Opracowanie rynek energii

1. Opisz rynek energii wybranego państwa europejskiego.

Finlandia jest silnie uzależniona od zagranicznych dostaw energii. Znajduje się ona w światowej czołówce pod względem zużycia energii na mieszkańca. Zużycie jest duże, wynikać to może z położenia geograficznego, oraz z intensywnej struktury przemysłu energetycznego. Priorytetami polityki energetycznej w Finlandii jest zapewnienie dostaw energii po jak najbardziej konkurencyjnych cenach oraz niezależność energetyczna. Finlandia spełnia się jako lider pod względem efektywności wykorzystania energii, kogeneracji ciepła i energii elektrycznej. Finlandia jest obecnie wiodącym na świecie krajem zajmującym się produkcją torfu. W Finlandii jest mała produkcja węgla oraz znajdują się tam niewielkie ilości złóż. Węgiel wykorzystuje się do produkcji energii elektrycznej i stali. Paliwa stałe wykorzystywane są głównie w elektrowniach. Głównym importerem paliw stałych jest Rosja (około 71%), innymi importerami są USA, Polska, Kanada, Australia. Węgiel stanowi około 21% w ogólnej produkcji energii elektrycznej. Finlandia nie posiada krajowych rezerw gazu ziemnego i nie ma krajowego programu poszukiwania gazu. Gaz ziemny stanowi obecnie około 11% całkowitego zapotrzebowania na energię. Około trzy czwarte gazu łącznie służy do wytwarzania ciepła i energii elektrycznej w przemyśle i komunalnych elektrowniach. Finlandia nie posiada krajowych surowców gazu ziemnego, w wyniku czego jest zmuszona do importu tego surowca. Finlandia w latach 1990 – 2011 importowała gaz ziemny tylko od Rosji. Finlandia nie posiada wewnętrznych rezerw ropy naftowej. Cała ropa pochodzi z importu. Większość ropy pochodzi z Morza Północnego, i Omanu ale Rosja też ma duże znaczenie. Ropa naftowa stanowi 24% zużycia energii w Finlandii. Produkcja własna ropy naftowej w latach 1990 – 2011 wynosi 0 ton. Zużycie ropy naftowej w Finlandii w latach 1990 – 2011 kształtuje się na poziomie około 9000 – 11000 tysięcy ton rocznie. Finlandia w latach 1990 – 2011 importowała ropę naftową głównie od Rosji, Norwegii, Wielkiej Brytanii i Danii. Finlandia w latach 1990 – 2011 praktycznie nie eksportowała ropy naftowej wyjątkiem są tu lata 2007 – 2009 kiedy to niewielkie ilości rzędu 60 tysięcy ton zostały eksportowane do Niemiec i USA. Energetyka jądrowa obecnie stanowi w Finlandii jedną czwartą całkowitej energii elektrycznej. Najistotniejszymi obszarami rozwoju energetyki wodnej są rzeki. Obecnie jest około 200 elektrowni wodnych w Finlandii. Finlandia jest krajem uzależnionym od dostaw energii elektrycznej. Głównymi krajami importu są Rosja, Szwecja, Norwegia i Estonia. Finlandia eksportuje niewielką ilość energii elektrycznej. Rynkami zbytu energii elektrycznej z Finlandii są Norwegia, Szwecja oraz Estonia. Od roku 2001 ceny energii elektrycznej w Finlandii stale rosły aż do roku 2012. Wytwarzanie energii elektrycznej w Finlandii pokrywa ponad 80% zapotrzebowania kraju. Reszta energii elektrycznej jest importowana z Kraków sąsiadujących z Finlandią. Największy udział w produkcji energii elektrycznej mają odnawialne źródła energii następnie energia jądrowa, paliwa stałe, gaz ziemny, ropa naftowa i inne.

1. Wymień i opisz typowe struktury rynkowe spotykane na rynkach energii (konkurencja doskonała, oligopol, monopol, etc.), podaj cechy charakterystyczne.

