Leki układu pokarmowego
Leki prokinetyczne__________________________________________________________
Zwiększają siłę skurczu i napięcie dolnego zwieracza przełyku
Przyspieszają perystaltykę żołądka, dwunastnicy i dalszego odcinka jelita cienkiego
Stosowane w terapii: choroby refleksowej, dyspepsji czynnościowej i polekowej, atonii pooperacyjnej przewodu pokarmowego, atonicznych zaparciach, zespole drażliwego jelita, gastro parezie (opóźnione opróżnianie żołądka) np. w cukrzycy.
Agoniści receptorów muskarynowych M2 i M3
Karbachol i Betanechol
Znaczenie historyczne
Działania niepożądane: bradykardia, biegunka, bolesne kurcze jelit, ślinotok, zaburzenia akomodacji
Antagoniści cholinoesterazy
Neostygmina
Stosowana w ileus paralyticus
Antagoniści receptorów dopaminergicznych
D2
Metoklopramid
Domperidon
Blokuje głównie obwodowe receptory dopaminergiczne
- słabo przenika do oun i dlatego działa słabiej przeciwwymiotnie
Nie wywołuje objawów pozapiramidowych.
Modulatory receptorów serotoninergicznych
Cisapirid Propulsid
Stymuluje rec. 5-HT4
Pobudza perystaltykę zarówno górnego jak i dolnego odcinka przewodu pokarmowego
Nie wpływa na ośrodkowy układ nerwowy
Działania niepożądane: biegunki, bóle brzucha, bóle głowy
Oraz:
Zależne od blokowania szybkiej komponenty opóźnionego prądu potasowego
- Przedłużenie potencjału czynnościowego i odcinka QT prowadzące do:
- Przedłużenia QT, częstoskurczu komorowego, migotania komór, torsad es de pointes, szczególnie w skojarzeniu z lekami hamującymi cytochrom P450 3A4
Metoklopramid
Zwiększa napięcie zwieracza dolnego przełyku
Stymuluje skurcze odźwiernika i jelita cienkiego
Nie wpływa na jelito grube
Mechanizm działania:
Przyspiesza uwalnianie Ach z neuronów trzewnych
Antagonizując 5HT3 zmniejsza aktywność interneuronów hamujących
Aktywując 5HT4 stymuluje neurony pobudzające
Hamowanie ośrodkowych receptorów dopaminergicznych
Działanie przeciwwymiotne i zmniejszające nudności
Hamowanie obwodowych receptorów dopaminergicznych
Działanie prokinetyczne poprzez zablokowanie pobudzającego wpływu dopaminy (rec. D2) na trzewne neurony cholinergiczne
Wskazania:
Refluks żołądkowo-przełykowy
Czkawka
Zaburzenia opróżniania żołądka
Pooperacyjny nieżyt jelit
Wymioty, nudności
Działania niepożądane:
Objawy pozapiramidowe ( częstsze u dzieci i młodych dorosłych): dystonie i objawy parkinsonowskie (mogą być odwracalne), późne dyskinezy (mogą być nieodwracalne),
Mlekotok (rzadko),
Met hemoglobinemia (u noworodków – sporadycznie)
Dawkowanie:
p.o. 10-20 mg 3Xdziennie, 30 min przed posiłkiem
i.m. 10 mg – początek działania po 10-15 min
i.v. 10 mg – początek działania po 1-3 min
i.v. infuzja 1-2 mg/kg/15 min na 30 min przed chemioterapią
lub 3 mg/kg przed chemioterapią, a nastepnie 0,5 mg/kg przez 4-8 godzin
Ondansetron
Nie jest lekiem pro kinetycznym
Mechnizm działania
Antagonista 5-HT
Zwiększa tonus okrężnicy
………………………………………………………..
…………………………………………………………
Makrolidy
Erytromycyna, oleandomycyna, azytromycyna, klarytromycyna
Działanie podobne do motyliny (22 aminokwasowego peptydu)
Erytromycyna: 200-250 mg doustnie co 8 godzin
40 mg i.v.
Wskazania: gastro pareza w cukrzycy
Erytromycynę w postaci dożylnej po kilku dniach można zastąpić jej postacią doustną w dawce 3X250 mg.
