DIAZEPAM
DZIAŁANIE:
Pochodna benzodiazepiny o działaniu p/lękowym, p/drgawkowym, nasennym i zmniejszającym napięcie mięśniowe
Agonista receptorów benzodiazepinowych będących częścią kompleksu receptorowego GABAA
Po podaniu doustnym jest szybko i całkowicie wchłaniany
Po podaniu i.m. wchłanianie jest zmienne
Przechodzi przez barierę krew-mózg, przez łożysko i do mleka matki
Jest szybko metabolizowany w wątrobie przez CYP3A4 do czynnych metabolitów: NORDAZEPAMU, OKSAZEPAMU I TEMAZEPANU
W 97% wiąże się z białkami osocza
Okres półtrwania jest dłuższy u noworodków, osób w podeszłym wieku i w przypadku niewydolności wątroby lub nerek.
WSKAZANIA:
W stanach lękowych jako lek uspokajający i w premedykacji przed zabiegami chirurgicznymi
Zwalczanie wzmożonego napięcia mięśniowego np. w tężcu, w leczeniu zespołu abstynencji alkoholowej, w bezsenności, zburzeniach psychosomatycznych
Zalecany w powolnych wstrzyknięciach dożylnych w przerywaniu napadów i leczeniu stanów padaczkowych
U dzieci w zapobieganiu drgawkom gorączkowym
Może powodować uzależnienie, dlatego leczenie powinno trwać krótko !
INTERAKCJE:
Inhibitory lub substraty izoenzymu CYP3A4 mogą nasilać lub wydłużać działanie diazepamu
Induktory CYP3A4 (FENYTOINA, KARBAMAZEPINA) mogą zmniejszać lub skracać działanie diazepamu
Diazepam nasila depresyjny wpływ na o.u.n.: ETANOLU, LEKÓW NASENNYCH, NARKOTYCZNYCH, ZWIOTCZAJĄCYCH MIĘŚNIE
Wzmaga depresyjne działanie opioidów na ośrodek oddechowy
Czas działania diazepamu wydłuża się po zastosowaniu: CYMETYDYNY, OMEPRAZOLU, KETOKONAZOLU, ITRAKONAZOLU, DISULFIRAMU, FLUWOKSAMINY, IZONIAZYDU, ERYTROMYCYNY, PROBENECYDU, PROPRANOLOLU, IMIPRAMINY, CIPROFLOKSACYNY, FLUOKSETYNY, WALPROINIANÓW
Antykoncepty zmniejszają eliminację z organizmu NORDIAZEPAMU, co może nasilać dziaanie leku
RYFAMPICYNA, FENYTOINA, KARBAMAZEPINA, FENOBARBITAL nasilają metabolizm diazepamu (zmniejszają jego stężenie w osoczu)
Diazepam zwiększa stężenie FENOBARBITALU we krwi
CIZAPRYD nasila absorpcję diazepamu z p.pok. i wzmaga efekty jego działania
Diazepam może zmieniać stężenie DIGOKSYNY (zmiany różnokierunkowe)
U osób palących TYTOŃ eliminacja diazepamu jest zwiększona, co może wiązać się z osłabieniem siły działania leku
PRZECIWWSKAZANIA I OSTRZEŻENIA SPECJALNE:
Nadwrażliwość
Niewydolność oddechowa
Zespół bezdechu sennego
Miastenia
Ciężka niewydolność wątroby
Nie stosować u osób z przewlekłymi psychozami, w stanach fobii lub natręctw
Ostrożnie u osób z zaburzeniami osobowości lub uzależnieniem od alkoholu lub leków
Ciąża:
Kat. D. Nie należy stosować w I trymestrze. Wykazuje działanie teratogenne. Stosowanie dopuszczalne jedynie, gdy jest to bezwzględnie konieczne. W III trymestrze w większych dawkach może powodować wystąpienie hipotonii, hipotermii i niewydolności oddechowej u noworodka.
