Decyzje menadżerskie wykład 20.04.2015
Predykcja wypłacalności przedsiębiorstw
O jakie modele warto rozbudować nasz arkusz kalkulacyjny?
Model Altmana (nr1):
| Prognoza upadłości (wypłacalności),t=1 rok (z uśrednieniem wartości bilansowych MODELE E.I.Altmana (1968) |
|---|
|
|
|
|
|
ZA (1968)= 1,2*x1+1,4*X2+3,3*x3+0,6*x4+1,0*x5
X1-udział kapitału pracującego w sumie bilansowej (AO-ZKT)/suma bilansowa (B)/(B)
X2- Produktywność netto aktywów (ROA)* WFN/A (RZiS)/(B)
X3- Udział EBIT w sumie bilansowej * (produktywność brutto aktywów) WFB+KF/A KF-koszty fin (RZiS)/(B)
X4- Wskaźnik udziały kapitału własnego w sumie zob.* KW/Z (B)/(B)
X5- Wskaźnik udziały kapitału własnego w sumie zob.* produktywność majątku PS/A (RZiS)/(B)
Wskaźniki X2 oraz X4 zostały zmodyfikowane względem pierwotnej wersji modelu E.I.Altmana, wskutek czego zdolności predykcyjne modelu mogły ulec zmianie. Modyfikacja ta była konieczna, aby dostawać model do Polskich standardów rachunkowości. We wskaźniku X2 zostal wprowadzony wynik finansowy netto, zamiast pierwotnej funkcjonującej kategorii zysku zatrzymanego. Natomiast we wskaźniku X4 wprowadzono księgowa wartość kapitału własnego, zamiast sugerowanej do wprowadzenia przez autora wartości rynkowej.
Model Za- klasyka modelowania dyskryminacyjnego (1986) – prekursorski i ciągle stosowany (również w Polsce model służący prognozowaniu upadłości
Średnia wartość funkcji dyskryminacyjnej Za w grupie badanych przez E.I.Altmana podmiotów wypłacalnych wynosiła 4,8863,
Model ma charakter stymulanty. Autor wprowadził szarą strefę. Od <1,8-2,99> - brak interpretacji. Poniżej 1,8 zagrożony upadłością powyżej 2,9 brak zagrożenia upadłością
| wyszczególnienie | Rzeczywista przynależność przedsiębiorstw do grupy bankrutów | Rzeczywista przynależność przeds. Do grupy podmiotów niezagrożonych upadłością |
|---|---|---|
| Prognozowania liczba bankrutów (dla t-1) | 60 | 6 |
| Prognozowania liczba przeds. Niezagrożonych upadłością (dla t-1) | 3 | 86 |
| Brak interpretacji (szara strefa dla przedsiębiorsy w t-1) | 8 | 27 |
| -Sprawność I stopnia | SPI=P1/[P1+NP.1]*100% | |
Cut-off point =2,675-> f. stymulanta
Cut-off point jest środkiem przedziału.
Model Z HCP (nr2)
Prognoza upadłości (wypłacalności), t=1rok (z uśrednieniem wartości bilansowych) MODEL POZNAŃSKI-M.Hamrol, B.Czajka , M.Piechocki |
|---|
|
|
|
|
|
ZHCP=3,562*X1+1588*X2+4,288*X3+6,719*X4-2,368
X1- Produktywność netto aktywów (ROA) WFN/SB (RZiS/B)
X2- Wskaźnik płynności szybkiej AO-Zap/ZB (B)/(B)
X3- Udział kapitału stałego w finansowaniu majątku KW+ZD/A (B)/(B)
X4- Rentowność sprzedaży Wynik ze sprzed/przych ze sprzed (RZiS)/(RZiS)
X5- wartość stała 2,368
Model powstał w oparciu o badania 100 spółek prawa handlowego, obejmujących lata 1999-2002. Podstawowym kryterium doboru przedsiębiorstw była zbliżona wartość aktywów.