Erytromycyna działa jako agonista receptorów motyliny zarówno na zakończeniach nerwowych, jak i w mięśniach. Skuteczna w leczeniu krótkotrwałym, traci zdolność stymulacji po kilku tygodniach stosowania najprawdopodobniej w mechanizmie regulacji w dół receptorów motyliny
Leki o innych mechanizmach działania
Octreotyd (Sandostatin) Analog somatostatyny
Luxiglumid Antagonista rec. CCK1 (CCK-A)
Baklofen
Agonista obwodowych receptorów kwasu γ-aminomasłowego –GABA-B
Zwiększa spoczynkowe napięcie zwieracza dolnego przełyku oraz zmniejsza o 43% epizody refluksu i o 40% liczbę tzw. Przemijających rozluźnień tego zwieracza.
Leki przeczyszczające_________________________________________________________________________
Często stosowane, a nawet nadużywane, co jest przyczyna występowania wtórnej atonii jelit, osłabienia napięcia mięśni gładkich jelit, czyli może nasilać tendencję do zaparcia (!).
Zastosowanie:
- utrudnienie defekacji wskutek odwodnienia
- schorzenia powodujące bolesność przy oddawaniu stolca
- w razie konieczności ułatwienia defekacji np. u pacjentów z chorobami układu krążenia, przepukliną, hemoroidami itp.
- podczas długotrwałego unieruchomienia (bardzo często powoduje uporczywe zaparcia)
- przygotowanie do zabiegów operacyjnych i niektórych badań diagnostycznych,
- zatrucia
- u chorych u których p/wskazane jest napięcie tloczni brzusznej, np. w zawale mięśnia sercowego, przepuklinie
Przeciwwskazania: nierozpoznane zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, podejrzenie zaburzeń drożności jelit lub porażenia perystaltyki.
Leki działające na drodze mechanicznej
- powodują one zwiększenie objętości treści pokarmowej, co prowadzi do rozciągnięcia ścian jelita.
- należą do nich osmotyczne leki przeczyszczające oraz środki pęczniejące, rozluźniające i poślizgowe. Leki zmiękczające kał nie wpływają na odruch perystaltyczny i często są zalecane u osób w wieku podeszłym.
Środki poślizgowe
Parafina ciekła
Paraffinum liquidum; Mentho-paraffinol
Działa łagodnie, po 8-12 h
Działania niepożądane: świąd odbytu, wyciekanie z odbytu, odkładanie w węzłach chłonnych krezki, niedobory witamin (zaburzenia wchłaniania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach)
Glicerol
Suppositoria Glyceroli
Dokuzan sodowy, wapniowy, potasowy
Docusatum natricum, calcium et kalium
Dokuzan sodowy (Laxopol, Laxol)-syrop, roztwór, czopki (lek zmiękczajacy kał i poślizgowy)
Lactulosum – syrop (lek osmotyczny)
Środki zwiększające objętość kału
Środki pęczniejące
Śluzy roślinne
Semen Lini, Semen Plantaginis lenceolate, Semen P. majoris psyllium (Metamucil)
Agar-agar
Karagen
Sole kwasu alginowego
Syntetyczne estry celulozy
Metyloceluloza (Citrucel)
Polikarbofile (Fibercon)
Otręby pszenne
Mechanizm działania środków pęczniejących
-fermentacja bakteryjna prowadzi do produkcji krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (o działaniu troficznym dla nabłonka i pro kinetycznym) oraz do zwiększenia masy bakterii
Błonnik niesfermentowany wiąże wodę i ma działanie pęczniejące
Środki osmotyczne
Trudno wchłaniające się sole i inne związki
Działaja po 2-4 h
Stosowane w zatruciach
Magnesium sulfuricum
Natrium sulfuricum (np. w Sal Carolinum verum et artificale, Sal Ems artificiale)
Laktuloza (Lactulosum) I sorbitol
Stosowane w zaparciach po opioidach I winkrystynie, u osób starszych I w przewlekłych zaparciach idiopatycznych
Roztwory elektrolitów z glikolem polietylenowym (PEG) (Colyte, Golytely)
Sproszkowany glikol polietylenowy (Miralax)
Leki działające na drodze farmakologicznej
Środki działające drażniąco
Prawdopodobnie powodują ograniczone zapalenie jelit prowadzące do akumulacji wody i elektrolitów i stymulacji perystaltyki
Środki działające na jelito cienkie
Olej rycynowy
Kwas rycynolowy i jego sole
Działanie po 2-4 godz.