Karmienie piersią:
Nie należy stosować.
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
Senność (zwłaszcza u osób w podeszłym wieku), niezborność, osłabienie napięcia mięśniowego.
Rzadziej:
uczucie zmęczenia, nudności, zawroty głowy, zamazane lub podwójne widzenie, dyzartria, drżenia, splątanie, depresja, zaburzenia pamięci, uczucie oszołomienia,
nietrzymanie moczu, zaparcia,
wysypki skórne świądowe,
obniżenie ciśnienia tętniczego, przyspieszenie czynności serca, zaczerwienienie twarzy,
krwiomocz,
zaburzenia libido,
ból i zapalenie żył po podaniu dożylnym
Niekiedy obserwuje się reakcje paradoksalne:
Zwiększenie napędu psychoruchowego
Agresję, euforię
Pobudzenie, splątanie, omamy
Bezsenność
Rzadko może wywoływać lub nasilać napady drgawek u chorych na padaczkę
Notowano przypadki leukopenii i żółtaczki
Szybkie podanie i.v. może spowodować depresję oddechową
Wywołuje uzależnienie
Po przerwaniu leczenia może wystąpić zespół abstynencyjny, w tym drgawki
Upośledza strukturę snu skracając czas trwania fazy REM – po obudzeniu pacjenci czują się niewyspani i zmęczeni
Po odstawieniu leku może pojawić się bezsenność z towarzyszącym kompensacyjnym wydłużeniem czasu trwania REM.
Dawkowanie:
U chorych w podeszłym wieku dawkę należy zmniejszyć o połowę. W niewydolności nerek lub wątroby tez zmniejszamy dawkę. Można stosować u dzieci.
Przedawkowanie:
Głęboka senność lub śpiączka
Depresja oddechowa
Antidota: FLUMAZENIL
Uwagi:
Podczas leczenia chorzy nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych i obsługiwać maszyn oraz spożywać napojów alkoholowych.
Preparaty:
RELANIUM, NEORELIUM, STESOLID, VALIUM
OKSAZEPAM
DZIAŁANIE:
Pochodna benzodiazepiny, metabolit diazepamu
Ma działanie podobne, lecz nieco słabsze od diazepamu
Przechodzi przez barierę krew-mózg, przez łożysko i do mleka matki
Jest metabolizowany w wątrobie do nieaktywnych metabolitów
W 90% wiąże się z białkami osocza
WSKAZANIA:
W stanach lękowych, niepokoju związanym z depresją, nerwicach
Leczeniu zespołu abstynencji alkoholowej
INTERAKCJE: zob. DIAZEPAM
PRZECIWWSKAZANIA I OSTRZEŻENIA SPECJALNE: zob. DIAZEPAM
Zespół bezdechu sennego
Ciężka niewydolność wątroby
Zatrucie alkoholem
Zatrucie lekami p/psychotycznymi, nasennymi, opioidami
Ostrożnie u chorych z jaskrą, porfirią, zaburzeniami czynności tarczycy
Ciąża:
Nie należy stosować.
Karmienie piersią:
Nie należy stosować.
Dzieci:
Nie należy stosować.
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE: zob. DIAZEPAM
Uwagi:
Podczas leczenia chorzy nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych i obsługiwać maszyn oraz spożywać napojów alkoholowych.
Preparaty:
OKSAZEPAM, SERESTA, PRAXITEN
NITRAZEPAM
DZIAŁANIE:
Pochodna benzodiazepiny o gł. nasennym
Agonista receptorów benzodiazepinowych będących częścią kompleksu receptorowego GABAA - mechanizm jak diazepam
Wykazuje ponadto właściwości p/drgawkowe oraz hamując polisynaptyczne odruchy w rdzeniu kręgowym wywołuje zwiotczenie mięśni
Wchłania się dobrze z p. pok.
