Z jakimi dyscyplinami i dlaczego powiazana jest hodowla roslin. - Hodowla roslin w swej działalności wykorzystuje zdobycze innych dziedzin przyrodniczych tj: botanika, fizjologia i biochemia roslin, a przede wszystkim genetyka. Korzystajac z osiągnięć innych nauk biologicznych hodowla roslin przystosowuje je do swoich potrzeb. Wynikiem prac hodowców są plenniejsze i lepsze jakościowo odmiany roslin, które sa następnie wprowadzane do uprawy. Zmienność biologiczna i jakie ma rodzaje- zmienność biologiczna - zmienność biologiczna to zmienność form życia na każdym poziomie organizacji biologicznej. Wyrożniamy: zmienność molekularna, zmienność genetyczna i zmienność gatunkową..Porównaj częstotliwość występowania poliploidow u ssaków i roślin. – ok. 30% roslin kwitnących to poliploidy. Ok. 50% wszystkich rodzajów roslin zawiera gatunki poliploidalnne i 2/3 wszystkich traw to poliploidy. U ssaków i ptaków poliploidy sa letalne. Niektóre salamandry, płaskie robaki to poliploidami..Co to są chromosomy homologiczne, jaka jest ich rola. – chromosomy o tym samym kształcie i wielkości, zawieraja podobna informacje genetyczna, czyli geny. Geny te mogą jednak występować w innych postaciach czyli allelach. W procesie mejozy ulegaja sparowaniu, łącza się krótkotrwale w pary po czym rozchodza się do przeciwnych biegunów dzielącej się komórki.. Z jakich części roślin mogą powstawać haploidy- (pyłek/pylniki, zalążnia/zalążki) - łatwiej uzyskać haploidy z pylników niż z pyłku. Ściana pylnika daje efekt pielęgnacyjny rozwijającym się zarodkom poprzez:- stymulację wzrostu zarodków – niektóre aminokwasy: seryna i glutamina; - ściana pylników blokuje inhibitujący efekt niektórych substancji znajdujących się w kulturze..Jakie sa cechy genetyczne u autopoliploidów - Populacja autopoliploidów zachowuje wyższy poziom heterozygotyczności niż odpowiadające diploidy,np. samozapylenie diploida Aa czyli Aa x Aa= 25%AA, 25%aa, 50%Aa. Wszystkie rośliny allopoliploida są heterozygotyczne dzięki zachowanej w pokoleniach heterozygotyczności. Depresja wsobna u poliploidów jest mniejsza niż u odpowiadających im diploidów dzięki maskowaniu działania szkodliwych alleli przez dodatkowe genomy..Tkanka kalusowa - tkanka roślinna powstająca w miejscu zranienia rośliny najczęściej z okolicznych komórek tkanki miękiszowej. Jest to amorficzna masa komórek mająca zwykle postać białego nalotu. Komórki tworzone przez te merystemy powodują stopniowe zabliźnianie się i zarastanie ran. Komórki kallusa są zwykle większe od komórek tkanki macierzystej.Zmienność genetyczna i czynniki na nią wpływające - ZG to całkowita liczba różnych kombinacji genowych występujących w ramach danej puli genetycznej; mutacje, wymiana genów, zmiana częstotliwości genomów w populacji występująca na poziomie DNA jest siłą napędową ewolucji; genetyczna erozja powstaje w wyniku, śmierci org. Mała zmienność genetyczna w populacji prowadzi do zmniejszenia puli genowej, chowu wsobnego, osłabiania systemu odpornościowego org i szybkiej ich eliminacji. Więcejniekorzystnych mutacji u Amerykanów pochodzenia europejskiego niż afrykańskiego wskazuje, że w rozwoju dziejowym nastąpiło ograniczenie zmienności genetycznej w populacji europejskiej. Etapy fuzji protoplastów- połączenie dwóch protoplastów w celu uzyskania mieszańca o nowych cechach. Etapy fuzji: Izolacja protoplastów – ściana komórkowa – celuloza, hemiceluloza, ligniny, trawienie przez pektynazy, celulazy i hemicelulozy. Dodawany roztwór osmotyczny. Oczyszczanie filtratu przez odwirowanie, filtracje, przemywanie. Oznaczenie żywotności protoplastów- barwniki. Fuzja protoplastów – w komorze z elektrodami, gdy przyłożymy napięcie – pole