Działanie niepożądane: przekrwienie miednicy małej, bolesne skurcze jelit, dzialanie toksyczne dla nabłonka i neuronów trzewnych
Dawkowanie: 15-30 ml (dorośli)
Środki działające na jelito grube\glikozydy antrachinonowe
Korzeń rzewienia, kora kruszyny, liść i owoc senesu, liście Aloesu.
Najsilniej przeczyszczająco działają przetwory z aloesu (sok, nalewka) i kory kruszyny, a najłagodniej przetwory senesu.
Formy czynne – antranole i antrony
Mechanizm działania:
Wchłaniają się w jelicie cienkim, a następnie po metabolizmie w tkankach są wydalane do jelita grubego, gdzie pobudzają sploty nerwowo-mięśniowe co w rezultacie pobudza perystaltykę jelita grubego
Działanie po 8-12h
Działania niepożądane:
Zapalenie jelita grubego z biegunkami, hipokaliemia, osłabieniem mięśni,
Uszkodzenie nerek
Nasilenie i przedłużenie krwawień miesiączkowych,
Przekrwienie miednicy małej (dlatego są przeciwwskazane u kobiet w ciąży),
Czasami kurczowe bóle brzucha i bolesne wypróżnienia
Przykłady preparatów:
Folium Senne, Rhizoma Rhei, Cortex Frangulae, sok aloesu
Neonormacol, Neonormosan, Neomormovit, Tabletki z rzewienia, Normosan, Normogran, Alax, altra, Xenna
Środki sytetyczne – pochodne difenylometanu
Bisakodyl
Rozkład do di fenoli w świetle i w nabłonku,
Wydalane powtórnie do światła jelita
Zwiększa wydzielanie śluzu i przyspiesza perystaltykę jelita grubego, rozluźnia masy kałowe,
Działania niepożądane: zapalenie jelita grubego, podrażnienie żołądka (nie stosować z alkaliami i mlekiem) uczuleniowe odczyny skórne
Tabl i drażetki 5 mg, czopki 1 mg
Dawkowanie: 10-15mg dorośli
5-10 mg dzieci w wieku 6-12 lat
Duża zmienność dawek
p.o. stosowany wieczorem działa po 6 h
czopki – działanie dłużej po 30-60 min.
nie stosować dłużej niż 10 dni
Leki prokinetyczne
Agoniści 5HT4
Inne leki
Mizoprostol
Porównanie czasu działania środków przeczyszczających
Leki przeciwbiegunkowe________________________________________________________________________
Leczenie przyczynowe – zastosowanie leków przeciwbakteryjnych w biegunce, która została wywołana przez zakażenie bakteryjne (furazolidon, nifuroksazyd, Cyprofloksacyna, kotrimoksazol, neomycyna, amoksycyklina, Doksycyklinę, rifaksymina)
Leczenie objawowe- nie ma na celu wyrównanie niedoborów wodnych, elektrolitowych i pokarmowych poprzez nawodnienie, podawanie płynów wieloelektrolitowych, kontrolę poziomu elektrolitów i kreatyniny.
W biegunkach z dużym odwodnieniem stosuje się wlewy dozylne 0,9% NaCl.
W łagodnie przebiegających biegunkach straty wody i elektrolitów SA uzupełniane np. przez podawanie preparatu Gastrolit.
Rehydracja
r-r zalecany przez WHO:
Na 90
K 20
Cl 80 mEq
Cytryniany 30
Dwuwęglany 111
Glukoza
Leczenie farmakologiczne objawowe polega na zastosowaniu środków absorpcyjnych, ściągających, cholino litycznych, opioidów, alkaloidów opium oraz leków syntetycznych.