Przechodzi przez barierę krew-mózg, przez łożysko i do mleka matki
Jest metabolizowany w wątrobie przez CYP3A4
W 87% wiąże się z białkami osocza
WSKAZANIA:
Krótkotrwałe leczenie bezsenności
W padaczce, zwłaszcza w napadach zgięciowych u dzieci i w napadach mioklonicznych (skuteczność nitrazepamu w leczeniu padaczki zmniejsza się po dłuższym stosowaniu)
W przygotowaniu do zabiegu chirurgicznego ( w przeddzień zabiegu na noc)
INTERAKCJE: zob. DIAZEPAM
PRZECIWWSKAZANIA I OSTRZEŻENIA SPECJALNE: zob. DIAZEPAM
Ciąża: Karmienie piersią:
Nie należy stosować.
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE: zob. DIAZEPAM
Najczęściej wystepują:
senność
niedociśnienie tętnicze
nadmierne wydzielanie śluzu w drogach oddechowych
ślinotok
brak łaknienia, zaparcie
długotrwałe stosowanie może prowadzić do uzależnienia
Przedawkowanie:
Śpiączka
Depresja oddechowa
Antidota: FLUMAZENIL
Uwagi:
Podczas leczenia chorzy nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych i obsługiwać maszyn oraz spożywać napojów alkoholowych. Lek należy odstawiać stopniowo.
ALPRAZOLAM
DZIAŁANIE:
Pochodna benzodiazepiny o dużym powinowactwie do kompleksu receptorowego GABAA
Działa podobnie do diazepamu, lecz bardziej wybiórczo p/lękowo i nasennie, natomiast słabiej p/drgawkowym i miorelaksacyjnie
Ponadto wykazuje wyraźne działanie p/depresyjne, jednak słabsze i o innym mechanizmie niż typowe leki p/depresyjne.
Stosowany doustnie szybko się wchłania
Jest metabolizowany w wątrobie przez CYP3A4, a jego metabolity (alfa- hydroksyalprazolam) są usuwane gł. z moczem
WSKAZANIA:
Zaburzenia emocjonalne z lękiem, niepokojem, obniżeniem nastroju, utrudnionym zasypianiem
Leczenie zespołu lęku napadowego przebiegającego z agorafobią lub bez niej, jak również w uogólnionych zaburzeniach lękowych (GAD).
Łagodzi objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego
Stany napięcia emocjonalnego związane z problemami życia codziennego nie powinny być wskazaniem do stosowania pochodnych benzodiazepiny.
INTERAKCJE:
SOK GREJPFRUTOWY I LEKI HAMUJĄCE AKTYWNOŚĆ CYP3A4 w wątrobie i jelitach zwiększają stężenie alprazolamu w osoczu
Inne leki będące substratami tego enzymu mogą zwiększać stężenie alprazolamu w osoczu
Do wzmocnienia sedatywnego działania alprazolamu może dojść przy jednoczesnym stosowaniu ALKOHOLU I LEKÓW DZIAŁAJĄCYCH DEPRESYJNIE NA O.U.N.