Struktura rynku: - liczba sprzedawców i nabywców - względna wielkość sprzedawców i nabywców

Typy rynków: - konkurencja doskonała - konk. Monopolistyczna - monopol - monopson - monopol bilateralny - monopol naturalny - oligopol - oligopson

Konkurencja doskonała: (przekonanie zarówno kupujących jak i sprzedających, że ich indywidualne decyzje nie mają wpływu na cenę rynkową.) - rynek jednego dobra - nieskończenie wiele kupujących i sprzedających - sprzedający i kupujący nie wpływają na ceny rynkowe - brak barier wyjścia/wejścia - doskonała informacja o produktach, konsumentach, oferowanych cenach i ilościach. -mobilność czynników produkcji - maksymalizacja zysku jako cel działalności przedsiębiorstw - brak interwencji rządowych

Duża liczba sprzedających i kupujących - dzięki temu każdy podmiot ma bardzo mały udział w globalnym popycie lub globalnej podaży i tym samym pojedyncze decyzje nie mają wpływu na cenę rynkową; także ewentualne zmowy producentów są na tyle utrudnione, że nieopłacalne; Jednorodność produktu - produkty poszczególnych producentów są identyczne, w związku z czym nabywcom jest wszystko jedno od kogo kupią produkt; Doskonała informacja rynkowa - zarówno kupujący jak i sprzedający posiadają pełną informację o samym produkcie, jak i jego cenie - tak obecnej jak i w przyszłości; Swoboda wejścia i wyjścia z branży - nie istnieją żadne bariery wejścia ani wyjścia z branży; dzięki temu przy większym zapotrzebowaniu ze strony kupujących producenci będą mogli swobodnie rozpocząć dodatkową produkcję, zwiększając tym samym podaż, a przy zmniejszonym zapotrzebowaniu wycofać się nie ponosząc dodatkowych strat. Brak interwencji państwa - oznacza, że wyłącznie mechanizm rynkowy ma wpływ na relacje między kupującymi a sprzedającymi, w tym na cenę; Zerowe koszty transakcji - podmioty nie ponoszą dodatkowych kosztów związanych z zawarciem umowy kupna sprzedaży, jak np. uprzednie rozeznanie rynku. Produkt posiada bliskie substytuty - dzięki temu nabywcy mogą łatwo zastąpić produkt innym, gdyby jego podaż była niewystarczająca.

Monopol: (występowaniem na rynku tylko jednego dostawcy lub producenta danego towaru, który kontroluje podaż i ceny, oraz wielu odbiorców)

warunek konieczny istnienia monopolu: - korzyści skali- koszty przeciętne zmniejszają się wraz ze wzrostem produkcji - bariera kapitałowa - czysta przewaga jakościowa lub kosztowa - różnicowanie produktów „unikalność” - kontrola nad zasobami naturalnymi - patenty, prawa autorskie, znaki firmowe oraz inne bariery prawne - bariery strategiczne- zniżanie cen przez monopolistę

-występowaniem barier uniemożliwiających innym firmom wejście na rynek (np. ustawodawstwo, patenty, koszty itp.); -unikatowością produktu monopolu (nie posiada on dobrego lub bliskiego substytutu).

Monopson – forma rynku, na którym istnieje tylko jeden odbiorca oraz wielu dostawców pewnego towaru lub usługi. Monopsonami są zazwyczaj firmy państwowe, np. kupujące ropę naftową, gaz ziemny lub usługi zdrowotne. Przedsiębiorstwo mające taką pozycję dąży do zakupu po zaniżonych cenach podczas negocjacji z dostawcami.

Monopol bilateralny – jeden producent jeden konsument

Monopol naturalny – na rynku jest miejsce tylko dla jednego przedsiębiorstwa. Zakłada on, iż na rynku występuje tylko jedno przedsiębiorstwo, które może wytwarzać dane dobro taniej oraz efektywniej niż kilka konkurencyjnych przedsiębiorstw. Najczęściej wiąże się to z korzyściami skali, gdyż wraz ze wzrostem produkcji spada koszt jednostkowy wytworzenia tego dobra.

Konkurencja monopolistyczna:

- różnicowanie produktu

Konkurencja monopolistyczna charakteryzuje się tym, że na rynku współzawodniczy wiele przedsiębiorstw, istnieją bariery wejścia i bariery wyjścia, jednak są one niewielkie. Z drugiej strony produkty wytwarzane przez firmy są niejednorodne, dzięki czemu krzywa popytu na produkt każdej z firm jest malejąca. Jest to cecha charakterystyczna dla monopolu i różni się od konkurencji doskonałej, gdzie krzywa popytu jest pozioma. Mimo że firmy produkują zróżnicowane produkty, zakłada się, że struktura ich kosztów jest jednakowa.

