MOSTY PROTETYCZNE

Stałe uzupełnienie protetyczne, wieloczłonowe, przenosi siły żucia drogą ozębnową, które odbudowuje częściowe braki uzębienia . Na stałe osadzane w jamie ustnej, nie może być usunięte bez pomocy lekarza.

FUNKCJE:

1. Odtworzenie brakujących zębów

2. Przywrócenie funkcji żucia

3. Zapobieganie przesuwaniu się zębów przyległych i wydłużaniu przeciwstawnych

4. Przywrócenie poprawnej artykulacji

5. Funkcja estetyczna

Budowa:

1. Przęsło mostu odtwarzające i kształt brakujących zębów

2. elementy łączące przęsło mostu z filarem:

   • korony częściowe

   • korony całkowite

   • wkłady, nakłady

   • zęby ćwiekowe

   • skrzydełka metalowe w mostach mocowanych kompozytem ( Maryland)

Wskazania:

• niewielkie braki międzyzębowe (do trzech zębów, cztery siekacze)

• dobra i odpowiednia liczba, jakość i rozmieszczenie zębów ograniczonych luką

• dobre umieszczenie filarów w zębodole

• równoległość osi długich koron lub korzeni (gdy nierównoległe stosujemy wkład jako element retencyjny łączący przęsło z filarem lub most adhezyjny

• dobre ukształtowanie anatomiczne filarów (gdy niekorzystny kształt anatomiczny stosujemy dodatkowe rowki, ćwieki okołomiazgowe, cementy łączące się chemicznie z zębem i koroną metalową

• warunki okluzyjne w normie

• dobra higiena

Przeciwwskazania:

• zbyt rozległe luki zębowe. Sily żucia mogłyby uszkadzać tkanki otaczające żeby filarowe, a bardzo grube przęsło mostu i … wypełniałby całą wolną przestrzeń, uniemożliwiając ochrone tkanek podłoża

• nieprawidłowy zgryz uniemożliwiający okluzje mostu z naturalnymi zebami na całej długości mostu

• niska wartość zębów filarowych

• rozchwianie zęba

• niekorzystny stosunek korony do korzenia (2:1, min 1:1)

• niskie korony zębów filarowych

• młody wiek

• znaczny zanik wyrostka zębodołowego (szczególnie w odcinku przednim, żeby w przęśle musiałyby być zbyt długie

Ocena jakości zębów filarowych:

Budowa anatomiczna (wielkość, kształt, stopień osadzenia w zębodole- wielkość powierzchni ozębnej)

Długość korony klinicznej- im ściany korony są dłuższe i bardziej równoległe, tym lepsze warunki retencji

Korzeń (wielkość, kształt, powierzchnia ozębnej)- im dłuższy i bardziej rozbudowany, tym bardziej przydatny jako filar mostu.

KLASYFIKACJA ROBERTSA-SPIECHOWICZA:

• prawo Ante- powierzchnia korzeni zęba powinna być równa lub większa od powierzchni zębów zastąpionych przęsłem mostu

Idealny ząb filarowy:

• żywy

• Zdrowe przyzębie

• Dobrze osadzony w zębodole

• Bez zmian chorobowych w tkankach twardych

• Korona/korzeń 1:2, ewentualnie 1:1

Lecz również zęby martwe, zęby ze zredukowaną powierzchnią ozębnej mogą w określonych warunkach spełniać rolę wartościowego filaru

RODZAJE FILARÓW ZĘBOWYCH:

I klasa- 1,2 tracone, kły w żuchwie i szczęce

II klasa- siekacze centralne w szczęce, przedtrzonowce górne i dolne

III klasa- siekacze dolne i górne boczne (?)

PRZĘSŁO- ma za zadanie odtworzenie brakujących zębów. Nie może błony śluzowej, stwarzać miejsc zalegań resztek pokarmowych ani obciążać brodawek dziąsłowych. Powinno sprzyjać procesom samooczyszczania i umożliwiać usuwanie zaległych pokarmów. Miejsce kontaktu przęsła mostu z wyrostkiem powinno być wykonane z jednolitego, biozgodnego materiału (porcelana)

Cechy idealnego przęsła w ????

1. Dokładna i subtelna adaptacja do grzbietu wyrostka zębodołowego

2. Kontakt na policzkowej powyżej wyrostka

3. Bardzo starannie wypolerowane

4. Brak ostrych brzegów

5. Właściwy kształt od strony śluzówkowej

6. Właściwa długość, szerokość, kształt

Analiza budowy przęsła mostu:

• Długość (krótkie, łączące filary w linii prostej, im dłuższe przęsło, tym większa jego elastyczność i większe ciśnienie wywierane na żeby filarowe)

• Grubość (sztywna konstrukcja, przęsło o dużej rozpiętości powinno być odpowiednio pogrubione)

• Szerokość (zależy od szerokości zębów filarowych i łuku zębowego)

• Kształt powierzchni okludalnej (powierzchnia o wysokich guzkach i głębokich bruzdach będzie bardziej aktywna od powierzchni płaskiej

• Kształt powierzchni dowyrostkowej (niewłaściwy powoduje stany zapalne błony śluzowej, osadzanie płytki, niedostateczną higienę)