Stosowanie TRYPTOFANU u osób przyjmujących benzodiazepiny może prowadzić do zaburzeń seksulanych
GKS przyspieszają metabolizm alprazolamu (poprzez indukcję CYP3A4)
Jednoczesne stosowanie AMIODARONU i benzodiazepin może nasilać działania niepożądane benzodiazepin
PROPRANOLOL zmniejsza absorpcję alprazolamu i hamuje jego metabolizm w wątrobie
WERAPAMIL I DILITAZEM zwiększają stężenie alprazolamu w surowicy krwi i wydłużają jego okres półtrwania
Przy podawaniu ERYTROMYCYNY, CIPROFLOKSACYNY czy KLARYTROMYCYNY należy zmniejszyć dawkę alprazolamu o 50-75% (leki te hamują metabolizm benzodiazepin)
IZONIAZYD wydłuża okres półtrwania pojedynczej dawki alprazolamu
RIFAMPICYNA skraca okres półtrwania leku
Podana i.v. HEPARANA redukuje wiązanie alprazolamu z białkami osocza
Jednoczesne stosowanie FLUWOKSAMINY, SERTALINY, CYTALOPRAMU, NEFAZODONU, PAROKSETYNY zwiększa stężenie alprazolamu w surowicy
KARBAMAZEPINA, FENOBARBITAL, FENYTOINA przyspieszają metabolizm alprazolamu
WALPROINIAN SODU może wypierać benzodiazepiny z połaczeń z białkami osocza
KETOKONAZOL, ITRAKONAZOL I FLUKONAZOL zwiększają stężenie w osoczu i czas działania alprazolamu
Nienukleazowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (DELAWIRDYNA, EFAWIRENZ), inhibitory proteazy (INDINAWIR, NELFINAWIR, SAKWINAWIR I RYTONAWIR) hamują system mikrosomalny w wątrobie zwalniając metabolizm benzodiazepin
KLOZAPINA w połączeniu z benzodiazepinami może prowadzić do zapaści sercowo – naczyniowej
CYMETYDYNA I OMEPRAZOL hamują metabolizm benzodiazepin
METOKLOPRAMID przyspiesza absorpcję z p.pok.
ANTYKONCEPTY hamują metabolizm alprazolamu
PRZECIWWSKAZANIA I OSTRZEŻENIA SPECJALNE:
Nadwrażliwość
Ciężka niewydolność oddechowa
Zespół bezdechu sennego
Miastenia
Jaskra z wąskim kątem przesączania
Ostrożnie u chorych z niewydolnością wątroby
Nie powinno się stosować u osób starszych i niepełnosprawnych ze zmianami organicznymi w o.u.n. gdyż benzodiazepiny mogą u nich spowodować ataksję, nadmierną sedację i hipotensję
Długotrwałe stosowanie prowadzi do uzależnienia
Przy nagłym odstawieniu obserwuje się objawy zespołu abstynencyjnego:
Rozdrażnienie, podenerwowanie
Bezsenność
Agresywność
Drżenie, drgawki,
Bóle brzucha, nudności i wymioty
Zaburzenia świadomości
Zastosowany u pacjentów z zaburzeniami psychotycznymi może wywołać nadmierne pobudzenie i inne reakcje paradoksalne
Nie powinien być stosowany w leczeniu zaburzeń osobowości i zespołach obsesyjno – kompulsywnych
Długotrwała terapia wymaga okresowych badań morfologii krwi i aktywności enzymów wątrobowych
Ciąża:
Brak danych, nie zaleca się stosowania
Karmienie piersią:
Nie należy stosować.
Dzieci:
Brak danych
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
Występują rzadziej i są mniej nasilone niż obserwowane przy stosowaniu diazepamu, lecz istnieje duże ryzyko rozwoju uzależnień
Stosowanie alprazolamu może wywołać reakcje paradoksalne: rozdrażnienie, podekscytowanie, halucynacje
Działania niepożądane dotyczące poszczególnych układów:
Układ nerwowy: zaburzenia ostrości widzenia, bóle głowy, napady padaczkowe, niewyraźna mowa, zaburzenia czucia głębokiego, pobudzenie, splatanie, depresja, rozdrażnienie, zaburzenia snu, stany euforii, śpiączka)
Układ pokarmowy: zaburzenia łaknienia, suchość błony śluzowej jamy ustnej lub zwiększone wydzielanie śliny, nudności, zaparcia, biegunka, wymioty, zwiększona aktywność fosfatazy zasadowej, aminotransferazy asparaginowej i alaninowej, zwiększenie stężenia bilirubiny)
Układ mięśniowy: nadmierne osłabienie lub mimowolne kurcze mięśniowe
Układ sercowo – naczyniowy: hipotensja, tachykardia, kołatanie serca
Skóra: świąd, objawy uczuleniowe pod postacią wysypek
Układ moczowo – płciowy: nietrzymanie moczu, zaburzenia libido, zaburzenia miesiączkowania
Zaburzenia hematologiczne: obniżone stężenie hemoglobiny i wartość hematokrytu, leukopenia i limfocytoza)
Zaburzenia glikemii
Dawkowanie:
U chorych w podeszłym wieku dawkę należy zmniejszyć o połowę. W niewydolności nerek lub wątroby tez zmniejszamy dawkę. Należy go odstawiać stopniowo.
