Rozmnażanie zwierząt!
I.Żywa materia ma zdolność samopowielania lub samoodtwarzania. Najmniejszą jednostką zawierającą DNA jest komórka.
W wyniku rozmnażania ma miejsce przyrost ilościowy osobników, wyrównujący naturalne straty populacji.
II. Rozmnażanie bezpłciowe:
Najbardziej prymitywne zwierzęta
Odtwarzanie organizmu identycznego
Nie wymaga spotkania dwóch osobników
Jeden osobnik może być źródłem bardzo licznej populacji w krótkim czasie
Często nie wymaga wytwarzania specjalnych organów rozrodczych
Rodzaje:
Podział( podział organizmu na dwa potomne)
Podłużny (wiciowiec)
Poprzeczny (orzęsek, wirek)
Schizogonia - typ bezpłciowego rozmnażania się niektórych pierwotniaków. Polega na wielokrotnym podziale jądra komórkowego, a dopiero później na podziale cytoplazmy. Jest przez to nazywana podziałem wielokrotnym. Taki sposób rozmnażania umożliwia powstanie w krótkim czasie dużej liczby osobników potomnych, co ma znaczenie w rozprzestrzenianiu się gatunku.
Strobilizacja- sposób bezpłciowego rozmnażania się jamochłonów (krążkopławy). Polip dzieli się poprzecznie na wiele "krążków", które sukcesywnie oddzielają się i przekształcają w młode meduzy.
Pączkowanie- Polega ono na wytwarzaniu przez rodzicielski organizm małego fragmentu, który po oderwaniu się od rodzica samodzielnie rozwija się w identyczną genetycznie jego kopię. Można powiedzieć, że z genetycznego punktu widzenia pączkowanie to rodzaj klonowania(gąbki, parzydełkowce)
Regeneracja- zdolność do odtworzenia utraconych części ciała( gąbki, rozgwiazdy, wypławki)
III. Rozmnażanie płciowe:
Izogamia- gamety nieróżniące się morfologicznie
Anizogamia- dwie ruchliwe gamety, różniące się wielkością(mikro- i makrogamety)
Oogamia- duża gameta żeńska(nieruchome jajo) i mniejsza gameta(ruchomy plemnik)
IV. Cechy płciowe:
Pierwszorzędowe(gamety: plemniki i jajnik)
Drugorzędowe(różnice w budowie dróg wyprowadzających gamety)
Trzeciorzędowe( samica jest ruchliwa, samiec nie ruchomy lub na odwrót; samieć jest większy od samicy lub na odwrót)
V. Dymorfizm płciowy- odmienność samca od samicy pod względem ubarwienia, kształtu, budowy ciała spowodowany przez gruczoły płciowe.
VI. Obupłciowość- występuje u zwierząt pierwotnych, tj. wirki, przywry, tasiemce. Obojnactwo jest korzystne ze względu na utrudniony kontakt płci zwierząt żyjących w izolacji. Dotyczy to również zwierząt mało ruchliwych.
VII. Zaplemnienie- proces wprowadzania plemników do dróg rodnych samicy (przez samca podczas kopulacji lub inseminatora) lub zbliżanie się plemników do komórek jajowych w środowisku wodnym (składanie ikry przez samicę i polewanie ich mleczem przez samca).
Zewnętrzne: komórki płciowe wydalane są do wody( jamochłony, szkarłupnie, ryby, płazy)
Wewnętrzne: wprowadzenie bezpośrednie do dróg rodnych samicy( stawonogi, kręgowce)
VIII. Zapłodnienie- oddalone w czasie od zaplemnienia, połączenie się gamety żeńskiej i męskiej (czyli komórek rozrodczych) w jedną komórkę, tzw. zygotę, dającą początek nowemu organizmowi.
IX. Jajorodność- rozwój zarodkowy w jaju wydalonym z organizmu matki przed zapłodnieniem (u wielu bezkręgowców, ryb)
X. Jajożyworodność- odmiana żyworodności polegająca na tym, że po zapłodnieniu wewnętrznym zarodki pozostają w błonach jajowych wewnątrz organizmu matki, odżywiają się żółtkiem, ale zachowują całkowitą autonomię podczas rozwoju. Młode uwalniają się z błon jajowych bezpośrednio przed złożeniem jaj, w trakcie lub zaraz po ich złożeniu przez samicę.
XI. Żyworodność- charakterystyczny dla ssaków (z wyjątkiem stekowców) sposób rozrodu, polegający na rozwoju zarodkowym wewnątrz ciała samicy, z którego zarodek czerpie wszystkie substancje odżywcze.
XII. Dzieworództwo- (partenogeneza), modyfikacja rozmnażania płciowego polegająca na powstawaniu organizmu potomnego z nie zapłodnionej komórki jajowej.
Stałe- występuje tylko u samic( patyczaki)
Geograficzne(ryjkowce)
Ekologiczne( ślimak Paludentrina jenkensi)
Cykliczne(motylica wątrobawa)
Specyficznym rodzajem dzieworództwa jest pedogeneza larwy produkująca jaja zdolne do rozwoju partenogenetycznego (przywry)!