Oligopol: (Charakterystyczną cechą dla oligopolu jest brak konkurencji cenowej między uczestnikami takiego rynku. Rywalizacja przedsiębiorstw odbywa się na innych płaszczyznach (jakość, reklama, usługi dodatkowe itp.). Zachowania uczestników oligopolu próbuje się tłumaczyć przy użyciu teorii gier. Istnieją tutaj duże bariery wejścia i wyjścia. Oligopol jest formą konkurencji niedoskonałej, charakteryzuje się najwyższym stopniem monopolizacji.) - niewielka ilość dużych przedsiębiorstw - każdy może przy podejmowaniu decyzji brać pod uwagę reakcję pozostałych przedsiębiorstw - brak przepływu informacji o cenach - bariery wejścia (bariera kapitału, patenty, nadmierne mocy produkcyjne)

Oligopson - jest to taka sytuacja na rynku, w której nie ma dużej konkurencji po stronie popytu na dane dobro lub usługę. Wynika to z faktu, że istnieje niewielu kupujących chcących je nabyć. Przeciwną sytuacją jest oligopol - na rynku istnieje tylko kilku sprzedawców i wielu kupujących.

1. Wymień i opisz specyficzne cechy energii elektrycznej (sektora elektroenergetycznego) w kontekście rynkowym.

Rynek energii to rynek w którym dobrem jest energia elektryczna, wynika to zarówno ze specyfików energii el jako produkt jak i z samego procesu jej wytwarzania, dostawy i konsumpcji. - en el( produkt) do regulacji handlu energią elektryczną - przesył (usługa) regulacja monopolu naturalnego

Specyfikacja sektora elektroenergetycznego a rynek energii elektrycznej: - popyt zmienny w czasie (19-21 największe zużycie) (duże zmiany cen powodują niewielkie zmiany popytu) - zmienność kosztów w czasie ( w ciągu doby, tygodnia, sezonu, roku) - sztywny popyt - homogeniczny produkt - bariery wejścia na rynek (sektor elektroenergetyczny duże bariery wejścia na rynek) - kapitałochłonność - konieczność zapewnienia ciągłego, dokładnego równoważenia popytu i podaży - ograniczone możliwości efektywnego magazynowania energii el po stronie odbiorców - przesył dedykowaną siecią - oże – czynniki pogodowe back up Wskazane powyżej cechy odróżniają energię elektryczną od innych towarów, z którymi mamy na co dzień do czynienia na rynkach. Jest to jedyny towar, który jest konsumowany dokładnie w tym samym momencie, w którym został wyprodukowany. Wskutek tego zachodzi konieczność ciągłego bilansowania podaży i popytu. Bilansowanie to odbywa się na specjalnie do tego dedykowanym segmencie rynku hurtowego, zwanym rynkiem bilansującym.

4. Podaj definicję kosztów i przychodów krańcowych. Jakie znacznie ma informacja o kosztach i przychodach krańcowych dla przedsiębiorstw funkcjonujących na rynkach energii?

Koszt krańcowy – zmiana kosztów całkowitych spowodowana zmianą wielkości produkcji/sprzedaży o jedną jednostkę.

MC=⌂TC/⌂Q

Przychód krańcowy – zmiana przychodów całkowitych spowodowana zmianą wielkości produkcji/sprzedaży o jedną jednostkę.

MR=⌂TR/⌂Q

Jeśli koszt krańcowy jest wyższy niż cena, to produkcja nie byłaby opłacalna. Tak więc produkcja będzie prowadzona dopóki koszt krańcowy jest równy cenie sprzedaży. Innymi słowy, firmy mogą odmówić sprzedaży, jeśli koszt krańcowy jest wyższa od ceny rynkowej.

5. Opisz problematykę elastyczności cenowej popytu na energię elektryczną.

Elastyczność cenowa popytu mierzy się siłą reakcji sprzedaży danego dobra na zmiany ceny tego dobra. Popyt ma elastyczność równą jedności jeśli Eg=-1. Popyt na en el jest zmienny w czasie (rok, sezon, tydzień, doba). Ma to wpływ na cenę en el. En jest względnie tania i nie ma zmian ceny w godzinach ( do 2020 roku jest wprowadzony system smart grid). Zapotrzebowanie rośnie z biegiem lat, miesięcznie – lato najmniejsze zapotrzebowanie, zima największe.