Przedawkowanie:
Głęboka senność lub śpiączka
Depresja oddechowa
Antidota: FLUMAZENIL
Uwagi:
Podczas leczenia chorzy nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych i obsługiwać maszyn oraz spożywać napojów alkoholowych i soku grejpfrutowego.
Preparaty:
AFOBAM, XANAX, TAFIL, ZOMIREN
FLUNITRAZEPAM
DZIAŁANIE:
Fluorowa pochodna benzodiazepiny o silnym działaniu uspokajającym i nasennym.
Agonista receptorów benzodiazepinowych będących częścią kompleksu receptorowego GABAA - mechanizm jak diazepam
Wykazuje także właściwości p/drgawkowe, p/lękowe i miorelaksacyjne
Szybko i prawie całkowicie wchłania się dobrze z p. pok.
Przechodzi do mleka matki
W 78% wiąże się z białkami osocza
WSKAZANIA:
Zaburzenia snu na różnym tleKrótkotrwałe leczenie bezsenności
W przygotowaniu do zabiegu chirurgicznego (premedykacji), jako lek wprowadzający do znieczulenia ogólnego
W intensywnej terapii
INTERAKCJE: zob. DIAZEPAM
PRZECIWWSKAZANIA I OSTRZEŻENIA SPECJALNE: zob. DIAZEPAM
Ciąża: Karmienie piersią:
Nie należy stosować.
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE: zob. DIAZEPAM
Może wystąpić nadmierna senność w ciągu dnia
Zaś po dużych dawkach (powyżej 4 mg) objawy zmęczenia i osłabienia mięśni , obniżenie ciśnienia tętniczego, ból w miejscu wstrzyknięcia, czasem reakcje paradoksalne
Długotrwałe stosowanie może prowadzić do uzależnienia
Przedawkowanie:
Śpiączka
Depresja oddechowa
Antidota: FLUMAZENIL
Uwagi:
Podczas leczenia chorzy nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych i obsługiwać maszyn oraz spożywać napojów alkoholowych. Lek należy odstawiać stopniowo.
DEKSMEDETOMIDYNA
DZIAŁANIE:
Wybiórczy agonista receptorów adrenergicznych typu α-2 o działaniu p/lękowym, uspokajającym i p/bólowym
Po podaniu i.v. ulega szybkiej dystrybucji
Wiąże się z białkami krwi w ok. 94%, znacznie słabiej niż u chorych z zaburzoną czynnością wątroby
Metabolizowane przez cytochrom P450
WSKAZANIA:
Stosowana do wywołania sedacji u chorych intubowanych i poddanych mechanicznej wentylacji płuc w oddziałach intensywnej opieki medycznej
INTERAKCJE:
Może nasilać działanie leków znieczulających, uspokajających, nasennych i opioidów
Zmniejsza zapotrzebowanie na środki anestetyczne i narkotyczne leki p/bólowe
PRZECIWWSKAZANIA I OSTRZEŻENIA SPECJALNE:
Nadwrażliwość
Ostrożnie u osób z zaawansowanym blokiem serca, niewydolnością wątroby lub nerek oraz u osób w podeszłym wieku zaburzeniami osobowości lub uzależnieniem od alkoholu lub leków
Ciąża:
Kat. D. Brak danych. Można stosować jedynie, gdy korzyść dla matki jest większa niż potencjalne zagrożenie dla płodu. Nie poleca się stosowania w czasie porodu, także podczas cięcia cesarskiego.