elektryczne- protoplasty formują łańcuszki. Następnie wyładowanie elektryczne, które dziurkuje protoplast. Szybka prosta metoda – Solanacea wydajność mieszańców większa niż 50%. Identyfikacja i selekcja komórek mieszańcowych – selekcja produktów fuzji. Po fuzji mamy: protoplasty macierzyste niepołączone, połączone protoplasty macierzyste, heterokariony i różne kombinacje hybryd. Zwykle 1-10% protoplastów przeszło fuzję. Selekcja hybrydów pomiędzy protoplastami bez fuzji i homofuzji. Selekcja; różne metody tolerancji na herbicydy, wzrost w kulturze zawierającej herbicyd. Wizualna identyfikacja: np. wg barwy. Barwniki fluoroscencyjne barwiące różnie odmienne gatunkowo protoplasty. Kallus mieszańcowy jest różny i charakteryzuje się większym wigorem. Wzrost protoplastów mieszańcowych- protoplasty w kulturze zaczynają formować ścianę komórkową kilka godzin po fuzji, czego dowodem jest utrata okrągłego kształtu. Pierwsze podziały komórkowe po 2-7 dniach, po 3 tygodniach widoczne małe kolonie komórek.
Jakie znasz sposoby tworzenia nowej zmienności genetycznej roślin-Inżynieria genetyczna – poprzez wprowadzenie nowych genów lub zmianę sąsiedztwa genów, tworzy się nowa zmienność. Możliwość korzystania genów ze wszystkich organizmów żywych, brak barier gatunkowych, rodzajowych. działanie czynnikami mutagennymi w tym w kulturach tkankowych. Mutacje są powodowane działaniem: promieniowania jonizującego, wirusami, transpozonami, chemicznymi mutagenami oraz naturalnymi błędami występującymi w mitozie i w czasie replikacji DNA.Uszereguj typy odmian według rosnącego poziomu heterozygotyczności.Jęczmień- AABBccDDeeFf lub AABBccDDeeff lub AABBccDDeeFF – roczne samopłodne
Żyto- AaBBCcddEeFf, AABbCcDdeeFF – roczne obcopłodne
Ziemniak- AaBbccDdEeFf, AaBbccDdEeff – wieloletnie samopłodne
Burak- AaBbCcDdEeFf, AaBbCcDdEeFf- wieloletnie obco płodne lub wegetatywne rozmnażanie. Scharakteryzuj właściwości autotriploidów. - Brak rozmnażania przez nasiona, większość rozmnażana wegetatywnie. Forma 4x*2x=3x.Pomiędzy blisko spokrewnionymi lub w obrębie tych samych gatunków. Chromosomy homologiczne formuje tri- pentawalenty. Dziedziczenie polisemiczne.Opisz efekty ostrej selekcji u roślin samo i obcopylnych.
Ostra selekcja w malych populacjach powoduje wzrost homozygotyczności
U samopylnych nie powoduje to negatywnych konsekwencji. U obcopylnych- uzyskujemy negatywne efekty wynikające z chowu w bliskim pokrewieństwie.Wazne- u obcopylnych należy zwracac wieksza uwage na wielkość populacji i ostrosc selekcji.. Jakie są cechy idealnych markerów genetycznych - łatwe rozpoznawanie wszystkich fenotypów determinowanych przez wszystkie kombinacje alleli homo i heterozygot.
Posiadają mierzalne różnice w nasileniu cechy widoczne we wczesnym rozwoju. Markery nie wywierają wpływu na cechę, która zmienia sie zależnie od rodzaju alleli w loci markerów. Brak albo niska interakcja miedzy allelami - możliwosc jednoczesnego użycia ich w ocenie segregującej populacji.Komórki macierzyste i czym się charakteryzują. - Komórki macierzyste – komórki które mają jednocześnie dwie zdolności
-potencjalnie nieograniczonej liczby podziałów
- różnicowanie się do innych typów komórek. Ze względu na zdolność do różnicowania się kom macierzyste dzieli się na: totipotentne, pluripotentne, multipotentne, unipotentne
Jakie są dowody na zubożenie zmienności genetycznej
-Mała efektywność, pracochłonność, czasochłonność; wraz z genami pożądanymi przenosimy niepożądane, fenotypowa jednolitość; rośliny dzikie zostały udomowione; brak postępu hodowlanego przy dobrze zaplanowanym programie hodowlanym, zmniejszyła się liczba istniejących gatunków ale każdy z nich ma więcej przedstawicieli.