6.Podaj i opisz kluczowe bariery występujące w strukturze zmonopolizowanego rynku energii.

Bariery wejścia: - korzyści skali: w przypadku monopoli naturalnych koszty przecięcia zmieniają się wraz ze wzrostem produkcji (produkcja osiąga niższe koszty zaopatrując cały rynek) - bariera kapitałowa: trzeba mieć duży kapitał na otwarcie i produkcję - przewaga jkościowa lub kosztowa – niektóre przedsiębiorstwa mają ogromną przewagę jakości produktu lub przewagę w postaci niższych kosztów - zróżnocowanie produktu – gdy komuś uda się w nabywcach zaszczepić przekonanie o unikalności produktu - kontrola nad zasobami naturalnymi – np. kopalnia gdy działające przedsiębiorstwo kontroluje wydobycie zasobów naturalnych - patenty, prawa autorskie, znaki firmowe, inne bariery prawne- zapewniają wyłączność prawa produkcyjnego do sterowania. Patenty i prawa autorskie ważne w przemyśle. - bariery strategiczne – monopolista może zniżyć cenę, czyli ustalić poziom cenowy, gdy na rynek chce wejść ktoś inny.

7.Przedstaw graficznie i opisz straty dobrobytu w monopolu energetycznym.

Monopolista wytwarza mniej i żąda wyższej ceny niż w warunkach konkurencji. Straty z powodu istnienia monopolu ponosi całe społeczeństwo, natomiast monopolista ma trwały większy zysk niż gdyby działał w warunkach konkurencji.

8.Przedstaw graficznie i opisz zasadę wyznaczania cen w regulowanym monopolu energetycznym.

Monopolista dążąc do maksymalizacji zysku może podnosić cenę lub wielkość produkcji tak, aby różnica między przychodem całkowitym ze sprzedaży i kosztem całkowitym była największa. Monopol sam wyznacza cenę sprzedaży swoich produktów i koryguje się w zależności od reakcji popytu.

9. Opisz hurtowy zdecentralizowany rynek energii elektrycznej (rynki, segmenty).

Rynek energii elektrycznej czynnej: (przedmiotem obrotu na tym rynku jest energia elektryczna czynna w określonej ilości, cenie i czasie oraz w miejscu dostarczania) - segment kontraktów bilateralnych - segment giełdowy - segment bilansujący

Rynek techniczny: (przedmiotem obrotu na tym rynku są regulacyjne usługi systemowe, niezbędne dla umożliwienia przesyłu zakontraktowanej energii, a także energia elektryczna produkowana w określonych jednostkach wytwórczych, w których generacja jest wymuszona technicznymi ograniczeniami działania systemu elektroenergetycznego, co związane jest z koniecznością zapewnienia odpowiedniej jego niezawodności i dotrzymania parametrów jakościowych energii elektrycznej w poszczególnych węzłach sieci) - regulacje wymuszone - regulacje usługi systemów

Rynek finansowy (przedmiotem obrotu na tym rynku są kontrakty finansowe dotyczące dostaw energii, których cena i wielkości dostaw jest jednoznacznie określona, ale nie są bezpośrednio związane z fizyczną dostawą energii, rynek ten obejmuje również instrumenty pochodne: pozwala on uczestnikom rynku na zabezpieczenie się przed ryzykiem związanym z handlem energią elektryczną jako towarem)

10.Wymień i opisz podsektory polskiego rynku energii elektrycznej.

1.produkcja- energia elektryczna wytwarzana jest za pośrednictwem różnych technologii i pochodzi z różnych źródeł energii (węgiel, ropa, gaz, woda, wiatr, biomasa, itd.)

2.przesył- krajowa sieć energetyczna która posiada pąnstwową koncesję na przesył energii elektrycznej wykonywaną w ramach usługi publicznej.

3.dystrybucja- dystrybucja energii elektrycznej odbywa się przy użyciu krajowej sieć dystrybucji utworzonej przez infrastrukturę na poziomie wysokiego i średniego napięcia, jak również przy użyciu sieci dystrybucji niskiego napięcia. Krajowa sieć dystrybucji zarządzana jest poprzez wyłącznie koncesję udzieloną przez państwo.