Karmienie piersią:
Brak danych, należy zachować ostrożność!
Dzieci:
Brak danych, należy zachować ostrożność!
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
Najczęściej występują:
obniżenie ciśnienia tętniczego, wzrost ciśnienia tętniczego (po podaniu dawki nasycającej) związany z obkurczeniem obwodowych naczyń krwionośnych zwolninie czynności serca,
nudności
migotanie przedsionków
hipoksja
niedokrwistość
ból
wysięk opłucnowy
Niekiedy obserwuje się
Zaburzenia rytmu serca, w tym tachykardia (komorowa lub nadkomorowa), skurcze dodatkowe oraz zatrzymanie akcji serca
Ponadto obserwowano:
Oligurię
Zwiększone pragnienie
Obrzęk płuc
Leukocytozę
Zakażenie
Rzadko zwiększenie aktywności aminotransferazy, gamma glutamylotranspeptydazy i fosfatazy alkalicznej
Dawkowanie:
Podaje się w powolnym wlewie i.v. z użyciem pompy infuzyjnej
Nie należy podawać tego leku dłużej niż 24h
U chorych z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby oraz u pacjentów w podeszłym wieku może być konieczne zmniejszenie dawki.
R-r deksmedetonidyny nie powinien się stykać z naturalną gumą.
Uwagi:
Długotrwałe stosowanie i nagłe przerwanie podawania deksmedetomidyny może wywołać objawy podobne do odstawienia klonidyny (nerwowość, pobudzenie, bóle głowy, szybki wzrost ciśnienia tętniczego krwi, wyrzut amin katecholowych).
ZOLPIDEM
DZIAŁANIE:
Pochodna imidazopirydyny o szybkim działaniu nasennym
Pobudza receptor benzodiazepinowy 1 (BZ1, ω1) w kompleksie receptorowym GABA A
Ułatwia zasypianie, pogłębia i wydłuża sen, nie wpływając w sposób znaczący na jego strukturę
Wykazuje bardzo słabe działanie miorelaksacyjne, p/lękowe i p/drgawkowe
Nie powoduje zaburzeń oddychania
Wiąże się z białkami osocza w 92%
Metabolizowany przy udziale CYP3A4
Okres półtrwania wydłuża się w niewydolności wątroby
WSKAZANIA:
Stosowany w leczeniu bezsenności
INTERAKCJE:
Potencjalizuje depresyjne działanie ALKOHOLU na o.u.n.
Nie należy podawać zolpidemu razem z OPIOIDAMI, LEKAMI USPOKAJAJĄCYMI i TLPD (występuje nasilenie działania jednego albo obu leków)
Obniża stężenie IMIPRAMINY we krwi
Należy zachować ostrożność w łączeniu z WALPROININAMI
Substraty i inhibitory CYP3A4 mogą zwiększać stężenie zolpidemu we krwi, a aktywatory - obniżać
PRZECIWWSKAZANIA I OSTRZEŻENIA SPECJALNE:
Ciężka lub ostra niewydolność oddechowa
Zespół bezdechu sennego
Miastenia
Ciężka niewydolność wątroby
Ciąża:
Kat. C. Można stosować jedynie, gdy korzyść dla matki jest większa niż potencjalne zagrożenie dla płodu. U noworodków urodzonych przez matki, które przyjmowały długotrwale lek, zwłaszcza w końcowym okresie ciąży, może wystąpić uzależnienie fizyczne oraz mogą występować objawy odstawienie w okresie pourodzeniowym.