Wymień podstawowe mechanizmy prowadzące do udomowienia roślin.-bezpośrednie: zmian frekwencji alleli, utrwalenie przewagi alleli w obrębie i pomiędzy gat = przewaga mutantów zawierających allele genów, które są pożyteczne do przetrwania w uprawie, lub tych które są niekonieczne w stanie dzikim.
-pośrednie:selekcja naturalna działająca w gęstym łanie roś upr. powodująca konkurencję i eliminowanie części roślin, selekcja sztuczna stosowana przez człowieka przy zbiorze nasion wpływająca na zwiększenie wielkości cechy smakowe (jakościowe) nasion
Na czym polega specyfika hodowli roślin w odróżnieniu np. od uprawy
Hodowla roślin jest nauką traktującą o polepszaniu cech dziedzicznych u roślin uprawnych, obejmującą również praktyczne działania, których celem jest wytworzenie odmian lepszych jakościowo i plenniejszych.Większość nauk rolniczych (np. ogólna uprawa) cechuje dążenie do zwiększenia plonów poprzez zmianę i stwarzanie warunków środowiskowych optymalnych dla danej rośliny, natomiast hodowla roślin, oprócz podobnych celów, dąży także do zmiany samej rośliny tak aby, zgodnie z potrzebą hodowcy, była jak najlepiej przystosowana do istniejących warunków środowiskowych i przez to dawała możliwie duży i dobrej jakości plon.
Okresl wpływ nowych odmian na jakość surowców.
Nowe odmiany mają lepsze właściwości adaptacyjne, są odporne na wiele szkodników, chorób, niekorzystne warunki pogodowe. Dzięki uprawie nowych odmian plon jest większy a otrzymany surowiec lepszej jakości, zarówno pod względem technologicznym jak i użytkowym.
Jak kształtowała się zmienność genetyczna w historii rozwoju rolnictwa
Początek rolnictwa (10 tyś pne) - powstanie ekotypów i lokalnych odmian – ogromna zmienność wewnątrz ekotypów i pomiędzy nimi.Do połowy XIXw. tendencja do zwiększania zmienności, później tendencja zahamowana ze względu na rozwój transportu i wymianę nasion. Ograniczenie zmienności genetycznej nastąpiło gł. w wyniku przejścia od ekotypów do nowoczesnych odmian. Dotyczy to jednak tylko zmienności w zakresie selekcjonowanych cech. Generalnie hodowla nie wpłynęła negatywnie na ograniczenia zmienności genetycznej. Hodowla prowadzona w wielu małych firmach podtrzymuje zmienność genetyczną.
Czym różnią się poliploidy mitotyczne od mejotycznych
Poliploidy mitotyczne – powstałe na skutek błędów w podziale mitotycznym
Poliploidy mejotyczne – powstałe w wyniku produkcji gamet o nie zredukowanej liczbie chromosomów (wskutek błędów w drugim podziale mejotycznym).
Sposoby powstania aloploidów:
In vivo 1.Krzyżowanie i dublowanie liczby chromosomów, 2. Dublowanie i krzyżowanie (hybrydyzacja), 3.Użycie gamet niezredukowanych obojga rodziców lub ich mieszańców. In vitro – 1. Fuzja protoplastów (mieszańce somatyczne). Androgeneza – szczególna forma apomiksji (tworzenia osobników potomnych bez udziału procesów płciowych), gdy zarodek tworzy się przez podział jądra samego plemnika, który został wprowadzony do woreczka zalążkowego. Rozwija się wtedy organizm haploidalny podobny do rośliny ojcowskiej. Jakie znasz praktyczne efekty krzyzowania oddalonego-przeniesienie kombinacji pożądanych genów, -rozszerzenie zdolności adaptacyjnych,-poprawa jakości,-zwiększenie plonu
-stymulowanie powstawania haploidów i form sterylnych wykorzystywanych w hodowli heterozyjnej
-do analizy stopnia pokrewieństwa i analizy genomów
-do resyntezy istniejących gatunków- zwiększenie zmienności i wprowadzenie cech nie istniejących w allopoliploidach ale które są obecne w gatunkach rodzicielskich. Jak koniugują ze sobą chromosomy auto i allopoliploida Autopoliploidy zawierają chromosomy homologiczne tworzące multiwalenty, które w wyniku nierównego podziału redukcyjnego tworzą gamety o niepełnej liczbie chromosomów. Allopoliplody zawierają chromosomy niehomologiczne - niemożliwe jest więc wspólne przechodzenie do przeciwległych biegunów komórki w pierwszym podziale mejotycznym, użyteczne tylko biwalenty tworzone w obrębie chromosomów homologicznych. Zmienność ekosystemów – zmienność stanu gatunkowego roślin i zwierząt oraz warunków środowiska w miarę upływu czasu: zmienność antropogeniczna i naturalna. Zmienność ekosystemów jest determinowana przez klimat, szerokość geograficzną, jakość gleby i obecność innych gatunków. Bioróżnorodność ekosystemów zmniejsza się od równika do biegunów.