Środki absorpcyjne
Węgiel leczniczy (carbo medicinalis) – najsilniejszy lek absorpcyjny
Pochłania bakterie, toksyny, trucizny mineralne i organiczne oraz hamuje procesy fermentacyjne w jelitach.
Warunkiem skuteczności zastosowania jest podawanie go w odpowiednio dużej dawce tzn. 8-10 tabletek jednorazowo, które należy rozkruszyć i zwilżyc wodą.
Podawany jest także w dawce 50 – 100 g podczas płukania żołądka.
Środki pęczniejące
Koloidy – psyllium (np. Metamucil)
Związki polikarbofilowe (np. Fibercon)
Karboksymetyloceluloza
W łagodnych przewlekłych biegunkach u pacjentów z zespołem wrażliwego jelita grubego
Mechanizm działania: zmiany płynności stolca oraz percepcja zmniejszonej płynności stolca
Wiązanie soli kwasów żółciowych oraz toksyn bakteryjnych
Kaolin (uwodniony krzemian glinowy)
Inne krzemiany – attapulgit (di krzemian magnezowo – glinowy; Diasorb)
Mechanizm działania: wiążą wodę oraz enterotoksyny
Mieszanka kaolinu i pektyny (Kaopectolin)
Glinka biała (Bolus alba) 50-200g w postaci zawiesiny z woda.
Smecta – stosowana zwłaszcza u dzieci. Zawiera związek glinowo – krzemowy. Ma silne własności absorpcyjne. Dzięki dużej lepkości powleka błonę śluzową żołądka i jelit. W ten sposób zwiększa jej wytrzymałość na działanie drażniące toksyn. Działanie osłonowe może mieć również wpływ przeciwbólowy.
Cholestyramina (Questran)
Żywica jonowymienna wiążąca kwasy żółciowe oraz niektóre toksyny bakteryjne
W biegunkach indukowanych przez sole kwasów żółciowych np. u chorych po resekcji jelita
Nadmierna ilość soli kwasów żółciowych nasila sekrecję wody i elektrolitów w jelicie
Usunięcie większego odcinka jelita (>100cm) – może prowadzic do spadku ilości soli żółciowych i steatorrhea.
Cholestyramina nasila te objawy
Niewskazana w biegunkach zakaźnych – osłabia usuwanie patogenu z jelita
Dawkowanie: 9 g dziennie, po czym zmniejszenie dawki aż do uzyskania właściwej częstotliwości wypróżnień.
Związki bizmutu
Zasadowy salicylan bizmutu (III) (pepto-bismol)
W pH soku żołądkowego reaguje z HCl tworząc chlorek bizmutu i kwas salicylowy
Kwas salicylowy-absorbowany w żołądku i jelicie cienkim 99%; bizmutu przechodzi przez układ pokarmowy i jest wydalany z kałem
Działanie: przeciwsekrecyjne, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, zmniejszające nudności i bolesne skurcze jelit
Zastosowanie:
Biegunki podróżnych (prewencja i leczenie),
Inne biegunki epizodyczne
Dawkowanie: 250-300 mg do 8 razy dziennie
Środki ściągające
Działają silnie przeciwzapalnie tworząc połączenia chemiczne z białkami (w tym białkami bakterii), prowadząc do ich denaturacji
Preparaty: Tanninum albumina tum, Salotannol
Leki zmniejszające perystaltykę i sekrecję
Opioidy
Agoniści receptora opioidowego
Powodują zmniejszenie perystaltyki żołądka i jelit, wzrost napięcia zwierczy oraz działaja przeciwbólowo.
Alkaloidy opium – stosowane wyjatkowo i jednorazowo w razie konieczności natychmiastowego przerwania gwałtownie przebiegającej biegunki.