Karmienie piersią:
Nie stosować
Dzieci:
Brak danych, nie należy stosować u pacjentów < 18 r.z.z
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
Często występują:
Bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty,
uczucie osłabienia, senność w ciągu dnia,
↓ napięcia mięśniowego
Niekiedy:
Niepamięć następcza
drżenia mięśniowe
podwójne widzenie
zaburzenia równowagi ciała
koszmary senne, objawy depresyjne, splatanie, pobudzenie nocne, niezborność ruchów
Może zwiększać częstotliwość i wydłużać czas bezdechu występującego podczas snu
Długotrwałe stosowanie prowadzi do słabego uzależnienia psychofizycznego
Nagłe przerwanie podawania leku prowadzi do wystąpienia zespołu abstynencyjnego o objawach podobnych do innych benzodiazepin
Przedawkowanie:
Śpiączka
Depresja oddechowa
Zastosować leczenie objawowe i podtrzymujące
Można rozważyć zastosowanie płukania żołądka
Antidota: FLUMAZENIL
Uwagi:
Podczas leczenia chorzy nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych i obsługiwać maszyn oraz spożywać napojów alkoholowych. Lek należy odstawiać powoli.
WINPOCETYNA
DZIAŁANIE:
Lek rozszerzający naczynia mózgowe, poprawia krążenie krwi w mózgu
WSKAZANIA:
Bywa stosowana pomocniczo:
w zaburzeniach ukrwienia mózgu (poudarowych, miażdżycowych, pourazowych)
w skurczu naczyń mózgowych
zapaleniu błon wewnętrznych tętnic mózgowych
zmianach naczyniowych dna oka
zatorze tetnicy i zakrzepie żyły środkowej siatkówki
w retinopatii miażdżycowej i cukrzycowej
stosowana również w zaburzeniach słuchu pochodzenia naczyniowego i toksycznego, w zawrotach głowy pochodzenia błędnikowego
INTERAKCJE:
Nie należy podawać leku w postaci dożylnych wstrzyknięć lub wlewów łącznie z heparyną
Rzadko nasila hipotensyjne działanie alfa - metyldopy
PRZECIWWSKAZANIA I OSTRZEŻENIA SPECJALNE:
Zaburzenia rytmu serca
Choroba niedokrwienna serca
Ostra faza udaru krwotocznego
Ciąża: Karmienie piersią: Dzieci:
Nie stosować
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
Niekiedy może wystąpić:
Niewielkie obniżenie ciśnienia tętniczego
Zaczerwienienie twarzy
Tachykardia
Zaburzenia snu
Zawroty i błoe głowy
Nudności
Zgaga
Alergiczne zmiany skórne
Uwagi:
Podczas leczenia długotrwałego zaleca się kontrolowanie obrazu
PIRACETAM
DZIAŁANIE:
Lek nootropowy (usprawniający metabolizm mózgowy) - cykliczna pochodna kwasu gamma-aminomasłowego (GABA)
Zwiększa odporność komórek nerwowych na niedotlenienie, zwiększa wykorzystanie glukozy i podtrzymuje syntezę związków wysokoenergetycznych w mózgu
Przyspiesza procesy normalizacji czynności mózgu po niedotlenieniu przez zmniejszenie gromadzenia się glukozy i mleczanów oraz zwiększenie wykorzystania związków fosforowych
Przyspiesza normalizację zapisu EEG po niedotlenieniu i zatruciu barbituranami
Poprawę zdolności uczenia się i zapamiętywania tłumaczy się oddziaływanie piracetamu na wiele neuroprzekaźników
Prawdopodobnie zwiększa aktywność układu GABA-ergicznego, wpływa na układ aminokwasów pobudzających, na układ cholinergiczny oraz ułatwia uwalnianie dopaminy. Poza tym stwierdzono, że piracetam normalizuje metabolizm fosfolipidów w mózgu i zwiększa płynność błon komórkowych, zwłaszcza u ludzi w podeszłym wieku.
Wpływa na mikrokrążenie mózgowe, zmniejsza zdolność agregacji płytek krwi
Przenika przez barierę krew – mózg i łożysko
Nie wiąże się z białkami krwi
Popadaniu p.o. wchłania się szybko i całkowicie
Okres półtrwania wydłuża się przy niewydolności nerek
WSKAZANIA:
Leczenie zaburzeń procesów poznawczych w zespołach otępiennych (z wyjątkiem choroby Alzheimera).