Czym różni się opłata licencyjna od opłaty za materiał ze zbioru- opłata za nasiona ze zbioru co to jest i jak sie ustala..(FSS) jest ona formą czerpania korzyści z wyłączonego prawa do odmian w przypadku braku możliwości wykonywania wyłącznego prawa w odniesieniu do materiału siewnego odmiany chronionej. Ma to miejsce w sytuacji, gdy rolnik używa materiału ze zbioru jako materiału siewnego w kolejnym sezonie.
Tylko posiadacze gruntów rolnych do powierzchni 10 (25ha) mogą używać materiału zebranego jako siewny bez opłaty pozostali muszą uiścić opłatę w wysokości zawartej w umowie z hodowcą. Jeśli umowa nie została zawarta to opłata wynosi 50% opłaty umowy licencyjnej ustalonej przez hodowcę.
Czym różni się odporność poligeniczna od monogenicznej
ODPORNOŚĆ PIONOWA: (specyficzna, wertykalna, mono- lub oligogenowa )
* warunkowana przez 1 gen dominujący, kilka genów lub ich kombinacje
* nieliczne geny chronią tylko przed określonymi rasami patogena
* gatunek może posiadać 20-40 genów warunkujących odporność na patogenna, poszczególne odmiany mają tylko 1 lub kilka genów
* odmiany z tą odpornością mają całkowitą odporność na określoną rasę we wszystkich warunkach środowiska
* nowe rasy patogenna mogą powstać w wyniku mutacji lub rekombinacji genetycznej i zakazić odmiany dotąd odporne, mogą być również przeniesione z innych rejonów uprawy
* może dojść do „załamania odporności” tzn. szybkiego i bardzo silnego porażenia odmiany dotąd odpornej
* odporność na rdzę i mączniaki prawdziwe zbóż utrzymuje się około 7 lat
* epidemiologicznie jest to odporność rasowo specyficzna co oznacza, że pomiędzy genotypem patogenna i gospodarza zachodzi proces odrzucenia lub faworyzowania pewnych ras patogena
ODPORNOŚĆ POZIOMA (poligeniczna, horyzontalna, polowa)* jest warunkowana przez kilkadziesiąt genów
* pojedynczy gen odgrywa nieznaczną rolę; liczne geny razem kontrolują wiele etapów fizjologicznych i tworzą mechanizmy obronne
* nie zabezpiecza rośliny przed zakażeniem lecz wpływa hamująco na rozwój patogenna na lub w roślinie, ogranicza zarodnikowanie i rozprzestrzenianie
* może się zmieniać w zależności od warunków środowiska
* jest mniej efektywna od odporności pionowej lecz trudniej ją przełamać
* jest niespecyficzna i dotyczy w mniejszym lub większym stopniu wszystkich ras patogena
* jest to odporność opóźniająca rozwój epifitozy
Czy istniej i jakie metody utrwalania efekty heterozji- Efekt heterozji (wg Harada): (V2= XF1-Xmp/Xmp) *100 V2- wskaźnik wigoru; XF1-śr. Wart cechy u pokolenia F1; Xmp -u obojga rodziców cecha średnia te iksy z krechą na górze . (wg Brewbakera) XF1> Xp1+Xp2./2 Xp1 I Xp2- śr wartość cechy u obojga rodziców; XF1- śr. Wartość cechy u F1 iksy znowu z krechą na górze. Efekty heterozji dotyczą głównie cech ilościowych. Cechy o dużej odziedziczalności w małym stopniu ujawniają heterozję. W cechach jakościowych zmiana wartości efektu genu jest prawie niemożliwa, warunkowana zwykle małą ilością genów.
