Zadania polityki społecznej w PRL/ przedstaw i omów katalog potrzeb
Przez politykę społeczną rozumie się celowe oddziaływanie państwa, związków zawodowych
i innych organizacji na istniejący układ stosunków społecznych, zmierzające do poprawy war-runków bytu i pracy szerokich warstw ludności ,usuwania nierówności społecznych oraz pod
noszenia kultury życia. W ustroju kapitalistycznym polityka społeczna polega na podejmowa- niu umiarkowanych reform mających na celu łagodzenie skutków wyzysku klas pracujących
oraz antagonizmów klasowych. W ustroju socjalistycznym wiąże się z całokształtem planowy
działań zmierzających do rozwoju gospodarki i stałego podnoszenia warunków życia szero- kich warstw ludności.
Osiągnięcie celu naczelnego, jakim jest podnoszenie poziomu życia ludzi pracy i ich rodzin,
zależy od realizacji celów bardziej szczegółowych, jak zagwarantowanie zatrudnienia odpo-
wiadającego kwalifikacjom, dochodu z pracy uwzględniającego obciążenia rodzinne, miesz –
kania zapewniającego kulturalne warunki życia, zabezpieczenia na wypadek niemożności za-
robkowania, pomocy w chorobie, wypoczynku po pracy itd. Osiąganie każdego z tych celów
stawia poważne zadania przed państwem i organizacjami społecznymi oraz wymaga zastoso –
wania szczególnych środków, które decydują o pewnej odrębności każdego z wymienionych
zakresów działania. Warunkiem zagwarantowania pełnego zatrudnienia jest stworzenie odpo-
wiedniej liczby miejsc pracy, obsadzenie ich ludzmi o odpowiednich kwalifikacjach, zapew –
nienie zatrudnienia osobom upośledzonym /inwalidom /,przeciwdziałanie nieuzadnionemu
zwalnianiu pracowników i tp.
Podnoszenie poziomu życia wymaga zastosowania różnych środków .Jeden z nich ,odpowia
da różnym potrzebom człowieka ,tj .zatrudnienie ,dochód z pracy, mieszkanie itp .Całokształt
środków niezbędnych do zaspokojenia każdej z tych potrzeb składa się na pewien dział polity
ki państwa i współdziałających organizacji :politykę zatrudnienia, politykę płac, politykę mie
szkaniową , zabezpieczenia społecznego i inne. W ramach każdej z polityk szczegółowych można wyróżnić dwie warstwy- gromadzenie środków i zapewnienie ich użycia w sposób sprzyjający ogólnemu rozwojowi gospodarki krajowej, a drugą –zorganizowanie racjonalnego
wykorzystania tych środków przy uwzględnieniu struktury potrzeb.
Podstawowy cel socjalistycznej polityki społecznej to zaspokajanie potrzeb ludzkich w szero
kim zakresie z tym się wiąże prawidłowy rozwój całego społeczeństwa.
Zakres potrzeb zaspokajanych na gruncie polityki społecznej wymaga pewnego uściślenia.
Są to przede wszystkim potrzeby związane z zapewnieniem materialnych warunków bytu i po
trzeby kulturalne. Wartościowaniu podlegają nie tylko potrzeby ale i stopień ich zaspokojenia.
Podstawowy kierunek działania w polityce społecznej stanowi dążenie do zapewnienia wszys
tkim środków niezbędnych./ minimum życiowe jako minimum społeczne/.
W związku z tym typowe są posunięcia gwarantujące dolną granicę świadczeń/minimum pła-
cy, minimalna renta/, czy też zwiększające zakres świadczeń dla osób gorzej sytuowanych/np.
przydział mieszkań dla rodzin o niskich dochodach/ czy udostępniające elementarne świadcze
nia ,np .w zakresie pomocy leczniczej, niezależnie od posiadanych dochodów.
Tkwi w tym pewien element egalitaryzmu i świadomego dążenia do realizowania sprawiedli
wości rozdzielczej poprzez określone korekty w podziale dochodu społecznego.
Do zadań polityki społecznej należy również zaspokajanie innych potrzeb np. kulturalnych .
Prawidłowy rozwój człowieka zależy od odpowiednich dóbr materialnych, kulturalnych oraz
od ukształtowania stosunków w jakich ma żyć i pracować, w sposób który daje zadowolenie.
/to potrzeby natury psychologicznej/.Katalog potrzeb psychologicznych uwzględnia dwie pod
stawowe :potrzebę uznania i bezpieczeństwa.
Potrzeba uznania /szczególnie w pracy/wymaga odpowiedniego systemu powierzania stano –
wisk ,awansowania pracowników, oceny warunków pracy.
Potrzeba bezpieczeństwa dotyczy pewności posiadania pracy i dochodu ,zapobiegania wypad
kom. Potrzeby ekonomiczne i psychologiczne często są zaspokajane za pomocą tych samych
środków /np. praca daje zarówno dochód jak i satysfakcję/.Potrzeby psychologiczne można za
spokajać bez środków materialnych np .przez odpowiednie kształtowanie stosunków ludzkich
w pracy i miejscu zamieszkania, działalności kulturalnej.itp.
Rozwój polityki społecznej oddziałuje na wszystkie istotne elementy warunków życia i
pracy .Przyczynia się do podnoszenia kultury osobistej i kultury współżycia oraz do kształto –
wania stosunków społecznych w sposób zapewniający optymalny rozwój człowieka i jego sił
twórczych.