4.obrót- przedmioty działające na tym obszarze mogą swobodnie nabywać i sprzedawać en el oraz mają prawo dostępu do sieci przesyłu i dystrybucji w ślad za uiszczeniem płatności taryfy dostępu, ustalonej przez urząd regulacji energetyki. Odbiorcy mogą wybrać podmiot od którego będą nabywać en el. Spółki zajmujące się handlem en el są odpowiedzialne za zarządzanie regulacjami z odbiorcami końcowymi, włącznie z wystawieniem rachunku oraz prowadzeniem usługi obsług klienta.

11.Które segmenty rynku energii elektrycznej w Polsce są zatwierdzane przez Prezesa URE.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki uwolnił z obowiązku taryfikacji segment hurtowy rynku gazu, co oznacza, że firmy sprzedające gaz mogą uzyskać zwolnienie z obowiązku przedkładania taryf w zakresie sprzedaży tego paliwa dla przedsiębiorstw energetycznych

12.Wymień uczestników hurtowego rynku energii elektrycznej w Polsce.

Uczestnicy rynku wytwarzania: - elektrownie i elektrociepłownie zawodowe - elektrownie przemysłowe –przyzakładowe - wytwórcy bazujący na odnawialnych źródłach energii

Uczestnicy segmentu obrotu hurtowego: - sprzedawcy z urzędu, czyli podmioty które powstały w wyniku rozdzielenia działalności handlowej i dystrybucyjnej - pozostałe spółki prowadzące działalność polegającą na obrocie energią elektryczną

13.Wymień największe elektrownie systemowe w Polsce.

Elektrownie systemowe- w Polsce obecnie działa 19 elektrowni ( tzw. Elektrowni systemowych zwanych też elektrowniami zawodowymi), w których en el wytwarzana jest ze spalania węgla brunatnego i kamiennego. W elektrowniach tych produkuje się 75% całości en zużywanej w kraju. Do największych należą Bełchatów, Opole i Turów oraz Połaniec, Kozienice, Rybnik i Dolna Odra.

1.Elektrownia Bełchatów- moc zainstalowana w tej elektrowni wynosi 2600 MW. To elektrownia konwencjonalna na węgiel brunatny pochodzący z pobliskich złóż bełchatowskich.

2.ELekrownia Chorzów s.A. moc zainstalowana 1400MW, konwencjonalna elektrownia na węgiel kamienny. Na okres bierzący będzie zmodernizowana, aby sprawność wytwarzania wzrosła.

3.Elektrownia Kozienice – moc zainstalowana 2600MW, druga co do wielkości elektrownia w kraju i jedna z większych w Europie mające znaczenie.

4.Elektrownia Łaziska – elektrownia konwencjonalna, powstała w 1917 roku, moc zainstalowana 1160 MW, jest również znaczącym producentem en cieplnej do maista Łaziska Górna.

5.Elektrownia Opole S.A. – el konwencjonalna, moc zainstalowana 2160 MW, z kotłami BP1150 i turbinami kondensacyjnymi. Produkuję en cieplną również dla miasta opola

6.el Połaniec- el konwencjonalna blokowa z otwartym obiegiem chłodzenia. Moc zainstalowana 1800MW, sprawność wytwarzania 40,3%, co stanowi bardzo dobry wynik w kraju.

7.El rybnik- el konwen moc zainstalowana 1400MW, wyposarzona w blokowy otwarty obieg chłodzenia oraz w kotły bp1150

8.el Turów- el konwe moc zain 2200MW. W obecnej chwili przechodzi modernizację głównym bloków aby ich sprawność wzrosła.

9.Zespół elektrowni dolna odra S.A.- zespół elektrowni tworzą: elektrownia systemowa dolna odra, dwie elektrownie zawodowe- Pomorzan- i Szczecin-, zasilają w ciepło aglomerację szczecińską.

10.Zespół elektrowni Pątnów Adamów i Konin- zespól elektrowni tworzą: Pątnów (1600MW), Adamów (600MW), Konin (538MW). Moc zainstalowana wynosi 2738MW. Dostarcza na rynek 11% energii wytwarzanej w Polsce.

14.Wymień najważniejsze przedsiębiorstwa energetyczne funkcjonujące w poszczególnych podsektorach rynku energii elektrycznej.