• Rodzaj materiału- porcelana, najgorzej akryl, niedopuszczalne jest połączenie akrylu z metalem w miejscu kontaktowania się z błoną śluzową wyrostka zębodołowego

CZYNNIKI BIOMECHANICZNE:

• Najbardziej stabilne są dwubrzeżne

• Najkorzystniejsze są sily pionowe, niekorzystne siły boczne

• Niewskazane jest projektowanie mostów jednobrzeżnych (haczykowe), gdyż takie dźwignie z długim ramieniem siły jest niekorzystne dla zęba filarowego ( wyjątek kiedy mocujemy ząb mniej aktywny do aktywniejszego)

• Skrajnie nieprawidłowa konstrukcja- 1 filar, 2 przęsła (siły wahadłowe wyważające filar)

KSZTAŁT PRZĘSEŁ WG SPIECHOWICZA:

1. Kładkowe

   1. Wiszące, nie kontaktujące się z wyrostkiem zębodołowym

   2. Łatwe utrzymanie higieny

   3. Z przyczyn estetycznych tylko w żuchwie w odcinkach tylnych i bocznych

2. Nakładkowe- zgodne z konfiguracją grzbietu i przedsionkowej strony wyrostka zębodołowego. Zostawia szerokie prześwity w częściach stycznych między ????? przęsła i koronami

   1. Można stosować w zębach przednich

   2. Kształt zbliżony do zębów naturalnych

   3. Posiada powierzchnie łatwe do oczyszczania

   4. Powierzchnia dojęzykowa ogranicza zaleganie resztek i odkładanie płytki nazębnej

   5. Najkorzystniejszy kształt od strony dośluzówkowej w odcinku przednim łuku

3. O kształcie zmodyfikowanej nakładki

   1. Kontakt zeba z wyrostkiem zębodołowym jeszcze bardziej ograniczony, zwłaszcza od strony mezjalnej i dystalnej

   2. Nie powinno kontaktować się z błona śluzową wyrostka zębodołowego po stronie językowej- mechaniczne oczyszczanie

   3. Powierzchnia dowyrostkowa powinna tylko lekko przylegać, nie uciskać błony śluzowej

   4. Najkorzystniejszy kształt w odcinku bocznym

RODZAJE PRZĘSEŁ WG MAJEWSKIEGO- ze względu na stosunek dośluzówkowej powierzchni przęsła do grzbietu wyrostka zębodołowego

• Kładkowe (przestrzenne)

• Szczelinowe – głównie wykonywane w odcinku przednim i przednio-bocznym. Zbliżenie przęsła do błony śluzowej uwarunkowane jest względami estetycznymi i fonetycznymi- świszczenie. Szczelina max 2mm

• Siodełkowate (liniowe)- mające wklęsłą powierzchnie dośluzówkową, na której gromadzą się resztki pokarmowe, z upływem czasu płytka. Unikać ich ze względów higienicznych.

ZE WZGLĘDU NA KSZTAŁT PRZEKROJU POPRZECZNEGO (MAJEWSKI)

• Soczewkowate- przekrój przęsła ma kształt dwuwypukłej soczewki lub soczewki skośnie ściętej (tzw przęsło soczewkowate skośne) w odcinku przednim i przednio-bocznym

• Sercowate- rzadko stosowane w bocznych odcinkach żuchwy przy zaniku wyrostka zębodołowego i wysokich filarach

ZE WZGLĘDU NA WIELKOŚĆ I KSZTAŁT POWIERZCHNI ŻUJĄCEJ PRZĘSŁA:

1. Aktywne- szerokość przęsła i wysokość guzków odtwarzane wg budowy anatomicznej

2. Ograniczona aktywność- zwężony wymiar przedsionkowo- językowy i obniżona wysokość guzków

3. Pasywne- przęsło zostało wyłączone z kontaktów okuzyjnych

PODZIAŁ MOSTÓW- OD ROZMIESZCZENIA FILARÓW W STOSUNKU DO PRZĘSŁA

-dwubrzeżne- przęs

ło między 2 filarami

-jednobrzeżne- filar z jednej strony przęsła

-dwubrzeżno-jednobrzeżne

ZE WZGLĘDU NA UZYTY MATERIAŁ:

-jednolite- metal, porcelana

Niejednolite- met-porcelana, met-akryl

W ZALEŻNOŚCI OD UMIEJSCOWIENIA W ŁUKU:

-boczne

-przednie

-przednio-boczne

-okrężne (umiejscowione w przednich obu bocznych odcinkach łuku) na implantach

Mosty adhezyjne:

Rochette

Maryland

Na włóknach szklanych typu FRC

Minimum preparacji, małe obciążenie pacjenta, estetyczne, u młodzieży

Wsk-pojedyncze braki odc przednio-boczny bez próchnicy i zdrowym przyzębiem

Rochette- perforowane nośniki metalowe (skrzydełka) + 1 ząb- zapewniają retencje. Otwory- mechaniczny zaczep kompozyt, łączą most z wytrawionym zebem

Maryland- skrzydełka mniej grube, bez perforacji, można stosować ciernie, przeciwdziała do siłom pionowym