Preparaty: Tinctura Opii Simple – 5-10 kropli
Syntetyczne leki opioidowe
Loperamid
Działanie przeciwbiegunkowe 40-50 razy silniejsze od morfiny
Słabo przenika do OUN
Przedłuża czas pasażu jelitowego
Zwiększa napięcie zwieracza odbytu
Osłabia działanie toksyny cholery i niektórych toksyn E. coli
C. max po 3-5 godz., t1/2 – 11 godz.
Wskazania: biegunka podróżników, również w połączeniu z chemioterapią,
w ostrych biegunkach- nie przedłużać podawania powyżej 48 godzin
Czasami – przewlekłe biegunki
Brak działania uzależniającego
Działania niepożądane:
Depresja OUN (zwłaszcza u dzieci)
Niedrożność porażenna jelit
Dawkowanie:
Dorośli – początkowo 4 mg, nastepnie 2 mg po każdym wypróżnieniu do 16 mg/d
Dzieci 2-5 lat – 3mg/d
6-8 lat 4 mg/d
8-12 lat – 6mg/d
Nie stosować poniżej 2 r.ż.
Preparaty: Imodium, Imodium plus (preparat złożony z loperamidu i symetykonu; symetykon – lek przeciwwzdęciowy)
Difenoksylat i difenoksin
Silniejsze działanie przeciwbiegunkowe od morfiny
C max 1-2 godz.
T1/2-12 h
W wyższych dawkach – 40-60mg wpływają na OUN
Łączone z atropiną w dawkach subterapeutycznych – dla zapobieżenia nadużywaniu i przedawkowaniu
Np. Lomotil (2,5 mg difenoksylatu + 25 µg atropiny)
Dawka początkowa – 2 tabl. a następnie 1 tabl. co 3-4 godz.
Działania niepożądane: zaparcia, mega colon toxicum, objawy antycholinergiczne (zab. Akomodacji, suchość w jamie ustnej itp.)
Acetorfan (racecadotril) w trakcie badań
Inhibitor enkefalinazy, zwiększa miejscowe stężenie enkefalin stymulujących receptory opioidowe µ i δ
Działanie przeciwsekrecyjne
Agoniści receptora α2-adrenergicznego
Działaja na receptory na neuronach trzewnych i enterocytach
Stymulują absorbcje i hamuja sekrecję płynów i elektrolitów
Przedłużają czas pasażu jelitowego
Szczególnie w cukrzycy z przewlekłą biegunką (neuropatia autonomiczna prowadząca do zmniejszenia innerwacji noradrenergicznej)
Również w biegunce spowodowanej odstawieniem opiatów
Działania niepożądane: hipotensja, depresja, zmęczenie
Klonidyna
0,1 mg 2Xdz
Preparaty przezskórne (Catapres TTS) 2Xtydz. – bezpieczniejsze
Okterotyd (sandostatin)
Lanreotyd
W ciężkich biegunkach sekrecyjnych w przebiegu guzów hormonalnie czynnych trzustki i przewodu pokarmowego
Inne biegunki sekrecyjne – po chemioterapii, w zakażeniu HIV, w cukrzycy
Mechanizm działania: działanie przeciwhormonalne
T1/2 – 1-2 godz.
Dawkowanie:
s.c. 50 – 100 µg 2-3 X dziennie / maksymalnie do 500 µg 3Xdziennie
preparaty o przedłużonym działaniu – i.m. raz w miesiącu w leczeniu biegunek w przebiegu karcynoidu i guzów produkujących VIP
i.v. – w leczeniu krwawienia z żylaków przełyku
Leki przeciwwymiotne_________________________________________________________________________
Leki blokujące receptory 5-HT3
Wybiórczo blokują receptory serotoninergiczne 5-HT3 neuronów zarówno ośrodkowego jak i obwodowego układu nerwowego.
Skuteczne w wymiotach wywołanych radioterapią, pooperacyjnych i po zabiegach laparoskopowych, a także w wymiotach u kobiet ciężarnych.
Skuteczne w wymiotach wczesnych rozwijających się bezpośrednio po podaniu cytostatyku.
Nieskuteczne w chorobie lokomocyjnej.
Preparaty:
Ondansetron (Atossa, Zofran)
Granisetron (Kytril)
Dolasetron (Anzemet)
Palonosetron (Aloxi)
Aprepitant (Emend)
Leki neuroleptyczne
Znosza pobudzający wpływ dopaminy na chemoreceptory pola najdalszego w mózgu.
Blokują również receptory H1 i cholinergiczne.