Warunki wystąpienia maksymalnego efektu heterozji:
formy rodzicielskie homozygotyczne, komplementarne
wysoka wartość kombinacyjna
kontrola przepylenia
Heterozja (Schull)- wigor mieszańców, pokolenie F1 wykracza pod względem cechy poza zakres form rodzicielskich. Heterozja
Heterozja to bujność lub wigor mieszańców pokolenia F1.
Przejawia się szybszym tempem wzrostu, większym plonem i żywotnością.
Efekt heterozji dotyczy głównie cech ilościowych.
Cechy wysoce odziedziczalne rzadziej ujawniają efekt heterozji.
Efekt heterozji ogranicza się do pokolenia F1, w następnych pokoleniach maleje lub zanika.
Utrwalenie heterozji jest możliwe tylko u roślin rozmnażanych wegetatywnie.
Zjawisko heterozji można wykorzystać przy hodowli odmian mieszańcowych.
Hodowla odmian mieszańcowych polega na uzyskaniu efektu heterozji w wyniku krzyżowania odpowiednio dobranych genetycznie odmiennych homozygotycznych linii wsobnych.
Największą trudnością w hodowli odmian mieszańcowych na skalę produkcyjną jest kontrola przepylenia.
Porównaj efekty chowu wsobnego i efekt heterozji - Chów wsobny zwany także kojarzeniem krewniaczym, krzyżowanie blisko spokrewnionych osobników. Chów wsobny jest metodą pozyskiwania tzw. czystych linii - czyli roślin o dużym stopniu homozygotyczności. U roślin obcopylnych - a do takich należą konopie :D - zawsze prowadzi do osłabienia żywotności roślin. Efekty Chowu wsobnego. -Utrwalenie genotypu i homozygotyczność linii. -Rozbicie populacji na zróżnicowane linie wsobne., -Eliminacja szkodliwych recesywnych genów. Osobniki z nimi ujawniają się podczas chowu wsobnego i w wypadkach gdy są to geny letalne homozygoty względem ich są samoistnie eliminowane., -Obniżenie żywotności.
Efekt heterozji:
-Przejawia się szybszym tempem wzrostu, większym plonem i żywotnością.
-Efekt heterozji ogranicza się do pokolenia F1, w następnych pokoleniach maleje lub zanika.
-Zjawisko heterozji można wykorzystać przy hodowli odmian mieszańcowych.
-Utrwalenie heterozji jest możliwe tylko u roślin rozmnażanych wegetatywnie.
-Heterozja to bujność lub wigor mieszańców pokolenia F1.
(Depresja wsobna, zjawisko obserwowane u potomstwa pochodzącego z kojarzeń osobników blisko spokrewnionych. Polega na osłabieniu żywotności, odporności na choroby, częstszym ujawnianiem się wad rozwojowych na skutek spotkania się w układzie homozygotycznym szkodliwych alleli recesywnych występujących u rodziców.)
Jakie cechy roślin sprzyjają obco zapyleniu?
Mechanizmy zapobiegające samozapyleniu: (czyli sprzyjające obco zapyleniu?)
Na czym polega działalność określona angielskim skrótem MAS
Selekcja przy użyciu markerów molekularnych
Niejednokrotnie długotrwały i skomplikowany cykl hodowlany można znacznie skrócić prowadząc selekcję z wykorzystaniem markerów DNA, w tym celu wykorzystuje się istnienie bliskiego sprzężenia pomiędzy markerem a locus odpowiedzialnym za dziedziczenie cechy użytkowej. Metoda ta często jest określana skrótem MAS (Marker Assisted Selection) i ma szerokie zastosowanie w hodowli roślin drzewiastych oraz hodowli odpornościowej. Na przykład, znając marker sprzężony z genem warunkującym purpurową barwę owoców czereśni, można prowadzić selekcję w tym kierunku, na kilka lat przed wejściem drzewa w okres owocowania.
