Kontroler domeny - jest to komputer w domenie, który zarządza realizacją wszystkich działań związanych z bezpieczeństwem zachodzących między użytkownikiem a domeną oraz ustala w jaki sposób użytkownicy mogą uzyskiwać dostęp, konfigurować czy korzystać z zasobów domeny, co przyczynia się do poprawienia procesu zarządzania zasobami i zabezpieczeniami. Kontroler domeny pełni rolę administratora danej domeny czy jednostki organizacyjnej w domenie np. drzewa domen, lasu. Kontroler domeny umożliwia przydzielanie uprawnień do administrowania i zarządzania obiektami w całej domenie albo w jednej lub kilku jednostkach organizacyjnych. Co pozwala ograniczyć liczbę administratorów czyli kontrolerów z szerokimi uprawnieniami.

Active Directory to usługa katalogowa, dzięki której możliwe jest zarządzanie domeną. Pierwszy raz pojawiła się ona w systemie Windows 2000 i od tej pory była stale rozbudowywana i aktualizowana. Dzisiaj jej najnowsza wersja zintegrowana jest z Windows Server 2003. To właśnie na przykładzie tego systemu opiszemy w tym artykule proces instalacji i konfiguracji domeny.

Drzewo

Domeny zorganizowane hierarchicznie mogą tworzyć strukturę drzewa. Drzewo posiada zawsze przynajmniej jedną domenę – domenę najwyższego poziomu (ang. root) – korzeń drzewa. Pozostałe domeny (o ile istnieją) mogą być umieszczone poniżej domeny najwyższego poziomu, tworząc drzewo. Niższe poziomy mogą się rozgałęziać.

Las

Każde drzewo znajduje się w jakimś lesie (ang. forest). Las składa się z przynajmniej jednego drzewa. Nie istnieje możliwość utrzymywania drzewa bez utrzymywania lasu. Uwaga ta odnosi się również do domeny Active Directory – domena nie może istnieć samodzielnie, musi istnieć w jakimś drzewie i jakimś lesie. Jeżeli jest to pierwsza domena, to tworzy pierwsze drzewo (którego korzeniem się staje) oraz pierwszy las. Las bierze nazwę od tej domeny.

Zależność od usługi DNS

Domeny zorganizowane w drzewo współdzielą jedną przestrzeń adresową DNS, tzn. domeny kolejnych poziomów mają wspólny korzeń (dla domeny najwyższego poziomu) nazewniczy, np. domena.pl, a wszystkie domeny niższych poziomów posiadają nazwy powstałe przez dodanie nazwy domeny do domeny najwyższego poziomu, np. serwer.domena.pl, nowy.domena.pl, marketing.lublin.domena.pl.
Domena natomiast to grupa komputerów połączonych w sieć, składająca się z serwera pełniącego rolę kontrolera domeny oraz stacji roboczych - klientów. Różni się ona od grupy roboczej sposobem przechowywania informacji o użytkownikach i ich uprawnieniach. O ile w klasycznych workgroup'ach każdy komputer w sieci posiada swoją własną bazę użytkowników, tak w domenie jest ona przechowywana tylko na serwerze. Dzięki temu zarządzanie taką siecią jest znacznie prostsze.

DNS (ang. Domain Name System, system nazw domenowych) to system serwerów, protokół komunikacyjny oraz usługa zapewniające zamianę adresów znanych użytkownikom Internetu na adresy zrozumiałe dla urządzeń tworzących sieć komputerową. Dzięki wykorzystaniu DNS nazwa mnemoniczna, np. pl.wikipedia.org, może zostać zamieniona na odpowiadający jej adres IP, czyli 91.198.174.2 Usługa DNS warstwy aplikacji modelu TCP/IP, jest związana z portem 53 TCP/UDP. .

FTP (ang. File Transfer Protocol – Protokół Transferu Plików) – protokół typu klient-serwer, który umożliwia przesyłanie plików z serwera i na serwer poprzez sieć TCP/IP. Protokół ten jest zdefiniowany przez IETF w RFC 959. FTP jest protokołem 8-bitowym, dlatego nie wymaga specjalnego kodowania danych na postać 7-bitową, tak jak ma to miejsce w przypadku poczty elektronicznej (patrz standardy MIME, base64, quoted-printable, uuencode). Do komunikacji wykorzystywane są dwa połączenia TCP. Jedno z nich jest połączeniem kontrolnym za pomocą którego przesyłane są np. polecenia do serwera, drugie natomiast służy do transmisji danych m.in. plików. FTP działa w dwóch trybach: aktywnym i pasywnym, w zależności od tego, w jakim jest trybie, używa innych portów do komunikacji. Jeżeli FTP pracuje w trybie aktywnym, korzysta z portów: 21 dla poleceń (połączenie to jest zestawiane przez klienta) oraz 20 do przesyłu danych. Połączenie nawiązywane jest wówczas przez serwer. Jeżeli FTP pracuje w trybie pasywnym wykorzystuje port 21 do poleceń i port o numerze > 1024 do transmisji danych, gdzie obydwa połączenia zestawiane są przez klienta. W sieciach ukrytych za firewallem komunikacja z aktywnymi serwerami FTP jest możliwa, tylko pod warunkiem, jeżeli odpowiednie porty na firewallu (routerze) są zwolnione. Możliwe jest zainstalowanie wielu serwerów FTP na jednym i tym samym routerze. Warunkiem jest rozdzielenie portów przez router dla każdego serwera. Adresy DNS składają się z domen internetowych rozdzielonych kropkami. Dla przykładu w adresie Wikipedii org oznacza domenę funkcjonalną organizacji, wikipedia domenę należącą do fundacji Wikimedia, a pl polską domenę w sieci tej instytucji. W ten sposób możliwe jest budowanie hierarchii nazw, które porządkują Internet . DNS to złożony system komputerowy oraz prawny. Zapewnia z jednej strony rejestrację nazw domen internetowych i ich powiązanie z numerami IP. Z drugiej strony realizuje bieżącą obsługę komputerów odnajdujących adresy IP odpowiadające poszczególnym nazwom

DHCP (ang. Dynamic Host Configuration Protocol – protokół dynamicznego konfigurowania węzłów) – protokół komunikacyjny umożliwiający komputerom uzyskanie od serwera danych konfiguracyjnych, np. adresu IP hosta, adresu IP bramy sieciowej, adresu serwera DNS, maski podsieci. Protokół DHCP jest zdefiniowany w RFC 2131 i jest następcą BOOTP. DHCP został opublikowany jako standard w roku 1993.W kolejnej generacji protokołu IP, czyli IPv6, jako integralną część dodano nową wersję DHCP, czyli DHCPv6. Jego specyfikacja została opisana w RFC 3315. W sieci opartej na protokole TCP/IP każdy komputer ma co najmniej jeden adres IP i jedną maskę podsieci; dzięki temu może się komunikować z innymi urządzeniami w sieci.