Leczenie zaburzeń dyslektycznych u dzieci równocześnie z terapią logopedyczną.
Leczenie mioklonii pochodzenia korowego.
Leczenie zawrotów głowy pochodzenia ośrodkowego i obwodowego.
Leczenie wspomagające następstw udaru mózgu, gł. afazji
INTERAKCJE:
Działa synergistycznie z lekami pobudzającymi funkcje o.u.n.
Może nasilać działanie hormonów tarczycy
Może wchodzic w różnokierunkowe interakcje z lekami p/psychotycznymi
Wydłuża czas protrombinowy u chorych otrzymujących warfarynę
Zanotowano przypadki splątania, drażliwości i bezsenności podczas stosowania leku równocześnie z L-tyroksyną.
dodanie piracetamu w dawce 9,6 g/dobę (w porównaniu z efektami stosowania tylko acenokumarolu), prowadziło do istotnego zmniejszenia agregacji płytek, zmniejszenia uwalniania β-tromboglobuliny, stężenia fibrynogenu i czynników von Willebranda oraz zmniejszenia lepkości krwi pełnej i osocza.
Nie należy oczekiwać znacznych zmian farmakokinetyki piracetamu pod wpływem innych leków, gdyż około 90% dawki piracetamu wydala się z moczem w postaci niezmienionej.
Nie wchodzi w interakcje z alkoholem
PRZECIWWSKAZANIA I OSTRZEŻENIA SPECJALNE:
Nadwrażliwość na piracetam,
Krwotok mózgowy (Krwawienie śródmózgowe)
Pląsawica Huntingtona
Schyłkowa niewydolność nerek (nerkowy klirens kreatyniny mniejszy niż 20 ml/min)
Uszkodzenie wątroby
Nie należy podawać po rozległych zabiegach chirurgicznych i w zaburzeniach krzepnięcia
Należy zmniejszyć dawkę u chorych z łagodną i umiarkowaną niewydolnością nerek
Nie należy nagle przerywać leczenia piracetamem u pacjentów z mioklonią, by nie dopuścić do nagłego nawrotu mioklonii lub drgawek uogólninych
Ciąża:
Nie stosować
Karmienie piersią:
Nie stosować
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
Stany pobudzenia psychomotorycznego, hiperkinezja, bezsenność, nerwowość.
Ponad to: nudności, wymioty, biegunka, zawroty głowy, bóle brzucha, agresja, pobudzenie seksulane, obrzęk naczynioruchowy, splątanie, omamy, nadwrażliwość, wysypki skórne
Często: hiperkinezja, zwiększenie masy ciała, nerwowość. Niezbyt często: senność, depresja, astenia. Dane uzyskane po uprowadzeniu piracetamu do obrotu: zawroty głowy, nudności, wymioty, biegunka, bóle w obrębie jamy brzusznej, bóle w nadbrzuszu, ataksja, zaburzenia równowagi, nasilenie padaczki, ból głowy, bezsenność, senność, pobudzenie, lęk, splątanie, omamy, obrzęk naczynioruchowy, zapalenie skóry, świąd, pokrzywka, reakcje anafilaktoidalne, nadwrażliwość.
Dawkowanie
Pacjenci z niewydolnością nerek: przy klirensie kreatyniny 40-60 ml/min należy stosować 1/2 dawki, przy klirensie 20-40 ml/min - 1/4 dawki, u pacjentów z klirensem kreatyniny poniżej 20 ml/min lek jest przeciwwskazany.
Uwagi:
U osób w podeszłym wieku leczonych przez dłuższy okres konieczne jest regularne oznaczanie klirensu kreatyniny. Lek może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługi maszyn. Ostatniej dawki piracetamu nie podaje się wieczorem.
Preparaty:
MEMOTROPIL, NOOTROPIL, BIOTROPIL, LUCETAM