Podaj różnice pomiędzy hybrydą a cybrydą? HYBRYDA I CYBRYDA
- dwujądrowa komórka efekt fuzji – heterokarion lub heterokariocyt
- hybryda (mieszaniec jądrowy) połączone jądra częściowo lub całkowicie. Całkowita hybryda- połączone jądra i organelle z obu komórek. Może być symetryczna lub asymetryczna.
- cybryda (mieszaniec cytoplazmatyczny) jądro jednego gatunku, organelle drugiego lub jądro jednego i połączenie organelli obu gatunków.
(cybryda to Produkt inżynierii komórkowej pochodzącej z połączenia kom ludzkiej i zwierzęcej. Interesujące w hybrydyzacji somatycznej, bo jadro mieszańca a zamienione organella- zmienność genetyczna, mieszańce cytoplazmatyczne))Na czym polega teoria gen na gen:H.H. Flor, w latach 1947-1956, badał dziedziczenie odporności lnu na rdzę. Odkrył, że każdemu genowi odporności rośliny żywiciela (gospodarza) odpowiada specyficzny gen wirulencji patogenu (teoria gen na gen). Reakcja odpornościowa zachodzi wówczas, gdy roślina żywicielska posiada dominujący gen odporności, który nie był zrównoważony przez odpowiedni gen warunkujący wirulencję u patogenu..Na czym polega prawo własności intelektualnej:Tak rozumiane prawa własności intelektualnej dają uprawnionym osobom możliwość zakazania innym pełnego korzystania z utworów, koncepcji lub znaków będących przedmiotem ochrony. Jakie są genetyczne hipotezy wyjaśniające negatywny efekt chowu wsobnego:Chów wsobny- jest to negatywny efekt samozapylenia. Jest to wymuszone samozapylenie roślin obcopylnych prowadzące do depresji wsobnej poprzez uaktywnienie się recesywnych alleli letalnych lub subletalnych.Jak i dlaczego oceniamy wartość kombinacyjną u roślin samopylnych: Metody oceny zdolności kombinacyjnej:Układ krzyżowań diallelicznych – polega na skrzyżowaniu wszystkich linii według zasady „każda z każdą”. Test topcross – dla gatunków, u których możliwe jest usunięcie pyłku z roślin matecznych na drodze kastracji lub przy wykorzystaniu roślin męskosterylnych; metoda ta służy do wstępnej selekcji linii przed przystąpieniem do krzyżowania diallelicznego.Wszystkie badane linie wsobne są krzyżowane z jednym zapylaczem – testerem (linia lub odmiana o dobrej OWK). Bujność potomstwa linii i testera ocenia się w doświadczeniu.Test polycross – stosowana w hodowli roślin wieloletnich o drobnych obupłciowych kwiatach (trawy, motylkowe); metoda ta znalazła zastosowanie w hodowli odmian syntetycznych.Wybór pojedynków, namnożenie (klony), przepylenie pomiędzy klonami w poszczególnych blokach krzyżowania. W doświadczeniu oceniane jest potomstwo bloków.Ocena potomstwa ze swobodnego przepylenia – stosowana w hodowli gatunków, u których trudno usunąć pyłek z roślin matecznych (drobne kwiaty, brak ms); metoda pozwala na ocenę OWK badanych linii. W sposób losowy wysadzane są na jednym polu wszystkie testowane linie lub klony. Potomstwo powstaje przy udziale pyłku z całego poletka. Potomstwo linii oceniane jest w doświadczeniu.
Jakie znasz parametry matematyczne opisujące cechę ilościową:
1)Zroznicowana wielkość(stopien) : dlugosc, licza, masa.
2)Zmiennosc ciagla , trudno wyodrebnic poszczególne klasy. 3) Silny wpływ środowiska na fenotyp. 4)Cecha determinowana przez wiele genow nie allelicznych lub poligeny. 5)Zwiazane z populacja i krzyżowaniem w obrebie niej. 6)Obliczenia wg metod statystycznych. Np. wielkość biomasy. Wielkość plonu, liczba lisci tytoniu, wysokość kolby kukurydzy.Porównaj cechy mieszańców płciowych i somatycznych:Hybrydyzacja płciowa i somatyczna:
1. w plciowej łączą się gamety i podwajana jest liczba chromosomów gametycznych, powstaje diploid, a w somatycznej podwaja się liczba chromosomów
2. w płciowej cytoplazma po matce a w somatycznej po obu rodzicach;
aby uzyskać funkcjonalną hybrydę somatyczną musi być zgodność chromosomów dlatego dobre jest łączenie gatunków spokrewnionych, często łączy się dzikie
3. interesujące są w hybrydyzacji somatycznej cybrydy (mieszańce cytoplazmatyczne) bo jądro nie jest mieszańcowe, tyko zamienione są organella, co daje nam zmienność genetyczną.
