdzić czy ten sam produkt smakuje innym osobom i być może będziemy mieć ochotę na jego bazie wytwarzać coś podobnego, albo zaczniemy doradzać innym firmom jak zmienić swoje produkty aby również nam smakowały. Jeśli zastanowimy się dlaczego raz w gospodarce jest źle, a raz lepiej, możemy lepiej planować swoje inwestycje: nieruchomości, akcje marketingowe, zmiana profilu produkcji, a być może nawet założyć własny rachunek w domu maklerskim aby nasze oszczędności lepiej na nas pracowały. Jeśli zastanowimy się dlaczego politycy obiecują gruszki na wierzbie, a później i tak robią to samo co poprzednicy, być może uda nam się skuteczniej wybierać te partie, które deklarują zmniejszenie wpływu Państwa na gospodarkę, a być może po którymś zawodzie założymy własną partię, aby mieć większy wpływ na rzeczywistość. Jeśli nie zastanawiamy się nad przyczynami tego co się dzieje wokół nas pozostaje nam tylko jedno... narzekanie.
Trzeci punkt: Tworzenie teorii. Jeśli już mamy własne wnioski, konfrontujemy je z poznanymi teoriami. Jeśli ta konfrontacja wygląda niekorzystnie – zamiast naginać obserwacje do zgrabnej teorii, budujemy własną.
Czwarty punkt: Testowanie w praktyce. Najprzyjemniejsza część każdej nauki. Jeśli opanowaliśmy nową wiedzę, to aby przekonać się o jej wartości należy sprawdzić jej powtarzalność. Prosty przykład - jeśli otwieranie okna w pokoju w którym się uczymy, powoduje że po skończeniu czujemy się bardziej wypoczęci i zrelaksowani, to należy zacząć tę umiejętność stosować w praktyce. Oczywiście może się okazać, że nauka przy otwartym oknie jest niemożliwa ze względu na hałas z ulicy. W takim przypadku powinniśmy przejść do punktu drugiego i powtórzyć cały cykl, aż do miejsca, w którym nauka znowu zacznie sprawiać nam przyjemność.
Cykl ten, często nazywany modelem nauki eksperymentalnej. Kolb sugerował, że może się on zaczynać się z dowolnego miejsca, pod warunkiem, że stanowi pewien ciągły system, w którym uczestnicy wiele razy przechodzą przez jego kolejne etapy. Dla mnie całość brzmi to wystarczająco przekonywująco, a zatem cokolwiek teraz robisz... oprzyj to na doświadczeniu przechodząc do punktu 1. |