Skuteczne w wymiotach wywołanych zaburzeniami błędnika , w chorobie popromiennej, po leczeniu cytostatykami, w wymiotach pooperacyjnych wywołanych działaniem środków znieczulenia ogólnego.
Najczęściej stosowane: chloropromazyna, prometazyna, pro chloropromazyna, tietylperazyna lub haloperidol
Najsilniej działa tietylperazyna i haloperidol.
Przeciwwskazania: jaskra, przerost gruczołu krokowego, niewydolność wątroby, niewydolność krążenia, ostry zespół wieńcowy, choroba wrzodowa, choroba Parkinsona,
Leki przeciwhistaminowe
Blokują receptory histaminowe i cholinergiczne
Zapobiegają przede wszystkim wymiotom pochodzenia błędnikowego (np. w chorobie lokomocyjnej). Skuteczne w wymiotach wywołanych środkami znieczulenia ogólnego, zabiegami radioterapii. W premedykacji chirurgicznej SA stosowane ze względu na działanie uspokajające i przeciwwymiotne.
Nasilają działanie depresyjne na OUN barbituranów, środków nasennych, uspokajających i cholino litycznych.
Powodują senność znacznie obniżają sprawność umysłową i nie powinny być zazywane przez kierowców.
Preparaty:
Dimenhydrinat (Aviomarin)
Prometazyna (Diphergan, Phenergan)
Hydroksyzyna (Hydroxyzinum)
Hioscyna (skopolamina)
Leki wpływające na czynność zewnątrzwydzielniczą trzustki__________________________________________
Terapia substytucyjna enzymami trzustkowymi jest zalecana w przewlekłym zapaleniu trzustki.
Celem jest poprawa trawienia i wchłaniania składników pokarmowych. Pacjenci odczuwają mniejsze dolegliwości bólowe. Terapia pozwala na lepszą kontrolę cukrzycy.
Należy stosować preparaty lipazy uwalniające enzym w świetle jelita (pH >5,5) co pozwala uniknąć inaktywacji lipazy przez kwas solny soku żołądkowego.
Zaleca się stosowanie preparatów zawierających mikrogranulki, ponieważ łatwo przechodzą z pokarmem do dwunastnicy. Korzystne jest także kojarzenie leków zawierających enzymy trzustkowe z lekami hamującymi sekrecję kwasu solnego w żołądku. Takie połączenie poprawia efektywność terapii.
Preparaty: Kreon, Lipancrea, Neo-Pancreatinum, Panzytrat, Combizym.
Leki wpływające na czynność zewnątrzwydzielniczą wątroby__________________________________________
Środki żółciopędne i żółciotwórcze
Przyspieszają i ułatwiają odpływ żółci odgrywającej ważną rolę w procesie wchłaniania tłuszczów oraz witamin A, D, E, K. Usuwają mechanicznie drobne złogi przez zwiększenie szybkości przepływu żółci oraz oczyszczają drogi żółciowe z drobnoustrojów.
Działania niepożądane: łagodnie przeczyszczające
Preparaty
Kwasy żółciowe – pochodne kwasu cholinowego, normalnie wytwarzane w watrobie, które po połączeniu z tauryną lub glicyną SA wydalane z żółcią do jelit powodując emulgację tłuszczy a tym samym umożliwiają ich wchłanianie.
Cholamid, Terpichol, Bilocol, Polagol
Środki roślinne – Solaren, Cholagoga, Cholesol, Raphacholin
Leki rozpuszczające kamienie żółciowe
Kwas chenodezoksycholowy (Chenofalk; Cholanorm).
Kwas ursodezoksycholowy (Ursofalk, Ursopol) – mniej toksyczny od kwasu chenodezoksycholowego. Rozpuszcza niezwapniane złogi cholesterolowe. Chroni błonę śluzową żołądka przed powikłaniami choroby refluksowej.