Jakie znasz zasady selekcji produktów fuzji protoplastów:
selekcja hybrydów pomiędzy protoplastami bez fuzji i homofuzji
selekcja- różne metody tolerancji na herbicyd, wzrost w kulturze zawierania herbicydu
wizualna identyfikacja np. wg barwy
transgresja i do czego ona prowadzi:
Transgresja – zjawisko polegające na pojawieniu się wśród osobników z pokolenia F2 osobników u których zakres zmienności cechy przekracza zakres zmienności tej cechy u pokolenia rodzicielskiego. Taka sytuacja może nastąpić gdy cecha jest ilościowa (np. wzrost lub waga) i determinowana przez geny kumulatywne.
Porównaj cechy roślin samo i obcopylnych:
U roślin samopylnych wystarczy zapylenie własnym pyłkiem z tego samego kwiatu lub innych kwiatów tej samej rośliny. Mamy wówczas do czynienia ze zjawiskiem samozapłodnienia, a roślinę taką nazywamy samopłodną lub samopylną. Procesowi temu może sprzyjać mechaniczne poruszanie kwiatu przez wiatr, ponieważ pyłek tych roślin jest suchy i lekki łatwo unoszący się w powietrzu. Jeżeli zaś do powstania owoców i nasion konieczny jest pyłek obcy, tzn. pochodzący z innych roślin tego samego gatunku - mówimy wtedy o zjawisku obcopylności, a rośliny takie nazywamy obcopylnymi. Dlatego rośliny te często są nazywane jako owadopylne, a to z tego względu, że pyłek jest wilgotny i ciężki, i jedynie owady mogą przenosić go z jednego kwiatu na drugi. W tym przypadku mamy do czynienia z zapyleniem krzyżowym.
Czym różni się chów wsobny od rodzinowego:
Ch wsobny- to wymuszone samozapylenie rośliny obcopylnej. Konsekwencją jest depresja wsobna w wyniku działania alleli recesywnych o działaniu letalnym i subletalnym
Ch rodzinowy- to krzyżowanie pomiędzy blisko spokrewnionymi różniącymi się genetycznie. Stosowany gdy rośliny negatywnie reagują na chów wsobny. Wzrost chomozygotyczności znacznie wolniejszy niż w CH W, trudno uzyskać czyste linie.
Co to jest i na czym polega participator plant breeding „hodowla farmerska
Participatory plan breednig – zespołowa hodowla roślin w krajach rozwijających się. Uczestniczą w niej farmerzy którzy prowadzą pewne etapy hodowli : zachowanie zasobów, selekcja. Dostosowanie do warunków lokalnych
Zmienność molekularna – to bogactwo budowy różnych molekuł determinujących różne ważne funkcje życiowe organizmów, białek, tłuszczów, kw. Nukleinowych. ZM występuje w obrębie jednego organizmu, różnymi organizmami tego samego gatunku, pomiędzy spokrewnionymi gatunkami , pomiędzy ekosystemami w ramach procesu ewolucji.
Przedstaw porównanie auto i alloplidów.
Autoploidy – pomiędzy blisko spokrewnionymi gatunkami lub w obrębie tego samego gatunku, chromosomy homologiczne formują tri- i tetrawalenty. Dziedziczenie polisemiczne. Alloploidy – pomiędzy niespokrewnionymi gatunkami. Chromosomy nie homologiczne formują biwalenty w obrębie chromosomów homologicznych . dziedziczenie polisemiczne
Czym różni się chromosom homologiczny od chromosomu homeologicznego- Chromosomy homologiczne - chromosomy o tym samym kształcie i wielkości zawierają podobną informację genetyczną, czyli geny. Geny te jednak mogą występować w innych postaciach, czyli allelach. Jeden chromosom w parze pochodzi od ojca, a drugi od matki. Podczas mejozy chromosomy homologiczne łączą się w pary i wymieniają odcinki.Chromosomy homeologiczne – chromosomy należące do różnych genomów rodzicielskich tak podobne jak homologiczne co prowadzi do tetrasomicznego dziedziczenia cech i rekombinacji między genomowej.W obrębie gatunku chromosomy są homologiczne, pomiędzy gatunkami homeologiczne.