| Wyszczególnienie | Rzeczywista przynależność przedsiębiorstw do grupy bankrutów | Rzeczywista przynależność przeds. do grupy podmiotów niezagrożonych upadłością |
|---|---|---|
| Prognozowania liczba bankrutów (dla t-1) | 66 | 8 |
| Prognozowania liczba przeds. niezagrożonych upadłością (dla t-1) | 4 | 11 |
| -SPRAWNOŚĆ I STOPNIA | SPI=P1/[P1+NP.1]*100% | 94,29% |
| -BŁĄD I STOPNIA | BI=NP1/[P1+NP1]*100% | 5,71% |
| -SPRAWNOŚC II STOPNIA | SPII=P2/[P2 | 93,28% |
| -BŁĄD II STOPNIA | 6,72% | |
| -SPRAWNOŚC OGÓLNA Z PRÓBY | 93,65% | |
| -BŁĄD OGÓLNY Z PRÓBY | 6,35% | |
| ŚREDNIA SPRAWNOŚĆ OGÓLNA | 93,78% | |
| ŚREDNI BŁĄD OGÓLNY | 6,22% |
Cut-off point= 0-> f. stymulanta
Brak strefy pośredniej
Adaptacja Funkcji O. Jacobsa ZM do polskich warunków – E. Mączyńska
Pierwsze modele Z-score, służące prognozowaniu upadłości przedsiębiorstw na gruncie
Model ZMAD-O.Jacobsa
ZM=1,5*X1+0,08*X2+10,0*X3+5,0*X4+0,30*X5+0,10*X6
Cut off point= 0 -> f. stymulanta brak szarej strefy
| Lp. | Przedziała zmienności funkcji zmienności ZM |
|
|---|---|---|
| 1 | zm≤0 | -przeds zagrożone upadłością |
| 2 | 0<ZM<1 | -przeds „dość słabe”, ale nie zagrożone upadłością |
| 3 | 1≤ZM ≤ 2 | - przeds „dość dobre” |
| 4 | ZM>2 | -przeds. „bardzo dobre” |
| Cut-off point=0 | Charakter funkcji stymulanta |
Model ZMAD – O jacobsa (E. Mączyńska)
O jakie modele warto jeszcze rozbudować nasz arkusz kalkulacyjny?
| Xi | Wskaźnik | Oznaczenie | Licznik | Mianownik |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Wskaźnik zdolności spłaty zadłużenia | (WB+AM)/Z | Net cash flow (wynik brutto+amortyzacja) | Zobowiązania ogółem |
| 2 | Wskaźnik ogólnego zadłużenia | A/Z | Suma bilansowa | Zobowiązania ogółem |
| 3 | Zyskowność majątku (rentowność aktywów) | WB/A | Wynik brutto | Suma bilansowa |
| 4 | Wskaźnik rentowności obrotów | WB/P | Wynik brutto | Przychody ze sprzedaży |
| 5 | Wskaźnik rotacji zapasów | ZAP/P | Zapasy | Przychody ze sprzedaży |
| 6 | Wskaźnik rotacji aktywów | P/A | Przychody ze sprzedaży | Suma bilansowa |
Sprawność modelu Zmad – wyniki badań własnych (P. Antonowicz)
| Wyszczególnienie | Rzeczywista przynależność przedsiębiorstw do grupy bankrutów | Rzeczywista przynależność przeds. do grupy podmiotów niezagrożonych upadłością |
|---|---|---|
| Prognozowania liczba bankrutów (dla t-1) | 57 | 1 |
| Prognozowania liczba przeds. niezagrożonych upadłością (dla t-1) | 4 | 20 |
| Prognozowana liczba przerd dość dobrych (dla t-1) | 1 | 22 |
| -SPRAWNOŚĆ I STOPNIA | SPI=P1/[P1+NP.1]*100% | |
| -BŁĄD I STOPNIA | BI=NP1/[P1+NP1]*100% | |
| -SPRAWNOŚC II STOPNIA | SPII=P2/[P2 | |
| -BŁĄD II STOPNIA | ||
| -SPRAWNOŚC OGÓLNA Z PRÓBY | ||
| -BŁĄD OGÓLNY Z PRÓBY | ||
| ŚREDNIA SPRAWNOŚĆ OGÓLNA | ||
| ŚREDNI BŁĄD OGÓLNY |
Cut-off = 0 -> stymulanta
Brak szarej strefy
W dobrych firmach wskaźnik jest na poziomie 3,23.