-produkcja: PGE, EDF, Tauron, Enea, Energa - przesył: PSE-Operator - dystrybucja: Tauron- dystrybucja, PGE-dystrybucja - obrót: PGE, EDF, Tauron, Enea, Energa (PGE sprzedaje, reszta przeważnie kupuje)

15.Podaj przybliżoną wartość mocy zainstalowanej w polskim systemie elektroenergetycznym oraz przybliżoną wartość rocznej produkcji energii elektrycznej. Podaj przybliżony mix paliwowy polskiego sektora wytwarzania energii elektrycznej.

Produkcja w Polsce: 150-160 TWh Moc zainstalowana: 36GW

Paliwa stałe 88% OŻE 7% Gaz 3% Paliwa ciekłe 2%

16.Opisz przykładowe taryfy energii elektrycznej dla gospodarstw domowych.

1.Taryfa G11 to grupa z rozliczeniem jednostkowym, w którym zużywa się kWh en el, ma jednostkową cenę niezależnie od dnia i nocy – stosowana najczęściej w gospodarstwach domowych.

2.Taryfa G12 w której rozliczanie odbywa się z podziałem na strefy: -dziennie (6-13, 15-22) -nocna (13-15, 22-6) -ze zróżnicowanymi cenami i stawkami opłat za pobraną en el

Grupę G12 wybierają ludzie którzy posiadają piece akumulacyjne, bojlery do ogrzewania wody, lub zużywają więcej en w strefie nocnej.

17.Opisz pozycje na typowej fakturze za energię elektryczną wystawianej gospodarstwom domowym.

-energie el czynna (kWh)- zużyta en el liczona przez licznik energii czynnej -składnik zmienny stawki sieciowej (kWh)- koszty do pokrycia różnic bilansowych (np. straty w sieci) oraz koszty związane z przesyłem en el sieciami innych poziomów napięć i sieciami należącymi do innych operatorów oraz przedsiębiorstw energetycznych -składnik jakościowy składki opłaty systemowej (kWh)- wynika z kosztów utrzymania systemowych standardów jakości i niezawodności biernych dostaw en el wraz z zaplanowanymi do zakupu przez operatora systemu przesyłowego -składnik stały stawki sieciowej (kWh)- związany ze stałym kosztem eksploatacji sieci przesyłowej i dystrybucyjnej. Obliczany na jednostkę mocy umownej, a w przypadku gospodarstw domowych w odniesieniu do układu pionowo – rozliczeniowego -opłata abonamentowa pobrana przez dystrybutora za obsługę z odczytywaniem wskaźnika układu rozliczeniowo pomiarowego -stawka opłaty przejściowej od 1.04.2008 dla energetyki za to że poniosła straty za rozwiązanie umów długoterminowych na sprzedaż mocy en el

18.Scharakteryzuj cele liberalizacji rynków paliw i energii.

Liberalizacja rynku energii elektrycznej powinna doprowadzić do usunięcia wad monopolu, a w szczególności stawia się jej następujące cele: -poprawa efektywności funkcjonowania sektora elektroenergetycznego, -redukcja kosztów dostaw energii elektrycznej -tworzenie zachęt do inwestycji w nowoczesne źródła wytwarzania energii i rozwój nowych technologii -zapewnienie odbiorcom możliwości wyboru dostawcy energii elektrycznej -zapewnienie lepszej ochrony konsumentów poprzez rozwiązania prawne oraz regulacje rynkowe -wzrost standardu usług, poprawa jakości dostaw energii elektrycznej.

19. Omów elementy liberalizacji na rynkach paliw i energii.

1.komercjalizacja- wprowadzenie celów komercyjnych w procesach zarządzania jednostkami gospodarczymi, których właścicielem jest państwo

2.prywatyzacja- przekazanie jednostek gospodarczych będących w posiadaniu skarbu państwa właścicielom prywartnym

3.rozdział działalności- rozdzielenie funkcji pełniących przez sektory wytwarzania, przesyłu, dystrybucji i obrotu.

4.dostęp stron trzecich- każdy może kupić en el od kogo chce, może zmienić dostawcę

5.konkurencja- w przesyle i dystrybucji nie może być konkurencji, zawsze to będzie podlegać regulacji

6.nadzór niezależnego regulatora- wynikający z faktu, że rynki energii nie są w stanie funkcjonować jako struktura w pełni konkurencyjna.

20. Rynek węgla (zakres wykładu dr inż. Tadeusza Olkuskiego)

21. Rynek gazu ziemnego i ropy naftowej (zakres wykładu dr inż. Adama Szurleja)

22. Zakres artykułów konferencji EEE’2013