Co to jest protoplast i jakie są jego cechy
Protoplast jest to komórka otoczona błono cytoplazmatyczna lecz bez ściany komórkowej. Cechy : pobiera wodę- umieszone w roztworze o ujemnym potencjale wody, ma małą gęstość, jest naładowany ujemnie
Opisz zależność pomiedzy genotypem a fenotypem zaleznie od allelicznego sposobu dziedziczenia cechy
Oddziaływanie miedzy genotypem a środowiskiem daje fenotyp. Dlatego ten sam genotyp może dać różne fenotypy w różnych środowiskach lub odwrotnie- nie jestem pewna !!!!
Jakie są konsekwencje zaczenia selekcji w procesie hodowli roslin samopylnych w pokoleniu F-4 lub F-7Prowadzi do postania czystych linii wsobnych czyli zbioru osobników heterozygotycznych pod wzg danej cechy. Wybierając później jest szansa ze wybierzemy homozygotę która się nie rozszczepi, wybierając wcześniej duża szansa ze wybierzemy heterozygotę się rozszczepi.
Na czym polega hipoteza dominacji związana z efektem heterozji
Dominacja zakłada że w determinacji heterozji liczą się tylko geny dominujące, ale można uzyskać homozygotę tak samo produktywna jak heterozygotę
Czym różni się odporność poligeniczna od monogenicznej
Odporność poligeniczna jest to odporność na wiele ras patogena, jest ona nie swoista, natomiast odporność monogeniczna odporność na jedna rasę patogena jest ona swoista
Co to jest przemysł nasienny i czym się chakakteryzuje
Przemysł nasienny – integrowany system organizacyjny zapewniający wysoką efektywność hodowli roślin oraz jak najlepsze wykorzystanie w praktyce nowych odmian
Co to jest i na czym polega smart plant breeding „hodowla precyzyjna”
Hodowla precyzyjna – użycie molekularnych markerów determinujących pożądane cechy, wybór odpowiednich partnerów do krzyżowania. Eliminacja wpływu środowiska na ujawnienie się cech.
Jaki jest wpływ odmian na wielkość plonów zaleznie od średniego poziomu plonów w danym kraju.
Współdziałanie genotypu środowiska i uprawy. Plon kształtowany jest przez genotyp środowisko i uprawę by uzyzkac maksymalny plon = cechy genetyczne i fenotypowe
Opisz genetycznie jak powatało tritikale
Sztucznie wytworzone przez człowieka jako połączenie żyta i pszenicy . 2x ( żyto ) X 6x (pszenica) = 8x pszenżyto oktaploidalne
Jaka jest zależność i dlaczego pomiedzy częstotliwością występowania poliploidow i polozeniem geograficznym oraz wysokością gdzie rosna rosliny
We florze alpejskiej 64 % poliploidów we florze nizinnej 45% . poliploidy powstają w wyniku działania czynników mutagennych czyli może być ich więcej tam gdzie jest zdecydowanie wyżej
Jaki kształt i dlaczego przybierają protoplasty
Protoplasty przybierają kształt kulisty lub zbliżony do kulistego
Co jest najważniejszym czynnikiem i dlaczego, który determinuje efektywność selekcji
Wydaje mi się że wielkość populacji, ponieważ w dużych populacjach selekcja jest bardziej efektywna niż w populacjach małych
Co jest odmiana w roslinach samopylnych
Odmiana u roślin samopłodnych jest czysta linia wsobna homogeniczna homozygotyczna
Na czym polega hipoteza naddominacji zwiazana z efektem heterozji
Naddominacja w stanie heterozygotycznym gen silniej dominuje niż w homozygotycznym. Zakłada ze wigor mieszańca mającego gen dominujący i recesywny jest większy niż u homozygot. Nie można produkować homozygot tak samo produktywnych jak heterozygoty.