Leki stosowane w marskości wątroby_____________________________________________________________
Leki chroniące komórkę wątrobową
Środki lipotropowe cholina, inozytol, metionina
Kwas tiazolidynokarboksylowy (timonacicum, Hepacom, Heparegen)
Działanie ochronne, ułatwia regeneracje, zmniejsza stężenie lipidów w surowicy
Silibilina (silimaryna, Sylimarol)
Efekt placebo, ryzyko uszkodzenia wątroby (reakcje immunologiczne)
Cyjanidol (catergen)
Wątpliwe działanie, wywołuje zmiany immunologiczne
Leczenie powikłań marskości wątroby____________________________________________________________
Ascites i obrzęki
Diuretyki spironolakton, furosemid
Encefalopatia wątrobowa
Dieta ubogo białkowa
Laktuloza - prowadzi do zakwaszenia światła jelit faworyzującego powstawanie amoniaku zamiast jonów amonowych
p.o. 30 ml 3-4 X dziennie
per rectum 300 ml w 700 ml soli lub sorbitolu, powtarzane co 4-6 h
neomycyna
0,5 – 1 g p.o. co 6-12 h przez 5-7dni
Wankomycyna
1,0 p.o. 2 X dziennie
Metronidazol
250 mg p.o. 3 X dziennie
W razie potrzeby podania leku uspokajającego – oksazepam 10 – 3- mg
Flumazenil
Anemia
Siarczan żelazawy 0,3 g tabletki jelitowe
Tendencje do krwawień
Witamina K
Spontaniczne bakteryjne zapalenie otrzewnej
Norfloksacyna (400 mg dz.), Cyprofloksacyna, biseptol
Inne leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego___________________________________________
Leki spazmolityczne
Stosowane w objawowym leczeniu dolegliwości bólowych występujących w czynnościowych zaburzeniach przewodu pokarmowego i dróg żółciowych.
Preparaty:
Papaweryna, Drotaweryna ( No-Spa), Alweryna (Spazmolina), Mebeweryna (Duspatalin), Trimebutyna (Debridat, Tribux).
Leki przeciwrobacze___________________________________________________________________________
Benzimidozole
Hamowanie polimeryzacji mikrotubul nicieni poprzez wiązanie z beta-mikrotubuliną
Mebendazol (Vermox)
Włosogłówka, owsiki, glista, tęgoryjec dwunastnicy, węgorek, tasiemce
Działania niepożądane: biegunka (przejściowo), bóle brzucha,
Wysokie dawki – alopecia, reakcje alergiczne, neutropenia (odwracalna), agranulocytoza, hipospermia, wzrost aminotransferaz
Teratogenne i embriotoksyczne działanie u zwierząt – przeciwwskazany w ciąży
Dawkowanie:
p.o. enterobiasis – poj. 100 mg, powtórna tabl 100 mg po 2 tygodniach
Ascariasis, trichuriasis, 100 mg 1 x dziennie rano przez 3 dni (ew. powtórzenie po 3 tygodniach)
Lepszy efekt niż 500 mg mebendazolu w 1 dawce lub 400 mg albendazolu
Albendazol (Eskazol, Albenza)
Echinococcus granulo sus, E. multilocularis, Trichinella spiralis,
Robaki obłe (Ascaris lumbricoides, Enterobius vermicularis etc.)
Tasiemce
Przywry
T ½ - 8 h
Słabe I nirównomierne wchlanianie z przewodu pokarmowego
Lek z wyboru w E. granulo sus: 400 mg 2 x dziennie przez 28 dni
Preferowany w neurocysticerkozie 400 mg 2 x dziennie przez 3 – 28 dni;
Terapia zwykle poprzedzona sterydami
Działania niepożądane: bóle brzucha, biegunki, mdłości, wymioty, zawroty, bóle głowy, zwrost aminotransferaz, rzadko cholestaza i żółtaczka, rzadko leukopenia, pancytopenia, wypadanie włosów, świąd i wykwity skórne
Kontrola funkcji wątroby
Przeciwwskazany w marskości wątroby
Teratogenne i embriotoksyczne działanie u zwierząt – przeciwwskazany w ciąży
Dawkowanie: choroba bąblowcowa torbielowata lub pęcherzykowata – 2 X 400 mg przez 4 tyg., po 14 dniowej przerwie ponownie ten sam cykl --- łącznie 3 cykle
Trichinoza – 400 mg co 12 h przez 6 dni
Neurocysticerkoza – 15 mg / kg mc/d przez 4 tyg